6.10.2007
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
Jestem jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Pod koniec 2006 r. spółka miała problemy z płynnością finansową i potrzebowała szybko zastrzyku gotówki. Zdecydowałem się na wniesienie pewnej kwoty do spółki w ramach umowy pożyczki, która miała zostać spłacona do końca czerwca 2007 r. W obecnej chwili chciałbym pozostawić te pieniądze w spółce i podnieść kapitał zakładowy. Czy mogę objąć nowe udziały w podwyższonym kapitale zakładowym za tę pożyczkę (tzw. konwersja wierzytelności)? Czy mój wkład do spółki ma charakter pieniężny czy niepieniężny (aport)? Czy powinienem w akcie podwyższenia kapitału napisać, że wnoszę do spółki 50 tys. (wysokość pożyczki), a potem złożyć spółce oświadczenie o potrąceniu? Komu złożyć takie oświadczenie, jeśli jestem jednocześnie jedynym członkiem zarządu spółki? Czy raczej od razu napisać, że wnoszę wierzytelność? Czy przy podwyższaniu kapitału musi być obecny notariusz?

Opinia prawna
Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie następujących aktów prawnych:
- Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000r., Nr 94, poz. 1037 ze zmianami),
-
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 43 ze zmianami).
Zgodnie z art. 14 § 1 kodeksu spółek handlowych przedmiotem wkładu do spółki kapitałowej nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.
§ 2. W przypadku gdy wspólnik albo akcjonariusz wniósł wkład niepieniężny mający wady, jest on zobowiązany do wyrównania spółce kapitałowej różnicy między wartością przyjętą w umowie albo statucie spółki a zbywczą wartością wkładu. Umowa albo statut spółki może przewidywać, że spółce przysługują wówczas także inne uprawnienia.
§ 3. Wierzytelność wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki udzielonej spółce kapitałowej uważa się za jego wkład do spółki w przypadku ogłoszenia jej upadłości w terminie dwóch lat od dnia zawarcia umowy pożyczki.
§ 4. Wspólnik i akcjonariusz nie może potrącać swoich wierzytelności wobec spółki kapitałowej z wierzytelnością spółki względem wspólnika z tytułu należnej wpłaty na poczet udziałów albo akcji. Nie wyłącza to potrącenia umownego.
Przepis § 3 powyższego artykułu dotyczy sytuacji szczególnej, mianowicie upadłości spółki. Ponadto ogranicza uznane pożyczki za wkład tylko do pożyczek udzielonych na dwa lata przed ogłoszeniem upadłości. Jako przepis szczególny powinien być interpretowany ściśle.
Bardziej istotny w przedmiotowej sprawie jest art. 14 § 4 ksh, odnosi się on bowiem wprost do potrącenia wierzytelności przysługującej wspólnikowi wobec spółki na poczet wkładu. Podobny przepis obowiązywał na gruncie nie obowiązującego już kodeksu handlowego, dotyczący akcjonariuszy: art. 341 § 3 kh: Akcjonarjusz nie może potrącać swoich wierzytelności do spółki z wpłatami na poczet akcyj.
Zgodnie z art. 498 kodeksu cywilnego, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Z kolei jak stanowi art. 505 kc nie mogą być umorzone przez potrącenie wierzytelności, co do których potrącenie jest wyłączone przez przepisy szczególne, a takim jest art. 14 § 4 ksh.
Zasadniczo jednak już od samego początku zarysowały się w doktrynie prawa spory co do tego, czy zakaz obejmuje on swym zakresem tylko potrącenie o jakim mowa w art. 498 kc (potrącenie jednostronne) i tylko, gdy dokonuje go wspólnik, a nie spółka czy też zakaz rozciąga się także na potrącenie umowne bądź jednostronne, którego jednak dokonuje spółka.
Z art. 14 § 4 zd. 1 z całą pewnością wynika zakaz potrącania tej wierzytelności na podstawie art. 498 kc. Zakaz ten podyktowany jest potrzebą ochrony kapitału zakładowego spółki - koniecznością zagwarantowania realnego pokrycia kapitału, co przekłada się również na ochronę wierzycieli spółki.
Art. 14 § 4 w zdaniu drugim stanowi, iż zakaz (zd. 1) nie wyłącza potrącenia umownego. Jako konstrukcję prawną konwersji wierzytelności na pokrycie kapitału wskazuje się więc na ogół właśnie umowne potrącenie.

Potrzebujesz porady prawnej?
Jak założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością? - Sekwencja czynności
W jakim celu można zaÅ‚ożyć spóÅ‚kÄ™ z o.o.?SpóÅ‚kÄ™ z ograniczonÄ… odpowiedzialnoÅ›ciÄ… mogÄ… utworzyć osoby fizyczne, a także osoby prawne (np. spóÅ‚ka akcyjna albo stowarzyszenie). Kodeks spóÅ‚ek handlowych zezwala również na zaÅ‚ożenie takiej (...)
Umorzenie udziałów w spółce z o.o.
Umorzenie udziaÅ‚ów w spóÅ‚ce z o.o. może nastÄ…pić tylko wówczas, gdy przewiduje to umowa spóÅ‚ki. Dotyczy to wszystkich rodzajów umorzenia. Dokonanie umorzenia jest dopuszczalne dopiero po wpisie spóÅ‚ki do rejestru. Umorzenie nie może wiÄ™c nastÄ…pić w (...)
Jaki jest charakter spóÅ‚ki z o.o. w organizacji? SpóÅ‚ka z ograniczonÄ… odpowiedzialnoÅ›ciÄ… jako osoba prawna powstaje dopiero z chwilÄ… rejestracji w Krajowym Rejestrze SÄ…dowym. Rejestracja poprzedzona jest podpisaniem umowy spóÅ‚ki w formie aktu notarialnego. Okres pomiÄ™dzy (...)
Rejestracja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
SpóÅ‚ka z ograniczonÄ… odpowiedzialnoÅ›ciÄ… jest najpopularniejszÄ… spóÅ‚kÄ… handlowÄ… w Polsce. Jest odpowiedniÄ… formÄ… dziaÅ‚alnoÅ›ci np. dla wspólników, którzy chcÄ… zachować bezpoÅ›redni nadzór nad prowadzeniem spraw spóÅ‚ki i ograniczyć ryzyko (...)
Uprzywilejowanie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
W kodeksie spóÅ‚ek handlowych przewidziano możliwość uprzywilejowania niektórych udziaÅ‚ów wzglÄ™dem udziaÅ‚ów innych - nieuprzywilejowanych. Uprzywilejowanie to dotyczyć może wielu aspektów uczestnictwa w spóÅ‚ce. TytuÅ‚em przykÅ‚adu kodeks spóÅ‚ek (...)
Prawa komandytariusza w spółce komandytowej
Jak klasyfikuje siÄ™ prawa komandytariusza? Prawa i obowiÄ…zki przyznane lub obciążajÄ…ce komandytariusza sÅ‚użą realizacji jego statusu w spóÅ‚ce. PodziaÅ‚ ich w oparciu o model klasyczny, oparty na wyodrÄ™bnieniu praw korporacyjnych i majÄ…tkowych, zostaÅ‚ poddany krytyce z tego wzglÄ™du, (...)
Dochodzenie wierzytelności w przyspieszonym postępowaniu układowym
1 stycznia 2016 roku weszÅ‚a w życie ustawa Prawo restrukturyzacyjne. W odróżnieniu do poprzednio obowiÄ…zujÄ…cej ustawy Prawo upadÅ‚oÅ›ciowe i naprawcze, reguluje ona szereg postÄ™powaÅ„ majÄ…cych na celu przywrócenie dÅ‚użnikowi zdolnoÅ›ci do zaspokajania roszczeÅ„ swoich wierzycieli (...)
20 grudnia 2019 r.Minister Finansów wydaÅ‚ objaÅ›nienia podatkowe, które dotyczÄ… zasad korzystania z danych zawartych w utworzonym z dniem 1 wrzeÅ›nia 2019 r. Wykazie podatników VAT, zwanym dalej także ,,Wykazem”. Dowiedz siÄ™, co z nich wynika. ##baner## Ogólne wyjaÅ›nienia (...)
Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z o.o.
W jaki sposób podwyższyć kapitaÅ‚ zakÅ‚adowy spóÅ‚ki z o.o.? Zasadniczo, z punktu widzenia koniecznoÅ›ci zmiany umowy spóÅ‚ki dopuszczalne sÄ… dwa sposobny podwyższenia kapitaÅ‚u zakÅ‚adowego spóÅ‚ki z o. o.: ze zmianÄ… umowy spóÅ‚ki oraz bez zmiany umowy (...)
Obowiązki wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
ObowiÄ…zek wniesienia w caÅ‚oÅ›ci wkÅ‚adu PodstawowÄ… powinnoÅ›ciÄ… majÄ…tkowÄ… wspólnika jest wniesienie w caÅ‚oÅ›ci wkÅ‚adu przewidzianego umowÄ… spóÅ‚ki. WypeÅ‚nienie tego obowiÄ…zku w caÅ‚oÅ›ci przez wszystkich wspólników jest warunkiem wpisu spóÅ‚ki (...)
SporzÄ…dzenie listy wierzytelnoÅ›ci nastÄ™puje w trzech etapach. Pierwszym z nich jest zgÅ‚oszenie wierzytelnoÅ›ci, które majÄ… być umieszczone na liÅ›cie sÄ™dziemu-komisarzowi, który dorÄ™cza listÄ™ syndykowi, a ten wzywa upadÅ‚ego, by siÄ™ oÅ›wiadczyÅ‚ co do zgÅ‚oszonej wierzytelnoÅ›ci. (...)
Jakie są skutki ogłoszenia upadłości co do zarządu i rozporządzania majątkiem? Moment ogłoszenia upadłości to moment wydania postanowienia uwzględniającego wniosek o ogłoszenie upadłości. Postanowienie to wydaje sąd I instancji i jest ono momentem ogłoszenia upadłości niezależnie (...)
Opodatkowanie dochodów osób fizycznych i prawnych w przypadku połączenia lub podziału spółek
Jak ustalić dochód z połączenia lub podziału spółki?W związku z łączeniem się spółek, wspólnicy spółki dzielonej, przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki mogą otrzymać obok udziałów lub akcji spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej (...)
Prawo do dywidendy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Kiedy wspólnik spółki z o.o. ma prawo do dywidendy? Osiągnięcie zysku przez spółkę z o.o. nie decyduje jeszcze o wypłacie jej udziałowcom dywidendy. Zysk spółki, jako element jej majątku, jest przedmiotem rozporządzeń zgromadzenia wspólników, które jako naczelny organ spółki z o.o. (...)
Powierniczy przelew udziałów w spółce z o.o.
Skarżący zarzucił naruszenie art. 58 § 1 kc w związku z art. 2 i 246 § 3 ksh przez przyjęcie, że nie jest nieważna, jako zdziałana w celu obejścia art. 246 § 3 ksh, uchwała o zmianie umowy spółki odbierająca uprawnienia osobiste wspólnikowi, który jedynie powierniczo przekazał swe (...)
Intercyza - stan prawny obowiÄ…zujÄ…cy od 20 stycznia 2005 r.
Co to jest intercyza i dlaczego decydujemy siÄ™ na jej zawarcie? Intercyza jest to majÄ…tkowa umowa małżeÅ„ska, na mocy której małżonkowie dokonujÄ… wyboru ustroju majÄ…tkowego jaki bÄ™dzie regulowaÅ‚ ich stosunki majÄ…tkowe w trakcie trwania małżeÅ„stwa. PanujÄ…cy miÄ™dzy małżonkami (...)
Ograniczenia w koncentracji przedsiębiorców
Ograniczenia wynikające z ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów związane są z zamiarem połączenia sił dwu lub więcej przedsiębiorców, działających na tym samym rynku, w wyniku którego jedno z nich, lub nowe, przez nich utworzone, uzyska pozycję zagrażającą wolnej konkurencji. W (...)
Czym jest spóÅ‚ka jednoosobowa? Kodeks spóÅ‚ek handlowych zawiera definicjÄ™ spóÅ‚ki jednoosobowej. Zgodnie z art. 4 ust 1 pkt 3 spóÅ‚kÄ… jednoosobowÄ… jest spóÅ‚ka kapitaÅ‚owa, której wszystkie udziaÅ‚y albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza.W (...)
Zakres odpowiedzialności komandytariusza
Charakter prawny odpowiedzialnoÅ›ci komandytariusza Komandytariusz odpowiada ze zobowiÄ…zania spóÅ‚ki w sposób bezpoÅ›redni, solidarny, subsydiarny, osobisty i ograniczony do wysokoÅ›ci sumy komandytowej. Osobisty charakter odpowiedzialnoÅ›ci oznacza ponoszenie jej caÅ‚ym swoim majÄ…tkiem (...)
Sprzedaż udziałów spółki z o.o.
MajÄ…tek spóÅ‚ki z ograniczonÄ… odpowiedzialnoÅ›ciÄ… skÅ‚ada siÄ™ m.in. z kapitaÅ‚u zakÅ‚adowego spóÅ‚ki. Zgodnie z art. 154 § 1 kodeksu spóÅ‚ek handlowych kapitaÅ‚ ten musi wynosić co najmniej 5 000 zÅ‚otych. KapitaÅ‚ zakÅ‚adowy dzieli siÄ™ na udziaÅ‚y. UdziaÅ‚y sÄ… wyrazem (...)
Zmiany w ksh - spółki kapitałowe
Częściowa zmiana regulacji spóÅ‚ek kapitaÅ‚owych ma sÅ‚użyć gÅ‚ównie usprawnieniu ich funkcjonowania i obejmuje przede wszystkim liberalizacjÄ™ niektórych wymogów dotyczÄ…cych spóÅ‚ek (np. obniżenie minimalnej wartoÅ›ci udziaÅ‚ów w spóÅ‚ce z o.o. (...)