Koszty pogrzebu liczone do zasiłku pogrzebowego

Odpowiedź prawnika: Koszty pogrzebu liczone do zasiłku pogrzebowego

Zazwyczaj pod pojęciem kosztów pogrzebu należy rozumieć koszty przewiezienia zwłok do miejsca ich pochowania, nabycia i urządzenia grobu, wystawienia nagrobka odpowiadającego zwyczajom środowiska (za: G. Bieniek, Komentarz..., s. 446 ), umiarkowany wydatek poniesiony na zakup niezbędnej odzieży żałobnej, której noszenie zarówno w czasie pogrzebu, jak i przez dłuższy czas po zgonie osoby bliskiej jest zwyczajowo przyjęte w wielu środowiskach w naszym społeczeństwie. Z kolei w wyroku SN z dnia 6 stycznia 1982 r., II CR 556/81 stwierdzono, że obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu na podstawie art. 446 § 1 k.c. obejmuje zwrot kosztów bezpośrednio z pogrzebem związanych (przewóz zwłok, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu itp.), jak również zwrot wydatków odpowiadających zwyczajom danego środowiska. Do tych wydatków zalicza się koszt postawienia nagrobka (w granicach kosztów przeciętnych, jeżeli nawet koszty rzeczywiste były znacznie wyższe), wydatki na wieńce, kwiaty, zakup odzieży żałobnej, poczęstunek osób biorących udział w pogrzebie, przy uwzględnieniu okoliczności konkretnego przypadku. W doktrynie podkreślono, że „Cywilistyczna wykładnia pojęcia kosztów pogrzebu wydaje się zbyt szeroka dla potrzeb stosowania regulacji art. 78. Świadczenia z ubezpieczenia społecznego, służące łagodzeniu skutków określonego ryzyka, nie mają charakteru odszkodowawczego. W ramach wydatków rekompensowanych zasiłkiem pogrzebowym na plan pierwszy wysuwają się zatem koszty ściśle związane z pochówkiem (trumna, tzw. asysta, wieńce). Należy jednak stwierdzić, że praktyka organów ZUS dopuszczała rozszerzanie katalogu kosztów pogrzebu. Zgodnie z pismem Departamentu Centrali ZUS w Warszawie z dnia 9 kwietnia 1993 r. (Rn. 723-2/91), do kosztów pogrzebu można było zaliczyć koszty stypy oraz wydatki związane z ceremonią kościelną, np. ofiary wpłacone na rzecz kościoła. Wytyczne zawarte w ww. piśmie zostały jednak anulowane w zakresie uwzględniania kosztów stypy. W późniejszym okresie Centrala ZUS zaleciła przyjmować jako koszty pogrzebu wydatki powstałe od chwili śmierci osoby, po której przysługuje zasiłek, do chwili zakończenia ceremonii pogrzebowej (pismo członka zarządu ZUS z dnia 27 sierpnia 2003 r., Skn-022-11/6/2003). Obecnie ZUS wyklucza uznanie kosztów, które nie były poniesione bezpośrednio na pochówek i nie zalicza do kosztów pogrzebu wydatku na nagrobek; kwestionowane będzie również przedłożenie wyłącznie rachunku za trumnę bądź kwiaty (wyjaśnienia członka zarządu ZUS z dnia 27 maja 2008 r., 994800/0214/2/2008).” -Antonów

K. (red.), Bartnicki M., Suchacki B. Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Komentarz. ABC, 2009. W obrębie osób, którym przysługiwać będzie zasiłek pogrzebowy nie zachodzi żadne pierwszeństwo krewnych lub innych osób bliskich. Musi jedynie nastąpić pokrycie kosztów pogrzebu, tak więc wnioskodawca winien udowodnić -przy tradycyjnym rozumieniu ceremonii pochówku -co najmniej poniesienie wydatków związanych z zakupem trumny, wykopania grobu, złożenia ciała, ewentualnie przewozu zwłok itp. Nie będzie zatem możliwości przyznania zasiłku osobie, która wykazała jedynie koszty zakupu wieńca, odzieży żałobnej lub zorganizowania stypy. (Antonów, K. -op. cit.).