Odpowiedź prawnika: Prawo do emerytury rolniczej
Zakładamy, iż pytanie dotyczy tzw. "umowy z następcą" uregulowanej ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników. Umowa ta polega na tym, iż rolnik będący właścicielem (współwłaścicielem) gospodarstwa rolnego zobowiązuje się przenieść na osobę młodszą od niego co najmniej o 15 lat (następcę) własność (udział we współwłasności) i posiadanie tego gospodarstwa z chwilą nabycia prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej, jeżeli następca do tego czasu będzie pracować w tym gospodarstwie. Ponadto umowa z następcą może zawierać inne postanowienia, w szczególności dotyczące wzajemnych świadczeń stron przed i po przeniesieniu przez rolnika własności gospodarstwa rolnego na następcę. Umowa z następcą powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Nie jest to jednak jedyna możliwość uzyskania przez rolnika prawa do emerytury. Jest to jedynie jedna z możliwości rozporządzenia przez rolnika (bądź na przykład małżeństwo rolników) swoim gospodarstwem rolnym. Zgodnie z powołaną już wcześniej ustawą ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu podlega z mocy ustawy: 1) rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny, 2) domownik rolnika. Natomiast świadczeniami z ubezpieczenia emerytalno-rentowego są: 1) emerytura rolnicza lub renta inwalidzka rolnicza, 2) renta rodzinna, 3) emerytury i renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, 4) dodatki do emerytur i rent, 5) zasiłek pogrzebowy. Emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny; wiek emerytalny kobiety wynosi 60 lat, a mężczyzny 65 lat, 2) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 100 kwartałów. Emerytura rolnicza przysługuje także ubezpieczonemu rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek 55 lat, jeśli jest kobietą, albo 60 lat, jeśli jest mężczyzną, 2) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 120 kwartałów, 3) zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej (jeżeli zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej jest spowodowane wywłaszczeniem gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, ich zbyciem na cel uzasadniający wywłaszczenie albo trwałym wyłączeniem, zgodnie z obowiązującymi przepisami, użytków rolnych z produkcji rolniczej z przyczyn niezależnych od rolnika, warunek przewidziany w pkt 2 uważa się za spełniony, jeżeli rolnik podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 50 kwartałów). Z powyższego wynika, że jeżęli małżeństwo spełniają łącznie warunki z jednaj bądź też drugiej grupy, to prysługuje im prawo do emerytury rolniczej (wynika z tego też, iż umowa z następcą nie jest niezbędna, może to być jedynie jedna z form zaprzestania przez rolników prowadzenia gospodarstwa).
