Ulga na zabytki w PIT

Podatkowy "Polski Ład" to również działania nakierowane na ochronę dziedzictwa kulturowego naszego kraju.

Najważniejsze informacje o nowej preferencji

Z ulgi na zabytki mogą skorzystać członkowie wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, którzy są współwłaścicielami zabytku, oraz indywidualni właściciele nieruchomości. Ulga jest skierowana do podatników PIT, którzy płacą podatek według skali podatkowej, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Ulga na zabytki jest przewidziana zarówno dla członków wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, którzy są współwłaścicielami zabytku, jak i dla indywidualnych właścicieli nieruchomości.

W przypadku pierwszej grupy do ulgi będzie uprawniać już wpłata należności na fundusz remontowy. Właściciele indywidualni będą mogli natomiast z niej skorzystać pod warunkiem otrzymania faktury dokumentującej wydatki związane z zabytkiem na prace konserwatorskie, prace restauratorskie lub roboty budowlane.

Na czym polega ulga?

• 50% kwoty poniesionych wydatków na wpłaty na fundusz remontowy oraz na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane, dotyczące zabytku (wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków),
• wydatku na nabycie zabytku wpisanego do rejestru zabytków, nie więcej niż kwota odpowiadająca iloczynowi 500 zł i liczby metrów kwadratowych powierzchni użytkowej tego zabytku. Limit odliczenia na wszystkie inwestycje podatnika z tego tytułu nie może przekroczyć 500 tys. zł.

Kto może skorzystać z ulgi?

Ulga jest skierowana do podatników PIT opłacających podatek według skali podatkowej, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Z ulgi będą mogli skorzystać podatnicy PIT będący właścicielami lub współwłaścicielami zabytków nieruchomych, którzy ponieśli wydatki na:

• wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków,

• prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się w ewidencji zabytków,

• odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku, pod warunkiem, że podatnik na nabytą nieruchomość poniósł wydatek o charakterze remontowo-konserwatorskim.

Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z ulgi?

W przypadku wydatków na wpłaty na fundusz remontowy podatnik musi:

• być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego w momencie ponoszenia wydatku (wpłaty),

• posiadać dowód wpłaty lub zaświadczenie wydane przez wspólnotę mieszkaniową bądź spółdzielnię mieszkaniową o wysokości dokonanych w roku podatkowym wpłat.

W przypadku wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane podatnik musi:

• być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego w momencie ponoszenia wydatku,

• posiadać sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie tych prac – w przypadku zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków,

• posiadać sporządzone na piśmie zalecenia konserwatorskie – w przypadku zabytku nieruchomego znajdującego się w wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków,

• posiadać fakturę wystawioną przez podatnika podatku VAT niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku.

Jak stosować odliczenie?

Odliczenia wpłat na fundusz remontowy, wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wydatki zostały poniesione.

Odliczenia wydatków na nabycie zabytku nieruchomego dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym po raz pierwszy na rzecz tego zabytku nieruchomego poniesiono wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane.

W przypadku, gdy kwota rocznego dochodu/przychodu jest niższa niż kwota przysługującego odliczenia, podatnik może odliczać kwotę nieznajdującą pokrycia w rocznym dochodzie/przychodzie maksymalnie przez sześć kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonano odliczenia po raz pierwszy.

W przypadku małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa ulga może być odliczana w częściach równych lub w dowolnej proporcji ustalonej przez małżonków – bez względu na to, czy dokument potwierdzający poniesienie wydatku został wystawiony na jednego z nich bądź na obojga małżonków.

Jeśli podatnik po zakończonym roku podatkowym, w którym dokonał odliczeń otrzyma zwrot wydatków, musi je doliczyć do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.

Kiedy nie można skorzystać z ulgi?

Podatnik nie może skorzystać z ulgi, jeżeli:

• dokonał już odliczenia w ramach ulgi tych samych wydatków w innym zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym poniósł wydatek na zabytek, np. gdy złożył PIT-28 i skorzystał z ulgi na zabytki nie może odliczyć tych samych wydatków w PIT-37,
• odliczył poniesione wydatki w ramach innej ulgi np. w uldze termomodernizacyjnej,
• wydatki zostały mu w jakikolwiek sposób zwrócone.

Praktyczne zastosowanie ulgi

Przykład:

Pan Andrzej jest właścicielem lokalu mieszkalnego w kamienicy wpisanej do rejestru zabytków. W 2022 r. wpłacił na fundusz remontowy na rzecz wspólnoty mieszkaniowej 1000 zł. Dysponuje dowodami wpłat na ww. kwotę.

Podatnik za rok 2022 r. składa zeznanie podatkowe PIT-37, w którym wykazuje dochód do opodatkowania w wysokości 45 000 zł. Obliczając podatek, podatnik ma prawo pomniejszyć podstawę opodatkowania o 500 zł. Zatem Pan Andrzej obliczy podatek od kwoty 44 500 zł. Bez ulgi zapłaciłby podatek w wysokości 2 550 zł. Z ulgą zapłaci podatek w wysokości 2 465 zł – korzyść 85 zł.

Przykład:

Pani Jolanta jest właścicielką kamienicy wpisanej do rejestru zabytków. Na podstawie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków prowadziła prace konserwatorskie w nieruchomości. Z tego tytułu w roku 2022 poniosła udokumentowany fakturą VAT wydatek w kwocie 30 000 zł. Zabytkowa kamienica, której powierzchnia użytkowa wynosi 600 m², została nabyta w 2022 r. za 500 000 zł.

Pani Jolanta za rok 2022 składa zeznanie podatkowe PIT-37, w którym wykazuje dochód do opodatkowania w wysokości 180 000 zł.

Przygotowując zeznanie podatkowe za rok 2022 Pani Jolanta oblicza wysokość ulgi na zabytki w następujący sposób:

• odliczenie dotyczące wydatków na roboty budowlane = 50% × kwota z faktury VAT = 50% × 30 000 zł = 15 000 zł,
• odliczenie dotyczące wydatku na nabycie zabytku = 500 000 zł, nie więcej niż 500 zł x liczba metrów kwadratowych powierzchni użytkowej nabytego zabytku, tj. 500 zł × 600 m²= 300 000 zł.

Cała kwota przysługującego odliczenia wynosi zatem 300 000 zł + 15 000 zł = 315 000 zł.

Pani Jolanta rozliczając podatek za rok 2022 uwzględni kwotę ulgi tylko do wysokości odpowiadającej dochodowi do opodatkowania, tj. 180 000 zł. Pozostałą kwotę w wysokości 135 000 zł, która nie znalazła pokrycia w rocznym dochodzie, odliczy od dochodu w kolejnych 6 latach podatkowych. Bez ulgi zapłaciłaby podatek w kwocie 34 500 zł. Z ulgą nie zapłaci podatku – korzyść 34 500 zł.

Słownik pojęć

Prace konserwatorskie – prace konserwatorskie w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tj. działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań.

Prace restauratorskie – prace restauratorskie w rozumieniu art. 3 pkt 7 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tj. działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie jego części oraz dokumentowanie tych działań.

Powierzchnia użytkowa – powierzchnia o której mowa w art. 16 ust. 4 i 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. powierzchnia mierzona po wewnętrznej długości ścian pomieszczeń na wszystkich kondygnacjach (podziemnych i naziemnych, z wyjątkiem powierzchni piwnic i klatek schodowych oraz szybów dźwigowych). Powierzchnie pomieszczeń lub ich części oraz części kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m – powierzchnię tę pomija się.

Roboty budowlane – roboty budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tj. roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku.

Zabytek nieruchomy – zabytek nieruchomy o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c-e ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tj. dzieła architektury i budownictwa, dzieła budownictwa obronnego, obiekty techniki, a zwłaszcza kopalnie, huty, elektrownie i inne zakłady przemysłowe.

Aby uzyskać informację o stosowaniu ulgi w formie dokumentu urzędowego, można wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej na zasadach określonych w art. 14b i następnych ustawy Ordynacja podatkowa.

Na podst. podatki.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl