Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową
Dokonanie przekształcenia spółki osobowej w inną spółkę osobową jest możliwe po spełnieniu ogólnych wymagań ustanowionych dla wszystkich przekształceń oraz dodatkowo pewnych szczególnych wymogów związanych tylko ze spółkami osobowymi.
Jakie szczególne warunki muszą zostać spełnione w przypadku dokonywania przekształcenia spółki osobowej w inną spółkę osobową?
Podstawowym warunkiem jaki musi zostać spełniony w takiej sytuacji jest jednomyślność wszystkich wspólników spółki osobowej. Warunek ten jest naturalnym następstwem charakteru takich spółek. Kodeks spółek handlowych stanowi, iż w przypadku przekształcenia spółki jawnej albo spółki partnerskiej, w której wszyscy wspólnicy prowadzili sprawy spółki, nie stosuje się przepisów dotyczących planu przekształcenia spółki. Wynika to z tego, że plan przekształcenia w spółce jawnej nie musi być sporządzony przez wszystkich wspólników prowadzących sprawy spółki. Nadto nie poddaje się go badaniu biegłego rewidenta, spółka nie zawiadamia wspólników o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu spółki.

Szczególnym przepisem dotyczącym przekształcenia spółki osobowej w inną spółkę osobową jest artykuł regulujący kwestie wstąpienia w prawa po zmarłym wspólniku. Chodzi tu konkretnie o śmierć wspólnika spółki jawnej. W takiej sytuacji jego spadkobierca może w terminie 6 miesięcy, licząc od dnia stwierdzenia nabycia spadku, żądać przekształcenia tej spółki w spółkę komandytową i przyznania statusu komandytariusza. Spółka powinna uwzględnić żądanie spadkobiercy zmarłego wspólnika, chyba że pozostali wspólnicy podejmą uchwałę o rozwiązaniu spółki. Żądanie spadkobiercy zmarłego wspólnika uważa się również za uwzględnione, gdy pozostali wspólnicy powzięli uchwałę o przekształceniu spółki jawnej w spółkę komandytowo-akcyjną, przyznając temu spadkobiercy status akcjonariusza tej spółki.
Jak można dokonać przekształcenia spółki cywilnej w inną spółkę osobową?
Spółka cywilna może zostać przekształcona w spółkę handlową (spółkę jawną, partnerską, komandytową, komandytowo - akcyjną, spółkę z o.o. i akcyjną). Do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową stosuje się przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową.
Kodeks spółek handlowych w pewnych przypadkach przewiduje obowiązek przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną ze względu na duży rozmiar prowadzonej działalności. 15 stycznia 2004r. wchodzi w życie zmiana Kodeksu spółek handlowych dotycząca instytucji obligatoryjnego przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną. Dotychczasowa regulacja przewidywała obowiązek zgłoszenia spółki cywilnej do sądu rejestrowego (co powodowało jej przekształcenie w spółkę jawną) w sytuacji, gdy jej przychody netto ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej 400 000 EURO. Ustawa nowelizująca podwyższa wartość obrotu uzasadniającego powstanie obowiązku rejestracji spółki cywilnej w rejestrze przedsiębiorców, stanowiąc, że przekształcenie spółki cywilnej w jawną jest obligatoryjne, jeżeli przychody netto spółki cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość powodującą, zgodnie z przepisami o rachunkowości, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych (czyli 800 000 EURO). Zgłoszenie spółki cywilnej do rejestru przedsiębiorców powinno nastąpić w terminie 3 miesięcy od zakończenia drugiego roku obrotowego.
Przed zgłoszeniem spółki cywilnej do rejestru przedsiębiorców, zarówno w przypadku dobrowolnego, jak i obowiązkowego przekształcenia spółki cywilnej w jawną, należy dostosować umowę spółki cywilnej do wymogów przewidzianych dla umowy spółki jawnej (umowa spółki jawnej powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie i zawierać firmę i siedzibę spółki, określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, przedmiot działalności spółki oraz czas trwania spółki, jeśli jest oznaczony).
Znowelizowany art. 26 par. 5 k.s.h. precyzuje skutki wpisu do rejestru przedsiębiorców spółki cywilnej. Z chwilą wpisu spółki cywilnej do rejestru staje się ona spółką jawną i tak powstałej spółce jawnej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników spółki cywilnej. Na mocy odesłania do art. 553 par. 2 i 3 k.s.h. należy uznać, że nowo powstała spółka jawna pozostaje podmiotem zezwoleń koncesji oraz ulg, które przysługiwały spółce cywilnej przed przekształceniem, a wspólnicy spółki cywilnej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki jawnej.
