15.7.2018
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
O jaką ustawę chodzi?
Tylko na podpis prezydenta oczekuje już ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Wcześniej parlament zakończył prace nad nią.
Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła zachować operacyjną ciągłość działania.
W mocy zostaną utrzymane, umowy o pracę, kontrakty, zezwolenia i koncesje związane z przedsiębiorstwem. Ustawa zawiera również rozwiązania zapewniające ciągłość rozliczeń podatkowych firmy oraz przewiduje zwolnienie z podatku od spadków dla osób, które odziedziczą przedsiębiorstwo i będą kontynuowały jego prowadzenie.
Skąd potrzeba zmian?
Ustawa powstała z inspiracji firm rodzinnych i stanowi odpowiedź na problem złożoności sukcesji po zmarłym przedsiębiorcy.
Dotychczas, kiedy umierał właściciel firmy wpisanej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, jego spadkobiercy nie mogli kontynuować prowadzenia biznesu, wygasało bowiem wiele uprawnień firmy, np. do korzystania z NIP, zezwoleń i koncesji.
Do tej pory po śmierci przedsiębiorcy wykonującego działalność na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), jego następcy nie mogli więc płynnie kontynuować prowadzenia firmy.
- "To rozwiązanie umożliwi realną sztafetę pokoleń w polskim biznesie. Wiele firm, które przez blisko 25 lat wolności gospodarczej budowało swój dorobek i markę będzie mogło bezpiecznie przejść do kolejnego okresu i dalej rozwijać się wraz z nową generacją przedsiębiorców" – powiedziała minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz.
Niejednokrotnie śmierć właściciela oznaczała duże trudności dla firm. Można było przejąć majątek zmarłego, ale bez możliwości korzystania z niezbędnych dla funkcjonowania działalności gospodarczej elementów, takich jak umowy o pracę, NIP czy decyzje administracyjne, zwłaszcza zezwolenia oraz koncesje. Śmierć przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG powodowała też wygaśnięcie wielu kontraktów handlowych i oznaczała utratę pracy dla osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie.
- "Problemy te są tym istotniejsze, że w perspektywie najbliższych lat zagadnienie sukcesji będzie dotyczyło coraz liczniejszej grupy przedsiębiorców. Osoby, które zakładały swoje firmy w pierwszych latach transformacji ustrojowej, dziś zbliżają się lub już osiągnęły dojrzały wiek. W CEIDG wpisanych jest obecnie ok. 212 tys. przedsiębiorców, którzy ukończyli 65 rok życia. Pokolenie obecnie przejmujące rodzinne biznesy jest w zasadzie pierwszym pokoleniem w realiach polskiej gospodarki, które staje przed takim wyzwaniem" – dodała minister Emilewicz.
Jakie rozwiązania przewiduje nowa ustawa?
Na mocy nowych przepisów, po śmierci właściciela przedsiębiorstwa firma będzie mogła zachować pracowników, NIP i ciągłość rozliczeń podatkowych, korzystać z koncesji czy zezwoleń uzyskanych przez przedsiębiorcę, a także zawartych przez niego kontraktów handlowych. Ustawa umożliwi przedsiębiorcom powołanie tzw. zarządcy sukcesyjnego, który przejmie prowadzenie firmy po śmierci, a zgodnie z tzw. mechanizmem awaryjnym zarządcę sukcesyjnego będą mogli ustanowić spadkobiercy lub małżonek przedsiębiorcy w terminie 2 miesięcy od jego śmierci. Zarządca sukcesyjny będzie mógł prowadzić firmę co do zasady aż do działu spadku, maksymalnie przez 2 lata.
Dzięki pakietowi tych rozwiązań zmiana pokoleniowa w przedsiębiorstwach będzie przebiegała płynnie, a istnienie wielu z nich, osiągających często wielomilionowe obroty i dających miejsca pracy, będzie dobrze zabezpieczone. Ustawa zarazem stwarza dobre warunki dla budowania i rozwoju polskich wielopokoleniowych firm rodzinnych.
Zarządca sukcesyjny
Nowe przepisy pozwalają przedsiębiorcy wpisanemu do CEIDG powołać zarządcę sukcesyjnego. Będzie on prowadził bieżące sprawy przedsiębiorstwa po śmierci właściciela, do czasu zakończenia formalności spadkowych. Ustawa pozwala również na to, by udzielona przez przedsiębiorcę prokura przekształciła się w uprawnienia zarządcy sukcesyjnego.Powołanie zarządcy sukcesyjnego wymaga jego zgody – ma on bowiem nie tylko uprawnienia, ale także obowiązki.
Zarządcę sukcesyjnego powołać będą mogły także osoby, które odziedziczą przedsiębiorstwo lub małżonek, który jest jego współwłaścicielem – jeśli sam przedsiębiorca nie powołał zarządcy za życia. Zarząd sukcesyjny może trwać, co do zasady, maksymalnie 2 lata od śmierci przedsiębiorcy. W wyjątkowych przypadkach sąd może przedłużyć ten czas do 5 lat. Co do zasady, zarząd sukcesyjny wygaśnie z momentem podziału spadku.
W wyniku poprawek senackich notariusz będzie obowiązany zgłosić do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej fakt złożenia przed nim oświadczenia o rezygnacji z pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego. Zgodnie z kolejną zmianą, gdy akt zgonu przedsiębiorcy nie zawiera daty zgonu albo chwila śmierci przedsiębiorcy została oznaczona w postanowieniu stwierdzającym zgon, termin przedłużenia zarządu sukcesyjnego liczony będzie od dnia znalezienia zwłok albo uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego zgon. Inna poprawka uwzględnia wprzepisie określającym przesłanki zawieszenia postępowania egzekucyjnego, że termin na ustanowienie zarządu sukcesyjnego może być liczony również od dnia znalezienia zwłok albo uprawomocnienia się postanowienia stwierdzającego zgon. Na podstawie kolejnej zmiany w razie śmierci dłużnika zarządca sukcesyjny będzie mógł zostać uczestnikiem toczącego się w stosunku do dłużnika postępowania restrukturyzacyjnego, również będącego w toku w dniu wejścia w życie ustawy.
Umowy
- "Nowe regulacje pozwolą utrzymać w mocy kluczowe dla działalności przedsiębiorstwa kontrakty cywilnoprawne oraz umowy o pracę. Dzięki temu sytuacja pracowników będzie stabilniejsza. Podobnie sprawa ma się ze zezwoleniami, licencjami, koncesjami czy pozwoleniami, które będą mogły być wykonywane przez zarządcę sukcesyjnego, a docelowo – przeniesione na następcę prawnego przedsiębiorcy. Wreszcie zarządca sukcesyjny będzie mógł się posługiwać numerem NIP zmarłego przedsiębiorcy oraz korzystać z konta firmowego" – podkreślił wiceminister przedsiębiorczości i technologii Mariusz Haładyj.
Rozliczenia podatkowe
Ustawa pozwoli zachować ciągłość rozliczeń podatkowych firmy. Będą one dokonywane z wykorzystaniem numeru NIP zmarłego przedsiębiorcy przez okres sprawowania zarządu sukcesyjnego. Możliwe będzie m.in. odliczenie straty poniesionej przez przedsiębiorcę, kontynuacja rozpoczętej amortyzacji oraz korzystanie przez zarządcę sukcesyjnego z interpretacji podatkowych uzyskanych przez przedsiębiorcę.
Ustawa wprowadza ponadto zwolnienie z podatku od spadków z tytułu nabycia przedsiębiorstwa przez osoby, które będą je prowadziły przez co najmniej 2 lata, niezależnie od pokrewieństwa ze zmarłym przedsiębiorcą. To odpowiedź na problem braku sukcesora w kręgu najbliższej rodziny.
Potrzebujesz porady prawnej?
Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej
Prezydent podpisał ustawę z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Czemu mają służyć nowe przepisy? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Ustawa (...)
Co przewiduje ustawa o zarządzie sukcesyjnym w firmach jednoosobowych? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła (...)
Wchodzi w życie ustawa o sukcesji firm
Jeśli firma wpisana do CEIDG będzie miała zarządcę sukcesyjnego, to po śmierci jej właściciela w mocy pozostaną umowy o pracę, kontrakty, zezwolenia, pozwolenia czy koncesje związane z jego przedsiębiorstwem; przez okres sprawowania zarządu sukcesyjnego będzie można też posługiwać (...)
2 lata ustawy o zarządzie sukcesyjnym – blisko 2 tys. działających zarządców sukcesyjnych 19,1 tys. powołanych zarządców sukcesyjnych, z czego 1914 prowadzi obecnie przedsiębiorstwa. Zdecydowaną większość stanowią przypadki, w których przedsiębiorcy sami ustanawiają (...)
Zmiana pokoleniowa w firmach rodzinnych będzie łatwiejsza
Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Nowe przepisy mają zagwarantować, że w przypadku śmierci właściciela firmy, w mocy zostaną utrzymane kontrakty, (...)
Zarząd sukcesyjny a umowy z pracownikami
Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem osoby fizycznej 25 listopada 2018 wejdzie w życie ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz. U. poz. 1629). Jak zmieni się sytuacja pracownika w razie śmierci takiego pracodawcy? Ustawa powyższa (...)
Projekt ustawy o fundacji rodzinnej
Coraz bliżej do wprowadzenia fundacji rodzinnej Rząd chce pomóc firmom rodzinnym kontynuować prowadzenie biznesu. Będzie to możliwe dzięki przyjętej przez Radę Ministrów możliwości zakładania fundacji rodzinnych. Dzięki niej majątek firmy zostanie zatrzymany w jednych rękach, (...)
Tzw. ustawa 2.0 wprowadza reformę szkolnictwa wyższego. To m.in. zmiany w przepisach dotyczących ustroju i organizacji uczelni oraz zasad finansowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Wejście w życie ustawy ma podnieść jakość i przydatność kształcenia na studiach wyższych. Konstytucja (...)
25 maja 2006 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Ustawa ta określa warunki informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji oraz zasady wyboru rady pracowników. Wdraża ona (...)
Tarcza 2.0. - rozszerzenie tarczy antykryzysowej
Rozszerzenie tarczy antykryzysowej to m.in. zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców, dodatkowe świadczenia postojowe, a także możliwość objęcia wsparciem przedsiębiorstw, które powstały między 1 lutego a 1 kwietnia br. – "Dzięki tym zmianom tarcza (...)
Zmiany w podatkach od 1 stycznia 2020 r.
Ułatwienia w zapłacie podatków do urzędu skarbowego na indywidualny rachunek podatkowy, pomoc w likwidacji opóźnień w płatnościach dla firm dzięki tzw. uldze za złe długi w PIT i CIT czy obowiązek zapłaty faktury o wartości powyżej 15 tys. zł na rachunek zamieszczony w Wykazie (...)
20 grudnia 2019 r.Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe, które dotyczą zasad korzystania z danych zawartych w utworzonym z dniem 1 września 2019 r. Wykazie podatników VAT, zwanym dalej także ,,Wykazem”. Dowiedz się, co z nich wynika. ##baner## Ogólne wyjaśnienia (...)
Dziedziczenie działalności gospodarczej - Firma nie „umrze” ze śmiercią jej właściciela...
Ponad 2 mln firm z szansą na płynną zmianę pokoleniową. Jest projekt ustawy o sukcesji firm rodzinnych Rozpoczął się proces konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych projektu ustawy o sukcesji dla firm. To kolejna ustawa z pakietu „100 zmian dla firm”, która (...)
Od jesieni będzie mniej zadłużonych
Nowe przepisy, które wejdą w życie w drugiej połowie października pozwolą wszystkim, którzy otrzymali wraz ze spadkiem dług i nie złożyli oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, ograniczyć dziedziczenie długów do wartości otrzymanego majątku. Do tej pory był (...)
Rząd rozszerza Tarczę antykryzysową
Rada Ministrów przyjęła kolejne rozwiązania zapobiegające skutkom negatywnego oddziaływania koronawirusa na gospodarkę. Jest to kontynuacja działań zawartych w "Tarczy antykryzysowej", która wspiera przedsiębiorców i pracowników. Teraz zajmuje się nimi Sejm. ##baner## Czego (...)
II etap nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Czego dotyczą proponowane zmiany?Prawo rozpoczynania działalności gospodarczej jeszcze przed zarejestrowaniem firmy, zakładanie przedsiębiorstw przez Internet i radykalne ograniczenie dowolności w kontrolach to nowe, rewolucyjne dla przedsiębiorców przepisy, które znalazły się (...)
Polskie uczelnie kształcą bezrobotnych
W Polsce pogłębia się przepaść między umiejętnościami nauczanymi w szkole, a kompetencjami potrzebnymi na rynku pracy. Brak wykwalifikowanych pracowników stanowi istotne ograniczenie możliwości rozwoju i tworzenia przewag konkurencyjnych nie tylko dla dużych, ale również dla (...)
Tarcza antykryzysowa - ułatwienia dla firm
Tarcza antykryzysowa przewiduje szereg ułatwień dla przedsiębiorstw na czas epidemii. Tarcza antykryzysowa przyjęta przez Sejm, teraz zajmie się nią Senat W piątek 27 marca, podczas drugiego dnia 8. posiedzenia Sejmu, posłowie pracowali w nadzwyczajnych warunkach. Po raz pierwszy całość (...)
Jakimi mitami kieruje się Ministerstwo Finansów decydując o stawkach akcyzy na tytoń
Zmiana stawki na tytoń w projekcie ustawy akcyzowej dokonana ostatnio przez Ministerstwo Finansów motywowana jest argumentami, które w dużej mierze opierają się na mitach. PKPP Lewiatan uważa, że powrót do wyjściowej propozycji lepiej przysłuży się budżetowi, większości (...)
Ferie tańsze z Kartą Dużej Rodziny
Ferie tańsze z Kartą Dużej Rodziny Nachodzące ferie zimowe to czas odpoczynku głównie dla dzieci, ale także ich rodziców. Wiąże się to z różnymi wydatkami, które można znacząco obniżyć, korzystając z Karty Dużej Rodziny. W programie Karta Dużej Rodziny (...)
