24.12.2005

Zespół
e-prawnik.pl

Dopuszczalność potrącenia z wynagrodzenia - opinia prawna

Stan faktyczny

W ubiegłym roku zatrudnialiśmy pracownika na umowę o pracę, który kilka miesięcy od momentu zatrudnienia zmarł. Zgon nastąpił na kilka dni przed końcem miesiąca i wynagrodzenie za ten okres nie zostało wypłacone. Trzy miesiąće później otrzymaliśmy postanowienie z Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym przez brata. Pracownik będąc zatrudnionym dokonał w naszej firmie zakupów towarów, za które nie uregulował należności. Czy istnieje możliwość dokonania potrącenia z wynagrodzenia kwoty wynikającej z niespłaconych faktur? Jeśli tak, to jak należy postąpić, gdy wynagrodzenie nie pokrywa długu?

Opinia prawna

Zatrzymanie przez pracodawcę części należnego pracownikowi wynagrodzenia na pokrycie własnej wierzytelności wobec pracownika, czyli potrącenie z wynagrodzenia, które jest pracownikowi należne, możliwe jest tylko w kilku przypadkach wyliczonych enumeratywnie w Kodeksie pracy. Przypadki te wymienia art. 87 § 1 KP.

Według tego przepisu z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi oraz
kary pieniężne przewidziane w art. 108 Kodeksu pracy (tzn. kary porządkowe za nieprzestrzeganie ustalonego porządku, regulaminu pracy, przepisów BHP itp.).

Ponadto z wynagrodzenia za pracę odlicza się, w pełnej wysokości, kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia (art. 87 § 7 KP).

Nie zostało wspomnianie nic o posiadaniu przez pracodawcę żadnego tytułu wykonawczego, zatem dwie pierwsze możliwości potrącenia nie będą miały w tym wypadku zastosowania.

Zaliczką pieniężną nie jest zaś zawarcie przez pracownika z pracodawcą oddzielnej umowy sprzedaży, jak to miało miejsce w Państwa przypadku.

Za zaliczkę uznajemy kwotę pobraną od pracodawcy do rozliczenia w związku z koniecznością poniesienia określonych wydatków w celu wykonania pracy, które to wydatki obciążają pracodawcę (np. koszty podróży służbowej pracownika). Nie ulega wątpliwości, że przedstawiona sytuacja nie dotyczy także kar porządkowych. W przypadku przedstawionym przez Panią nie mamy zatem do czynienia z żadną z wyżej wymienionych sytuacji.

Jest jeszcze jedna możliwość przewidziana w art. 91 Kodeksu pracy, w myśl którego to przepisu inne należności niż wymienione wyżej mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie. Dopuszczalne jest zatem zawarcie umowy pomiędzy pracodawcą o potrąceniu określonej wierzytelności z wynagrodzenia pracownika (jest tzw. potrącenie umowne). Jednakże taka umowa wymaga pod rygorem nieważności formy pisemnej, a ponadto musi być w niej dokładnie określony przedmiot zobowiązania. W opinii Sądu Najwyższego nie jest dopuszczalne ustne lub dorozumiane wyrażenie zgody przez pracownika na dokonywanie potrąceń (wyrok z 1.10.1999r. ; I PKN 366/98 OSNAPiUS 1999 nr 21, poz. 684). W związku z tym, że nie są spełnione przesłanki z art. 87 Kodeksu pracy na dokonanie potrącenia, ani nie wspomina też Pani o pisemnej umowie przewidującej potrącenie, nie będzie możliwe potrącenie wierzytelności pracodawcy z wynagrodzenia, które przysługiwało pracownikowi.

Nie oznacza to oczywiście, że wierzytelność, jaką Państwo mieli w stosunku do zmarłego pracownika, przepada. Aby odpowiedzieć na pytanie od kogo można się jej domagać, należy na początku przeanalizować sytuację, jaka powstała po śmierci pracownika.

Zgodnie z art. 63 umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w kodeksie oraz w przepisach szczególnych. Jednym z takich przypadków jest właśnie śmierć pracownika. W związku z wygaśnięciem umowy o pracę powstaje problem co zrobić z prawami majątkowymi wynikającymi ze stosunku pracy. Kodeks pracy stanowi, że prawa te przechodzą po jego śmierci w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku, kiedy nie ma takich osób - wówczas prawa majątkowe ze stosunku pracy wchodzą do spadku. Pomijając fakt, że w tym przypadku nie mamy do czynienia z w/w osobami, którym należałyby się wierzytelności pracownika ze stosunku pracy, to uregulowanie odnosi się tylko do praw majątkowych pracownika, i nie tłumaczy od kogo można domagać się pokrycia długów pracownika.

Udostępnij:

Potrzebujesz porady prawnej?

Przedawnienie roszczenia o wynagrodzenie ze stosunku pracy

Roszczenie o wynagrodzenie pracownika wobec pracodawcy z tytułu stosunku pracy jest roszczeniem majątkowym, ulegającym przedawnieniu. Oznacza to że w razie dochodzenia przedawnionego roszczenia, pracodawca może uchylić się od jego zaspokojenia. KIEDY PRZEDAWNIA SIĘ ROSZCZENIE PRACOWNIKA O WYNAGRODZENIE? (...)

Wynagrodzenie nauczyciela

Wynagrodzenie wypłacane jest nauczycielowi miesięcznie z góry w pierwszym dniu miesiąca. Jeżeli pierwszy dzień miesiąca jest dniem ustawowo wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłacane jest w dniu następnym.Składniki wynagrodzenia, których wysokość może być ustalona jedynie na podstawie już (...)

Wynagrodzenie syndyka

Syndyk, jak również powołany na jego żądanie zarządca odrębnego majątku – mają prawo do wynagrodzenia za swoją działalność oraz do zwrotu uzasadnionych wydatków, które wyłożyli z powodu swoich czynności. Wstępne określenie wynagrodzenia upadłość, (...)

Jakie wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło przysługuje przyjmującemu zamówienie?

Kiedy wynagrodzenie jest płatne? Umowa o dzieło jest umową wzajemną i - w zasadzie - wynikające z niej świadczenia powinny być spełnione jednocześnie. Obowiązkowi oddania dzieła odpowiada obowiązek jego odebrania przez zamawiającego i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Stąd przyjmuje (...)

Co można potrącić z wynagrodzenia za pracę?

Jakiej ochronie podlega wynagrodzenie za pracę? Wynagrodzenie za pracę podlega ochronie. Jednym z jej sposobów jest zakaz dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Przepisy wyraźnie wyliczają przypadki i należności, które mogą podlegać potrąceniu. Kolejno Kodeks pracy określa (...)

W jakim trybie i w jakiej formie powinno być wypłacane pracownikowi wynagrodzenie?

W jakiej formie powinno dokonywać się wypłaty wynagrodzenia? Wypłata wynagrodzenia powinna być dokonana w formie pieniężnej. Jednak wyjątkowo dopuszczalne jest, ale tylko częściowo wypłacanie wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna. Warunkiem jednak jest by taką możliwość (...)

Jakie wynagrodzenie należy się za pracę?

Istotą stosunku pracy jest odpłatność. Wynagrodzenie za pracę jest więc obowiązkowym i okresowym świadczeniem ze stosunku pracy, którego pracownik może skutecznie się domagać. wynagrodzenie, płaca, pracownik, pracodawca, wypłata, potrącenie, dodatki do wynagrodzenia, premia, (...)

Kiedy przysługuje i w jakiej wysokości wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy?

Zarówno zasiłek jak i wynagrodzenie za czas choroby spełniają tę samą funkcję: mają zapewnić pracownikowi środki utrzymania w czasie choroby, a także pomoc finansową podczas leczenia, np. na leki. Pomoc ta jest mu potrzebna, jeśli przez czas choroby nie może wykonywać pracy. Zasadniczą (...)

Jak obliczyć wysokość wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego?

Każdy pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Prawa tego nie może pracownik zbyć. Ustawodawca zadbał również o byt materialny pracownika w czasie przebywania na urlopie. Gwarancja otrzymywania przez pracownika w okresie urlopu wypoczynkowego takiego (...)

Pracownicy delegowani w Polsce z większymi prawami

Nowe przepisy mają zagwarantować, że za tę samą pracę w tym samym miejscu będzie przysługiwało to samo wynagrodzenie. Zmiany w przepisach na korzyść pracowników delegowanych w Polsce wprowadza ustawa z dnia 24 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o delegowaniu pracowników w ramach (...)

Przedawnienie roszczenia o wynagrodzenie ze stosunku pracy

Wynagrodzenie nauczyciela

Wynagrodzenie syndyka

Jakie wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło przysługuje przyjmującemu zamówienie?

Co można potrącić z wynagrodzenia za pracę?

W jakim trybie i w jakiej formie powinno być wypłacane pracownikowi wynagrodzenie?

Jakie wynagrodzenie należy się za pracę?

Kiedy przysługuje i w jakiej wysokości wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy?

Jak obliczyć wysokość wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego?

Pracownicy delegowani w Polsce z większymi prawami

Wykazywanie w raporcie ZUS RCA wpłaty do PPK finansowanej przez podmiot zatrudniający

Raport ZUS RCA przy wpłacie do PPK finansowanej przez podmiot zatrudniający W ustawie o pracowniczych planach kapitałowych wynagrodzenie zostało zdefiniowane jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK, o której mowa w ustawie z dni raport ZUS (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:

*Akceptuje regulamin serwisu e-prawnik.pl i politykę prywatności.

*Wyrażam zgodę na otrzymywanie od legalsupport sp. z o.o. drogą elektroniczną na wskazany przeze mnie adres e-mail informacji handlowej w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną

*Wyrażam zgodę na przetwarzanie szczególnych kategorii danych osobowych wskazanych w art. 9 ust.1 RODO, w celu wyceny i realizacji usługi

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez administratora Legalsupport sp. z o.o. w celach marketingowych

Wyrażam zgodę na kontakt telefoniczny lub smsowy przez Legalsupport sp. z o.o. w celu przekazania informacji dotyczących złożonego zamówienia

PORADY PRAWNIKA

Potrącanie pożyczki z trzynastki

Pracownik (nauczyciel) otrzymał pożyczkę mieszkaniową z ZFŚS, ratami potrącaną z listy płac. W tej chwili już nie pracuje (przebywa zagranicą) i nie spłaca pożyczki. W lutym zgodnie z przepisami zostanie mu naliczone wynagrodzenie dodatkowe "13". Czy jest możliwość potrącenia mu tego (...)

Przedawnienie należności z izby wytrzeźwień

Jaki jest okres przedawnienia roszczeń za pobyt w izbie wytrzeźwień (została wystawione faktura VAT za pobyt i od 2 lat jest nieopłacona)? Czy zgodnie z przepisami unijnymi izby wytrzeźwień będą istnieć nadal? Podobno przepisy unijne nie przewidują takiej instytucji? Zgodnie z rozporządzeniem (...)

Definicje wynagrodzenia brutto i netto

Czy istnieje wiążąca w praktyce sądowej definicja wynagrodzenia (dochodów) brutto i netto? Czy tez są to pojęcia \"płynne\" tzn. czy za dochód netto można przyjąć dochód brutto pomniejszony o obowiązkowe daniny na rzecz państwa i pomniejszony dodatkowo o np. spłatę pożyczki, składki (...)

Wynagrodzenie reprezentanta upadłego

Sąd Rejonowy na posiedzeniu przyznał reprezentantowi upadłego comiesięczne wynagrodzenie z datą początkową. Kto wypłaca to wynagrodzenie, czy wynagrodzenie jest wypłacane do końca upadłości, kto może zawiesić wypłacanie wynagrodzenie, w jaki sposób można dochodzić wypłaty, czy należą (...)

Wynagrodzenie za dyżury lekarskie

Jestem pracownikiem Publicznego Samodzielnego ZOZ-u. Mam wykształcenie wyższe techniczne, jestem zatrudniony na stanowisku młodszego asystenta i zajmuję się naprawą sprzętu medycznego, przede wszystkim sprzętu rentgenowskiego i tomografu komputerowego - uzyskałem przeszkolenie w tym zakresie (...)

Definicje wynagrodzenia brutto i netto

Wynagrodzenie reprezentanta upadłego

Wynagrodzenie za dyżury lekarskie

Czy do nagrody trzynastki liczy się średnie łączne wynagrodzenie

Jestem poborcą skarbowym zatrudnionym na pełnym etacie. Moje wynagrodzenie składa się z wynagrodzenia zasadniczego oraz prowizji. Prowizja zależy od efektywności pracy i jest kwotą zmienną. Mam dostać trzynastą pensję. Czy do nagrody trzynastki liczy się średnie łączne wynagrodzenie \"prowizyjne\". (...)

Ustalenie wysokości podstawy zasiłku chorobowego

Jesteśmy zakładem pracy uprawnionym do wypłaty zasiłków chorobowych. Pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie od 1 grudnia 2006 r. do 4 grudnia 2006 r. Wcześniej chorował i otrzymał wynagrodzenie za czas choroby za 33 dni. Od grudnia na nowo muszę ustalić podstawę do chorobowego, bo ostatnie (...)

Zasady obliczania wynagrodzenia

W skład płacy wchodzą m.in. stawka (płaca zasadnicza) oraz dodatek za okres przepracowany w przedsiębiorstwie, ustalony procentowo ze związkami zawodowymi. Pracownik o wyższych kwalifikacjach i odpowiedzialności, lecz mniejszym stażu pracy otrzymał wyższą płacę zasadniczą, niż pracownik (...)