29.11.2022
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Uważaj na firmy, które pobierają opłaty za udostępnianie adresów. Upewnij się, że pośrednik zweryfikował stan techniczny i prawny mieszkania. Przeczytaj dokładnie umowę i sprawdź, czy nie ma w niej niedozwolonych klauzul, np. że agentowi należy się prowizja, chociaż kupca znalazłeś osobiście.
Zaczynasz studia bądź pracę w nowym mieście i potrzebujesz mieszkania? Jeżeli zamierzasz zlecić pośrednictwo agencji nieruchomości, skorzystaj z poniższych porad Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Nie płać z góry za udostępnienie oferty
Widzisz atrakcyjne ogłoszenie? Na przykład: kawalerka do wynajęcia w centrum Warszawy za 1.000 zł plus opłaty licznikowe miesięcznie. Dzwonisz, odbiera pracownik biura, który obiecuje, że udostępni ci kontakt do właściciela mieszkania, jeżeli podpiszesz umowę i z góry zapłacisz np. 250 zł. Uważaj! Jest duże prawdopodobieństwo, że oferta okaże się nieaktualna, mniej atrakcyjna niż w ogłoszeniu albo że nikt nie będzie odbierał numeru telefonu, za który zapłaciłeś.
Na rynku co jakiś czas pojawiają się firmy, które tylko udostępniają klientom oferty znalezione np. w internecie. Nie masz więc gwarancji, że agent chociaż obejrzał i sprawdził mieszkanie. W odróżnieniu od tradycyjnych agencji nieruchomości, które pobierają prowizję dopiero po sfinalizowaniu transakcji, tacy przedsiębiorcy żądają zapłaty z góry. Umowy są tak sformułowane, że firma zobowiązuje się tylko do przekazywania ofert. Przeważnie zastrzega, że nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń.
Zanim podpiszesz taką umowę, zastanów się, czy chcesz płacić za numer telefonu, który może okazać się bezwartościowy. Jeżeli zostałeś oszukany, zawiadom policję lub prokuraturę.
Dokładnie przeczytaj umowę z pośrednikiem
Również w przypadku tradycyjnych agencji zdarzają się pułapki. Najważniejsza jest umowa. Musi być zawarta na piśmie. Określ w niej, za co płacisz - jakiego mieszkania szukasz (np. 2-pokojowego w spokojnej okolicy blisko centrum, nie na parterze, w dobrym stanie technicznym) oraz jakich dodatkowych czynności oczekujesz od agenta (np. sprawdzenia stanu prawnego mieszkania, pomocy przy uzyskaniu kredytu). Ustal wysokość wynagrodzenia dla pośrednika. Sprawdź, na jaki czas jest zawarta umowa i jakie są warunki jej wypowiedzenia. Możesz podpisać tzw. umowę na wyłączność, ale wtedy pamiętaj, że zobowiązujesz się nie korzystać z usług innych agencji.
Zwróć także uwagę, czy w umowie nie ma klauzul niedozwolonych, np. zakwestionowanych przez UOKiK w 2017 r. u pośredników z województw łódzkiego i świętokrzyskiego:
- wyłączenie odpowiedzialności pośrednika za niezgodność oferty ze stanem faktycznym i prawnym. Agent powinien rzetelnie wykonywać swój zawód. Do jego obowiązków należy przynajmniej wstępna weryfikacja zgłaszanej oferty – obejrzenie mieszkania, sprawdzenie ksiąg wieczystych. Jeśli z powodu zaniedbania pośrednika, poniesiesz stratę, możesz ubiegać się przed sądem o odszkodowanie. Niezależnie od tego zanim podejmiesz decyzję, sam obejrzyj mieszkanie,
- pozwalają na żądanie prowizji po wygaśnięciu umowy o pośrednictwo. Taki zapis agencja może wykorzystać, aby żądać pieniędzy, nawet gdy nie przyczyniła się do transakcji. UOKiK dopuszcza zastrzeżenie wynagrodzenia po wygaśnięciu umowy, ale tylko wobec konkretnej oferty i w indywidualnie ustalonym terminie. Wtedy w umowie musi być sprecyzowane, że chodzi o klientów skojarzonych przez daną agencję, którzy zawrą transakcję dotyczącą konkretnej nieruchomości w ciągu np. 3 kolejnych miesięcy,
- w tzw. umowach na wyłączność nakazują zapłatę prowizji, gdy do transakcji doszło bez udziału pośrednika. Według UOKiK wyłączność dotyczy tylko pośrednictwa, a nie samej sprzedaży lub najmu. Jeśli więc przy umowie na wyłączność, sam (bez pomocy innej agencji) znajdziesz kupca lub najemcę, to żądanie prowizji jest bezprawne,
- przewidują kary umowne, jeśli nie zapłacisz prowizji. Zgodnie z prawem kary umowne dotyczą tylko zobowiązań niepieniężnych, a wynagrodzenie dla pośrednika takim nie jest. Jeśli zwlekasz z zapłatą, agencja może ci naliczyć odsetki - nie wyższe od ustawowych.
Upewnij się co do ceny
Masz prawo wiedzieć, ile zapłacisz za mieszkanie i poznać wszystkie dodatkowe koszty. Także wysokość prowizji agencji powinna być jasno określona i uwzględniać podatek VAT.
Pamiętaj o swoich prawach
Jeżeli umowę podpisałeś przez Internet lub poza siedzibą agencji (np. na klatce schodowej oglądanego mieszkania lub w kawiarni), masz prawo od niej odstąpić bez podawania powodu i ponoszenia konsekwencji w ciągu 14 dni. Pośrednik powinien cię o tym poinformować i udostępnić formularz odstąpienia.
Gdy jednak agent na twoją wyraźną pisemną prośbę rozpoczął już świadczenie usług, należy mu się za zapłata za świadczenia spełnione do chwili odstąpienia od umowy, np. wycenę nieruchomości, zrobienie zdjęć, zamówienie reklamy; a jeśli zdążył pokazać ci mieszkanie, które wynajmiesz lub kupisz - może żądać prowizji.
Jeżeli agent nie wywiązał się z obowiązków zapisanych w umowie, złóż reklamację. Przykładowo pośrednik zobowiązał się na piśmie, że sprawdzi stan prawny mieszkania, a potem zapewnił cię, że nie jest ono zadłużone. Jeśli okazało się to nieprawdą, możesz domagać się obniżenia prowizji lub nawet jej zwrotu. Niezależnie od tego, jeżeli w wyniku działań/zaniedbań agenta poniosłeś konkretne straty, możesz dochodzić przed sądem odszkodowania. Pośrednicy muszą mieć wykupione obowiązkowe ubezpieczenie OC, które stanowi zabezpieczenie w takim przypadku.
Sprawdź pośrednika
Do 2014 r. każdy pośrednik w obrocie nieruchomościami musiał mieć licencję i można go było sprawdzić w rejestrze prowadzonym przez Ministerstwo Infrastruktury. Po deregulacji zawodu pośrednikiem może być każdy. Obecnie agenta można sprawdzić jedynie w stowarzyszeniach pośredników, np. w Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości, która wprowadziła własne, dobrowolne licencje.
W przypadku kłopotów z agencją, np. odrzucenia reklamacji, możesz udać się po pomoc do miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów. Jeśli pośrednik wyrazi zgodę na polubowne rozwiązanie sporu, to możesz złożyć wniosek o mediację lub koncyliację w wojewódzkim inspektoracie Inspekcji Handlowej.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 r., Nr 43, poz. 296, ze zmianami).
Na podst. www.uokik.gov.pl
Potrzebujesz porady prawnej?
Na czym polega rola pośrednika przy zakupie mieszkania?
Pośrednik jest przedsiębiorcą, który za to, że zajmuje się zbieraniem i wyszukiwaniem informacji o nabywcach i zbywcach, pobiera od obydwu stron prowizje. Nie jest to wprawdzie konieczny uczestnik procesu zakupu, niemniej obecnie rzadko kiedy pośrednik nie uczestniczy w obrocie nieruchomościami. (...)
Mieszkanie dla Młodych – reaktywacja
Mieszkanie dla Młodych – wznowienie przyjmowania wniosków 8 sierpnia 2017 r. ruszył ponowny nabór wniosków o dofinansowanie wkładu własnego na zakup mieszkania w programie "Mieszkanie dla Młodych". Wznowienie naboru jest możliwe dzięki nowelizacji ustawy o pomocy państwa (...)
Wakacje za granicą Przed każdą taką zagraniczną podróżą, czy to samodzielną, czy w grupach zorganizowanych, niezależnie od tego, czy to wyjazd wakacyjny czy w celach biznesowych – warto poświęcić kilka chwil, aby zadbać o spokojny pobyt, z którego przywieziemy wyłącznie (...)
Formy opodatkowania PIT przychodów z działalności gospodarczej
Jeżeli jesteś osobą fizyczną i osiągasz przychody z działalności gospodarczej, możesz skorzystać z różnych form opodatkowania podatkiem dochodowym (PIT). Zobacz, jakie są najważniejsze różnice pomiędzy tymi formami i kto je może stosować. ##baner## Co jest działalnością (...)
Zakup preferencyjny paliwa stałego przez gospodarstwa domowe
Ustawa węglowa weszła w życie Gminy, spółki gminne i związki gminne będą mogły kupować węgiel od importerów za nie więcej niż 1,5 tys. zł za tonę i sprzedawać go w cenie nie wyższej niż 2 tys. zł za tonę. W terminie 3 dni roboczych od dnia wejścia w życie ustawy (...)
Jeśli chcesz podjąć pracę za granicą w jednym z krajów Unii Europejskiej...
Kto prowadzi pośrednictwa pracy?Pośrednictwem pracy za granicą zajmują się wojewódzkie urzędy pracy.Jeśli zdecydowałeś się na prywatnego pośrednika, sprawdź, czy posiada on certyfikat Ministerstwa Gospodarki i Pracy lub ministerstwa właściwego do spraw pracy w danym państwie. Pośrednik (...)
Rynek wtórny czy pierwotny - gdzie kupić mieszkanie?
Z czym wiąże się zakup mieszkania? Zakup mieszkania to wydatek niecodzienny, pochłaniający nie tylko duże środki finansowe, ale i mnóstwo czasu. Mnóstwo jest też osób „towarzyszących”, które oczekują na zyski przy tej okazji – tu gdzie (...)
Ruszył Deweloperski Fundusz Gwarancyjny
Zakup mieszkania od dewelopera jest bezpieczniejszy Weszła w życie nowa ustawa deweloperska, dzięki której nabywcy mieszkań na rynku pierwotnym będą lepiej chronieni – odzyskają całość wpłaconych pieniędzy nawet w przypadku upadłości dewelopera. Urząd Ochrony Konkurencji (...)
Dystrybucja węgla przez samorządy
Artykuł zawiera podstawowe informacje na temat ustawy o zakupie preferencyjnym węgla przez gospodarstwa domowe. Poznaj podstawowe założenia procesu dystrybucji węgla przez samorządy i instrukcję resortu aktywów państwowych, która opisuje proces współpracy między samorządami (...)
Podrobione środki ochrony roślin - to się nie opłaca
Szukasz tanich oprysków na aukcjach internetowych? Kupujesz środki ochrony roślin z bagażnika lub na straganie? A może skorzystałeś z usług pośrednika, który dostarczył pestycydy z zagranicy do domu? Dowiedz się, kiedy łamiesz prawo, a kiedy postępujesz zgodnie z nim. Rolniku (...)
Kiedy możesz wziąć pożyczkę bez zgody męża? - stan prawny obowiązujący od 20 stycznia 2005 r.
Co to jest majątek wspólny, jak powstaje i jakie są podstawowe zasady dotyczące zarządu tym majątkiem? Wspólność ustawowa jest ustrojem majątkowym obowiązującym małżonków, jeżeli przed zawarciem małżeństwa bądź w trakcie jego trwania nie zawrą umowy majątkowej (...)
Spółdzielcze prawa do lokali powstają w drodze umowy zawieranej między spółdzielnią a jej członkami. Na mocy tych umów spółdzielnia zobowiązuje się do oddania członkowi lokalu do używania, natomiast członek spółdzielni zobowiązuje się do wniesienia (...)
Twoje mieszkanie w Towarzystwie Budownictwa Społecznego (TBS)
Poziom realizacji przez państwo polskie zadań o charakterze socjalnym nie jest może taki jak w niektórych zachodnich państwach opiekuńczych, niemniej jednak rząd podejmuje pewne próby w tych sprawach. Taką próbą jest ustawa o niektórych formach popierania budownictwa (...)
Wyjazd zagraniczny - o czym warto pamiętać?
O czym należy pamiętać, podpisując umowę z biurem podróży? Jeśli wybierasz się w podróż z organizatorem wycieczki lub korzystasz z jakichś usług turystycznych, sprawdź dokładnie podpisywaną umowę, zwracając uwagę szczególnie na postanowienia, jakie często kwestionuje (...)
Inwestycje alternatywne - policz i nie przelicz się
Niskie oprocentowanie lokat skłania cię do inwestowania oszczędności w nietypowe produkty? Inwestować możesz praktycznie we wszystko, jednak bądź świadomy ryzyka utraty wpłaconych pieniędzy. Poza standardowymi walorami takimi jak akcje, obligacje lub waluty na rynku dostępne są także (...)
Co z byłymi mieszkaniami pracowniczymi?
Rząd rozwiązuje ponad 30-letni problem Kilkanaście tysięcy lokali – to szacunkowa liczba byłych mieszkań pracowniczych w Polsce. Dzięki zwiększeniu do 95% dofinansowania z Funduszu Dopłat dla gmin na zakup lub zakup i remont takich mieszkań, będą one mogły szybciej trafić w ręce (...)
Kasa fiskalna w przedsiębiorstwie
Czym jest kasa fiskalna, kto i kiedy musi ją mieć, a także jakie obowiązki związane są z jej posiadaniem. ##baner## Co to jest kasa fiskalna? Kasa fiskalna to urządzenie, w którym możesz zapisać wszystkie towary lub usługi z asortymentu twojej firmy oraz ewidencjonować ich sprzedaż. Są (...)
Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?
Wady i zalety kredytu Oczywiście najlepszy byłby odwrotny porządek rzeczy – najpierw sobie uskładać, a potem kupić za własne pieniądze mieszkanie i nie zapożyczać się na całe życie. Jest jednak inaczej, tylko nielicznym udaje się odwrócić proces zakupu własnego kąta. Pewne (...)
Monitorowanie jakości paliw stałych
Po wejściu w życie znowelizowanej ustawy o monitorowaniu i kontrolowaniu jakości paliw, a także rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przedstawiamy poniżej odpowiedzi Ministerstwa Energii na pytania najczęściej zadawane przez obywateli i przedsiębiorców. Jaki dokument (...)
Jak bezpiecznie wynająć mieszkanie okazjonalnie?
Jeśli chcesz wynająć mieszkanie i mieć „względne” poczucie bezpieczeństwa, podpisz umowę o najem okazjonalny i dopełnij wszystkich wymogów przewidzianych przez ustawę. Wysiłek związany z wymogami formalnymi może zaprocentować wówczas, gdy lokator okaże się nierzetelny (...)
