Dla kogo poszczególne metody?
Różne metody rozliczenia podatku od towarów i usług umożliwiają podatnikom wybór, dzięki któremu mogą oni dostosować rozliczenie do specyfiki prowadzonej działalności. Warto zapoznać się z każdą z dostępnych metod, aby wybrać najbardziej korzystną, a przy tym dostosowaną do rodzaju i skali działalności.
Nie wszystkie metody rozliczeń VAT są dostępne dla każdego z podatników. Podatnicy posiadający status małego podatnika mogą wybrać pomiędzy:
- rozliczeniem na zasadach ogólnych,
- rozliczeniem kwartalnym, a
- metodą kasową.
"Małym podatnikiem" jest podatnik podatku od towarów i usług:
- u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,
- prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro.
Podatnicy niebędący małymi podatnikami mogą natomiast wybrać pomiędzy:
- rozliczeniem na zasadach ogólnych, tzn. miesięcznym, a
- rozliczeniem kwartalnym.
Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

Rozliczenie na zasadach ogólnych
W przypadku wyboru rozliczenia VAT na zasadach ogólnych zdarzenia powodujące powstanie obowiązku podatkowego rozliczane są miesięcznie. Podatnicy zobowiązani są do składania deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
Powyższy zapis oznacza, że nawet jeśli w danym miesiącu nie wystąpiły czynności opodatkowane (podatek należny) ani nie miały miejsca zakupy (podatek naliczony), podatnik jest obowiązany złożyć (w takiej sytuacji de facto pustą) deklarację.
Rozliczenie na zasadach ogólnych jest domyślnym rozliczeniem podatników podatku VAT i nie wymaga osobnego zgłoszenia.
Rozliczenie kwartalne - mały podatnik
W przypadku wyboru kwartalnej metody rozliczania podatku VAT obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, ale podatek rozliczany jest kwartalnie. Podatnicy zobowiązani są do składnia deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7K w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
Podatnik zamierzający wybrać rozliczenie kwartalne podatku VAT zobowiązany jest najpóźniej do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa, złożyć do naczelnika właściwego urzędu skarbowego zawiadomienie o wyborze rozliczania VAT za okresy kwartalne (powyższego można dokonać zwykłym pismem, nie zapominając jednak o dokonaniu także aktualizacji formularza VAT-R).Natomiast podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu dokonuje zawiadomienia w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczął wykonywanie tych czynności.
Rezygnacja z rozliczenia kwartalnego jest możliwa nie wcześniej niż po upływie czterech kwartałów za które podatnicy składali deklaracje kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednak nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji.
Rozliczenie kwartalne - podatnik niebędący małym podatnikiem
W przypadku wyboru kwartalnej metody rozliczania podatku VAT podatnicy niebędący małymi podatnikami zobowiązani są do składnia deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7D w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
Podatnik, nie będący małym podatnikiem zamierzający wybrać rozliczenie kwartalne podatku VAT, zobowiązany jest najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa VAT-7D, złożyć do naczelnika właściwego urzędu skarbowego zawiadomienie o wyborze rozliczania VAT za okresy kwartalne. Natomiast podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu dokonuje zawiadomienia w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczął wykonywanie tych czynności.
Podatnicy niebędący małymi podatnikami rozliczający się kwartalnie mają obowiązek wpłacania zaliczek na podatek VAT za pierwszy i drugi miesiąc kwartału. Zaliczki wynoszą 1/3 kwoty podatku należnego wynikającej z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał. Podatnicy są zobowiązani wpłacać zaliczkę w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest wpłacana.
Na czym polega metoda kasowa?
Cechą charakterystyczną tej metody jest odmienny od ogólnego moment dokonania rozliczenia, zarówno podatku należnego, jak też naliczonego, który został przesunięty na późniejsze okresy rozliczeniowe niż te, które obowiązują innych podatników VAT.
W przypadku wyboru metody kasowej – dostępnej wyłącznie dla małych podatników – obowiązek podatkowy powstaje:
- z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz czynnego podatnika VAT,
- z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż podmiotu innego niż zarejestrowany podatnik VAT.
Otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do nabytych przez małego podatnika towarów i usług, w okresie stosowania przez niego metody kasowej, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał zapłaty za te towary i usługi. Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w tym terminie, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
Wybór kasowej metody rozliczania VAT wiąże się dodatkowo z obowiązkiem kwartalnego rozliczania tego podatku oraz składnia deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7K w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
Zawiadomienie o wyborze kasowej metody rozliczania VAT należy złożyć do naczelnika właściwego urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował tę metodę rozliczania VAT (powyższego można dokonać zwykłym pismem, nie zapominając jednak o dokonaniu także aktualizacji formularza VAT-R).
Podatnik może zrezygnować ze stosowania metody kasowej nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy, w których rozliczał się tą metodą. Zawiadomienie o rezygnacji z rozliczania metodą kasową należy złożyć w terminie do końca kwartału, w którym metoda ta była stosowana. Mały podatnik traci prawo do rozliczania podatku metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym przekroczył (odpowiednio) kwotę 1.200.000 euro lub 45.000 euro.
Ustawodawca wyłączył możliwość kwartalnego rozliczania się z podatku za pomocą deklaracji VAT-7K czy VAT-7D dla podatników, którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go czterech kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy (niektóre wyroby stalowe i paliwa), chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł, a jeśli przekroczyła tę kwotę, nie przekroczyła kwoty odpowiadającej 1% wartości ich sprzedaży bez kwoty podatku. W przypadku gdy łączna wartość dostaw tych towarów (bez kwoty podatku) przekroczyła progi, o których mowa wyżej, podatnicy ci są obowiązani do składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.);
Na podst.: www.finanse.mf.gov.pl

Potrzebujesz porady prawnej?
Od 2023 r. będzie można tworzyć grupy VAT. Poznaj najistotniejsze kwestie dotyczące rozliczeń w grupie VAT, podatku naliczonego i odliczenia proporcjonalnego w VAT. Przedstawione one zostały na podstawie objaśnień MF. ##baner## Rozliczenia w grupie VAT Z chwilą uzyskania statusu podatnika grupa (...)
Jak zmienić sposób płacenia podatków i prowadzenia księgowości?
Jeśli prowadzisz firmę, jednym z twoich obowiązków jest terminowe opłacanie podatków i prowadzenie księgowości. Jeżeli wybrałeś daną formę opodatkowania i zasady płacenia zaliczek nie oznacza to, że nie możesz tego zmienić. Dowiedz się, jak dokonać zmiany formy opodatkowania (...)
Czy opłaca się wybór metody kwartalnego rozliczenia VAT?
Zalety i wady wyboru metody kwartalnego rozliczenia W praktyce metoda kwartalnego systemu rozliczeń bez stosowania metody kasowej ma znacznie więcej zwolenników niż metoda kasowa. Co prawda obowiązek podatkowy nie powstaje w tej metodzie na szczególnych zasadach, ale termin (...)
Transakcje grupy VAT w okresach przejściowych
Ten artykuł ma na cel wyjaśnienie zagadnień finalizacji transakcji w okresach przejściowych występujących w sytuacji tworzenia i kończenia funkcjonowania grupy VAT. Od 2023 r. będzie można bowiem tworzyć grupy VAT. Przedstawione one zostały na podstawie objaśnień MF. ##baner## Transakcje (...)
Deklaracje VAT i informacje podsumowujące
Jakie deklaracje VAT trzeba składać? Składanie deklaracji podatkowych jest podstawowym obowiązkiem każdego podatnika. Przepisy o podatku VAT wyróżniają kilka rodzajów deklaracji dla celów rozliczenia tego podatku. Podstawową jest deklaracja VAT-7, którą składają (...)
Na jakich zasadach mały podatnik może wybrać metodę kasową rozliczeń z VAT?
Na czym polega metoda kasowa? Mały podatnik może wybrać kasową metodę rozliczeń z fiskusem albo składanie deklaracji kwartalnych bez stosowania metody kasowej. Wprowadzenie do polskiego systemu podatku VAT instytucji małego podatnika i metody kasowej miało stanowić uwzględnienie postulatów (...)
Zapłata podatku VAT - teraz i według projektowanej nowelizacji
W naszym systemie podatkowym przywiązuje się dużą wagę do wykonania przez podatnika wielu sformalizowanych czynności. Zaniechanie spełnienia określonych obowiązków może prowadzić do poważnych konsekwencji. Wiedza dotycząca tych powinności jest szczególnie ważna w aspekcie podatku VAT. (...)
Minister Finansów wydał objaśnienia dotyczące regulacji odnoszących się do tworzenia i funkcjonowania nowego rodzaju podatnika, jakim jest grupa VAT (GV). Celem objaśnień jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie, w jakim umożliwiają wspólne (...)
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców od 2018 roku
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców Podatnicy VAT, którzy składają deklaracje VAT-7 lub VAT-7K, od 1 stycznia 2018 r. będą mieć obowiązek prowadzenia elektronicznej ewidencji VAT. Swój rejestr sprzedaży i zakupów VAT będą przesyłać do resortu finansów (...)
Jakie deklaracje i informacje powinien składać mały podatnik rozliczający się metodą kasową?
Rejestracja i aktualizacja danych małego podatnika Mały podatnik, tak jak każdy podatnik VAT, ma obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego oraz zgłoszeń aktualizacyjnych. Dotyczy to również podatnika, który wybiera kasową metodę rozliczeń w zakresie tego podatku. Rejestracji i (...)
Jakie są szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego dla małego podatnika?
Jakie szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego obowiązują również małego podatnika? Ustawodawca określił wiele szczególnych momentów powstania obowiązku podatkowego, uzależnionych np. od terminu płatności czy chwili wykonania usługi. Dotyczą one (...)
Jak złożyć JPK_VAT z deklaracją?
Zobacz, co zmieni się od 1 października 2020 roku w plikach JPK_VAT. Sprawdź, jakie nowe dane będziesz musiał podać i jakie kary grożą za błędy. Czym jest JPK_VAT z deklaracją, kto i kiedy go składa, jak go wypełnić i wysłać? ##baner## Czym jest nowy JPK_VAT z deklaracją? JPK_VAT (...)
Rozliczenie kontrahenta niebędącego małym podatnikiem lub będącego małym podatnikiem niekorzystającym z preferencji Wybór przewidzianego przez ustawę sposobu rozliczeń z podatku VAT przez małego podatnika wywołuje określone skutki również w zakresie obowiązków (...)
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i jej opodatkowanie VAT-em
Pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – warunki dla dostawcy i nabywcy Wewnątrzwspólnotowa dostawę towarów ma miejsce, gdy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Przepisy (...)
Kto jest \"małym podatnikiem\" VAT?
Czym mały podatnik wyróżnia się od pozostałych podatników VAT? Definicję podatnika podatku VAT zawiera art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą o VAT”. Zgodnie z tym przepisem, podatnikami są osoby (...)
Najważniejsze nowe rozwiązania podatkowe
Do utrzymania dobrego stanu finansów państwa potrzebna jest odpowiedzialna polityka podatkowa. Jej celem jest wspieranie firm tak, żeby przetrwały trudny okres pandemii w jak najlepszej kondycji i żeby po jej zakończeniu mogły wrócić na ścieżkę szybkiego rozwoju. W (...)
Kiedy jest możliwy wybór kwartalnego rozliczenia bez stosowania metody kasowej? Dla małych podatników zostały przewidziane dwa szczególne sposoby rozliczeń z fiskusem w zakresie podatku VAT. Pierwszym z nich jest metoda kasowa, omówiona w poprzednich artykułach z tej serii. Mały podatnik (...)
Zakup preferencyjny paliwa stałego przez gospodarstwa domowe
Ustawa węglowa weszła w życie Gminy, spółki gminne i związki gminne będą mogły kupować węgiel od importerów za nie więcej niż 1,5 tys. zł za tonę i sprzedawać go w cenie nie wyższej niż 2 tys. zł za tonę. W terminie 3 dni roboczych od dnia wejścia w życie ustawy (...)
Jakie faktury wystawiają mali podatnicy VAT?
Faktury wystawiane przez małych podatników stosujących metodę kasową O tym, jaki podatnik jest uznawany za małego podatnika, była mowa w poradzie: Kto jest "małym podatnikiem" VAT?. Podatnik, który posiada status małego podatnika, może rozliczać się metodą kasową, albo też dokonywać (...)
Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT
Zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, obowiązek podatkowy to wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Jakie są zasady ogólne (...)