18.3.2008

Zespół
e-prawnik.pl

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:

• osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

• cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy o cudzoziemcach, zgody na pobyt tolerowany lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy,

• mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Prawo do świadczeń w formie interwencji kryzysowej, schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego przysługuje również cudzoziemcom przebywającym na terytorium RP, którzy są ofiarami handlu ludźmi w rozumieniu decyzji ramowej Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi oraz podjęli współpracę z organem właściwym do prowadzenia postępowania w sprawie zwalczania handlu ludźmi i zerwali kontakty z osobami podejrzanymi o popełnienie czynów zabronionych związanych z handlem ludźmi.

Taka sama pomoc przysługuje cudzoziemcowi, wobec którego istnieje uzasadnione przypuszczenie, że jest ofiarą handlu ludźmi, potwierdzone przez organ właściwy do prowadzenia postępowania w sprawie zwalczania handlu ludźmi.

Jakie przyczyny uzasadniają pomoc społeczną?

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej, potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi, braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze.

Ustawa dzieli świadczenia z pomocy społecznej na dwa rodzaje. Pierwsze z nich to świadczenia pieniężne, takie jak:

• zasiłek stały,

• zasiłek okresowy,

• zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,

• zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,

• pomoc dla rodzin zastępczych,

• pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,

• świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla uchodźców.

oraz świadczenia niepieniężne, do których należą m.in. praca socjalna, sprawienie pogrzebu, schronienie, posiłek czy niezbędne ubranie.

Kiedy jaki zasiłek?

Zasiłek stały

Zasiłek stały jest to świadczenie przyznawane:

• pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,

• pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Wysokość zasiłku stałego różni się zależnie od tego, czy osoba uprawniona do zasiłku mieszka sama czy z rodziną. W przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie. Natomiast w przypadku osoby w rodzinie podstawą obliczenia będzie różnica między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie. W każdym przypadku kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.

W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, zasiłek stały nie przysługuje.

Zasiłek okresowy

W przypadku długotrwałej choroby, niepełnosprawności, bezrobocia, osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej oraz rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny, przysługuje zasiłek okresowy.
Wysokość tego zasiłku również zależy od tego, czy osoba uprawniona gospodaruje samotnie czy w rodzinie.
W przypadku osoby samotnie gospodarującej, przysługuje zasiłek do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie, natomiast w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Zgodnie z ustawa, kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie, a okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
Rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć minimalne kwoty zasiłku okresowego.