Tytuł VI[1] - ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODĘ WYRZĄDZONĄ PRZEZ PRODUKT NIEBEZPIECZNY.

Kodeks cywilny

Artykuły 449[1]-449[11]
Art. 4491

§ 1

Kto wytwarza w zakresie swojej działalności gospodarczej (producent) produkt niebezpieczny, odpowiada za szkodę wyrządzoną komukolwiek przez ten produkt.

§ 2

Przez produkt rozumie się rzecz ruchomą, choćby została ona połączona z inną rzeczą. Za produkt uważa się także zwierzęta i energię elektryczną.

§ 3

Niebezpieczny jest produkt niezapewniający bezpieczeństwa, jakiego można oczekiwać, uwzględniając normalne użycie produktu. O tym, czy produkt jest bezpieczny, decydują okoliczności z chwili wprowadzenia go do obrotu, a zwłaszcza sposób zaprezentowania go na rynku oraz podane konsumentowi informacje o właściwościach produktu. Produkt nie może być uznany za niezapewniający bezpieczeństwa tylko dlatego, że później wprowadzono do obrotu podobny produkt ulepszony.

Komentarz

Artykuł 4491 wprowadza odpowiedzialność producenta za szkody wyrządzone przez produkt niebezpieczny. Jest to odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, niezależna od winy producenta.

Art. 4492
Producent odpowiada za szkodę na mieniu tylko wówczas, gdy rzecz zniszczona lub uszkodzona należy do rzeczy zwykle przeznaczanych do osobistego użytku i w taki przede wszystkim sposób korzystał z niej poszkodowany.

Komentarz

Artykuł 4492 ogranicza odpowiedzialność producenta za szkody na mieniu do rzeczy przeznaczonych do osobistego użytku. Wyłącza to odpowiedzialność za szkody w mieniu wykorzystywanym w działalności gospodarczej.

Art. 4493

§ 1

Producent nie odpowiada za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, jeżeli produktu nie wprowadził do obrotu albo gdy wprowadzenie produktu do obrotu nastąpiło poza zakresem jego działalności gospodarczej.

§ 2

Producent nie odpowiada również wtedy, gdy właściwości niebezpieczne produktu ujawniły się po wprowadzeniu go do obrotu, chyba że wynikały one z przyczyny tkwiącej poprzednio w produkcie. Nie odpowiada on także wtedy, gdy nie można było przewidzieć niebezpiecznych właściwości produktu, uwzględniając stan nauki i techniki w chwili wprowadzenia produktu do obrotu, albo gdy właściwości te wynikały z zastosowania przepisów prawa.

Komentarz

Artykuł 4493 określa przesłanki egzoneracyjne, czyli okoliczności zwalniające producenta od odpowiedzialności za produkt niebezpieczny, w tym tzw. ryzyko rozwoju nauki i techniki.

Art. 4494
Domniemywa się, że produkt niebezpieczny, który spowodował szkodę, został wytworzony i wprowadzony do obrotu w zakresie działalności gospodarczej producenta.

Komentarz

Artykuł 4494 wprowadza domniemanie faktyczne ułatwiające poszkodowanemu wykazanie odpowiedzialności producenta. Producent może je obalić poprzez wykazanie okoliczności przeciwnych.

Art. 4495

§ 1

Wytwórca materiału, surowca albo części składowej produktu odpowiada tak jak producent, chyba że wyłączną przyczyną szkody była wadliwa konstrukcja produktu lub wskazówki producenta.

§ 2

Kto przez umieszczenie na produkcie swojej nazwy, znaku towarowego lub innego oznaczenia odróżniającego podaje się za producenta, odpowiada jak producent. Tak samo odpowiada ten, kto produkt pochodzenia zagranicznego wprowadza do obrotu krajowego w zakresie swojej działalności gospodarczej (importer).

§ 3

Producent oraz osoby wymienione w paragrafach poprzedzających odpowiadają solidarnie.

§ 4

Jeżeli nie wiadomo, kto jest producentem lub osobą określoną w § 2, odpowiada ten, kto w zakresie swojej działalności gospodarczej zbył produkt niebezpieczny, chyba że w ciągu miesiąca od daty zawiadomienia o szkodzie wskaże poszkodowanemu osobę i adres producenta lub osoby określonej w § 2 zdanie pierwsze, a w wypadku towaru importowanego ? osobę i adres importera.

§ 5

Jeżeli zbywca produktu nie może wskazać producenta ani osób określonych w § 4, zwalnia go od odpowiedzialności wskazanie osoby, od której sam nabył produkt.

Komentarz

Artykuł 4495 rozszerza krąg podmiotów odpowiedzialnych za produkt niebezpieczny na wytwórców materiałów i komponentów, pozornych producentów, importerów oraz dystrybutorów niezdolnych wskazać producenta.

Art. 4496
Jeżeli za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny odpowiada także osoba trzecia, odpowiedzialność tej osoby i osób wymienionych w artykułach poprzedzających jest solidarna. Przepisy art. 441 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Komentarz

Artykuł 4496 wprowadza solidarną odpowiedzialność wszystkich podmiotów odpowiedzialnych za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, w tym także osób trzecich odpowiedzialnych na innych podstawach prawnych.

Art. 4497

§ 1

Odszkodowanie za szkodę na mieniu nie obejmuje uszkodzenia samego produktu ani korzyści, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć w związku z jego używaniem.

§ 2

Odszkodowanie na podstawie art. 4491 nie przysługuje, gdy szkoda na mieniu nie przekracza kwoty będącej równowartością 500 euro.

Komentarz

Artykuł 4497 określa zakres odszkodowania za szkodę na mieniu. Wyłącza odszkodowanie za uszkodzenie samego produktu i ustanawia próg minimalny szkody.

Art. 4498
Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez produkt niebezpieczny ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się lub przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednak w każdym wypadku roszczenie przedawnia się z upływem lat dziesięciu od wprowadzenia produktu do obrotu.

Komentarz

Artykuł 4498 reguluje przedawnienie roszczeń związanych z produktem niebezpiecznym. Wprowadza szczególny 10-letni termin przedawnienia liczony od wprowadzenia produktu do obrotu.

Art. 4499
Odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny nie można wyłączyć ani ograniczyć.

Komentarz

Artykuł 4499 wprowadza bezwzględny zakaz wyłączania lub ograniczania odpowiedzialności za produkt niebezpieczny. Przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący.

Art. 44910
Przepisy o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny nie wyłączają odpowiedzialności za szkody na zasadach ogólnych, za szkody wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania oraz odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady i gwarancji jakości.

Komentarz

Artykuł 44910 stanowi, że odpowiedzialność za produkt niebezpieczny nie wyłącza innych podstaw odpowiedzialności. Poszkodowany może wybierać najkorzystniejszą dla siebie podstawę prawną dochodzenia roszczeń.

Art. 44911

Artykuł uchylony

Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie odszkodowania?

Skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Nasi eksperci pomogą Ci w sprawach związanych z odpowiedzialnością cywilną, dochodzeniem odszkodowania, zadośćuczynienia oraz naprawieniem szkód.

Zadaj pytanie prawnikowi