Odpowiedź prawnika: Praktyki zawodowe dla uczniów a pracodawca
Obowiązki pracodawcy przyjmującego ucznia na praktyczną naukę zawodu zostały wskazane w § 8 ust. 2 rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz.U. 2002 r. Nr 113, poz. 988 ze zm.). Zgodnie z w/w przepisem, podmioty przyjmujące uczniów lub młodocianych na praktyczną naukę zawodu:
-
zapewniają warunki materialne do realizacji praktycznej nauki zawodu, a w szczególności: stanowiska szkoleniowe wyposażone w niezbędne urządzenia, sprzęt, narzędzia, materiały i dokumentację techniczną, uwzględniające wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, odzież, obuwie robocze i środki ochrony indywidualnej oraz środki higieny osobistej przysługujące na danym stanowisku pracy pracownikom, zgodnie z odrębnymi przepisami, pomieszczenia do przechowywania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, nieodpłatne posiłki profilaktyczne i napoje przysługujące pracownikom na danym stanowisku pracy, zgodnie z odrębnymi przepisami, dostęp do urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz pomieszczeń socjalno-bytowych,
-
wyznaczają odpowiednio nauczycieli, instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz opiekunów praktyk zawodowych,
-
zapoznają uczniów lub młodocianych z organizacją pracy, regulaminem pracy, w szczególności w zakresie przestrzegania porządku i dyscypliny pracy, oraz z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.
-
nadzorują przebieg praktycznej nauki zawodu,
-
sporządzają, w razie wypadku podczas praktycznej nauki zawodu, dokumentację powypadkową,
-
współpracują ze szkołą lub z pracodawcą, o którym mowa w§ 3 ust. 2 (z pracodawcą, który zawarł z uczniami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego),
-
powiadamiają szkołę lub pracodawcę, o którym mowa w § 3 ust. 2, o naruszeniu przez ucznia lub młodocianego regulaminu pracy,
-
zapewniają uczniom odbywającym praktykę zawodową na polskich statkach morskich, bez względu na strefę pływania, dodatek dewizowy na zasadach obowiązujących u danego armatora,
-
zapewniają uczniom odbywającym praktykę zawodową na polskich statkach morskich, wyokrętowanym ze statku za granicą wskutek wypadku lub choroby, świadczenia na zasadach określonych dla członków załóg tych statków.
Warunki jakie musi spełniać pracodawca, aby przyjmować uczniów na praktyczną naukę zawodu, zostały wskazane w odpowiedzi, zamieszczonej na stronie serwisu, zatytułowanej Kwalifikacje pracodawcy w celu przyuczenia zawodu, proponujemy więc zapoznać się z przedmiotową informacją prawną.
Szkoła kierująca uczniów na praktyczną naukę zawodu:
-
nadzoruje realizację programu praktycznej nauki zawodu,
-
współpracuje z podmiotem przyjmującym uczniów na praktyczną naukę zawodu,
-
zapewnia ubezpieczenie uczniów od następstw nieszczęśliwych wypadków,
-
akceptuje wyznaczonych instruktorów praktycznej nauki zawodu i opiekunów praktyk zawodowych lub wyznacza do prowadzenia praktycznej nauki zawodu nauczycieli praktycznej nauki zawodu,
-
zwraca uczniom odbywającym praktyczną naukę zawodu w miejscowościach poza ich miejscem zamieszkania i poza siedzibą szkoły, mającym możliwość codziennego powrotu do miejsca zamieszkania lub siedziby szkoły, równowartość kosztów przejazdów środkami komunikacji publicznej, z uwzględnieniem ulg przysługujących uczniom,
-
zapewnia uczniom odbywającym praktyczną naukę zawodu w miejscowościach poza siedzibą szkoły, do których codzienny dojazd nie jest możliwy, nieodpłatne zakwaterowanie i opiekę oraz ryczałt na wyżywienie w wysokości nie niższej niż 40% diety przysługującej pracownikowi z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju,
-
przygotowuje kalkulację ponoszonych przez szkołę kosztów realizacji praktycznej nauki zawodu, w ramach przyznanych przez organ prowadzący środków finansowych.
Zgodnie z § 19 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz.U. 1996 r. Nr 60, poz. 278 ze zm.), młodocianemu w okresie nauki zawodu przysługuje wynagrodzenie obliczane w stosunku procentowym do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, obowiązującego od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Stosunek procentowy wynagrodzenia, o którym mowa powyżej, wynosi:
-
w pierwszym roku nauki - nie mniej niż 4%,
-
w drugim roku nauki - nie mniej niż 5%,
-
w trzecim roku nauki - nie mniej niż 6%.
Młodocianym odbywającym przyuczenie do wykonywania określonej pracy przysługuje nie mniej niż 4% wynagrodzenia
W przedmiocie wynagradzania młodocianych oraz warunków odbywania praktycznej nauki zawodu proponujemy również zapoznać się z treścią artykułu zatytułowanego Przyuczenie młodocianego do zawodu
Zgodnie z § 9 rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu, organy prowadzące szkoły, które organizują praktyczną naukę zawodu poza szkołą, zapewniają środki finansowe umożliwiające uczniom odbycie praktycznej nauki zawodu, środki te są przeznaczone na:
-
refundowanie pracodawcom wynagrodzenia instruktorów praktycznej nauki zawodu, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 1, prowadzących zajęcia praktyczne z uczniami - do wysokości minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela kontraktowego posiadającego dyplom ukończenia kolegium nauczycielskiego, określonej w odrębnych przepisach,
-
refundowanie pracodawcom dodatku szkoleniowego dla instruktorów praktycznej nauki zawodu, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 2, prowadzących zajęcia praktyczne z uczniami - w wysokości nie niższej niż 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, zwanego dalej „przeciętnym wynagrodzeniem”; dodatek szkoleniowy ustala i wypłaca pracodawca,
-
refundowanie pracodawcom kosztów odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, niezbędnych na danym stanowisku szkoleniowym, przydzielonych uczniom na okres zajęć praktycznych prowadzonych u pracodawcy w danym roku szkolnym - do wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia,
-
refundowanie pracodawcom dodatku dewizowego i świadczeń, o których mowa w § 8 ust. 2 pkt 8 i 9.
Zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, pracownik podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu. Pracownikiem jest również młodociany zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w celu przygotowania zawodowego, a więc i on będzie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu. Zgodnie z przepisami prawa pracy dotyczącymi zatrudnienia młodocianych, pracodawca zawiera z młodocianym umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie nauki zawodu. Jak wynika z powyższego, uczeń zatrudniony w celu przyuczenia do zawodu jest objęty obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym.
