Rozdział III - Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne

Kodeks cywilny

Artykuły 271-282
Art. 271
Użytkowanie gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa może być ustanowione na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej jako prawo terminowe lub jako prawo bezterminowe. W każdym razie użytkowanie takie wygasa z chwilą likwidacji spółdzielni.

Komentarz

Artykuł 271 reguluje możliwość ustanowienia użytkowania gruntu Skarbu Państwa na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Użytkowanie może mieć charakter terminowy lub bezterminowy, jednak zawsze wygasa z chwilą likwidacji spółdzielni, co chroni interes Skarbu Państwa jako właściciela gruntu.

Art. 272

§ 1

Jeżeli rolniczej spółdzielni produkcyjnej zostaje przekazany do użytkowania zabudowany grunt Skarbu Państwa, przekazanie budynków i innych urządzeń może nastąpić albo do użytkowania, albo na własność.

§ 2

Budynki i inne urządzenia wzniesione przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną na użytkowanym przez nią gruncie Skarbu Państwa stanowią własność spółdzielni, chyba że w decyzji o przekazaniu gruntu zostało zastrzeżone, iż mają się stać własnością Skarbu Państwa.

§ 3

Odrębna własność budynków i innych urządzeń, przewidziana w paragrafach poprzedzających, jest prawem związanym z użytkowaniem gruntu.

Komentarz

Artykuł 272 określa zasady dotyczące własności budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie Skarbu Państwa. Ustanawia możliwość odrębnej własności budynków i wiąże ją z użytkowaniem gruntu. Domyślnie budynki wzniesione przez spółdzielnię stają się jej własnością, chyba że w decyzji o przekazaniu gruntu postanowiono inaczej.

Art. 273
Jeżeli użytkowanie gruntu Skarbu Państwa przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną wygasło, budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane i stanowiące własność spółdzielni stają się własnością Skarbu Państwa. Spółdzielnia może żądać zapłaty wartości tych budynków i urządzeń w chwili wygaśnięcia użytkowania, chyba że zostały wzniesione wbrew społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu gruntu.

Komentarz

Artykuł 273 reguluje skutki wygaśnięcia użytkowania gruntu przez spółdzielnię. Budynki i urządzenia przechodzą na własność Skarbu Państwa, ale spółdzielni przysługuje prawo do wynagrodzenia za ich wartość, o ile zostały wzniesione zgodnie z przeznaczeniem gruntu. To rozwiązanie chroni zarówno interesy Skarbu Państwa, jak i spółdzielni.

Art. 274
Przepisy dotyczące własności budynków i innych urządzeń na gruncie Skarbu Państwa użytkowanym przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną stosuje się odpowiednio do drzew i innych roślin.

Komentarz

Artykuł 274 rozszerza regulacje dotyczące budynków i urządzeń również na drzewa i inne rośliny. Oznacza to, że drzewa i rośliny zasadzone przez spółdzielnię podlegają tym samym zasadom co budynki ? stają się własnością spółdzielni, a po wygaśnięciu użytkowania przechodzą na własność Skarbu Państwa z prawem do wynagrodzenia.

Art. 275
Rolnicza spółdzielnia produkcyjna może zmienić przeznaczenie użytkowanych przez siebie gruntów Skarbu Państwa albo naruszyć ich substancję, chyba że w decyzji o przekazaniu gruntu inaczej zastrzeżono.

Komentarz

Artykuł 275 przyznaje spółdzielni szerokie uprawnienia w zakresie gospodarowania użytkowanym gruntem. Spółdzielnia może zmieniać przeznaczenie gruntu i naruszać jego substancję, co odbiega od ogólnych zasad użytkowania. Ograniczenie tych uprawnień wymaga wyraźnego zastrzeżenia w decyzji o przekazaniu gruntu.

Art. 276

Artykuł uchylony

Art. 277

§ 1

Jeżeli statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub umowa z członkiem spółdzielni inaczej nie postanawia, spółdzielnia nabywa z chwilą przejęcia wniesionych przez członków wkładów gruntowych ich użytkowanie.

§ 2

Do wniesienia wkładów gruntowych nie stosuje się przepisów o obowiązku zachowania formy aktu notarialnego przy ustanowieniu użytkowania nieruchomości.

Komentarz

Artykuł 277 reguluje prawną naturę wkładów gruntowych wnoszonych przez członków do spółdzielni. Domyślnie spółdzielnia nabywa jedynie użytkowanie, a nie własność tych gruntów. Przepis ten upraszcza również procedurę wnoszenia wkładów, zwalniając z obowiązku zachowania formy aktu notarialnego, co miało ułatwić działalność spółdzielni.

Art. 278
Statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej może postanawiać, że ? gdy wymaga tego prawidłowe wykonanie zadań spółdzielni ? przysługuje jej uprawnienie do zmiany przeznaczenia wkładów gruntowych oraz uprawnienie do naruszenia ich substancji albo jedno z tych uprawnień.

Komentarz

Artykuł 278 umożliwia spółdzielni uzyskanie szerszych uprawnień do gospodarowania wkładami gruntowymi członków. Statut może przewidywać prawo do zmiany przeznaczenia gruntów lub naruszenia ich substancji, jeśli wymaga tego prawidłowe wykonanie zadań spółdzielni. Te uprawnienia muszą jednak wyraźnie wynikać ze statutu.

Art. 279

§ 1

Budynki i inne urządzenia wzniesione przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną na gruncie stanowiącym wkład gruntowy stają się jej własnością. To samo dotyczy drzew i innych roślin zasadzonych lub zasianych przez spółdzielnię.

§ 2

W razie wygaśnięcia użytkowania gruntu działka, na której znajdują się budynki lub urządzenia będące własnością spółdzielni, może być przez spółdzielnię przejęta na własność za zapłatą wartości w chwili wygaśnięcia użytkowania. Drzewa i inne rośliny zasadzone lub zasiane przez spółdzielnię stają się własnością właściciela gruntu.

Komentarz

Artykuł 279 reguluje własność budynków, urządzeń i roślin na gruntach stanowiących wkłady członków spółdzielni. Budynki wzniesione przez spółdzielnię stają się jej własnością i mogą być podstawą do nabycia działki po wygaśnięciu użytkowania. Rozwiązanie to chroni inwestycje spółdzielni, jednocześnie dając jej możliwość nabycia gruntu, na którym znajdują się jej budynki.

Art. 280

Artykuł uchylony

Art. 281

Artykuł uchylony

Art. 282

Artykuł uchylony

Potrzebujesz porady prawnej w sprawach rolnych lub spółdzielczych?

Skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Nasi eksperci pomogą Ci w sprawach związanych z użytkowaniem gruntów rolnych, funkcjonowaniem spółdzielni produkcyjnych, wkładami gruntowymi oraz prawami związanymi z nieruchomościami rolnymi.

Zadaj pytanie prawnikowi