Wniosek o odsunięcie sędziego

Pytanie:

Czy można wnioskować o odsunięcie sędziego od prowadzenia sprawy (oczywiście solidnie to motywowując) na rozprawie-posiedzeniu, na której zdaniem strony doszło do naruszenia zasad obiektywności i bezstronności? Problem jest o tyle istotny, że możliwe jest, iż na tej rozprawie sędzia, co do którego wcześniej wnosiła strona zastrzeżenia, planuje podjęcie wyroku (wcześniejszy wniosek został odrzucony przez zainteresowanego sędziego tzn. tego, którego wniosek dotyczył).

Masz inne pytanie do prawnika?

24.10.2005

Zespół
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Wniosek o odsunięcie sędziego

Z uwagi na nieprecyzyjnie wyrażenie się przez pytającego należy rozważyć dwa aspekty wyłączenia sędziego. Mianowicie w postępowaniu cywilnym i w postępowaniu karnym. Art. 41 § 1 kodeksu postępowania karnego stanowi, że “Sędzia ulega wyłączeniu, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie“. Natomiast § 2 “Wniosek o wyłączenie sędziego, zgłoszony na podstawie § 1 po rozpoczęciu przewodu sądowego (odczytanie aktu oskarżenia), pozostawia się bez rozpoznania, chyba że przyczyna wyłączenia powstała lub stała się stronie wiadoma dopiero po rozpoczęciu przewodu“ (w zasadzie w każdym stadium procesu, w którym ujawni się powód).

Porady prawne

Wątpliwość „uzasadniona” to wątpliwość uprawdopodobniona, a przy tym poważna, skoro wywołująca ją okoliczność może zagrażać bezstronności sędziego. Powody wyłączenia mogą stwarzać okoliczności wskazujące na powiązania osobiste między sędzią a stroną lub jej przedstawicielem (np. przyjaźń, niechęć, zbieżność lub rozbieżność interesów) albo okoliczności związane z wypełnianiem obowiązków służbowych (np. sędzia, który brał udział w zastosowaniu bądź przedłużeniu tymczasowego aresztowania, powinien być wyłączony od udziału w sprawie o odszkodowanie z tytułu niesłusznego tymczasowego aresztowania (zob. J. Bratoszewski, w: J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyński, S. M. Przyjemski, R. A. Stefański, S. Zabłocki: Komentarz. Kodeks postępowania karnego, t. I, Warszawa 1998, s. 269).

Zgodnie natomiast z art. 49 kodeksu postępowania cywilnego „Niezależnie od przyczyn wymienionych w artykule poprzedzającym (48), sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli między nim a jedną ze stron lub jej przedstawicielem zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego„.

Wniosek o wyłączenie sędziego strona zgłasza na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa się toczy, uprawdopodabniając przyczyny wyłączenia. Strona, która przystąpiła do rozprawy, powinna uprawdopodobnić ponadto, że przyczyna wyłączenia dopiero później powstała lub stała się jej znana. Aż do rozstrzygnięcia sprawy o wyłączenie sędzia może spełniać tylko czynności nie cierpiące zwłoki.

Przyczyną ewentualnego braku bezstronności jest stosunek osobisty łączący sędziego ze stroną lub jej przedstawicielem. Przepis ten wyznacza najszerszy krąg osób, z którymi stosunek łączący sędziego jest podstawą jego wyłączenia, i obejmuje także pełnomocnika procesowego. Stosunek osobisty jest z zasady stosunkiem emocjonalnym (pozytywnym, np. przyjaźń lub negatywnym, np. nienawiść), może być jednak także stosunkiem natury gospodarczej (np. powiązania kredytowe). Stosunek taki może być spowodowany zależnością służbową. Nie można jednak uważać za stosunki osobiste kontaktów zawodowych sędziego z adwokatami, ławnikami, prokuratorami itp.

Wyrokowanie w momencie, w którym stronie się wydaje, że nie powinno nastąpić nie jest podstawą wyłączenia sędziego. Podstawami wyłączenia sędziego z uwagi na brak bezstronności a mówiąc prościej stronniczość są wyżej wymienione przyczyny wyłączenia.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Co zrobić jeśli sędzia rozpatrujący naszą sprawę jest stronniczy? Podstawy wyłączenia sędziego

Co zrobić jeśli sędzia rozpatrujący naszą sprawę jest stronniczy? Podstawy wyłączenia sędziego

Zawsze może się zdarzyć, iż sędzia, który rozpatruje naszą sprawę, nie jest bezstronny. Jeśli więc dojdziemy do wniosku, że między sędzią a naszym przeciwnikiem procesowym zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że może on wywoływać nasze wątpliwości co do bezstronności sędziego, (...)

Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne

Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne

Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne   Fundamentalnymi zasadami państwa prawa są zasady prawa do sądu i prawa do rzetelnego procesu. Zasada prawa do sądu wyrażona jest w art. 45 ust 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. (...)

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Wyłączenie sędziego w sądzie karnym następuje na żądanie sędziego, z urzędu albo na wniosek strony -  zależnie od przyczyny, jaka to wyłączenie uzasadnia. Kiedy sędzia jest wyłączony z mocy prawa? Sędzia jest z m sędzia, sąde karny, wyłączenie sędziego, ławnicy, stronniczość, (...)

Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne

Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne

Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne   Fundamentalnymi zasadami państwa prawa są zasady prawa do sądu i prawa do rzetelnego procesu. Zasada prawa do sądu wyrażona jest w art. 45 ust 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. (...)

Co zrobić jeśli sędzia rozpatrujący naszą sprawę jest stronniczy? Podstawy wyłączenia sędziego

Co zrobić jeśli sędzia rozpatrujący naszą sprawę jest stronniczy? Podstawy wyłączenia sędziego

Zawsze może się zdarzyć, iż sędzia, który rozpatruje naszą sprawę, nie jest bezstronny. Jeśli więc dojdziemy do wniosku, że między sędzią a naszym przeciwnikiem procesowym zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że może on wywoływać nasze wątpliwości co do bezstronności sędziego, (...)

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Wyłączenie sędziego w sądzie karnym następuje na żądanie sędziego, z urzędu albo na wniosek strony -  zależnie od przyczyny, jaka to wyłączenie uzasadnia. Kiedy sędzia jest wyłączony z mocy prawa? Sędzia jest z m sędzia, sąde karny, wyłączenie sędziego, ławnicy, stronniczość, (...)

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Wyłączenie sędziego w sądzie karnym następuje na żądanie sędziego, z urzędu albo na wniosek strony -  zależnie od przyczyny, jaka to wyłączenie uzasadnia. Kiedy sędzia jest wyłączony z mocy prawa? Sędzia jest z m sędzia, sąde karny, wyłączenie sędziego, ławnicy, stronniczość, (...)

Sędzia-komisarz i nadzorca sądowy w postępowaniu układowym - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.

Sędzia-komisarz i nadzorca sądowy w postępowaniu układowym - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.

  Sędziego – komisarza i nadzorcę sądowego wyznacza sąd. Czyni to w postanowieniu o otwarciu postępowania układowego. Prowadzenie postępowania układowego należy właśnie do tych dwóch organów sądowych. Każdy z nich, jest w zakresie powierzonych mu funkcji sądem samoistnym, (...)

Rewolucja cyfrowa w sądach

Rewolucja cyfrowa w sądach

Kolejne etapy Trwa rewolucja cyfrowa w sądach. Dzięki decyzjom Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego to nowy etap w historii sądownictwa. Do wymiaru sprawiedliwości w coraz większym zakresie wprowadzane są rozwiązania informatyczne. 1/3 postępowań jest dziś prowadzonych wyłącznie (...)

Immunitety sędziów i prokuratorów uchylane w trybie 24-godzinnym

Immunitety sędziów i prokuratorów uchylane w trybie 24-godzinnym

Izba Dyscyplinarna już trzy razy stosowała procedurę zezwolenia na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego lub prokuratora ujętego na gorącym uczynku, kiedy to przepisy wymagają podjęcia decyzji w ciągu 24 godzin. ##bane uchylenie immunitetu, immunitet sędzia, prokurator, tryb (...)

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym

Wyłączenie sędziego w sądzie karnym następuje na żądanie sędziego, z urzędu albo na wniosek strony -  zależnie od przyczyny, jaka to wyłączenie uzasadnia. Kiedy sędzia jest wyłączony z mocy prawa? Sędzia jest z m sędzia, sąde karny, wyłączenie sędziego, ławnicy, stronniczość, (...)

Co zrobić jeśli sędzia rozpatrujący naszą sprawę jest stronniczy? Podstawy wyłączenia sędziego

Co zrobić jeśli sędzia rozpatrujący naszą sprawę jest stronniczy? Podstawy wyłączenia sędziego

Zawsze może się zdarzyć, iż sędzia, który rozpatruje naszą sprawę, nie jest bezstronny. Jeśli więc dojdziemy do wniosku, że między sędzią a naszym przeciwnikiem procesowym zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że może on wywoływać nasze wątpliwości co do bezstronności sędziego, (...)

Sędzia-komisarz i nadzorca sądowy w postępowaniu układowym - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.

Sędzia-komisarz i nadzorca sądowy w postępowaniu układowym - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.

  Sędziego – komisarza i nadzorcę sądowego wyznacza sąd. Czyni to w postanowieniu o otwarciu postępowania układowego. Prowadzenie postępowania układowego należy właśnie do tych dwóch organów sądowych. Każdy z nich, jest w zakresie powierzonych mu funkcji sądem samoistnym, (...)

Rewolucja cyfrowa w sądach

Rewolucja cyfrowa w sądach

Kolejne etapy Trwa rewolucja cyfrowa w sądach. Dzięki decyzjom Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego to nowy etap w historii sądownictwa. Do wymiaru sprawiedliwości w coraz większym zakresie wprowadzane są rozwiązania informatyczne. 1/3 postępowań jest dziś prowadzonych wyłącznie (...)

Immunitety sędziów i prokuratorów uchylane w trybie 24-godzinnym

Immunitety sędziów i prokuratorów uchylane w trybie 24-godzinnym

Izba Dyscyplinarna już trzy razy stosowała procedurę zezwolenia na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego lub prokuratora ujętego na gorącym uczynku, kiedy to przepisy wymagają podjęcia decyzji w ciągu 24 godzin. ##bane uchylenie immunitetu, immunitet sędzia, prokurator, tryb (...)

Czynności sądu i sędziego komisarza - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.

Czynności sądu i sędziego komisarza - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.

  Postanowienie o ogłoszeniu upadłości kończy etap postępowania, który nazywa się postępowaniem w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Po tym postanowieniu, które odnosi znaczące skutki w sferze uprawnień, zobowiązań i stosunków majątkowych upadłego, następuje (...)

Jak wpłynąć na zmianę stronniczego sędziego w postępowaniu sądowoadministracyjnym? Skład sądu

Jak wpłynąć na zmianę stronniczego sędziego w postępowaniu sądowoadministracyjnym? Skład sądu

  W jakim składzie sądy administracyjne rozpoznają sprawy? Podstawową zasadą jest, że sędzia, postepowanie sądowoadministracyjne, stronniczość, wyłączenie sędziego, przedstawiciel ustawowy,

Co się stanie z majątkiem upadłego konsumenta?

Co się stanie z majątkiem upadłego konsumenta?

  Część osób niebędących w stanie spłacać swoich zobowiązań finansowych będzie wkrótce miała prawo ogłosić upadłość. Z końcem marca 2009 r. wprowadzony zostanie nowy typ postępowania oddłużeniowego, określanego jako upadłość konsumencka. Możliwość tzw upadły, (...)

Postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej

Postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej

  Kiedy sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej? Postępowanie związane z ogłoszeniem upadłości jest to pierwsze stadium postępowania upadłościowego. Sąd winien rozpatrzyć wniosek o otwarcie postanowienie sądu, ogłoszenie upadłości, likwidacja majątku, upadły, (...)

Kolejność zaspokajania wierzytelności

Kolejność zaspokajania wierzytelności

  Sędzia-komisarz zatwierdza listę wierzytelności, które mają być zaspokojone z upadłość, wierzyciele, kolejność zaspokajania

Opieczętowanie i spis inwentarza w postępowaniu upadłościowym (Porada oparta na starym prawie upadłościowym. Nowe prawo zostało uchwalone 28 lutego 2003 r.)

Opieczętowanie i spis inwentarza w postępowaniu upadłościowym (Porada oparta na starym prawie upadłościowym. Nowe prawo zostało uchwalone 28 lutego 2003 r.)

Opieczętowanie Opieczętowanie jest podejmowane w postępowaniu upadłościowym, tylko jeżeli tak zadecyduje syndyk lub sędzia komisarz. Decyzja ta jest podejmowana według własnego uznania syndyka albo na zarządzenie sędziego-komisarza. Opieczętowanie majątku upadłego trwa tak długo, jak (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Skutki niewłaściwego delegowania sędziego

Skutki niewłaściwego delegowania sędziego

W związku z protestem w Szczecinie dotyczącym niewłaściwie delegowanych sędziów proszę o informacje: Jak powinna wyglądać \"prawidłowa delegacja\" sędziego i czy wystarczy podpis prezesa sądu, do którego sędzia został delegowany, czy na delegacji powinien też być podpis imienny osoby (...)

Wyłączenie sędziego w postępowaniu karnym

Wyłączenie sędziego w postępowaniu karnym

Sąd oddalił wniosek o wyłączenie sędziego nie informując mnie o możliwościach odwoławczych. W jakim składzie orzeka sąd i czy od postanowienia przysługuje zażalenie? Czy wcześniejszy zatarg słowny z sędzią, o którego wyłączenie wnioskuję może być podstawą wniosku ?  Sędzia (...)

Zażalenie na odmowę wyłączenia sędziego

Zażalenie na odmowę wyłączenia sędziego

W uzasadnieniu wniosku o wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy cywilnej sąd rejonowy podał między innymi: "Niekorzystna decyzja sędziego referenta w świetle obowiązujących przepisów nie stanowi podstawy do wyłączenia sędziego, który tę decyzję wydał. Dlatego też wobec braku przesłanek (...)

Wniosek o wyłączenie sędziego

Wniosek o wyłączenie sędziego

Na rozprawie sądowej w procesie dotyczącym alimentów (prawo rodzinne-sąd rodzinny) zgłosiłam do protokołu wniosek o wyłączenie sędziego z rozprawy sądowej, zgłosiłam do protokołu również, że o motywacji swojej decyzji poinformuję prezesa sądu. Czy jest okres czasu, w którym powinno (...)

Warunki do zmiany Sędziego w sprawie cywilnej

Warunki do zmiany Sędziego w sprawie cywilnej

Trwa sprawa w Sądzie Rejonowym w wydziale cywilnym o podział majątku. Odbyły się już trzy rozprawy. Sędzia wydaje się być jednostronny. Chciałabym napisać prośbę o zmianę Sędziego. Jakie muszą zaistnieć okoliczności by Sąd zmienił Sędziego w toczącej się sprawie? Do zmiany (...)