Naruszenie zakazu konkurencji, kiedy roszczenie z tego tytułu ulega przedawnieniu - opinia prawna
Stan faktyczny
Pracownik, w trakcie trwania stosunku pracy, naruszył wynikający z umowy zakaz uczestniczenia w spółkach, które prowadzą działalność konkurencyjną; wskutek czego, jako pracodawca, poniosłem szkodę. Jak mogę dochodzić odszkodowania? W jakim czasie mogę go dochodzić? Dowiedziałem się dopiero niedawno o złamaniu przez pracownika umowy, ale doszło do niego ponad pół roku temu. Czy ma to znaczenie dla sądu pracy w przyznaniu odszkodowania?
Opinia prawna
W rozdziale II a działu czwartego kodeksu pracy został uregulowany tzw. zakaz konkurencji. Umowa o zakazie konkurencji, zawarta w formie pisemnej jest formą dodatkowego zabezpieczenia interesu pracodawcy, przez próbę wzmocnienia w pracowniku poczucia obowiązku lojalności i dbania o dobro pracodawcy.
W zakresie określonym w umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność.
Pracodawca, który poniesie szkodę wskutek naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji przewidzianego w umowie, może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody.
Sąd pracy będzie właściwy do rozpoznania takiej sprawy jako sprawy dotyczącej sporu o roszczenia ze stosunku pracy. Na pracodawcy jednak, będzie spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności uzasadniających odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody. Pracodawca, by uzyskać odszkodowanie musi udowodnić szkodę powstała w wyniku naruszenia umownego zakazu konkurencji. Jako, że odpowiedzialność pracownika opiera się o zasadę winy pracodawca będzie musiał wykaz również winę pracownika. Trzeba będzie udowodnić, że pracownik chciał wyrządzić szkodę i działał celowo albo przewidując możliwość jej popełnienia na to się godził (wina umyślna w ujęciu psychologicznym) albo przewidywał możliwość wyrządzenia szkody lecz tej szkody nie chciał i bezpodstawnie przypuszczał, że mimo niewłaściwego postępowania ona nie nastąpi.(wina nieumyślna w ujęciu psychologicznym) albo w ogóle nie przewidywał możliwości powstania szkody pomimo, że konkretnych okolicznościach danego wypadku, pracownik mógł albo tylko powinien był taką ewentualność przewidzieć (druga odmiana winy nieumyślnej)
W przypadku nieumyślności pracownika w wyrządzeniu szkodę jego odpowiedzialność ograniczona będzie do rzeczywistej szkody i normalnych następstw działania lub zaniechania czyli bez utraconych korzyści i nie będzie mogła przewyższać trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.
Generalna zasada prawa pracy, że roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne nie dotyczy roszczenia, o którym jest mowa, tj. roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracownika przez naruszenie zakazu konkurencji określonego w umowie.
Roszczenia pracodawcy o naprawienie takiej szkody ulegają przedawnieniu z upływem 1 roku od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jej wyrządzenia. Nie będzie więc miał znaczenia, dla biegu przedawnienia, moment zdarzenie, które miało znaczenie dla poniesionych strat. Liczy się dzień, w którym dowiedział się Pan o wyrządzeniu przez pracownika szkody. Od tego momentu liczy się krótki okres 1 roku, po którym roszczenie to ulegnie przedawnieniu.
Opinia została sporządzona w oparciu o:
- Ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami).
Michał Włodarczyk
Radca Prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?