1.9.2009
Zespół
e-prawnik.pl
W czym tkwi problem?
Bardzo często zdarza się, że osoby podlegające ubezpieczeniu społecznemu usiłują ustalić podstawę wymiaru emerytury lub renty przy ubieganiu się o któreś z tych świadczeń, jednak dokumentacja płacowa została u byłych pracodawców takich osób zniszczona. Brakuje jakichkolwiek dokumentów, dowodzących wysokości osiąganego wówczas wynagrodzenia. Często też pracodawcy nie wykonują wpisów do legitymacji ubezpieczeniowej, które również mogłyby potwierdzić wypłacane ówczesnemu pracownikowi wynagrodzenie.
Tym samym brak jest możliwości ustalenia wynagrodzenia byłego pracownika. Niekiedy jedynym dowodem potwierdzającym zatrudnienie u danego pracodawcy jest poświadczenie samej osoby ubezpieczonej, starającej się o przyznanie emerytury lub renty, współpracowników tej osoby i jej przełożonych.
Zatem w razie, gdy osoba ubiegająca się o przyznanie świadczenia emerytalno-rentowego oraz wyliczenie jego wysokości nie dysponuje dokumentacją płacową, legitymacją ubezpieczeniową lub dokumentacją zastępczą, na podstawie której organ rentowy może stwierdzić wysokość wynagrodzenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może uznać, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma podstaw do wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia.
W związku z tym w praktyce osoby odpowiedzialne za zniszczenie dokumentacji płacowej często pozostają bezkarne, a osobom ubezpieczonym jest wypłacana emerytura niższa od należnej.
Co zrobić w razie zniszczenia dokumentacji płacowej?
Sprawa ta stała się przedmiotem interpelacji poselskiej (nr 5858), skierowanej do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Zapytano w niej m.in. o to, jakie kroki należy przedsięwziąć, aby uzyskać właściwie naliczoną emeryturę w opisanym przypadku i czy istnieje możliwość uwzględnienia w podobnych przypadkach zeznań współpracowników lub ustalenie miesięcznego wynagrodzenia na innej podstawie. Wreszcie, czy możliwe jest przyjęcie średniej krajowej jako uniwersalnej płacy w podobnych przypadkach, gdy istnieją dowody, że pracownik był zatrudniony w danym zakładzie, a niemożliwe jest ustalenie dokładnego wynagrodzenia?
W odpowiedzi na interpelację Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniło, iż zasady dokumentowania okresów niezbędnych do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty uregulowane zostały wrozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń, zgodnie z którym środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia dla celów emerytalno-rentowych dla pracowników są zaświadczenia zakładu pracy wystawione według wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (aktualnie druk Rp-7) albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków.
Wedle przepisów wyżej wymienionego rozporządzenia, dowody z dokumentów dotyczące zarówno okresów zatrudnienia, jak również zarobków powinny być dołączone do wniosku w oryginale.
Resort pracy przyznał, iż w związku z tym, że do czasu wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz zmianie niektórych ustaw oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 stycznia 1991 r. w sprawie zasad prowadzenia rachunkowości przedłużających okres przechowywania dokumentacji płacowej - dla dokumentacji tej obowiązywał 12-letni okres przechowywania wyznaczony wcześniej obowiązującymi przepisami, do Ministerstwa wpływają skargi osób, których dokumentacja płacowa na mocy ówcześnie obowiązujących przepisów została zniszczona.
Resort pracy podkreślił, żeosoby te mają możliwość przedstawienia organowi rentowemu innych dokumentów świadczących o wysokości ich zarobków. Jeśli nie zachowała się dokumentacja płacowa, to pracodawca może wydać zaświadczenie o wynagrodzeniu na podstawie zachowanych akt osobowych, w oparciu o dane zawarte np. w umowie o pracę, pismach o powołaniu, mianowaniu oraz w innych pismach, określających wynagrodzenie danej osoby. Pracodawca jest przy tym zobowiązany podać, na podstawie jakiej dokumentacji wystawiono zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia.
Potrzebujesz porady prawnej?
Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych do końca 1948 r.
Osoby, które urodziły się przed 1949 r., osiągnęły już wiek emerytalny, uprawniający do nabycia emerytury. Sprawdź, na jakich zasadach ZUS przyznaje emeryturę i co należy zrobić, żeby ją otrzymać. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać emeryturę? Żeby uzyskać (...)
W pewnych przypadkach na polskie emerytury lub renty mogą liczyć osoby pracujące czy zamieszkałe za granicą. Dowiedz się, jak polacy, którzy mieszkają za granicą, mogą nabyć prawo do polskiej emerytury. Jakie są zasady przyznawania emerytur i rent dla osób pracujących (...)
Składamy wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym...
Wniosek o emeryturę w obniżonym wieku można już składać Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. Od 1 września br. można złożyć wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) (...)
Jakie zmiany mają dotyczyć obliczania podstawy wymiaru świadczeń z FUS?Poselski projekt, który jest teraz w Sejmie, zakłada nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie obliczania podstawy wymiaru świadczeń. Wnioskodawcy chcą, aby przy obliczaniu (...)
Forma dokumentacji pracowniczej od 2019 r.
1 stycznia 2019 r. wejdą w życie przepisy, które wprowadzą wiele ułatwień dotyczących akt pracowniczych. Przewidziano m.in. elektroniczną postać przechowywania dokumentów, skrócenie z 50 do 10 lat okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej oraz zmiany w dokumentach ubezpieczeniowych. e-Akta – przechowywanie (...)
E-akta - o czym trzeba pamiętać?
E-akta - mniej obowiązków dla przedsiębiorców i większe bezpieczeństwo dla pracowników Skrócenie obowiązku przechowywania akt pracowniczych z 50 do 10 lat, możliwość prowadzenia dokumentacji pracowniczej w postaci elektronicznej, zamiast papierowej oraz domyślne (...)
Krótszy okres przechowywania akt pracowniczych i ich elektronizacja
Czego dotyczy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją? 10, a nie 50 lat. Forma elektroniczna zamiast stosu dokumentów. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych (...)
Nowe zasady archiwizacji dokumentacji pracowniczej
Od 26 kwietnia 2007 r. zmieniają się zasady archiwizacji dokumentacji pracowniczej i nałożono w związku z tym nowe obowiązki na pracodawców. Na czym ma polegać nowy kodeksowy obowiązek pracodawcy? W przepisach Kodeksu pracy poszerzono zakres obowiązków pracodawcy o przechowywanie dokumentacji (...)
Terminy przechowywania akt pracowniczych od 2019 r.
10 lat zamiast 50-ciu - od 2019 roku krótszy obowiązek przechowywania akt pracowniczych Jeśli pracodawca zatrudnia pracowników, to ma obowiązek przechowywania dokumentacji pracowniczej po zakończeniu przez nich pracy. Do tej pory obowiązkowy okres przechowywania dokumentacji wynosił (...)
Dokumentacja przetwarzania danych osobowych według RODO
Od 25 maja 2018 r. ze względu na wejście do stosowania nowych przepisów regulujących zagadnienia ochrony danych osobowych oraz wejście w życie nowej ustawy o ochronie danych osobowych straciły moc wcześniej obowiązujące wymagania dotyczące dokumentacji przetwarzania danych (...)
Wiele osób spędza swój urlop za granicą korzystając z ofert biur podróży lub organizując wyjazd i pobyt we własnym zakresie. W obu wypadkach warto rozważyć wykupienie odpowiedniego ubezpieczenia, które pomoże nam zabezpieczyć się w sytuacjach choroby, wypadku, kradzieży (...)
Gdzie znaleźć dokumentację pracowniczą ze zlikwidowanych zakładów pracy?
Dowiedz się, gdzie szukać dokumentacji osobową i płacową ze zlikwidowanych przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni oraz organizacji spółdzielczych, a także spółek prawa cywilnego lub handlowego. Gdzie znaleźć dokumentację osobową i płacową ze zlikwidowanych (...)
Jak orzeka się o niepełnosprawności?
Kiedy występuje niepelnosprawność? Zgodnie z przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia (...)
Liczne zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
Ustawodawca wprowadził szereg zmian do ustawy systemowej, emerytalnej i zasiłkowej. Część z nich już obowiązuje – od 18 września, a kolejne wejdą w życie 1 stycznia i 1 kwietnia 2022 r. oraz 1 stycznia 2023 r. Zmiany te mają różny charakter – od bardzo istotnych i (...)
Wprawdzie ustawa o świadczeniach rodzinnych w sposób jednoznaczny kończy "egzystencję" Funduszu Alimentacyjnego z dniem 1 maja 2004 r., to jednak oczywistym jest, iż nie jest możliwe dokonanie tak – jakby nie było – drastycznych zmian z dnia na dzień. Stąd potrzeba wprowadzenia (...)
Wypowiedzenie umowy o pracę - wszystko, co musisz wiedzieć
Tematem artykułu jest zagadnienie wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę oraz wskazanie przykładowych błędów, jakie w tych sytuacjach popełniają strony stosunku pracy. Omówiono w nim podstawowe przyczyny, które mogą stanowić uzasadnienie rozwiązania umowy o pracę. (...)
Kto może dostać rentę z tytułu niezdolności do pracy?
Dla kogo renta z tytułu niezdolności do pracy? Renta inwalidzka przysługuje osobie, którą uznano za całkowicie lub częściowo niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej z powodu stanu zdrowia. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania (...)
Jak powołać inspektora ochrony danych?
Kto może, a kto ma obowiązek wyznaczenia inspektora ochrony danych? Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO), które musi być stosowane od 25 maja 2018 r., w art. 37 ust 1 przewiduje obowiązek wyznaczenia inspektora dla administratorów i podmiotów (...)
Rodzicielskie świadczenie uzupełniające dla rolników
1 marca 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym. Ustawa ta określa warunki i tryb przyznawania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego oraz zasady wypłacania i finansowania rodzicielskiego świadczenia (...)
RODO w pracy - przetwarzanie danych w miejscu pracy.
Niniejszy artykuł uwzględnia zmiany wynikające z postanowień ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO) oraz nowelizacji Kodeksu pracy wprowadzonej ustawą z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych. Rozporządzenie 2016/679 dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony (...)
