9.11.2004
Zespół
e-prawnik.pl
Zabezpieczenia
Bank udzielając kredytów osobom fizycznym oraz podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą musi w odpowiedni sposób zabezpieczyć zwrot oddanych do dyspozycji środków pieniężnych. Nie jest to jedynie "widzimiesię" banku jako kredytodawcy, gdyż obowiązek odpowiednich zabezpieczeń kredytowych nakłada na bank ustawa prawo bankowe.
Bank musi bowiem zażądać od kredytodawcy wykazania się zdolnością kredytową. Poprzez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty kredytu wraz z odsetkami we wskazanym w umowie kredytowej terminie. Bank ocenia zdolność kredytową indywidualnie wobec każdego z kredytobiorców i uzależnia przyznanie kredytu od tej zdolności.
Jeżeli kredytodawca nie ma odpowiedniej zdolności kredytowej, bank rzadko udziela kredytu. Może to jednak zrobić, gdy kredytodawca przedstawi bankowi odpowiednie zabezpieczenie spłaty swego zadłużenia.
W tym celu bank może żądać od kredytobiorców szeregu zabezpieczeń. Oprócz standardowych zabezpieczeń w postaci poręczenia czy weksli, do dyspozycji banków prawo bankowe pozostawia również szczególne rodzaje zabezpieczeń.
Zastaw rejestrowy
Zastaw rejestrowy stanowi specjalne zabezpieczenie rzeczowe, zabezpieczające wierzytelność banku przysługującą mu przeciwko kredytobiorcy. Zabezpieczenie w postaci zastawu rejestrowego może być stosowane także w celu zabezpieczenia innych wierzytelności, jednak najczęściej stosowane jest ono przy zabezpieczeniu wierzytelności kredytowych. Istotą zabezpieczenia w postaci zastawu rejestrowego jest możliwość zaspokojenia się banku z przedmiotu zabezpieczenia, którym może być rzecz ruchoma lub prawo majątkowe, które jest zbywalne. Charakterystyczną cechą zastawu rejestrowego jest możliwość pozostawienia przedmiotu zastawu w rękach zastawcy (najczęściej kredytobiorcy). Ta cecha odróżnia zastaw rejestrowy od zwykłego zastawu, w których przedmiot zastawu powinien być wręczony zastawnikowi (kredytodawcy). Pozostawienie przedmiotu zastawu rejestrowego w rękach zastawcy pozwala mu na korzystanie z tego przedmiotu i czerpanie pożytków, co daje większą szansę uzyskania środków na spłatę kredytu.
Przykładowo, jeżeli bank udzielił przedsiębiorcy kredytu na zakup samochodów ciężarowych, pozostawienie tych samochodów w rękach kredytobiorcy i możliwość uzyskiwania dochodów dzięki tym samochodom zwiększa z jednej strony zasoby finansowe kredytobiorcy (zastawcy) a z drugiej zwiększa szanse kredytodawcy (zastawnika) na zwrot kredytu.
W celu ustanowienia zastawu rejestrowego konieczne jest podpisanie umowy zastawniczej w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz wpis zastawu do rejestru zastawów.
Przewłaszczenie na zabezpieczenie
W celu zabezpieczenia wierzytelności banku, bank może żądać ustanowienia zabezpieczenia w postaci przewłaszczenia na bank rzeczy ruchomych lub papierów wartościowych przez dłużnika lub osobę trzecią. Konstrukcja ta nazwana została powierniczym przeniesieniem własności, gdyż przeniesienie własności rzeczy ruchomych lub papierów wartościowych następuje w celu zabezpieczenia wierzytelności banku. W przypadku spłaty zadłużenia z tytułu kredytu, bank zobowiązany jest przenieść własność tak zabezpieczonych rzeczy z powrotem na kredytobiorcę. W przypadku braku spłaty kredytu, bank nie jest natomiast zobowiązany do zwrotnego przeniesienia własności, lecz jedynie zobowiązany do zwrotu nadwyżki.
Własność rzeczy ruchomych i papierów wartościowych pozostaje przy banku do chwili spłaty całej kwoty kredytu wraz z odsetkami i prowizją przez kredytobiorcę. Należy zauważyć, że przedmiotem zabezpieczenia mogą być także rzeczy i papiery wartościowe stanowiące własność osoby trzeciej. W takim przypadku bank zobowiązany jest zawrzeć umowę przewłaszczeniową z ta osobą trzecią, gdyż dłużnik banku (kredytobiorca) nie może rozporządzać prawami, które do niego nie należą (zasada nemo plus iuris ad alium transfere potest quam ipse habet)
Przedmiotem tego zabezpieczenia mogą być rzeczy oznaczone co do tożsamości lecz także co do gatunku a nawet zbiór rzeczy. Należy jednak zauważyć, że prawo cywilne do przeniesienia własności rzeczy ruchomych oznaczonych co do gatunku, oprócz umowy wymaga dodatkowo przeniesienia posiadania rzeczy. Trudno sobie jednak wyobrazić, by kredytobiorca przeniósł na rzecz bank posiadanie np.
Potrzebujesz porady prawnej?
Obowiązująca obecnie ustawa – Prawo spółdzielcze była nowelizowana około 30 razy. Pomimo tego jest ona niedostosowana do obecnych warunków społeczno – gospodarczych. Jest też niespójna. W tej sytuacji nieodzowne wydaje się uchwalenie nowego aktu. Jakie są podstawowe założenia, (...)
Zagadnienia ogólne Konieczność wykazania zdolności kredytowej przez kredytobiorców może być przez niektórych odbierana jako szykana. Należy jednak pamiętać, że bank – tak jak każdy podmiot posiadający środki pieniężne, nie odda posiadanych środków osobie, która nie gwarantuje (...)
Szczególne uprawnienia zatrudnionych osób niepełnosprawnych
Osoby niepełnosprawne mają liczne problemy ze znalezieniem dla siebie pracy, dlatego też w prawie polskim zostały wprowadzone liczne przywileje, których celem jest ułatwienie tym osobom podejmowania i wykonywania określonej pracy. Za osoby niepełnosprawne uważa się te osoby, których (...)
Zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego (stan prawny do 1 marca 2004 r.)
Czy możliwe jest wprowadzanie zmian do zawartej umowy w sprawie zamówienia publicznego? Ustawa o zamówieniach publicznych wprowadza zasadę zakazu wprowadzania zmian do zawartej i wykonywanej umowy. Zgodnie z jej przepisami zakazane są zmiany postanowień zawartej umowy oraz wprowadzanie nowych (...)
Uprawnienia zamawiającego - stan prawny obowiązujący do 1 marca 2004r
Jakie są podstawowe uprawnienia zamawiającego? Do podstawowych uprawnień zamawiającego należą: możliwość wyboru trybu postępowania, możliwość przeprowadzenia postępowania na zasadach szczególnych, przeprowadzenie kwalifikacji wstępnej dostawców (wykonawców) poprzedzającej właściwe (...)
Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów
Ustawa antymonopolowa, jak potocznie nazywana jest ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów ma za zadanie ochronę wolnej konkurencji na wolnym rynku, co pośrednio stanowi ochronę konsumentów – ostatniego ogniwa w łańcuchu gospodarki rynkowej. Przepisy tej ustawy zawierają jednak wprost (...)
Projekt nowelizacji ustawy Prawo bankowe, czyli likwidacja bankowego tytułu egzekucyjnego
Dnia 15 października 2003 roku został złożony na ręce Marszałka Sejmu poselski projekt ustawy o zmianie ustawy prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw przewidujący likwidację instytucji bankowego tytułu egzekucyjnego. Zdaniem wnioskodawców obecny stan prawny w sposób nieuzasadniony uprzywilejowuje (...)
Wypowiedzenie umowy najmu i eksmisja - opinia prawna
Stan faktyczny Jestem właścicielem mieszkania o powierzchni 42 m kw. w kamienicy w Krakowie. Mieszkanie zajmuje lokatorka, która nabyła prawo do jego najmu na podstawie przydziału kwaterunkowego. W trybie art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów skutecznie doręczyłem (...)
27 października 2006 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych. Na jej podstawie, w celu zapewnienia zawodowego, bezstronnego i rzetelnego wykonywania zadań na wysokich stanowiskach państwowych tworzy się państwowy zasób (...)
Szczególne przypadki naruszenia uprawnień pracowniczych przy rozwiązaniu umowy o pracę
Uprawniwenia, jakie przysługują pracownikom w razie niezgodnego z prawem pracy rozwiązania umowy o pracę zostały omówione w artykułach: Czego może się domagać pracownik w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę? Jakie uprawnienia przysługują (...)
Co określają warunki konkursu? „Warunki konkursu” to specjalny dokument będący odpowiednikiem specyfikacji istotnych warunków zamówienia w postępowaniach przetargowych. Warunki konkursu określają przedmiot konkursu oraz szczegółowe wymogi procedury konkursowej. Postanowienia warunków (...)
Kontrola produktów pochodzenia zwierzęcego
Dnia 17 lutego wchodzi w życie ustawa z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego. Zawiera ona przepisy wykonawcze w stosunku do prawa wspólnotowego w tym zakresie. Ustawa ta określa: 1. właściwość organów w zakresie higieny i kontroli produktów pochodzenia zwierzęcego, (...)
Elektroniczny instrument płatniczy, instrument pieniądza elektronicznego
Ustawodawca dla uniknięcia wątpliwości w rozumieniu pojęć „elektroniczny instrument płatniczy” oraz „ instrument pieniądza elektronicznego” sam je definiuje. I tak elektroniczny instrument płatniczy to każdy instrument płatniczy, w tym z dostępem do środków pieniężnych (...)
Kontrola skarbowa ma być skuteczniejsza!
Do Sejmu trafił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz niektórych innych ustaw. Większa skuteczność kontroli skarbowej i ograniczenie rozmiarów „szarej strefy", dotyczącej zwłaszcza InternetuProjekt przewiduje zwiększenie skuteczności kontroli skarbowej (...)
Szczególne uprawnienia dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności
Senat za wyższą rentą socjalną i wsparciem osób niepełnosprawnych Podwyższenie renty socjalnej i wprowadzenie szczególnych uprawnień w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej, usług farmaceutycznych oraz wyrobów medycznych dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności (...)
Niepodjęte depozyty zostaną zlikwidowane...
22 lutego 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów. Ustawa ta reguluje zasady i tryb likwidacji niepodjętych depozytów znajdujących się w dyspozycji jednostek sektora finansów publicznych. Zastępuje ona dekret z dnia 18 września (...)
Ustawa z dnia 19 listopada 1999 r.Prawo działalności gospodarczej.Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczejDefinicja działalności gospodarczejDziałalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy jest zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz (...)
Odpowiedzialność pełnomocnika przedsiębiorstwa państwowego - opinia prawna
Stan faktyczny Jak w świetle art. 32 punkt 1 i 2 ustawy z 1981 roku o przedsiębiorstwie państwowym przedstawia się odpowiedzialność pełnomocników dyrektora przedsiębiorstwa, jeśli działali w ramach posiadanych pełnomocnictw? Czy dyrektor jako organ może podpisać samodzielnie umowy (...)
Procedura odprawy czasowej na granicy
Podstawowe zasady stosowania procedury Procedura odprawy czasowej wraz z procedurą końcowego przeznaczenia należy do jednej z kategorii procedur specjalnych, zwanej „szczególnym przeznaczeniem”. W ramach procedury odprawy czasowej towary nieunijne przeznaczone do powrotnego (...)
Czym jest zamówienie z wolnej ręki?Zamówienie z wolnej ręki jest jednym z trybów szczególnych udzielania zamówień publicznych w stosunku do trybu podstawowego - przetargu. Zamówienie z wolnej ręki to tryb udzielenia zamówienia, w którym zamawiający (...)
