18.12.2003
Zespół
e-prawnik.pl
Postanowienie o ogłoszeniu upadłości kończy etap postępowania, który nazywa się postępowaniem w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Po tym postanowieniu, które odnosi znaczące skutki w sferze uprawnień, zobowiązań i stosunków majątkowych upadłego, następuje etap postępowania, który nazywa się postępowaniem upadłościowym. Pojęcie postępowanie upadłościowe może być również traktowane jako pojęcie szersze i obejmować swym zakresem także postępowanie w przedmiocie upadłości. Porada niniejsza będzie dotyczyła czynności sądu właśnie w postępowaniu upadłościowym (w sensie węższym – już po ogłoszeniu upadłości).
Po ogłoszeniu upadłości na scenie postępowania upadłościowego pojawia się jeszcze jeden podmiot – jest to sędzia-komisarz. Rola jaką ma spełnić również zostanie omówiona.
Jakie czynności w postępowaniu upadłościowym wykonuje sąd?
Przede wszystkim należy wyjaśnić, że postępowanie upadłościowe (sensu stricto) toczy się nadal w tym sądzie, który ogłosił upadłość. Jeżeli postępowanie zostało wszczęte w kilku sądach właściwych, sprawa należy do sądu, który pierwszy wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości, ponieważ pozostałe sądy tracą swoją właściwość. Postępowania, które się w nich toczą ulegną umorzeniu.
Sąd prowadzący postępowanie może jednak przekazać prowadzenie sprawy innemu sądowi, jeżeli okaże się, że jest niewłaściwy do prowadzenia danej sprawy. Do takiej sytuacji może dojść właśnie w wypadku, gdy dana sprawa toczy się w kilku sądach jednocześnie i jeden z nich (A) wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości jako pierwszy. Jednak inny sąd (B) może wydać również postanowienie o ogłoszeniu upadłości – nieświadomy, że postanowienie w sprawie ogłoszenia upadłości już zapadło i powinien sprawę umorzyć. W sądzie B postępowanie dalej się toczy i w pewnym momencie okazuje się, że sąd A wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości jako pierwszy. Wtedy ma zastosowanie przepis, który upoważnia sąd B do przekazania sprawy sądowi A. Przepis ten stanowi bowiem, że jeżeli w toku postępowania okaże się, że właściwy jest inny sąd niż ten, który wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości (w naszym przykładzie chodzi tu o sąd B), sprawa będzie przekazana temu innemu sądowi (czyli sądowi A).
Na postanowienie co do przekazania nie przysługuje zażalenie. Postanowienie to ma moc wiążącą dla sądu, któremu sprawa została przekazana. Oczywiście czynności, które już zostały dokonane w sądzie niewłaściwym, pozostają w mocy.
Obowiązki, jakie spoczywają na sądzie prowadzącym postępowanie upadłościowe to przede wszystkim prowadzenie postępowania upadłościowego. W postępowaniu tym istnieje generalne domniemanie, że po ogłoszeniu upadłości czynności w postępowaniu należą do sędziego-komisarza, a tylko jeżeli ustawa to przewiduje, to właściwy do ich dokonania jest sąd. Nie ma w ustawie ogólnego zbioru czynności, jakie sąd ma wykonywać, ponieważ wiążą się one ściśle z poszczególnymi uregulowaniami (np. z czynnościami syndyka) i wyrwanie ich przed nawias zaburzyłoby porządek tego aktu prawnego.
Uprawnienia sądu odnośnie sędziego-komisarza
Sędzia-komisarz jest ustanawiany przez Prezesa sądu, w którym dane postępowanie upadłościowe się toczy. Sąd prowadzący postępowanie ma uprawnienie do odwołania sędziego-komisarza i wyznaczenia na jego miejsce innego.
Sąd prowadzący postępowanie upadłościowe może również powierzyć pełnienie czynności sędziego-komisarza sądowi rejonowemu mającemu siedzibę w innej miejscowości, jeżeli jest to wskazane ze względu na miejsce, w którym znajduje się przedsiębiorstwo upadłego, jego miejsce zamieszkania, siedziba lub majątek. Przekazanie takie nie stanowi udzielenia pomocy prawnej (tzw. sąd wezwany), lecz nadaje temu sądowi samoistne uprawnienia, jakie przysługują w toku postępowania upadłościowego sędziemu-komisarzowi. Powierzenie czynności następuje, jeżeli jest to potrzebne z uwagi na miejsce, w którym znajduje się przedsiębiorstwo upadłego, jego zamieszkanie lub siedziba albo jego majątek.
Ponadto, jeżeli na postanowienie wydane przez sędziego-komisarza będzie zażalenie, to sąd prowadzący postępowanie upadłościowe będzie rozpatrywał to zażalenie . Zażalenie musi być złożone do sądu w terminie tygodniowym od wydania postanowienia sędziego-komisarza. W razie potrzeby sąd prowadzący postępowanie, będzie rozstrzygał po wysłuchaniu syndyka, członków rady wierzycieli, upadłego oraz zainteresowanego wierzyciela. Jeżeli jest rozpatrywane zażalenie na sędziego-komisarz, to nie może on wchodzić do składu orzekającego.
Sędzia-komisarz może wstrzymać wykonanie uchwały rady wierzycieli, a także uchwałę zgromadzenia wierzycieli, jeżeli taka uchwała sprzeciwia się prawu, interesowi publicznemu lub interesom wierzycieli. W tym przypadku sędzia-komisarz w ciągu trzech dni jest zobowiązany do przedstawienia sprawy sądowi do rozstrzygnięcia. Sąd dokonuje rozstrzygnięcia kwestii zgodności z prawem uchwały rady lub zgromadzenia wierzycieli i rozstrzygając ją jest zobowiązany do wezwania na posiedzenie członków rady wierzycieli, syndyka i upadłego. Odnośnie uchwały zgromadzenia sąd może wysłuchać także wierzycieli, którzy stawią się na posiedzeniu. Na postanowienie sądu nie ma zażalenia.
Ustanowienie kuratora
Sąd jest upoważniony do powołania kuratora w kilku przypadkach przedstawionych w ustawie. Po pierwsze sąd powołuje kuratora, gdy w razie śmierci upadłego spadkobierca nie objął spadku albo spadkobierca nie jest znany. W tym przypadku ustanowienie kuratora następuje na wniosek syndyka. Jest to spowodowane tym, że w razie śmierci upadłego jego spadkobierca ma prawo brania udziału w postępowaniu – jeżeli nie objął spadku albo nie jest znany jego interesy w postępowaniu muszą być zabezpieczone. Przy okazji należy zaznaczyć, że jeżeli spadkobierca bierze udział w postępowaniu, to wcale nie oznacza, że przyjął spadek. Ponadto ani przeciwko spadkobiercy, ani przeciwko ustanowionemu kuratorowi nie ma środków przymusu.
Sąd powołuje również kuratora w razie upadłości instytucji emitującej listy zastawne (bank hipoteczny) – kurator jest powoływany, aby dbać o odrębną masę upadłości służącą do zaspokojenia wierzycieli z listów zastawnych.
Uprawnienia sądu odnośnie syndyka
Na prowadzenie przedsiębiorstwa upadłego dłużej niż w ciągu trzech miesięcy od daty ogłoszenia upadłości oraz na wydzierżawienie przedsiębiorstwa albo nieruchomości, przeznaczonej do jego prowadzenia, syndyk winien uprzednio uzyskać zezwolenie sądu. Jeżeli zezwolenie dotyczy przedsiębiorstwa państwowego, sąd przed wydaniem postanowienia wysłucha wniosków rady pracowniczej, organu założycielskiego i organu uprawnionego do reprezentowania Skarbu Państwa. Na postanowienie sądu nie ma zażalenia.
Sąd określa wstępnie wysokość wynagrodzenia syndyka i zarządcy na wniosek syndyka i na przedstawienie sędziego-komisarza, w terminie miesiąca od dnia złożenia przez syndyka spisu inwentarza i bilansu upadłego. Wysokość ta stanowi podstawę do zaliczkowych wypłat w miarę czynności dokonywanych przez syndyka. Wraz z zaliczkami sąd przyznaje zwrot wydatków.
Sąd określa również ostateczną wysokość wynagrodzenia po złożeniu przez syndyka ostatecznego sprawozdania. Wynagrodzenie sąd określa stosownie do zakresu i trudności czynności wykonywanych przez syndyka i zarządcę. Na postanowienia sądu w sprawach nie służy zażalenie.
Wynagrodzenie syndyka i zarządcy nie może przekroczyć 5% funduszu masy upadłości albo 50-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. W razie powierzenia syndykowi prowadzenia przedsiębiorstwa upadłego, sąd może przyznać syndykowi wynagrodzenie do wysokości podwójnej stawki.
Postanowienie co do wynagrodzenia i zwrotu wydatków sąd wydaje po wysłuchaniu syndyka, rady wierzycieli i upadłego, a także po wysłuchaniu zarządcy odrębnego majątku, gdy jemu ma być przyznane wynagrodzenie lub zwrot wydatków.
O nieudzieleniu zezwolenia przez radę wierzycieli na dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa syndyk niezwłocznie zawiadamia kierownika wojewódzkiego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorstwa, który, w terminie 14 dni od daty otrzymania zawiadomienia, może zgłosić sądowi umotywowany sprzeciw. Do czasu rozstrzygnięcia sprzeciwu syndyk jest obowiązany nadal prowadzić przedsiębiorstwo.
Sąd ma bardzo szerokie uprawnienia względem syndyka. Najlepszym przykładem jego kontroli nad syndykiem jest możliwość sądu wyznaczyć innego syndyka by na miejsce takiego, który nie pełni należycie swoich obowiązków . Na takie postanowienie sądu nie przysługuje zażalenie.
Lista wierzytelności
Sąd rozpoznaje sprzeciwy zgłoszone po obwieszczeniu listy wierzytelności. W ciągu dwóch tygodni od daty obwieszczenia o ustaleniu listy wierzytelności każdy wierzyciel, który zgłosił swoją wierzytelność w trybie i w terminie przepisanym może założyć do sądu sprzeciw co do uznania wierzytelności, a każdy, komu odmówiono uznania zgłoszonej wierzytelności może złożyć sprzeciw co do odmowy zaś uznania.
W tym samym terminie sprzeciw służy syndykowi i upadłemu, o ile ustalona przez sędziego-komisarza lista nie jest zgodna z ich wnioskami lub oświadczeniami. W razie upadłości przedsiębiorstwa państwowego sprzeciw może zgłosić także organ założycielski oraz organ uprawniony do reprezentowania Skarbu Państwa.
Sąd rozpoznając sprzeciw bada przede wszystkim, czy w sprzeciwie należcie przytoczono fakty i dowody na jego uzasadnienie. Sprzeciw nie odpowiadający tym wymaganiom albo sprzeciw spóźniony będzie przez sąd odrzucony.
Obowiązki sądu odnośnie doręczania pism
Postanowienia sądu winny być zawsze doręczane, chyba że były wydane na podstawie rozprawy. Należy jednak zaznaczyć, że postanowień dotyczących ogółu wierzycieli, nie doręcza się poszczególnym wierzycielom. Dotyczy to zarówno postanowień, które były wydane na rozprawie, jak i tych które były wydane poza rozprawą. Jeżeli postępowanie dotyczy upadłości przedsiębiorstwa państwowego, obowiązek doręczenia obejmuje także doręczenie odpowiedniego pisma organowi założycielskiemu i organowi uprawnionemu do reprezentowania Skarbu Państwa.
Ponadto w prawie upadłościowym uregulowano, że postanowienie, od którego służy środek odwoławczy, powinno być uzasadnione na piśmie jednocześnie z wydaniem. Tak więc postanowienia sądu, które kończą postępowanie upadłościowe i na które przysługuje zażalenie będą doręczane wierzycielom wraz z uzasadnieniem. Dotyczy to przede wszystkim postanowień umarzających postępowanie, postanowień kończących oraz postanowień, które uchylają postępowanie upadłościowe.
Jakie obowiązki i uprawnienia spoczywają na sędzim-komisarzu?
Po ogłoszeniu upadłości istnieje domniemanie, że czynności postępowania upadłościowego pełni właśnie sędzia komisarz. Tylko wyjątkowo, jeżeli jest to przewidziane w ustawie sędzia-komisarz rezygnuje ze swej właściwości na rzecz sądu. Sędzia-komisarz jest zatem organem, który w postępowaniu będzie uprawniony i zobowiązany do dokonywania ogromnej liczby czynności. Ogólnie rzecz biorąc sędzia-komisarz kieruje tokiem postępowania, ma nadzór nad czynnościami syndyka i oznacza czynności, których syndykowi nie wolno wykonywać bez szczególnego jego zezwolenia albo bez zgody rady wierzycieli. Ponadto sędzia-komisarz pełni inne czynności, przekazane mu przez prawo upadłościowe.
Sędzia-komisarz ma też pewne uprawnienia w zakresie kontrolowania innych organów biorących udział w postępowaniu upadłościowym. Należy do niego między innymi rozstrzyganie skargi na czynności komornika i notariusza w postępowaniu upadłościowym. Na postanowienie sędziego-komisarza nie ma zażalenia.
Sędzia-komisarz w zakresie swego działania ma prawa i obowiązki sądu i przewodniczącego. Wszelkie urzędy i instytucje publiczne obowiązane są udzielać pomocy sędziemu-komisarzowi w wykonywaniu jego obowiązków. Nadzoruje też przebieg postępowania może udzielać upomnienia jego uczestnikom.
Niektóre szczegółowe czynności wykonywane przez sędziego-komisarza
Czynności nadzorcze względem organów postępowania.
Sędzia komisarz pełni nadzór przede wszystkim nad syndykiem, zarządcą odrębnego majątku, ale także nad komornikiem i notariuszem w zakresie postępowania upadłościowego.
Nadzór nad syndykiem jest bardzo rozbudowany. Przede wszystkim sędzia-komisarz przyjmuje sporządzony przez syndyka spis inwentarza i bilans albo sprawozdanie ogólne o stanie masy upadłości, gdy sporządzenie spisu inwentarza i sporządzenie bilansu nie może nastąpić w terminie ze względu na stan skomplikowania danego postępowania. Przyjmując te pisma sędzia-komisarz bada je, a jeżeli stwierdzi w nich usterki, to może wstrzymać postępowanie likwidacyjne, które syndyk wszczyna po sporządzeniu wymienionych dokumentów.
Ponadto sędzia-komisarz sprawuje kontroluje czy syndyk dokonuje obowiązków, jakie na niego nałożono w sposób należyty. Jeżeli nie to sędzia-komisarz może zaniedbującego swoje obowiązki syndyka, upomnieć, a gdyby to nie odniosło skutku, nałożyć na niego grzywnę do jednego tysiąca złotych, która może być potrącona z wynagrodzenia. Na postanowienie wydane przez sędziego-komisarza nie przysługuje zażalenie.
Jednakże syndyk może się również zwracać do sędziego-komisarza z pewnymi wnioskami, które ten powinien rozpatrzyć. Między innymi, jeżeli syndyk przy wykonywaniu swoich obowiązków uważa za konieczne ustalenie pewnych okoliczności w drodze postępowania dowodowego, składa sędziemu-komisarzowi wniosek o przeprowadzenie dowodu.
W razie uwzględnienia wniosku sędzia-komisarz przeprowadzi postępowanie dowodowe. Syndyk może złożyć również wniosek odnośnie zamieszczania obwieszczeń. Obwieszczenia, przewidziane w prawie upadłościowym, wywieszane są zwykle w budynku sądowym oraz umieszczone co najmniej w jednym poczytnym dzienniku. Na wniosek syndyka sędzia-komisarz może zarządzić umieszczenie obwieszczenia także w innych dziennikach krajowych i zagranicznych.
Sędzia-komisarz ma również uprawnienia w do kontrolowania działalności zarządcy odrębnego majątku. Jeżeli zarządca nie pełni należycie swoich obowiązków, sędzia-komisarz może zastosować wobec niego upomnienie lub karę grzywny (taką samą, jak w przypadku syndyka), ale może go również usunąć – a zatem uprawnienia sędziego-komisarza idą tutaj dalej niż w przypadku syndyka (syndyka usuwa sąd). Na postanowienie sędziego-komisarza nie ma zażalenia.
Odnośnie komornika i notariusza sędzia-komisarz rozstrzyga skargi na ich czynności w postępowaniu upadłościowym. Skargi na czynności komornika i notariusza w toku postępowania wnosi się w terminie tygodniowym od daty zakończenia danej czynności. Chodzić tu może na przykład o czynności związane z dokonaniem sprzedaży rzeczy ruchomej na licytacji publicznej. Sędzia-komisarz rozpatruje skargę postanowieniem, a na to postanowienie nie ma zażalenia.
Czynności nadzorcze względem upadłego i masy upadłości.
Sędzia-komisarz ma prawo do dokonywania rozmaitych czynności względem upadłego i masy upadłości. Można tutaj wymienić:
- zobowiązanie upadłego do potwierdzenia sędziemu-komisarzowi oświadczeniem składanym na piśmie pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, że nastąpiło wykonanie obowiązku wskazania i wydania syndykowi całego majątku, wydania ksiąg handlowych, korespondencji i innych dokumentów,
- obowiązek upadłego do udzielenia sędziemu-komisarzowi wszelkich potrzebnych wyjaśnień (nie ma jednak obowiązku wyjawienia technicznych sposobów produkcji, stanowiących jego tajemnicę),
- zakaz wydalania się z miejsca zamieszkania po ogłoszeniu upadłości upadłemu bez zezwolenia sędziego-komisarza.
Ponadto sędzia-komisarz oznaczy mienie przeznaczone na pomoc dla pracowników upadłego i ich rodzin, jeżeli jest gospodarczo i rachunkowo wyodrębnione, które nie wchodzi w skład masy upadłości.
Sędzia-komisarz rozpatruje także sprawy o wyłączenie przedmiotów z masy upadłości.
Natomiast na wniosek osób zainteresowanych sędzia-komisarz wyznaczy termin, w jakim syndyk winien złożyć oświadczenie, czy przyjmuje spadek, który pozostawił po sobie upadły.
Udzielanie zezwoleń
- Reprezentantowi upadłego, likwidatorowi i przedstawicielowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości ustalonej przez sędziego-komisarza na wniosek organu właściwego do powoływania reprezentanta lub przedstawiciela.
Doręczanie pism
Postanowienia sędziego-komisarza, jeżeli nie były ogłoszone, doręcza się syndykowi i osobom, których dotyczą. Postanowień dotyczących ogółu wierzycieli, nie doręcza się poszczególnym wierzycielom. Jeżeli postępowanie dotyczy upadłości przedsiębiorstwa państwowego, postanowienie doręcza się również organowi założycielskiemu i organowi uprawnionemu do reprezentowania Skarbu Państwa. Postanowienie, od którego służy środek odwoławczy, powinno być jednocześnie z wydaniem uzasadnione na piśmie.
Ponieważ ogólne domniemanie przewiduje, że na postanowienie sędziego-komisarza służy w terminie tygodniowym zażalenie do sądu rejonowego prowadzącego postępowanie – sędzia-komisarz powinien uzasadniać swoje decyzje i doręczać je wraz z uzasadnieniem.
Termin do wniesienia środka odwoławczego biegnie od ogłoszenia lub doręczenia postanowienia. Dla wierzycieli, którym postanowienie nie zostało ogłoszone, termin ten biegnie od daty obwieszczenia sentencji postanowienia, a jeżeli prawo niniejsze obwieszczenia nie wymaga - od dnia wyłożenia postanowienia w sekretariacie sądu. Zażalenia na decyzje sędziego-komisarza rozstrzyga się po wysłuchaniu, w razie potrzeby, syndyka, członków rady wierzycieli, upadłego oraz zainteresowanego wierzyciela.
Na żądanie upadłego lub wierzyciela obwieszczenie umieszczone będzie na ich koszt w dziennikach, przez nich wskazanych.
Pamiętaj, że:
- Sędzia-komisarz ma również prawo do występowania do sądu z różnorakimi wnioskami - występuje na przykład z wnioskiem o ustanowienie kuratora do prowadzenia spraw upadłego, gdy uzna to za niezbędne.
- Sędzia-komisarz, w razie potrzeby, może zażądać od wierzyciela, na którego wniosek ogłoszona została upadłość, złożenia zaliczki na koszty dalszego postępowania.
- Sędzia-komisarz może także rozstrzygać o zabezpieczeniu w wypadkach, gdy prawo upadłościowe je przewiduje. Orzeka wówczas po wysłuchaniu syndyka i osób zainteresowanych. Zabezpieczenie polegać będzie na złożeniu do depozytu sądowego odpowiedniej sumy w gotowiźnie, w papierach wartościowych lub w książeczkach wkładkowych instytucji, w których według obowiązujących przepisów wolno umieszczać fundusze osób małoletnich.
- Sumy pieniężne należące do masy upadłości, jeżeli nie mają być niezwłocznie wydane, winny być, za zgodą sędziego-komisarza, złożone na oprocentowany rachunek bankowy albo do depozytu sądowego.
- Stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r. w związku z utratą mocy obowiązującej rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz.U. 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.).
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. 1991 r., Nr 118, poz. 512 ze zmianami),
- Ustawa z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami),
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks Postępowania Cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296 ze zmianami).
Potrzebujesz porady prawnej?
Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę
Pracodawcy są uprawnieni do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, na podstawie art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Szczegółowy (...)
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej reguluje podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czasowe oferowanie lub świadczenie usług na terytorium (...)
Składamy wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym...
Wniosek o emeryturę w obniżonym wieku można już składać Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. Od 1 września br. można złożyć wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) na podstawie zmienionych przepisów. - "Od 1 września uprawnieni mogą składać (...)
Nadzór Ministra Sprawiedliwości nad działalnością administracyjną sądów powszechnych
14 stycznia 2009 r. Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał wniosek Krajowej Rady Sądownictwa dotyczący ustroju sądów powszechnych, w szczególności zakresu nadzoru Ministra Sprawiedliwości, postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów i uprawnień Krajowej Rady Sądownictwa.Kwestionowany przepis ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych stanowi, że zwierzchni nadzór nad działalnością (...)
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty sądowe a opłaty sądowe Ustawa określa zasady i tryb pobierania kosztów sądowych w sprawach (...)
Aby poprzeć wniosek o referendum lokalne, trzeba podać wiele swoich danych
Poparcie przez mieszkańca jednostki samorządu terytorialnego wniosku o przeprowadzenie referendum w opinii NSA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów, po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2017 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o podjęcie na podstawie art. 264 § 2 w związku z art. 15 § 1 pkt (...)
Czym jest informacja publiczna?
Co jest informacją publiczną? Informacja publiczna jest pojęciem ustawowym, zawartym w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Ustawa o dostępie do informacji publicznych stanowi wykonanie art. 61 Konstytucji RP. Zasada dostępu do informacji publicznej Ogólną zasadą, która wynika z ww. przepisu, jest bowiem dostęp do informacji. Wszelkie wyjątki (...)
Opodatkowanie akcyzą płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich
Przeczytaj ważne informacje na temat prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich. Opodatkowanie akcyzą Podstawowym aktem prawnym dotyczącym podatku akcyzowego w Polsce jest ustawa o podatku akcyzowym, która wprowadza opodatkowanie akcyzą dwóch nowych kategorii wyrobów akcyzowych, (...)
Liczne zmiany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
Ustawodawca wprowadził szereg zmian do ustawy systemowej, emerytalnej i zasiłkowej. Część z nich już obowiązuje – od 18 września, a kolejne wejdą w życie 1 stycznia i 1 kwietnia 2022 r. oraz 1 stycznia 2023 r. Zmiany te mają różny charakter – od bardzo istotnych i korzystnych dla klientów ZUS, po porządkowe. Niżej przedstawiamy najważniejsze zmiany dla (...)
Prezydent RP podpisał ustawę, która przyśpieszy informatyzację polskiego sądownictwa
Prezydent RP Andrzej Duda podpisał przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości nowelizację ustawy - Kodeks postępowania cywilnego wprowadzającą rozwiązania informatyczne, które ułatwią pracę wymiaru sprawiedliwości. – "Konsekwentnie przenosimy polskie sądownictwo z ery papierowej do cyfrowej" – mówił o nowych rozwiązaniach wiceminister sprawiedliwości Sebastian (...)
Szybkie i sprawniej działające sądy
Przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości zmiany procesu cywilnego weszły w życie 7 listopada br. Dzięki gruntownej reformie Kodeksu postępowania cywilnego znacznie uproszczone i przyspieszone zostały postępowania przed sądem. Nowe regulacje zapewnią Polakom szybkie i skuteczne dochodzenie swoich praw, rzetelne postępowania i sprawiedliwe wyroki. Reforma Kodeksu postępowania cywilnego (...)
VAT od czynności wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego
W interpretacji ogólnej nr PT1.8101.3.2019 Minister Finansów wyjaśnił kwestie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Sprawdź, co z niej wynika. ##baner## Czego dotyczy problem prawny? Interpretacja ta została wydana w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez (...)
Uprawnienia sędziego-komisarza dotyczące wykreślania hipoteki niekonstytucyjne
Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną "MILIMEX" sp. z.o.o. dotyczącą wykreślenia hipoteki. "MILIMEX" spółka z o.o. złożyła wniosek w sądzie rejonowym o wpisanie hipoteki przymusowej na nieruchomości należącej do spółki akcyjnej. Po 19 miesiącach "MILIMEX" wpis uzyskał. W międzyczasie spółka akcyjna złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości. Nastąpiło (...)
25 maja 2006 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Ustawa ta określa warunki informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji oraz zasady wyboru rady pracowników. Wdraża ona minimalne standardy w tym zakresie przewidziane w Dyrektywie 2002/14/WE, ustanawiającej ogólne (...)
Co się stanie z majątkiem upadłego konsumenta?
Część osób niebędących w stanie spłacać swoich zobowiązań finansowych będzie wkrótce miała prawo ogłosić upadłość. Z końcem marca 2009 r. wprowadzony zostanie nowy typ postępowania oddłużeniowego, określanego jako upadłość konsumencka. Możliwość tzw. upadłości konsumenckiej będą miały osoby fizyczne, które nie są przedsiębiorcami. Co dzieje (...)
Kara pozbawienia wolności na wolności
Czego dotyczą nowe przepisy i kiedy będą obowiązywały? Z dniem 1 lipca 2008 r. wejdzie w życie większość przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (z wyjątkiem niektórych artykułów, które weszły już w życie z dniem ogłoszenia, tj. 18.10.2007 r.). Ustawa ta będzie obowiązywała (...)
Dla kogo świadczenie „Dobry Start”?
Na czym polega program „Dobry Start”? Program „Dobry Start” to inwestycja w edukację polskich dzieci. To 300 zł jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających rok szkolny. Rodziny otrzymają świadczenie bez względu na dochód. To wsparcie dla 4,6 miliona uczniów. Świadczenie dobry start przysługuje raz w roku na dziecko uczące (...)
Jak najkorzystniej zatrudnić nianię?
Kim jest niania i kto ją zatrudnia? Niania sprawuje opiekę indywidualną, co oznacza, że opiekuje się tylko jednym dzieckiem bądź rodzeństwem, w pełni uwzględniając potrzeby każdego z nich. Dzięki temu dzieci są nie tylko bezpieczne, ale też rozwijają się psychofizycznie w warunkach domowych. Niania może sprawować opiekę nad dziećmi w różnym wieku (od 20 tygodnia życia (...)
Porządek w wymiarze sprawiedliwości
Sejm ostatecznie przyjął ustawę gwarantującą konstytucyjny porządek w wymiarze sprawiedliwości Sejm nie zgodził się 23 stycznia 2020 r. na wnioskowane przez Senat odrzucenie ustawy, która gwarantuje konstytucyjny porządek w wymiarze sprawiedliwości i usprawnia pracę sądów - wskazuje MS. Nowa ustawa, będąca wynikiem inicjatywy poselskiej, czeka już tylko na podpis Prezydenta (...)
Jak orzeka się o niepełnosprawności?
Kiedy występuje niepelnosprawność? Zgodnie z przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy. Niepełnosprawność, (...)
Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy
Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja zakłada m.in. wprowadzenie częściowego współponoszenia kosztów pobytu i wyżywienia w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania przez obywateli Ukrainy. Uszczelnione zostaną (...)
Reprezentacja spółki komandytowej przez komandytariusza
Zakres reprezentacji spółki przez wspólnika komandytowego Komandytariusz może reprezentować spółkę na podstawie udzielonego mu zwykłego pełnomocnictwa cywilnego lub prokury (art. 118 § 1 Kodeksu spółek handlowych - dalej: KSH). Zakres umocowania pełnomocnictwa cywilnego może obejmować poszczególne czynności, ogół czynności wchodzących (...)
Sprzedaż osobie trzeciej zamiast zwrotu do masy upadłości nie jest bezskuteczna
W dniu 1 października 1999 r. spółka z o.o. (sprzedawca) zawarła z inną spółką z o.o. (kupującym) umowę sprzedaży prawa użytkowania wieczystego dwu nieruchomości wraz z prawem własności znajdujących się na nich budynków. Sąd Okręgowy w Gdańsku uznał, na podstawie art. 527 k.c., obie umowy sprzedaży za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości sprzedawcy (apelację oraz skargę (...)
Postępowania cywilne mają przyspieszyć
Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego jest kompleksową reformą przepisów dotyczących postępowań w sprawach cywilnych. W założeniach ustawa powinna ograniczyć przewlekłość postępowań i orzekania na podstawie niewystarczającego materiału dowodowego, zwiększyć terminowość rozpraw, poprawić organizację sądów i zapewnić lepsze traktowanie obywateli w (...)
Jak pozbyć się niewygodnego sędziego - czyli wyłączenie sędziego w sądzie karnym
Wyłączenie sędziego w sądzie karnym następuje na żądanie sędziego, z urzędu albo na wniosek strony - zależnie od przyczyny, jaka to wyłączenie uzasadnia. Kiedy sędzia jest wyłączony z mocy prawa? Sędzia jest z mocy prawa wyłączony od udziału w sprawie, jeżeli: sprawa dotyczy tego sędziego bezpośrednio (tj. gdy jest on zainteresowany jej wynikiem, np. jako pokrzywdzony (...)
Nabycie niektórych rodzajów usług i praw a koszty
Koszty uzyskania przychodów związanych z nabyciem niektórych rodzajów usług i praw Poniższe wyjaśnienie dotyczy nowych przepisów art. 15e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, które weszły w życie 1 stycznia 2018 r. na mocy ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób (...)
Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne
Wniosek o wyłączenie sędziego – aspekty praktyczne Fundamentalnymi zasadami państwa prawa są zasady prawa do sądu i prawa do rzetelnego procesu. Zasada prawa do sądu wyrażona jest w art. 45 ust 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), który to przepis stanowi, że: „każdy ma prawo do sprawiedliwego (...)
Efektywność energetyczna budynków - obowiązki i uprawnienia...
Co to jest efektywność energetyczna budynku? Efektywność energetyczna budynku, czyli jego sprawność energetyczna, to stopień przygotowania budynku do zapewnienia komfortu jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem przy jednoczesnym możliwie najniższym zużyciu energii przez ten budynek. Ocena efektywności energetycznej to ocena zbioru właściwości budynku mających wpływ na zużycie przez (...)
W pewnych przypadkach na polskie emerytury lub renty mogą liczyć osoby pracujące czy zamieszkałe za granicą. Dowiedz się, jak polacy, którzy mieszkają za granicą, mogą nabyć prawo do polskiej emerytury. Jakie są zasady przyznawania emerytur i rent dla osób pracujących w państwach UE/EFTA? Na czym polega unijna koordynacja świadczeń emerytalno-rentowych? W (...)
TK: przepis pozwalający RPO na wykonywanie zadań po upływie kadencji straci moc za 3 miesiące
15 kwietnia 2021 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił wyrok (sygn. akt K 20/20) w sprawie wniosku grupy posłów dotyczącego pełnienia obowiązków przez Rzecznika Praw Obywatelskich po upływie pięcioletniej kadencji, do czasu objęcia stanowiska nowego Rzecznika. Trybunał Konstytucyjny pod przewodnictwem Julii Przyłębskiej orzekł: przepis pozwalający RPO na wykonywanie zadań (...)
Czynności członków zarządu spółek działających na podstawie umów cywilnoprawnych a VAT
Interpretacja ogólna MRiF 6 października 2017 r. Minister Rozwoju i Finansów, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, wydał interpretację ogólną (nr PT3.8101.11.2017, Dz.Urz. MRiF z 2017 r., poz. 203) w sprawie w sprawie zasad opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT) czynności (usług) wykonywanych (...)
Przejęcie zakładu pracy a jego pracownicy
Coraz częstszą praktyką w obrocie gospodarczym jest łączenie się przedsiębiorców oraz przejmowanie mniejszych przedsiębiorstw przez większe. Połączenia takie mają wpływ nie tylko na łączące się przedsiębiorstwa, ale także na sytuację prawną i materialną zatrudnionych w obu zakładach pracy pracowników. Zakres regulacji kodeksowej Sytuację przejęcia zakładu pracy (...)
Przełomowe zmiany w służbie komorników?
Rządowe dwa projekty ustaw, przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości, całościowo reformują działalność komorników. Przełomowe regulacje zawarte zostały w propozycji zupełnie nowej, liczącej wraz z uzasadnieniem prawie 200 stron, kompleksowej ustawy o komornikach sądowych, a także odrębnej ustawy o kosztach komorniczych. Zmiany zapobiegają nadużyciom i służą zwiększeniu (...)
Możesz ustanowić pełnomocnika do zarejestrowania Twojej działalności. Pełnomocnictwo może być uwidocznione w CEIDG, co pozwoli uniknąć uiszczania opłaty skarbowej przy działaniach pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna (spółka). Oznacza to, że Twoim pełnomocnikiem (uwidocznionym w CEIDG) może być np. biuro rachunkowe (...)
Jak odzyskać pieniądze od upadłego konsumenta?
Z końcem marca 2009 r. wprowadzony został nowy typ postępowania oddłużeniowego, określanego jako upadłość konsumencka. Możliwość tzw. upadłości konsumenckiej mają osoby fizyczne, które nie są przedsiębiorcami. Postępowanie upadłościowe w sprawach konsumenckich, oprócz oddłużenia upadłego, ma także w pewnym zakresie zaspokoić wierzycieli, dlatego przyjęto, (...)
Niniejszy artykuł jest nieaktualny. Polecamy zapoznanie się z artykułami dotyczącymi odliczeń podatku VAT od materiałów budowlanych: Postaraj się o zwrot VAT za materiały budowlane! Wprawdzie ulga remontowo-modernizacyjna została wykreślona z ustawy o podatku dochodowym, ale ze względu na to, że ma ona charakter trzyletni to podatnicy mają prawo z niej korzystać i (...)
Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych do końca 1948 r.
Osoby, które urodziły się przed 1949 r., osiągnęły już wiek emerytalny, uprawniający do nabycia emerytury. Sprawdź, na jakich zasadach ZUS przyznaje emeryturę i co należy zrobić, żeby ją otrzymać. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać emeryturę? Żeby uzyskać emeryturę, trzeba udokumentować wymagany staż ubezpieczeniowy, który wynosi: 20 (...)
Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich spraw lepiej jest poczekać, a z jakimi przyśpieszyć. Nowa ustawa zastąpi dotychczasową ustawę z (...)
Prawo do błędu przez pierwszy rok działalności; ochrona konsumencka, czyli m.in. prawo do reklamacji dla firm zarejestrowanych w CEIDG; szereg ułatwień dla rzemieślników – to tylko niektóre przepisy Pakietu Przyjazne Prawo (PPP), które już niedługo wejdą w życie. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał nowelizację tzw. ustawy regulacyjnej. W Pakiecie znalazły się (...)
Emp@tia Dobry Start - Złóż wniosek o świadczenie „dobry start”
1 lipca ruszyło przyjmowanie wniosków o świadczenie z programu Emp@tia „Dobry Start”. To po 300 zł raz w roku dla każdego ucznia rozpoczynającego rok szkolny. Świadczenie "Dobry Start" przysługuje raz w roku na rozpoczynające rok szkolny dzieci do ukończenia 20 roku życia. Dzieci niepełnosprawne uczące się w szkole otrzymają je do ukończenia przez nie 24 roku życia. Program „Dobry (...)
