Odpowiedź prawnika: Badanie lekarskie pracownika
5.9.2007
Z treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. W art. 16 ust. 1 pkt 65 tej ustawy, obowiązującym do końca 2006 r., jako wydatek nie będący kosztem uzyskania przychodów wymieniało się koszty związane z finansowaniem świadczeń zdrowotnych przez pracodawcę na rzecz pracowników, z wyjątkiem poniesionych kosztów świadczeń zdrowotnych, do których ponoszenia zobowiązują pracodawcę przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw. Obecnie, w związku z uchyleniem tego wyłączenia jest możliwość zaliczenia do kosztów wydatków na badania pracownika, o ile spełniają ogólną definicję kosztów, w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wydaje się, iż badania profilaktyczne pracowników można uznać za zabezpieczanie źródła przychodu.
Dodatkowe świadczenia zdrowotne dla pracowników nie są wymienione na liście świadczeń zwolnionych od podatku dochodowego (art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), więc co do zasady podlegają opodatkowaniu (i oskładkowaniu ZUS). Jak wskazuje się jednak w literaturze (por. K. Jędrzejewska, Świadczenia dla pracowników z obciążeniami, Rzeczpospolita z 22 marca 2006 r.), nawet jeśli świadczenie nie jest wymienione na liście zwolnień od podatku, nie oznacza to automatycznie, że zostanie ono opodatkowane u danego pracownika. Może być bowiem problem z ustaleniem kwoty przychodu z tego tytułu. Tak będzie np., gdy pracodawca pokrywa wydatki na leczenie pracowników w formie zryczałtowanej. Wprawdzie wartość świadczeń medycznych jest zasadniczo przychodem pracownika, ale jak wyjaśniło Ministerstwo Finansów w piśmie z 7 stycznia 1998 r. (PO 3-7301/722770/WK/970): "za świadczenia takie, a tym samym za przychód ze stosunku pracy, nie uznaje się również świadczeń związanych z innymi usługami leczniczymi, o ile określenie ich wysokości na poszczególnego pracownika nie jest możliwe, np. gdy pracodawca wydatki te pokrywa w formie ryczałtu bez względu na to, czy pracownik korzysta ze świadczeń leczniczych, czy też z nich nie korzysta". Jeżeli jednak można wyliczyć, jaka kwota za świadczenie przypada na jednego pracownika, to pracodawca powinien ustalić przychód pracownika i pobrać od niego zaliczkę na podatek (patrz pismo Podlaskiego Urzędu Skarbowego z 4 listopada 2004 r., P-I/423/60/MW/04).
