8.12.2004
Zespół
e-prawnik.pl
Zagadnienia dotyczące regulacji czasu pracy możemy znaleźć w Dyrektywie nr 104 z dn. 23 listopada 1993 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy (OJ Nr L 307/1993/45).
W dyrektywie unormowano następujące kwestie:
- wymiaru minimalnego wypoczynku dziennego,
- wypoczynku cotygodniowego,
- corocznych płatnych urlopów,
- maksymalnego wymiaru tygodniowego czasu pracy,
- pracy nocnej,
- pracy zmianowej oraz
- specjalnych systemów wymiaru czasu pracy.
Czy Dyrektywa stosowana jest do każdego rodzaju wykonywanej pracy?
W Dyrektywie nr 104 znajdowały się liczne wyłączenia. I tak nie stosowało się Dyrektywy do takich gałęzi pracy, jak:
- transport powietrzny, kolejowy, drogowy, wodny śródlądowy,
- rybołówstwo morskie oraz inne prace na morzu, a także
- praktyki lekarskie.
Jednakże obecnie Dyrektywa nowelizująca postanowiła o objęciu tych grup pracowników zakresem działania Dyrektywy. Dyrektywa nowelizująca ma na celu objęcie zakresem działania Dyrektywy 104 wszystkich grup pracowników, niezależnie od tego, czy są zatrudnieni przez osoby prywatne, czy też publiczne. Poza zakresem działania Dyrektywy pozostają jednak marynarze, których czas pracy jest uregulowany w innej Dyrektywie (1999/63/EC).
Należy jednak podkreślić, że nie wszystkie okresy przejściowe jeszcze upłynęły (przykładowo odnośnie pracowników wykonujących praktyki lekarskie jest to 1 sierpnia 2004 r.).
Jakie pojęcia są wytłumaczone w Dyrektywie?
Dyrektywa tłumaczy przede wszystkim pojęcie czasu pracy - stanowiąc, iż jest to okres, w którym pracownik pracuje, pozostaje do dyspozycji pracodawcy i wykonuje swoje obowiązki na podstawie krajowego prawa lub/i praktyki. Dyrektywa wskazuje również na pojęcie okresu odpoczynku - uznając, iż jest to każdy okres, który nie jest czasem pracy.
Ponadto możemy znaleźć w Dyrektywie pojęcie pory nocnej, za którą uważa się okres nie mniej niż 7 godzin, zdefiniowany w prawie krajowym, który musi zawierać w każdym wypadku okres pomiędzy północą, a godziną 5 rano oraz pracownika nocnego.
Pracownik nocny to po pierwsze każdy pracownik, który podczas pory nocnej pracuje co najmniej trzy godziny z jego dziennego rozkładu pracy; natomiast po drugie może to być każdy pracownik, który podczas pory nocnej przepracowywuje określoną część rocznego czasu pracy zdefiniowaną w zależności od wyboru Państwa Członkowskiego:
- przez narodowe ustawodawstwo, następujące po konsultacji z dwiema stronami stosunków przemysłowych;
- przez umowy, bądź umowy zbiorowe zawarte pomiędzy dwiema stronami stosunków przemysłowych na poziomie narodowym, bądź regionalnym.
Ponadto w ogólnych definicjach Dyrektywy znalazło się również pojęcie pracy zmianowej. Przez pracę zmianową należy rozumieć każdą metodę organizującą pracę w zmiany, w której pracownicy zastępują się przy tych samych stanowiskach pracy według określonych reguł (włączywszy system zmianowy roatting pattern) i która może być ciągła lub przerywana i uwzględniać potrzebę pracowników do pracy w różnych porach w okresie dni i tygodni. Natomiast pracownik zmianowy - to każdy pracownik, którego rozkład pracy jest częścią pracy zmianowej.
Nowelizacja Kodeksu pracy, która weszła w życie 1 stycznia 2004 r. w dużej mierze opiera się na definicjach przedstawionych w Dyrektywie. Można jednak na przykład zauważyć, że w polskiej definicji pracy zmianowej nie pojawia się określenie, że praca ta powinna być wykonywana przy tym samym stanowisku (dotyczyć tej samej pracy).
Dyrektywa 2000/34/WE nowelizująca Dyrektywę nr 104 wprowadziła pojęcie odpowiedniego odpoczynku. Odpowiedni jest taki odpoczynek, który jest zapewniony pracownikom w sposób regularny, a jego długość wyrażona w jednostkach czasu jest wystarczająca, by zapewnić, że w wyniku zmęczenia lub w wyniku nieregularności wykonywanej pracy pracownicy nie spowodują uszczerbku na własnym zdrowiu lub na zdrowiu swoich współpracowników i że nie zaszkodzą swemu zdrowiu zarówno w najbliższej, jak i w odległej przyszłości.
Minimalny wypoczynek dzienny.
Dyrektywa nr 104 w art. 3 nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, by każdy pracownik korzystał z nieprzerwanego wypoczynku dziennego w wymiarze co najmniej 11 godzin na dobę.
Potrzebujesz porady prawnej?
Czas pracy kierowców - akty prawne regulujące czas pracy kierowców
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało szereg konsekwencji prawnych w zakresie regulacji czasu pracy kierowców. Obecnie kwestię tę normują : Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879 czas pracy, kierowcy, przewóz drogowy, (...)
Odszkodowanie od przewoźnika lotniczego za odwołanie/opóźnienie lotu
Regulacja dotycząca odpowiedzialności przewoźnika lotniczego w zakresie odszkodowania została zawarta zarówno w przepisach prawa polskiego, jak i prawa unii europejskiej. Jednym z najważniejszym aktów prawnych unijnych, regulujących dochodzenie odszkodowania od przewoźnika lotniczego (...)
Sprawdź jakie masz prawa w pracy za granicą
1 maja 2004 r. Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Od tego dnia Polacy zatrudnieni w krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (czyli w Islandii, Lichtensteinie i Norwegii) objęci zostali ochroną, jaką gwarantuje koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. (...)
Zmiany dotyczące ochrony pracy kobiet w ciąży oraz karmiących piersią
Rok 2017 jest przełomowym dla polskiego rynku pracy. Większość zmian, jakie zaczęły obowiązywać (lub też zaczną w kolejnych miesiącach) w bieżącym roku, dotyczy ochrony pracy kobiet w ciąży i matek karmiących. Geneza zmian Przedstawiciele władz Unii Europejskiej uznali, że przepisy (...)
Zasada równego traktowania w zatrudnieniu
Jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest zasada równego traktowania w zatrudnieniu. W związku z dostosowywaniem prawa polskiego do wymogów prawa Unii Europejskiej, zasada równego traktowania ze względu na płeć została rozszerzona na inne jeszcze kryteria. Co oznacza zasada równego traktowania (...)
Jeśli chcesz podjąć pracę za granicą w jednym z krajów Unii Europejskiej...
Kto prowadzi pośrednictwa pracy?Pośrednictwem pracy za granicą zajmują się wojewódzkie urzędy pracy.Jeśli zdecydowałeś się na prywatnego pośrednika, sprawdź, czy posiada on certyfikat Ministerstwa Gospodarki i Pracy lub ministerstwa właściwego d zasiłek dla bezrobotnych, opieka (...)
Zmiany w Kodeksie pracy po wejściu do UE
1 maja 2004 r. Rzeczpospolita Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. Ta data jest istotna z punktu widzenia prawa pracy, ponieważ została ustanowiona cezurą czasową i od tego momentu weszło w życie szereg przepisów. W niniejszej poradzie przedstawione zostaną przepisy Kodeksu pracy, (...)
Dzięki wejściu Polski do Unii Europejskiej podejmowanie pracy w państwach członkowskich UE i EFTA stało się znacznie łatwiejsze. Polacy mogą obecnie swobodnie podejmować zatrudnienie we wszystkich państwach członkowskich UE, EOG (obok państw UE również Islandia, Lichtenstein i Norwegia) (...)
Ogólne zasady zatrudnienia w Unii Europejskiej
24 grudnia 2002 r. ustanowiono ujednoliconą wersję traktatu wprowadzającego Unię Europejską. W tym traktacie rozdział VIII, to rozdział dotyczący zatrudnienia. Ogólne zasady rządzące rynkiem pracy Traktat nakłada na Państwa Członkowskie i Wspólnotę obowiąze unia europejska, (...)
Co to jest czas pracy? Czas pracy jest to czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Co to jest rozkład czasu pracy czas pracy, okres rozliczeniowy, wymiar czasu pracy, okresy odpoczynku
Co to jest czas pracy? Czas pracy jest to czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Co to jest rozkład czasu pracy czas pracy, okres rozliczeniowy, wymiar czasu pracy, okresy odpoczynku
Czym jest zadaniowy czas pracy? Zadaniowy czas pracy jest to taki system czasu pracy, w którym uregulowanie wymiaru czasu pracy następuje nie poprzez wskazanie określonej liczby godzin, a przez wskazanie zakresu zadań powierzonych pracownikom. zadaniowy czas pracy, systemy czasu pracy
Pięciodniowy tydzień pracy Nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy. Nauczycielom dokształcającym się, wykonującym inne ważne społecznie zadania lub - jeżeli to wynika z organizacji pracy w szkole - dyrektor szkoły może ustalić czterodniowy (...)
Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy. Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie ustala zarząd (...)
Ewidencja czasu pracy - jak prowadzić ewidencję czasu pracy?
Czy konieczny jest harmonogram czasu pracy? Zgodnie z Kodeksem pracy, czas pracy jest to czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Czas pracy ma charakter planowany. W związku z tym czas pracy, pracodawca, (...)
Czas pracy pielęgniarki i położnej zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej
Czas pracy pielęgniarki i położnej zatrudnionych w publicznych zakładach opieki zdrowotnej jest uregulowany inaczej niż czas pracy zwykłych pracowników. Wymiar czasu pracy pielęgniarki zależy od miejsca jej wykonywania, tzn. w jakiej konkretnie jednostce organizacyjnej Zakładu pielęgniarka, (...)
Czym jest praca w ruchu ciągłym? Jest to sytuacja w której mamy do czynienia ze stosowaniem takiej organizacji czasu pracy, która zapewnia nieprzerwany przebieg procesu pracy przez 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu, także w niedziele i święta. Słowem chodzi tu o pracę, która nie może (...)
Jak rozliczyć czas pracy pracowników?
Rozliczanie czasu pracy pracownika Jeśli w okresie rozliczeniowym pracownik pracował dodatkowo, poza normalnym czasem pracy, to konieczne jest rozliczenie czasu pracy pracownika w celu ustalenia rekompensaty dodatkowo przepracowanych godzin. Przypomnieć nale czas pracy, pracownik, pracodawca, rozliczenie, (...)
Czas pracy kierowców - akty prawne regulujące czas pracy kierowców
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało szereg konsekwencji prawnych w zakresie regulacji czasu pracy kierowców. Obecnie kwestię tę normują : Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879 czas pracy, kierowcy, przewóz drogowy, (...)
Jak ustalić pracownikom czas pracy?
Obowiązek pracodawcy Ustalanie i rozliczanie pracownikom czasu pracy należy do kompetencji pracodawcy, który jednak musi w tym zakresie stosować przepisy ochronne, zawarte w dziale szóstym Kodeksu pracy zatytułowanym „Czas p praca nadliczbowa, czas pracy, pracodawca, pracownik
Elastyczny czas pracy od 23 sierpnia 2013 roku w polskich firmach - uwagi natury ogólnej
W dniu 23 sierpnia 2013 roku wchodzi w życie ustawa z dnia z dnia 12 lipca 2013 roku o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. 2013 rok, nr 896). Nowelizacja zawiera w sobie zmiany w Kodeksie pracy, wprowadzające tzw. elastyczny czas pracy. Od chwili pojawienia (...)
