Utrata prawa do wcześniejszej emerytury, a wstąpienie do OFE – opinia prawna

Tak więc zgodnie niejako z Pańską sugestią na akwizytorze ciąży obowiązek poinformowania m.in. o braku możliwości przejścia na tak zwaną wcześniejszą emeryturę. Jednak nie w każdym przypadku. Obowiązek informacyjny dotyczy bowiem tylko tych osób zawierających z otwartym funduszem emerytalnym umowę, które urodziły się w latach 1949 - 1953, ale już nie osób które jak Pan urodziły się w 1957. Co więcej osoby urodzone w latach 1949 - 1953 i zawierające umowę z otwartym funduszem emerytalnym są zobowiązane złożyć pisemne oświadczenie o zapoznaniu się z treścią określonych przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późniejszymi zmianami) (w dalszej części porady ustawa o emeryturach i rentach z FUS). Jeden z tych przepisów (art. 46 ) stanowi, że prawo do emerytury (wcześniejszej) na warunkach określonych w art. 29, 32 (pracownicy zatrudnieni w szczególnych warunkach - takim jest np: nauczyciel, wychowawca) 33 i 39 przysługuje również ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r., jeżeli m.in. nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego. Takie samo zastrzeżenie znalazło się w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1982 r., Nr 118, poz. 1112) w art. 88 ust. 2 a. - zastrzeżenie o zachowaniu uprawnień pod warunkiem nie przystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego.

Reasumując pierwszą część rozważań akwizytor nie miał obowiązku poinformować Pana o utracie prawa do wcześniejszej emerytury w przypadku przystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego.

Gdyby należał Pan do grupy osób (decydowała data urodzenia) co do których istnieje obowiązek informacyjny a akwizytor zaniechałby tego obowiązku lub poinformował błędnie wówczas mógłby Pan na zasadzie art. 84 kodeksu cywilnego (w dalszej części porady k.c.) złożyć oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli powołując się na błąd co do skutków prawnych zawarcia umowy z otwartym funduszem emerytalnym.

Wówczas w takim oświadczeniu złożonym na piśmie należałoby wskazać, iż zawierając umowę działał Pan pod wpływem błędu co do skutków prawnych zawarcia takiej umowy w postaci utraty prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę, a błąd ten został spowodowany mylnym pouczeniem przez akwizytora funduszu w zakresie, o jakim stanowi przepis art. 84 a u.o.f.f.e. W takiej sytuacji otwarty fundusz emerytalny winien uznać, że umowa o nie została zawarta.

Jak już wyżej wspomniano akwizytor nie miał obowiązku poinformować Pana, że utraci Pan prawo do przejścia na wcześniejszą emeryturę. W związku z czym nie może Pan skutecznie uchylić się od złożonego oświadczenia woli (zawarcia umowy z otwartym funduszem emerytalnym). Nie może Pan bowiem zarzucić, że błąd wywołany został brakiem poinformowania Pana o takowych konsekwencjach, skoro akwizytor nie miał takiego obowiązku.

Jak stanowi art. 84 § 1 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością zauważyć.  

Można w tym miejscu wskazać, że gdyby akwizytor wprost powiedział Panu, że wraz z przystąpieniem do otwartego funduszu emerytalnego nie utraci Pan uprawnienia do przejścia na wcześniejszą emeryturę wówczas mógłby się Pan uchylić od skutków złożonego pod wpływem błędu oświadczenia woli. Przy czym uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli może nastąpić w terminie jednego roku od wykrycia błędu.