Ustawa o artystach zawodowych w kolejnym etapie prac legislacyjnych

Rządowe Centrum Legislacji opublikowało zaktualizowany projekt Ustawy o artystach zawodowych. To zakończenie procesu kilkumiesięcznych prac legislacyjnych obejmujących m.in. konsultacje publiczne oraz uzgodnienia międzyresortowe. Ustawa cywilizuje warunki pracy artystycznej oraz zapewnia najsłabiej zarabiającym twórcom minimum bezpieczeństwa socjalnego w postaci dostępu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Podczas prac nad projektem rozpatrzone zostały wszystkie uwagi zgłaszane m.in. przez instytucje, związki zawodowe, organizacje zrzeszające artystów oraz osoby prywatne. W ramach konsultacji przeprowadzono też rozmowy z przedstawicielami producentów i importerów sprzętu elektronicznego.

Porady prawne

Konsultacje i uzgodnienia – co siÄ™ zmieniÅ‚o?

W trakcie prac nad projektem ustawy wprowadzono szereg zmian o charakterze merytorycznym, proceduralnym, ujednolicajÄ…cym oraz formalnym. ZapadÅ‚a m.in. decyzja o zmianie nazwy projektu na „UstawÄ™ o artystach zawodowych”. Doprecyzowano i uzupeÅ‚niono podstawowe definicje zawarte w akcie prawnym oraz wprowadzono nowe – m.in. tzw. systemu teleinformatycznego rejestru prowadzonego przez Dyrektora Polskiej Izby Artystów. System ten bÄ™dzie sÅ‚użyÅ‚ komunikacji ze wszystkimi podmiotami biorÄ…cymi udziaÅ‚ w procesie poÅ›wiadczania uprawnieÅ„ artysty zawodowego: artystami, czÅ‚onkami Rady Artystów oraz organizacjami reprezentatywnymi. Przygotowane zostaÅ‚y również zapisy zwiÄ…zane z procedurami bezpieczeÅ„stwa przechowywania danych, a także uwierzytelniania wnioskodawców.

Dodatkowo, w projekcie ustawy pojawił się nowy zapis, zgodnie z którym Rada Polskiej Izby Artystów będzie zobowiązana przygotować raport w sprawie rynku dozwolonego użytku w Rzeczypospolitej Polskiej. W raporcie badany będzie m.in. zakres dozwolonego użytku, rodzaje urządzeń, a także szkody ponoszone przez artystów w wyniku powielania ich prac.

Ponadto w wyniku prowadzonych konsultacji zapadła decyzja o wyłączeniu urządzeń przemysłowych z opłaty reprograficznej, tym samym uzgadniając projekt ze stosownymi wyrokami TSUE.

Na wniosek Sekcji Praw Człowieka Studenckiej Poradni Prawnej Uniwersytetu Jagiellońskiego rozszerzono również katalog osób mogących ubiegać się o potwierdzenie uprawnień artysty zawodowego.

W projekcie zmieniły się także terminy składania wniosków i okres, na jaki przyznawane są dopłaty do składek na ubezpieczenia społeczne dla najmniej zarabiających artystów zawodowych. Dostosowano je do realiów związanych z okresem rozliczeń skarbowych.

Nie zmieniÅ‚y siÄ™ propozycje uprawnieÅ„ przysÅ‚ugujÄ…cych artystom zawodowym, m.in.:

  • dopÅ‚aty do skÅ‚adek na ubezpieczenia (w zależnoÅ›ci od dochodów od 20% do 80%);
  • zwolnienia z oskÅ‚adkowania umów cywilno-prawnych (zlecenia) dla artystów samodzielnie opÅ‚acajÄ…cych ubezpieczenia;
  • posiadanie karty artysty zawodowego;
  • możliwość uzyskania stypendium lub zapomogi.

Projekt ustawy zostaÅ‚ pozytywnie zaopiniowany przez Komitet Wspólny RzÄ…du i SamorzÄ…du Terytorialnego, obecnie opiniuje go Komisja do Spraw Cyfryzacji, zaÅ› po niej trafiÅ‚ do Komitetu StaÅ‚ego Rady Ministrów.

Do Sejmu ustawa trafi w najbliższych miesiącach.

Nowy projekt ustawy znajduje siÄ™ tutaj.

Ustawa o artystach zawodowych

Ustawa cywilizuje warunki pracy artystycznej oraz zapewnia najsłabiej zarabiającym twórcom minimum bezpieczeństwa socjalnego w postaci dostępu do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Koszty projektowanych rozwiązań nie obciążają podatnika, ponieważ będą finansowane z wpływów z tzw. opłaty reprograficznej i opłaty od czystych nośników (tzw. rekompensata na rzecz uczciwej kultury) uiszczanej przez producentów i importerów sprzętu elektronicznego. Rekompensata na rzecz uczciwej kultury od wielu lat funkcjonuje już w większości krajów europejskich, m.in. w Niemczech, Francji, Włoszech i na Węgrzech.

Realna sytuacja twórców w Polsce

Projekt Ustawy o artystach zawodowych jest odpowiedziÄ… na szereg postulatów zgÅ‚aszanych od wielu lat przez Å›rodowisko artystyczne. WiÄ™kszość artystów znajduje siÄ™ w bardzo trudnej sytuacji materialnej, utrzymujÄ…c siÄ™ z nieregularnych przychodów – czÄ™sto poniżej pÅ‚acy minimalnej. Niestabilność zatrudnienia i niskie zarobki powodujÄ…, że artyÅ›ci w Polsce żyjÄ… poza systemem ubezpieczeÅ„ spoÅ‚ecznych. Wielu twórców nie stać na odprowadzanie skÅ‚adek emerytalnych, przez co po osiÄ…gniÄ™ciu wieku emerytalnego nie przysÅ‚uguje im emerytura.

Opłata reprograficzna

OpÅ‚ata reprograficzna, funkcjonujÄ…ca w Polsce od 1994 r. jest zryczaÅ‚towanÄ… rekompensatÄ… przekazywanÄ… artystom przez producentów i importerów sprzÄ™tu elektronicznego umożliwiajÄ…cego tzw. dozwolony użytek osobisty, czyli korzystanie na wÅ‚asne potrzeby z utworów takich jak muzyka, film, obraz czy tekst, co znaczÄ…co zwiÄ™ksza popyt na urzÄ…dzenia elektroniczne. OpÅ‚ata zazwyczaj pobierana jest od takich urzÄ…dzeÅ„ jak komputery, tablety, kopiarki, odtwarzacze czy SmartTV, a także od tzw. czystych noÅ›ników danych (pÅ‚yt, dysków, pendrive’ów, kart pamiÄ™ci). W Polsce lista urzÄ…dzeÅ„ nie byÅ‚a aktualizowana przez kilkanaÅ›cie lat i opÅ‚atÄ… wciąż objÄ™te sÄ… magnetofony i magnetowidy oraz kasety audio i VHS. OpÅ‚ata nie jest podatkiem, wpÅ‚ywy z niej nie zasilajÄ… budżetu paÅ„stwa ani samorzÄ…dów terytorialnych.


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika