7.2.2009
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
Jakiś czas temu zaciągnąłem poprzez firmę zajmującą się pośrednictwem kredytowym kredyt ratalny na okres 2 lat w pewnym banku. Kredyt był spłacany w miarę regularnie. Ostatnio jednak pojawił się u mnie komornik z tytułem wykonawczym wydanym na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego. Z tytułu tego wynika, że bank wypowiedział mi umowę kredytu i określił zaległość na kwotę 1500 zł + odsetki. Byłem pewien, że kredyt jest w całości spłacony (ostatnią ratę zapłaciłem w grudniu ubiegłego roku). Muszę jednak zaznaczyć, że niestety nie mam żadnego potwierdzenia spłat. Czy jest jakiś sposób na wstrzymanie egzekucji tytułu? Klauzulę wykonalności nadał tytułowi egzekucyjnemu sąd, w okręgu którego nigdy nie byłem zameldowany. W umowie kredytu bank zawarł postanowienie, że spory będą rozstrzygane przez sąd właściwy dla siedziby banku. Czy jest to dopuszczalne? Czy może być tak, że nie dostaję wcześniej żadnego zawiadomienia tylko od razu przychodzi do mnie komornik?
Opinia prawna
Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zmianami).
Klauzula wykonalności
Zgodnie z art. 840 § 1 zd. 1 Kodeksu postępowania cywilnego dłużnik może w drodze procesu żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli (powództwo przeciwegzekucyjne). Taka obrona ma miejsce w związku z całkowicie lub częściowo nieuzasadnioną egzekucją sądową ze strony banku. Jest ona uzasadniona, gdy powołujemy się na np. nieistnienie lub istnienie, ale w innej wysokości dochodzonego roszczenia, czy też na to, że roszczenie banku nie jest jeszcze wymagalne. Co się tyczy możliwości wykazania przed sądem dokonania spłaty kredytu, to mimo iż nie posiada już Pan dowodów wpłat poszczególnych rat kredytu, istnieje szansa udowodnienia swojego twierdzenia. Mianowicie może Pan zawnioskować o przeprowadzenie dowodu z ksiąg i dokumentów banku (art. 249 § 1 kodeksu postępowania cywilnego).
Właściwość sądu
Zgodnie z art. 781 § 2 kodeksu postępowania cywilnego tytułom egzekucyjnym pochodzącym od sądu administracyjnego oraz innym tytułom klauzulę wykonalności nadaje sąd rejonowy właściwości ogólnej dłużnika, tzn. sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania. Jeżeli tej właściwości nie można ustalić, klauzulę nadaje sąd rejonowy, w którego okręgu ma być wszczęta egzekucja, a gdy wierzyciel zamierza wszcząć egzekucję za granicą - sąd rejonowy, w którego okręgu tytuł został sporządzony.
Miejsce zamieszkania ustala się na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, według którego miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Trzeba przy tym odróżnić miejsce zamieszkania od miejsca zameldowania, które nie przekłada się bezpośrednio na miejsce zamieszkania. Miejsce zameldowania może pomóc w ustaleniu miejsca zamieszkania, ale o tym nie przesądza. Jeżeli w umowie kredytu określiłby Pan swoje miejsce zamieszkania w okręgu sądu, który nadał klauzulę wykonalności, miejsce Pana zameldowania nie ma znaczenia.
W umowie kredytowej zasadniczo może znajdować się postanowienie, zgodnie z którym w razie sporów na tle wykonania umowy kredytowej strony ustaliły właściwy do ich rozstrzygnięcia sąd właściwy dla siedziby banku (tzw. umowa o właściwość sądu, umowa prorogacyjna). Taką możliwość daje art. 46 kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym strony mogą umówić się na piśmie o poddanie sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. Sąd ten będzie wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły inaczej. Strony mogą również ograniczyć umową pisemną prawo wyboru powoda pomiędzy kilku sądami właściwymi dla takich sporów. Strony nie mogą jednak zmieniać właściwości wyłącznej. Cytowany jednak wyżej art. 781 § 2 kpc jest wyjątkiem od tej zasady. Pogląd ten potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego:
Uchwała SN z 24 stycznia 2003 r., III CZP 90/2002, zgodnie z którą przepis art. 781 § 2 kpc wyłącza dopuszczalność umownego ustalenia właściwości miejscowej sądu w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.
Uchwała składu 7 sędziów SN z 31 marca 2004, III CZP 110/2003, zgodnie z którą w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przepis art. 46 § 1 kpc nie ma zastosowania.
Bez względu na postanowienia umowy klauzula wykonalności powinna zostać wydana przez sąd właściwy dla Pana miejsca zamieszkania (nie – zameldowania).

Potrzebujesz porady prawnej?
Natychmiastowa wykonalność wyroku
Kiedy ma znaczenie kwestia natychmiastowej wykonalności wyroków? W większości przypadków, decydując się na drogę sądowego dochodzenia roszczenia, liczyć należy się z tym, że samo wydanie korzystnego rozstrzygnięcia (wyroku lub postanowienia) nie oznacza od razu, że druga (...)
Jak bronić się przed egzekucją? - czyli powództwa przeciwegzekucyjne
W toku czynności egzekucyjnych podejmowanych przez komornika sądowego może zdarzyć się tak, że zajęte zostaną przedmioty nie należące do dłużnika. Na skutek rożnych zdarzeń może również mieć miejsce sytuacja, w której mimo zadośćuczynienia żądaniu wierzyciela lub gdy (...)
Natychmiastowa wykonalność wyroku
Kiedy ma znaczenie kwestia natychmiastowej wykonalności wyroków? W większości przypadków, decydując się na drogę sądowego dochodzenia roszczenia, liczyć należy się z tym, że samo wydanie korzystnego rozstrzygnięcia (wyroku lub postanowienia) nie oznacza od razu, że druga (...)
Jak bronić się przed egzekucją? - czyli powództwa przeciwegzekucyjne
W toku czynności egzekucyjnych podejmowanych przez komornika sądowego może zdarzyć się tak, że zajęte zostaną przedmioty nie należące do dłużnika. Na skutek rożnych zdarzeń może również mieć miejsce sytuacja, w której mimo zadośćuczynienia żądaniu wierzyciela lub gdy (...)
Zagadnienia ogólne Banki dokonując szeregu czynności bankowych udzielają m.in. kredytów i pożyczek swym klientom. Zgodnie z wymogami prawa bankowego, w celu otrzymania kredytu petent musi przedstawić solidne zabezpieczenia. W niektórych wypadkach wartość dokonanych zabezpieczeń to 2 tytuł, (...)
Skutki niezgodności przepisów o BTE z Konstytucją
We wtorek, 14.04.2015 r. Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie stwierdzające niezgodność z Ustawą Zasadniczą niektórych przepisów dotyczących wydawania bankowych tytułów egzekucyjnych. Orzeczenie to będzie miało szerokie skutki prawne zarówno dla banków (...)
Utrata tytułu wykonawczego - co robić?
Zasadą jest, że sąd wydaje tylko jeden tytuł wykonawczy (tj. tytuł egzekucyjny - np. wyrok, nakaz zapłaty, ugodę sądową - zaopatrzony w klauzulę wykonalności), który jest podstawą wszczęcia i prowadzenia egzekucji. Ma to na celu przeciwdziałaniu wielokrotnego ściągania tej samej (...)
Tytuł wykonawczy - twoja podstawa do wszczęcia egzekucji
Egzekucję można wszcząć na podstawie tytułu wykonawczego, którym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Uzyskanie tytułu wykonawczego poprzedzone jest jednak pewną procedurą. Co to jest tytuł egzekucyjny? Tytułami egzekucyjnymi są: orzeczenie (...)
Wydanie dalszego tytułu wykonawczego
Tytuł wykonawczy jest to dokument niezbędny do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. W dużej liczbie przypadków jest to po prostu prawomocny wyrok (tytuł egzekucyjny) zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Co do zasady, możemy uzyskać tylko jeden tytuł wykonawczy, ponieważ istnienie (...)
Tytuł egzekucyjny przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim
Tytułem egzekucyjnym jest dokument urzędowy stwierdzający istnienie i zakres nadającego się do egzekucji roszczenia wierzyciela i jednocześnie istnienie oraz zakres obowiązku prawnego dłużnika. Natomiast podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Jest nim tytuł egzekucyjny, który został (...)
Zagadnienia ogólne Banki dokonując szeregu czynności bankowych udzielają m.in. kredytów i pożyczek swym klientom. Zgodnie z wymogami prawa bankowego, w celu otrzymania kredytu petent musi przedstawić solidne zabezpieczenia. W niektórych wypadkach wartość dokonanych zabezpieczeń to 2 tytuł, (...)
Skutki niezgodności przepisów o BTE z Konstytucją
We wtorek, 14.04.2015 r. Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie stwierdzające niezgodność z Ustawą Zasadniczą niektórych przepisów dotyczących wydawania bankowych tytułów egzekucyjnych. Orzeczenie to będzie miało szerokie skutki prawne zarówno dla banków (...)
Utrata tytułu wykonawczego - co robić?
Zasadą jest, że sąd wydaje tylko jeden tytuł wykonawczy (tj. tytuł egzekucyjny - np. wyrok, nakaz zapłaty, ugodę sądową - zaopatrzony w klauzulę wykonalności), który jest podstawą wszczęcia i prowadzenia egzekucji. Ma to na celu przeciwdziałaniu wielokrotnego ściągania tej samej (...)
Tytuł wykonawczy - twoja podstawa do wszczęcia egzekucji
Egzekucję można wszcząć na podstawie tytułu wykonawczego, którym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Uzyskanie tytułu wykonawczego poprzedzone jest jednak pewną procedurą. Co to jest tytuł egzekucyjny? Tytułami egzekucyjnymi są: orzeczenie (...)
Wydanie dalszego tytułu wykonawczego
Tytuł wykonawczy jest to dokument niezbędny do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. W dużej liczbie przypadków jest to po prostu prawomocny wyrok (tytuł egzekucyjny) zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Co do zasady, możemy uzyskać tylko jeden tytuł wykonawczy, ponieważ istnienie (...)
Tytuł egzekucyjny przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim
Tytułem egzekucyjnym jest dokument urzędowy stwierdzający istnienie i zakres nadającego się do egzekucji roszczenia wierzyciela i jednocześnie istnienie oraz zakres obowiązku prawnego dłużnika. Natomiast podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Jest nim tytuł egzekucyjny, który został (...)
Sądowe postępowanie egzekucyjne - konsekwencja nie do uniknięcia?
W postępowaniu cywilnym można wyróżnić 2 zasadnicze rodzaje egzekucji: egzekucję świadczeń pieniężnych oraz egzekucję świadczeń niepieniężnych. W praktyce można spotkać jeszcze egzekucję celem zniesienia współwłasności, która w rzeczywistości jest tylko sposobem zniesienia współwłasności (...)
Czy egzekucja jest dopuszczalna bez względu na Twoją sytuację finansową i życiową?
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego następuje – co do zasady – na wniosek wierzyciela, który posiada ważny tytuł egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności. W sprawach, które mogą być w postępowaniu nieprocesowym wszczęte z urzędu – a także w sprawach egzekucja, (...)