Obligacje komunalne

Pytanie:

Na rynku papierów wartościowych emitowane są obligacje komunalne (jednostek samorządu terytorialnego) np. obligacje miasta Warszawy. Jakie jest ryzyko posiadacza papierów w przypadku niewypłacalności emitenta? Czy zobowiązanie przechodzi w całości na Skarb Państwa, a jeśli tak na jakich zasadach?

Masz inne pytanie do prawnika?

13.12.2012

Zespół
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Obligacje komunalne

Obligacje komunalne jednostek samorządu terytorialnego stanowią jedno z ich zewnętrznych źródeł finansowania. Zasadniczo uważane są za jedne z najbezpieczniejszych i pewnych papierów wartościowych. Ich atrakcyjność wynika przede wszystkim ze statusu emitenta komunalnego. Należy bowiem pamiętać, że podstawę gospodarki finansowej jednostki samorządowej stanowi jej budżet, do którego zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych. Co więcej Samorząd terytorialny posiada różnorodne źródła finansowania, co skutkuje mniejsza wrażliwością na wahania koniunktury rynkowej. Jednostka samorządowa nie ma zdolności upadłościowej. Nie jest więc możliwe, ze emitent, którym jest jednostka samorządu terytorialnego będzie, w klasycznym tego słowa znaczeniu, „niewypłacalny”. Stąd ewentualne ryzyko może być jedynie związane z nieterminowością w realizacji zobowiązania, tudzież niespełnieniem świadczenia niepieniężnego, a nie z niewypłacalnością emitenta. Większym bezpieczeństwem cechować się będą jedynie obligacje emitowane przez Skarb Państwa i NBP oraz poręczone przez te instytucje (tak też A. Wacławczyk, Obligacje komunalne, Zakamycze 2003).

Porady prawne

Zasadniczo jednostka samorządu terytorialnego odpowiada za zobowiązania wynikające z obligacji całym swoim majątkiem zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o obligacjach. Przy czym dopiero całkowity i bezwarunkowy wykup wyemitowanych papierów wartościowych oznacza wykonanie ciążących na emitencie zobowiązań. Jeżeli jednostka samorządowa nie spełni swoich obowiązków w sposób dobrowolny, obligatariusz może skorzystać, w celu przymusowej realizacji zobowiązań, z drogi sądowej w trybie postępowania nakazowego. Wyjątkiem są jednak obligacje przychodowe, w przypadku których samorządy mogą ograniczyć w treści obligacji swoją odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z tych obligacji do kwoty przychodów lub wartości majątku przedsięwzięcia, do których obligatariuszowi służy prawo pierwszeństwa.

Zobowiązanie wynikające z obligacji komunalnych może zostać jednak dodatkowo zabezpieczone. Zastosowanie zabezpieczenia obligacji zależy od decyzji emitenta. Jeżeli zabezpieczenie zostało przewidziane, informacja o zabezpieczeniu winna zostać uwidoczniona w dokumencie obligacji lub w warunkach emisji. Ustanowienie zabezpieczenia zwiększa ochronę obligatariuszy co do możliwości terminowgo uzyskania świadczeń z wyemitowanych obligacji.

W nowelizacji ustawy o obligacjach jaka miała miejsce 29 czerwca 2000 r. dokonano zmiany polegającej na rezygnacji ze wskazania zamkniętego katalogu zabezpieczeń obligacji. Zniesienie katalogu oznacza, że możliwe jest ustanowienie dowolnych zabezpieczeń dozwolonych przez system prawa. W szczególności do zabezpieczenia obligacji samorządu terytorialnego można zastosować następujące instrumenty: hipoteka, gwarancja udzielona przez bank oraz poręczenie czy zabezpieczenie udzielone przez Skarb Państwa. Wszystkie one stanowią możliwe do zastosowania metody dodatkowego zabezpieczenia obligacji.

Gwarancje i poręczenia udzielane przez Skarb Państwa są więc jedną z kilku możliwych (i to szczególną) form zabezpieczania obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Udzielane są przez Skarb Państwa na podstawie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne z dnia 8 maja 1997 r. (tekst jednolity - Dz. U. Nr 174, poz. 1689 z późn. zmian.). Podmiotem uprawnionym do stosowania tych zabezpieczeń jest, w imieniu Skarbu Państwa, Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych, lub minister właściwy do spraw finansów publicznych.

Poręczenie lub gwarancja, stanowiące zabezpieczenie całkowite lub zabezpieczenie częściowe, może obejmować – zgodnie z art. 12 ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne z dnia 8 maja 1997 r. (tekst jednolity - Dz. U. Nr 174, poz. 1689 z późn. zmian.)– zapłatę należności głównej lub należności ubocznych. Poręczenie lub gwarancja są udzielane na wniosek emitenta obligacji, i tylko pod warunkiem jeżeli środki z nich uzyskane będą przeznaczone na realizacje inwestycji związanych z następującymi zagadnieniami:

- rozwój lub utrzymanie infrastruktury; - rozwój eksportu dóbr i usług;

- ochronę środowiska;

- tworzenie nowych miejsc pracy związanych z daną inwestycją w ramach pomocy regionalnej;

- wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych będących wynikiem badań naukowych lub prac rozwojowych;

- restrukturyzację przedsiębiorstw

Reasumując należy stwierdzić, iż obligacje samorządu terytorialnego, są zasadniczo instrumentem trwałym i pewnym. Samorząd jako taki nie posiada zdolności upadłościowej. Ewentualne niebezpieczeństwo wynikające z inwestycji w obligacje komunalne związane jest więc jedynie z terminowością ich realizacji, nie zaś z tym, że nie zostaną one w ogóle zrealizowane. Jednostka która je emituje odpowiada za nie bowiem całym swoim majątkiem. Samorząd terytorialny i jego majątek nie jest jednak tożsamy ze Skarbem Państwa, a zatem Skarb Państwa nie jest bezpośrednio zobowiązany do realizacji roszczeń wynikających z emitowanych przez samorząd obligacji. Może być jednak w szczególnym wypadku gwarantem lub poręczycielem takich papierów wartościowych.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Bankowe papiery wartościowe

Bankowe papiery wartościowe

Źródła finansowania banków Banki swe środki pieniężne inwestuj ą w różny sposób. Często są to inwestycje giełdowe – zarówno na giełdach polskich jak i giełdach zagranicznych. Inwestycje te opatrzone są niemałym ryzykiem – można dużo papiery, wartościowe, bank

Stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych

Stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych

stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych W związku ze stwierdzonymi rozbieżnościami interpretacyjnymi oraz zgłaszanymi wątpliwościami w kwestii zastosowania właściwej stawki podatku w przypadku usług przechowywania instrumentów finansowych, uzasadnione było przedstawienie (...)

Jak inwestować w akcje lub obligacje?

Jak inwestować w akcje lub obligacje?

Chcesz zainwestować w akcje lub obligacje korporacyjne? W ramach kampanii „Policz i nie przelicz się” UOKiK podpowiedział, na co zwrócić uwagę. Sprawdź kondycję finansową spółki, której papiery zamierzasz kupić. Nie wierz na słowo sprz inwestowanie, (...)

Obligacje zamiast kredytów

Obligacje zamiast kredytów

W ciągu ostatnich 10 lat obligacje jako źródło pozyskiwania kapitału systematycznie zyskiwały na popularności.  Obecnie stanowią one ciekawą  alternatywę dla podmiotów szukających zewnętrznego finansowania , które z różnych względów nie chcą (...)

Kto i na jakich zasadach może emitować obligacje?

Kto i na jakich zasadach może emitować obligacje?

    Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza – uprawnionego) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Przez obligacje, rodzaje obligacji, (...)

Jak ma przebiegać elektroniczny obrót \

Jak ma przebiegać elektroniczny obrót \"instrumentami finansowymi\"?

  Co to są "instrumenty finansowe"?  Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi są:  akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, elektroniczny (...)

Świadectwa tymczasowe, użytkowe i założycielskie w spółce akcyjnej

Świadectwa tymczasowe, użytkowe i założycielskie w spółce akcyjnej

Świadectwa założycielskieŚwiadectwa założycielskie są dokumentami wydawanymi jako forma wynagrodzenia dla założycieli spółki za usługi świadczone przy powstaniu spółki. Świadectwa założycielskie, jako tytuły uczestnictwa w zysku spółki muszą być przewidziane w (...)

Sekurytyzacja wierzytelności - aspekty prawne

Sekurytyzacja wierzytelności - aspekty prawne

  Istota sekurytyzacji Istotą sekurytyzacji jako metody pozyskiwania finansowania jest zamiana niepłynnych ze swej istoty aktywów na płynne papiery wartościowe. Podmiot poszukujący finansowania (tzw. inicjator) zbywa określoną partię aktywów na rzec Krzysztof Haładyj, Wierzbowski (...)

Hipoteczny list zastawny a publiczny list zastawny

Hipoteczny list zastawny a publiczny list zastawny

  Czym są listy zastawne emitowane przez banki hipoteczne? Listy zastawne to papiery wartościowe (na okaziciela lub i hipoteczny, list, zastawny, publiczny, bank

Bankowe papiery wartościowe

Bankowe papiery wartościowe

Źródła finansowania banków Banki swe środki pieniężne inwestuj ą w różny sposób. Często są to inwestycje giełdowe – zarówno na giełdach polskich jak i giełdach zagranicznych. Inwestycje te opatrzone są niemałym ryzykiem – można dużo papiery, wartościowe, bank

Stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych

Stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych

stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych W związku ze stwierdzonymi rozbieżnościami interpretacyjnymi oraz zgłaszanymi wątpliwościami w kwestii zastosowania właściwej stawki podatku w przypadku usług przechowywania instrumentów finansowych, uzasadnione było przedstawienie (...)

Jak inwestować w akcje lub obligacje?

Jak inwestować w akcje lub obligacje?

Chcesz zainwestować w akcje lub obligacje korporacyjne? W ramach kampanii „Policz i nie przelicz się” UOKiK podpowiedział, na co zwrócić uwagę. Sprawdź kondycję finansową spółki, której papiery zamierzasz kupić. Nie wierz na słowo sprz inwestowanie, (...)

Obligacje zamiast kredytów

Obligacje zamiast kredytów

W ciągu ostatnich 10 lat obligacje jako źródło pozyskiwania kapitału systematycznie zyskiwały na popularności.  Obecnie stanowią one ciekawą  alternatywę dla podmiotów szukających zewnętrznego finansowania , które z różnych względów nie chcą (...)

Kto i na jakich zasadach może emitować obligacje?

Kto i na jakich zasadach może emitować obligacje?

    Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza – uprawnionego) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Przez obligacje, rodzaje obligacji, (...)

Jak ma przebiegać elektroniczny obrót \

Jak ma przebiegać elektroniczny obrót \"instrumentami finansowymi\"?

  Co to są "instrumenty finansowe"?  Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi są:  akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, elektroniczny (...)

Świadectwa tymczasowe, użytkowe i założycielskie w spółce akcyjnej

Świadectwa tymczasowe, użytkowe i założycielskie w spółce akcyjnej

Świadectwa założycielskieŚwiadectwa założycielskie są dokumentami wydawanymi jako forma wynagrodzenia dla założycieli spółki za usługi świadczone przy powstaniu spółki. Świadectwa założycielskie, jako tytuły uczestnictwa w zysku spółki muszą być przewidziane w (...)

Sekurytyzacja wierzytelności - aspekty prawne

Sekurytyzacja wierzytelności - aspekty prawne

  Istota sekurytyzacji Istotą sekurytyzacji jako metody pozyskiwania finansowania jest zamiana niepłynnych ze swej istoty aktywów na płynne papiery wartościowe. Podmiot poszukujący finansowania (tzw. inicjator) zbywa określoną partię aktywów na rzec Krzysztof Haładyj, Wierzbowski (...)

Hipoteczny list zastawny a publiczny list zastawny

Hipoteczny list zastawny a publiczny list zastawny

  Czym są listy zastawne emitowane przez banki hipoteczne? Listy zastawne to papiery wartościowe (na okaziciela lub i hipoteczny, list, zastawny, publiczny, bank

Obligacje zamiast kredytów

Obligacje zamiast kredytów

W ciągu ostatnich 10 lat obligacje jako źródło pozyskiwania kapitału systematycznie zyskiwały na popularności.  Obecnie stanowią one ciekawą  alternatywę dla podmiotów szukających zewnętrznego finansowania , które z różnych względów nie chcą (...)

Obligacje zamiast kredytów

Obligacje zamiast kredytów

W ciągu ostatnich 10 lat obligacje jako źródło pozyskiwania kapitału systematycznie zyskiwały na popularności.  Obecnie stanowią one ciekawą  alternatywę dla podmiotów szukających zewnętrznego finansowania , które z różnych względów nie chcą (...)

Jak inwestować w akcje lub obligacje?

Jak inwestować w akcje lub obligacje?

Chcesz zainwestować w akcje lub obligacje korporacyjne? W ramach kampanii „Policz i nie przelicz się” UOKiK podpowiedział, na co zwrócić uwagę. Sprawdź kondycję finansową spółki, której papiery zamierzasz kupić. Nie wierz na słowo sprz inwestowanie, (...)

Co zrobić, jeśli masz obligacje GetBack?

Co zrobić, jeśli masz obligacje GetBack?

Poskarż się UOKiK UOKiK sprawdza jak banki, domy maklerskie i sama spółka oferowały obligacje Get Back. W toku są 3 postępowania wyjaśniające. Pobierz reklamacja, pomoc rzecznika konsumentów, obligacje, GetBack

Kto i na jakich zasadach może emitować obligacje?

Kto i na jakich zasadach może emitować obligacje?

    Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza – uprawnionego) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Przez obligacje, rodzaje obligacji, (...)

Upadłość instytucji emitujących listy zastawne lub obligacje - stan prawny na dzień 30 września 2003 r.

Upadłość instytucji emitujących listy zastawne lub obligacje - stan prawny na dzień 30 września 2003 r.

  W związku z emisją listów zastawnych na niektórych podmiotach ciąży obowiązek poddania się pewnym odrębnym przepisom w prawie upadłościowym. Instytucje emitujące listy zastawne - upadłość banku hipot upadłość, postępowanie upadłościowe, listy zastawne, obligacje, (...)

Kilka słów o zastawie jako sposobie zabezpieczenia wierzytelności z obligacji

Kilka słów o zastawie jako sposobie zabezpieczenia wierzytelności z obligacji

Obligacja, pełni pod względem funkcjonalnym i ekonomicznym funkcje podobne do pożyczki. Jednak w przypadku obligacji zobowiązanie do zwrotu „pożyczonej” kwoty zostaje stwierdzone w dokumencie, który jest papierem wartościowym. Co istotne, z punktu widzenia obligatariuszy, czyli (...)

Wybór zryczałtowanej formy opodatkowania odsetek i dyskonta od obligacji

Wybór zryczałtowanej formy opodatkowania odsetek i dyskonta od obligacji

Od 1 stycznia 2019 r. istnieje możliwość opodatkowania 3% zryczałtowanym podatkiem dochodowym wypłacanych nierezydentom odsetek lub dyskonta od niektórych obligacji wyemitowanych przed 1 stycznia 2019 r. Emitenci, którzy chcą skorzystać z tego rozwiązania, zawiadamiają o jego (...)

Stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych

Stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych

stawka VAT na przechowywanie instrumentów finansowych W związku ze stwierdzonymi rozbieżnościami interpretacyjnymi oraz zgłaszanymi wątpliwościami w kwestii zastosowania właściwej stawki podatku w przypadku usług przechowywania instrumentów finansowych, uzasadnione było przedstawienie (...)

Inwestycje alternatywne - policz i nie przelicz się

Inwestycje alternatywne - policz i nie przelicz się

Niskie oprocentowanie lokat skłania cię do inwestowania oszczędności w nietypowe produkty? Inwestować możesz praktycznie we wszystko, jednak bądź świadomy ryzyka utraty wpłaconych pieniędzy. Poza standardowymi walorami takimi jak akcje, obligacje lub waluty na inwestycje alternatywne, (...)

Jak ma przebiegać elektroniczny obrót \

Jak ma przebiegać elektroniczny obrót \"instrumentami finansowymi\"?

  Co to są "instrumenty finansowe"?  Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi są:  akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne, elektroniczny (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Rozdzielność majątkowa a oświadczenie majątkowe

Rozdzielność majątkowa a oświadczenie majątkowe

Zamierzamy wraz z żoną zawrzeć umowę notarialną o rozdzielności majątkowej. W wyniku takiej umowy, na mocy przepisów o rozdzielności majątkowej cały majątek wspólny ruchomy i nieruchomy oraz kosztowności, oszczędności i papiery wartościowe, zostaną podzielone między nas w równych (...)

Umyślne pozostawienie rzeczy przez najemcę

Umyślne pozostawienie rzeczy przez najemcę

Nowi właściciele mieszkania chcą wymeldować lokatora, który jest zameldowany w ich mieszkaniu tymczasowo. Od kilku miesięcy lokator ten przebywa w innym miejscu (u swoich rodziców), gdzie był przez wiele lat zameldowany na stałe, jednak ostatnio wymeldował się stamtąd. Co można zrobić z (...)

Pozostawienie rzeczy przez najemcę

Pozostawienie rzeczy przez najemcę

Co powinien zrobić właściciel mieszkania z rzeczami wynajmujacego porzuconymi w jego mieszkaniu po wygaśnieciu umowy wynajmu, w przypadku, kiedy osoba ta unika kontaktu z właścicielem w związku z jej zaległościami? Czy wynajmujący może oskarżyć własciciela mieszkania o zabór/zawłaszczenie (...)

Koszty uzyskania przychodu przy zbyciu obligacji

Koszty uzyskania przychodu przy zbyciu obligacji

W 2003 r. zakupiłem obligacje Skarbu Państwa. Część z nich w 2004 r. została zbyta. Otrzymałem PIT 8C na podstawie którego mam wypełnić zeznanie roczne na formularzu PIT-38. W PIT-8C (część E) została przedstawiony przychód i koszty uzyskania przychodu z tytułu zbycia części obligacji (...)

Spółka z o.o. jako emitent obligacji

Spółka z o.o. jako emitent obligacji

Czy spółka z o.o. może wyemitować bez żadnych zezwoleń obligacje własne o ustalonych warunkach spłaty zobowiazań przeznaczone dla ograniczonego kręgu nabyców (do 300)? Czy należy zawiadomić jakiś urząd? Zasady emisji obligacji określa ustawa z dnia 29 czerwca 1995 roku o obligacjach. (...)

Rozdzielność majątkowa a oświadczenie majątkowe

Rozdzielność majątkowa a oświadczenie majątkowe

Zamierzamy wraz z żoną zawrzeć umowę notarialną o rozdzielności majątkowej. W wyniku takiej umowy, na mocy przepisów o rozdzielności majątkowej cały majątek wspólny ruchomy i nieruchomy oraz kosztowności, oszczędności i papiery wartościowe, zostaną podzielone między nas w równych (...)

Umyślne pozostawienie rzeczy przez najemcę

Umyślne pozostawienie rzeczy przez najemcę

Nowi właściciele mieszkania chcą wymeldować lokatora, który jest zameldowany w ich mieszkaniu tymczasowo. Od kilku miesięcy lokator ten przebywa w innym miejscu (u swoich rodziców), gdzie był przez wiele lat zameldowany na stałe, jednak ostatnio wymeldował się stamtąd. Co można zrobić z (...)

Pozostawienie rzeczy przez najemcę

Pozostawienie rzeczy przez najemcę

Co powinien zrobić właściciel mieszkania z rzeczami wynajmujacego porzuconymi w jego mieszkaniu po wygaśnieciu umowy wynajmu, w przypadku, kiedy osoba ta unika kontaktu z właścicielem w związku z jej zaległościami? Czy wynajmujący może oskarżyć własciciela mieszkania o zabór/zawłaszczenie (...)

Koszty uzyskania przychodu przy zbyciu obligacji

Koszty uzyskania przychodu przy zbyciu obligacji

W 2003 r. zakupiłem obligacje Skarbu Państwa. Część z nich w 2004 r. została zbyta. Otrzymałem PIT 8C na podstawie którego mam wypełnić zeznanie roczne na formularzu PIT-38. W PIT-8C (część E) została przedstawiony przychód i koszty uzyskania przychodu z tytułu zbycia części obligacji (...)

Spółka z o.o. jako emitent obligacji

Spółka z o.o. jako emitent obligacji

Czy spółka z o.o. może wyemitować bez żadnych zezwoleń obligacje własne o ustalonych warunkach spłaty zobowiazań przeznaczone dla ograniczonego kręgu nabyców (do 300)? Czy należy zawiadomić jakiś urząd? Zasady emisji obligacji określa ustawa z dnia 29 czerwca 1995 roku o obligacjach. (...)