Odpowiedź prawnika: Odprawa pośmiertna
Prawo do ekwiwalentu pieniężnego należy zaliczyć do prawa majątkowego ze stosunku pracy. Zgodnie z artykułem 631§ 2 kodeksu pracy, takie prawa majątkowe przechodzą, po śmierci pracownika, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Prawa majątkowe po zmarłym pracowniku przysługują tym osobom w częściach równych. W wypadku istnienia wymienionych osób, prawa majątkowe ze stosunku pracy zmarłego nie wchodzą w skład spadku. W przypadku małżonka, prawa majątkowe zmarłego pracownika, przechodzą z mocy samego prawa, bez konieczności spełniania jakichkolwiek warunków. Konieczne jest jedynie istnienie w dniu śmierci pracownika ważnego związku małżeńskiego. W przypadku innych osób, w tym dzieci zmarłego pracownika, konieczne jest spełnienie warunków potrzebnych do uzyskania renty rodzinnej w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
Podobnie jest w przypadku odprawy pośmiertnej (wydaje się, że o taką instytucję chodzi w zadanym pytaniu), wypłacanej po śmierci pracownika. Także to prawo majątkowe nie jest zaliczane w skład spadku. Przysługuje ono, tak jak poprzednio, małżonkowi oraz oraz innym osobom spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku małżonka, nabywa on prawo do renty pośmiertnej bez konieczności spełniania dodatkowych warunków. Odnośnie innych osób, konieczne jest spełnienie przez nich W przypadku innych osób, w tym dzieci zmarłego pracownika, konieczne jest spełnienie warunków potrzebnych do uzyskania renty rodzinnej w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Dodatkowo uważa się, że w ich przypadku, roszczenie odprawę staje się wymagalne, gdy organ rentowy stwierdzi w drodze decyzji ich prawo do renty rodzinnej.
W przypadku wymienionych roszczeń prawo do nich nie jest uzależnione od przeprowadzenia postępowania spadkowego. Ich wymagalność zależy jedynie od istnienia osób spełniających odpowiednie warunki do uzyskania tych świadczeń. Jeśli były pracodawca nie chce jednak ich dobrowolnie spełnić, celowym wydaje się skierowanie sprawy na drogę sądową. Zarówno roszczenie dotyczące ekwiwalentu pieniężnego, jak i to odnoszące się odprawy pośmiertnej, należą do właściwości sądów pracy. W celu zasądzenia dochodzonych roszczeń należy skierować pozew przeciw byłemu pracodawcy męża do właściwego sądu pracy.
