Odpowiedź prawnika: Dochody a zawieszenie prawa do renty
Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z FUS, prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te podlegają zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego w wysokości przekraczającej dopuszczalną kwotę przychodu. W przypadku ustalenia nienależnie pobranych świadczeń emerytalno-rentowych, zwrotowi podlega nie dodatkowy przychód, ale część lub całość emerytury lub renty. Nienależnie pobrane świadczenia ustala się wówczas, gdy emeryt lub rencista osiągnął przychód przekraczający dopuszczalne limity, a świadczenie pobiera w całości. Na zmniejszenie wysokości emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba wpływa przychód w wysokości przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższej jednak niż 130% tego wynagrodzenia. Przy osiągnięciu dochodu powyżej 130% przeciętnego wynagrodzenia prawo do emerytury ulega zawieszeniu. Kwota graniczna przychodu w 2001 r. odpowiadająca: 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wynosi 16 916,40 zł, 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wynosi 31 415,50 zł. Przy ustalaniu okoliczności powodujących zawieszenie lub zmniejszenie emerytury i renty uwzględnia się m.in. wynagrodzenie z tytułu pracy przyjmowane do ustalania podstawy wymiaru emerytury lub renty, dochody z tytułu pracy wykonywanej na podstawie umowy zlecenia, jeżeli wykonywanie tych umów objęte jest obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, dochody z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej, której wykonywanie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Na zawieszenie świadczeń oraz zmniejszenie ich wysokości nie ma natomiast wpływu przychód osiągnięty z tytułu świadczenia pracy w ramach wykonywania umowy nie objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (np. z tytułu wykonywania umowy o dzieło zawartej z osobą nie będącą jednocześnie pracodawcą emeryta lub rencisty).
