Wspólność majątkowa a działalność gospodarcza

Odpowiedź prawnika: Wspólność majątkowa a działalność gospodarcza

Zgodnie z ogólną zasadą prawa rodzinnego, majątek wspólny tworzą przedmioty majątkowe nabyte w trakcie wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

• pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody (w zasadzie należy tu brać pod uwagę czysty dochód) z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,   

• dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków (np. dywidendy z akcji w spółce), 

• środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków. 

Do majątków osobistych każdego z małżonków wchodzą jedynie przedmioty wyraźnie wymienione przez kodeks rodzinny w art. 33.

Do majątku osobistego należą:

1. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,

7. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego – jest to tzw. zasada surogacji - chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Do spółki z o.o. jako wkład została wniesiona spółka cywilna, lecz przedsiębiorstwo (majątek wspólny wspólników). Majątek wspólny wspólników spółki cywilnej  w należy naszym zdaniem uznać za prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom (pkt. 3). Dlatego należy uznać, iż wkład na pokrycie udziału w spółce z o.o. zostały przeznaczone środki z majątku osobistego małżonka. A w związku z tym udział w tej spółce jest składnikiem majątku osobistego męża. Natomiast dywidenda, jako dochód z majątku osobistego, wejdzie do majątku wspólnego. Oczywiście tylko ta z czasu trwania małżeństwa.

Prawa autorskie są składnikiem majątku osobistego.

Najmniej precyzyjnie można udzielić odpowiedzi co do środków trwałych zakupionych na potrzeby jednoosobowej działalności gospodarczej. Nie wiadomo bowiem dokładnie za jakie środki zakupiono te rzeczy. Jeśli środki te pochodziły z majątku wspólnego, to tego majątku wejdą. Jeśli za środki z majątku osobistego, to zgodnie z zasadą surogacji, są własnością tylko tego małżonka.