Odpowiedź prawnika: Kto ma pokryć szkodę zalania mieszkania?
Sytuację tą może regulować art. 433 kodeksu cywilnego, stanowi on, iż:
Za szkodę wyrządzoną wyrzuceniem, wylaniem lub spadnięciem jakiegokolwiek przedmiotu z pomieszczenia jest odpowiedzialny ten, kto pomieszczenie zajmuje, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą zajmujący pomieszczenie nie ponosi odpowiedzialności i której działaniu nie mógł zapobiec.
Przepis ten wprowadza odpowiedzialność na zasadzie ryzyka za wylanie się cieczy z pomieszczenia. Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka oznacza, iż w ewentualnym procesie sądowym powód (osoba, której mieszkanie zostało zalane), musi wykazać jedynie że doszło do zalania mieszkania, czego następstwem była szkoda o określonej wysokości, nie musi zaś wykazać, że było to skutkiem zawinionego działania pozwanej (Pani) , wręcz przeciwnie to osoba pozwana musi wykazać, że jej działanie nie było zawinione (przez wykazanie jednej z okoliczności wskazanej w art. 433 kc: siły wyższej, wyłącznej winy poszkodowanego, bądź osoby trzeciej), jeśli zaś tego nie wykaże, to powództwo zostanie zasądzone.
To jednak, czy przepis ten stosuje się do zalania przez osobę zajmującą mieszkanie na wyższej kondygnacji mieszkania na kondygnacji niższej (czyli takiej sytuacji jak w Pani przypadku) jest sporne. Część orzecznictwa i literatury prawniczej opowiada się za tym, iż przepis ten nie znajduje tu zastosowania, a powinno się stosować art. 415 kc (tak np.: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 1969 r.; III CZP 3/1969; OSNC 1969/7-8/130; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 1980 r.; I CR 295/1980; OSNC 1981/8/151, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2002 r.; I CKN 1156/1999; OSP 2003/1/5), jednak wg poglądu wyrażonego w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 września 1959 r.; 4 CR 1071/58; OSPiKA 1961 r. nr 6 poz. 159, oraz wielu wypowiedziach naukowych, do zalania mieszkania położonego na niższym piętrze przez osobę zajmującą mieszkanie na piętrze wyższym, art. 433 stosuje się.
Nie jest możliwe wskazanie, który pogląd przyjmie sąd rozpatrując tą konkretną sprawę, silne argumenty przemawiają zarówno za jednym jak i drugim poglądem.
W przypadku przyjęcia poglądu drugiego (zastosowania art. 433 kc) musiałaby Pani wykazać przed sądem, iż do zalania mieszkania doszło z wyłącznej winy osoby trzeciej (gdyż siła wyższa bądź wyłączna wina poszkodowanego nie wchodzi tu w grę), a mianowicie administracji budynku, bądź innego podmiotu odpowiedzialnego za utrzymanie instalacji, który powinien przewidzieć awarię i jej zapobiec (wykazanie tego będzie na pewno bardzo trudne, podmioty te na pewno będą twierdzić, iż odpowiednio wczesne wykrycie tej usterki było niemożliwe). Jeśli nie uda się Pani powyższy dowód, to będzie Pani zobowiązana do pokrycia szkody (mimo, iż nie zawiniła Pani jej powstaniu - to jest jednak istota odpowiedzialności na zasadzie ryzyka).
