Odpowiedź prawnika: Ustalenie kapitału początkowego
Kapitał początkowy to instytucja, która została wprowadzona w przepisach przejściowych ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy (tzn. przed dniem 1 stycznia 1999 r.) opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek. W stosunku do tych osób podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 r.). Płatnicy składek są zobowiązani do skompletowania dokumentacji umożliwiającej ustalenie kapitału początkowego dla ubezpieczonych, za których przekazują do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych imienne raporty miesięczne, a następnie przekazania tej dokumentacji na żądanie organu rentowego i w terminie wyznaczonym przez ten organ, nie później jednak niż w terminie do dnia 31 grudnia 2003 r. - w celu umożliwienia ustalenia kapitału początkowego przez organ rentowy w okresie do dnia 31 grudnia 2006 r. [podstawa prawna - art. 175 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1118) w związaku z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 137, poz. 887)] . Płatnikiem składekw stosunku do członków zakonów jest duchowny nie będący członkiem zakonu albo przełożony domu zakonnego lub klasztoru. Za zgodą ZUS płatnikiem składek może być również inna zwierzchnia instytucja diecezjalna lub zakonna w stosunku do duchownych objętych tą zgodą. Jak zatem widać w opisanym przypadku płatnikiem jest przełożony domu zakonnego (w pytaniu nie było bowiem wzmianki o jakiejkolwiek zwierzchniej instytucji diecezjalnej lub zakonnej) - może on oczywiście zlecić wykonanie konktretnych obowiązków podległym sobie członkom zakonu. Obowiązki płatnika w sprawie ustalenia kapitału początkowego w zarysie przedstawiają się nastąpująco. Organ rentowy, właściwy ze względu na siedzibę płatnika składek, zwraca się do płatnika składek z wezwaniem o nadesłanie skompletowanej dokumentacji w celu ustalenia kapitału początkowego dla osób, za które płatnik ten przekazuje do Zakładu imienne raporty miesięczne.
