28.1.2023

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skala podatkowa lub inaczej opodatkowanie na zasadach ogólnych, to podstawowa forma opodatkowania działalności gospodarczej. Jeżeli nie wybierzesz innej formy, będziesz płacić podatek dochodowy według stawki 12% oraz 32% od nadwyżki dochodu ponad kwotę 120 tys. zł.

Co to jest skala podatkowa?

Osoby fizyczne, które osiągają przychody z działalności gospodarczej, mogą korzystać z różnych form opodatkowania podatkiem dochodowym PIT.

Skala podatkowa jest dla takich osób podstawową formą opodatkowania dochodu z działalności gospodarczej.

Opodatkowanie według skali podatkowej to inaczej opodatkowanie na zasadach ogólnych.

Twój dochód z działalności będzie automatycznie opodatkowany na zasadach ogólnych, chyba że wybierzesz inną formę opodatkowania. Nie musisz zgłaszać wyboru tej formy opodatkowania do urzędu skarbowego.

Jeżeli stwierdzisz, że inna forma opodatkowania będzie dla ciebie bardziej korzystna, od kolejnego roku podatkowego możesz zmienić sposób opodatkowania. Ważne, aby zawiadomienie o zmianie formy opodatkowania złożyć we właściwym terminie.

Stawki w ramach skali podatkowej

Podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych płacą podatek według skali podatkowej. Ustalając wysokość podatku według skali podatkowej, uwzględniasz kwotę zmniejszającą podatek.

W 2023 roku ta kwota wynosi 3600 zł.

Kwota wolna od podatku wynosi 30 tys. zł. To od tej kwoty wyliczasz kwotę zmniejszającą podatek: 30 tys. zł x 12% = 3600 zł.

Sprawdź, ile wyniesie podatek dla określonej podstawy:

Ulgi w ramach skali podatkowej

Opodatkowanie na zasadach ogólnych uprawnia do korzystania z wielu ulg i odliczeń podatkowych. W szczególności są to:

• ulga na dziecko,
• ulga dla rodzin 4+,
• odliczenie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne,
• ulgi na zatrudnienie innowacyjnych pracowników,
• ulgi na prototyp,
• ulgi na robotyzację,
• ulgi na ekspansję lub rozwój,
• ulgi na konsolidację,
• ulgi na nabycie terminala płatniczego,
• ulgi na działalność badawczo-rozwojową,
• ulgi IP BOX,
• ­­­odliczenia wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego,
• odliczenie darowizn na cele kultu religijnego oraz na rzecz działalności sportowej, kulturalnej, wspierającej szkolnictwo wyższe i naukę,
• ulgi rehabilitacyjnej,
• ulgi internetowej,
• ulgi termomodernizacyjnej,
• ulgi z tytułu działalności w specjalnej strefie inwestycyjnej,
• ulga z tytułu krwiodawstwa,
• odliczenia składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych,
• ulga dla wspierających sport, kulturę i edukację,
• ulga na zabytki.

Jak przejść na opodatkowanie według skali?

Skala podatkowa to podstawowa forma opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej.

To oznacza, że będziesz opodatkowany według skali podatkowej (na zasadach ogólnych), jeżeli rejestrując firmę nie wybierzesz innej formy lub wybierzesz inną formę, ale zgłosisz się do naczelnika urzędu skarbowego po terminie, w którym możesz dokonać takiego wyboru.

Jeżeli już prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną według stawki liniowej albo ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych i chcesz wrócić do opodatkowania na zasadach ogólnych, złóż Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenie o zmianie z dotychczasowej formy opodatkowania w terminie:

• do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskasz pierwszy w danym roku przychód z działalności gospodarczej;
• do końca roku - gdy pierwszy przychód uzyskasz w grudniu danego roku.

Przykład:

Pani Marta stosuje podatek liniowy. Pierwszy przychód uzyskała w styczniu 2023 roku. Ma czas na zmianę z opodatkowania podatkiem liniowym do 20 lutego 2023 roku.

Oświadczenie o zmianie formy opodatkowania z podatku liniowego albo z ryczałtu możesz złożyć:

• w urzędzie skarbowym
• za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

Jak przejść na skalę za rok 2022?

Jeżeli na 2022 rok wybrałeś opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych albo podatkiem liniowym i chcesz z niego zrezygnować oraz przejść na opodatkowanie na zasadach ogólnych, według skali podatkowej, możesz to zrobić wyjątkowo jeszcze w 2023 roku.

Formę opodatkowania z wybranych wcześniej ryczałtu albo z podatku liniowego na skalę podatkową możesz zmienić z mocą wsteczną. Wystarczy, że w zeznaniu rocznym, które możesz składać do 2 maja 2023 roku, zawiadomisz o tym urząd skarbowy. Wybrana w ten sposób forma opodatkowania będzie obowiązywać za cały 2022 rok.

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową i chcesz wrócić do opodatkowania na zasadach ogólnych, złóż Naczelnikowi Urzędu Skarbowego pisemne oświadczenie o rezygnacji z karty podatkowej w terminie do 20 stycznia roku kalendarzowego.

Oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania kartą podatkową możesz:

• złożyć w urzędzie skarbowym;
• za pośrednictwem CEIDG, zmieniając dane we wpisie.

Opodatkowanie dochodu

Rozliczenie na zasadach ogólnych oznacza, że opodatkowaniu podlega dochód, czyli różnica pomiędzy uzyskanymi przychodami, a kosztami uzyskania przychodów.

Przychodem z działalności gospodarczej są wszelkie kwoty należne oraz otrzymane w związku z prowadzoną firmą.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki poniesione w celu uzyskania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Jednak może się także zdarzyć, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej koszty uzyskania przychodów przewyższą przychody. W takim wypadku firma ponosi stratę.

Poniesioną stratę możesz odliczyć od dochodu w kolejnych pięciu następujących po sobie latach podatkowych.

W przypadku podatków dochodowych od osób fizycznych opodatkowaniu podlega dochód osiągnięty w ramach konkretnego źródła przychodów. Do odrębnych źródeł przychodu należy zakwalifikować przychody osiągane przez osobę fizyczną na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, w ramach umowy najmu nieruchomości czy w ramach działalności gospodarczej. Jeśli uzyskujesz przychody na podstawie każdego ze wskazanych tytułów, dochód osiągnięty w ramach każdego z tytułów musisz określić odrębnie.

Przychód z działalności gospodarczej

Co jest przychodem z działalności?

Przychodami z działalności gospodarczej są wszelkie kwoty należne związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Kwoty należne to także te, których przedsiębiorca jeszcze nie otrzymał, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat oraz skont.

Katalog przychodów, które mogą stanowić przychody z działalności gospodarczej, jest otwarty. Oznacza to, że przychodami z działalności gospodarczej są wszelkiego rodzaju przysporzenia osiągnięte w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W przykładowym katalogu przychodów z działalności gospodarczej zamieszczonym w art. 14 ust. 2 ustawy o PIT wskazano między innymi:

• przychody z odpłatnego zbycia środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, ujawnionych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;
• otrzymane kary umowne;
• różnice kursowe;
• odsetki od środków pieniężnych;
• umorzone lub przedawnione zobowiązania;
• wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń;
• przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
• przychody z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej.

Przychodami z działalności gospodarczej mogą być również inne osiągnięte przez ciebie przychody – także takie, które nie zostały wskazane w katalogu powyżej.

Nie będzie stanowić przychodu:

• wartość towarów, które zostaną ci zwrócone przez klientów;
• kwota skont (obniżka związana z warunkami płatności);
• udzielone bonifikaty (zmniejszenia pierwotnej ceny).

Jeżeli w związku z prowadzoną działalności gospodarczą jesteś czynnym podatnikiem VAT, przychodem dla celów podatkowych jest wyłącznie kwota netto sprzedaży. Podatek od towarów i usług nie stanowi przychodu dla celów podatkowych.

Nie wszystkie przychody są przychodami podatkowymi. Do najważniejszych przychodów, które nie stanowią przychodów dla celów podatkowych, należy zaliczyć:

• pobrane wpłaty lub zarachowane należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymane pożyczki i kredyty oraz zwrócone pożyczki, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek
• kwoty naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielnych pożyczek (dopiero w momencie ich wpływu będą stanowiły przychód przedsiębiorcy)
• zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki i opłaty stanowiące dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów oraz inne zwrócone wydatki niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów
• przychody z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja działalności gospodarczej, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej
• przychodów z odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy.

Moment powstania przychodu

Przychód z działalności gospodarczej powstaje wtedy, kiedy staje się należny, choćby nie został przez ciebie otrzymany.

Oznacza to, że z chwilą, kiedy możesz domagać się należności związanych z prowadzoną przez ciebie działalnością gospodarczą, po twojej stronie powstaje przychód dla celów podatkowych.

Zgodnie z ogólną zasadą przychód z działalności gospodarczej powstaje w momencie: wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Przychód powstanie w dacie wystąpienia jednego z tych zdarzeń w zależności od tego, które z nich wystąpi jako pierwsze:

• jeżeli najpierw będzie miało miejsce wydanie towarów, a później zostanie wystawiona faktura lub nastąpi płatność, to przychód powstanie w dacie wydania towaru;
• jeżeli przed wydaniem towaru sprzedawca wystawi fakturę lub nabywca zapłaci za towar, to przychód rozpoznamy w dacie wystawienia faktury lub w dacie uregulowania należności (z wyjątkami dla zaliczek, o których będzie mowa w dalszej części).

Przykład:

Jan Kowalski prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wykonywania usług budowlanych wykonał na rzecz firmy developerskiej budowę wolno stojących garaży. Protokół odbioru wykonania usługi został podpisany bez zastrzeżeń 30 listopada 2019 roku, fakturę VAT za wykonaną usługę Jan Kowalski wystawił 2 grudnia 2019 roku, zaś płatność za wykonaną usługę otrzymał zgodnie z umową 21 dni od daty podpisania protokołu odbioru, czyli 21 grudnia 2019 roku. Dniem powstania przychodu jest 30 listopada 2019 roku, czyli dzień wykonania usługi.

Przykład:

Jan Nowak prowadzi sprzedaż internetową książek przez internet. Zapłaty za zamawiane książki są najczęściej realizowane z góry przed wysłaniem książek. Zapłata za książkę wpłynęła od klienta 30 maja 2019 roku, zaś towar został wysłany wraz z wystawioną tego dnia fakturą 1 czerwca 2019 roku. W tym przypadku przychód podatkowy powstał w dniu uregulowania zapłaty za książkę, czyli 30 maja 2019 roku.

Moment powstania przychodu przy zaliczkach i częściowym uregulowaniu należności

Problemy przy ustaleniu momentu powstania przychodu mogą pojawić się przy zaliczkach oraz przy częściowym uregulowaniu należności.

To, czy otrzymana zaliczka lub należność uregulowana częściowo na poczet realizacji usługi lub dostawy towaru jest przychodem podatkowym, zależy od tego, czy zawarta przez strony umowa przewiduje możliwość zwrotu wpłaconych środków, czy też nie.

Jeżeli zawarta przez strony umowa przewiduje możliwość zwrotu wpłaconych środków, to otrzymana wpłata nie stanowi przychodów z działalności gospodarczej oraz nie powoduje powstania przychodu podatkowego. Dzieje się tak nawet, jeżeli zaliczka wynosi 100% należności na poczet usługi, która zostanie wykonana w następnym okresie sprawozdawczym, czy też na poczet towaru, który zostanie dostarczony w następnym okresie sprawozdawczym. Otrzymane środki finansowe nie mają bowiem charakteru definitywnego - wpłacający zawsze może żądać ich zwrotu.

W przypadku umowy, która przewiduje możliwość zwrotu wpłaconych środków, przychód podatkowy z tytułu ich pobrania powstaje w momencie ostatecznego wykonania usługi, nie później niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Strony umowy powinny zadbać, aby z jej zapisów jednoznacznie wynikał charakter takich wpłat.

Przykład:

Jan Nowak prowadzi działalność gospodarczą polegającą na organizowaniu szkoleń. Wymaga on przed zrealizowaniem szkolenia wpłaty 80% należności za wykonanie usługi szkoleniowej. Wpłata ta zgodnie z umową zawieraną z uczestnikiem szkoleń jest bezzwrotna, nawet w przypadku rezygnacji uczestnika ze szkolenia. Z tego wynika, że uregulowanie przez klienta przed wykonaniem usługi części należności ma ostateczny i definitywny charakter. W konsekwencji przychód u Jana Nowaka powstaje w momencie otrzymania wpłaty od klienta.

Przykład:

Jan Nowak prowadzi działalność gospodarczą polegającą na organizowaniu szkoleń. Wymaga on przed zrealizowaniem szkolenia wpłaty 80% należności za wykonanie usługi szkoleniowej. Zaliczka ta zgodnie z umową zawieraną z uczestnikiem szkoleń może być zwrócona w przypadku rezygnacji przez klienta z udziału w szkoleniu zgłoszonej przynajmniej 5 dni przed jego rozpoczęciem. Z tego wynika, że uregulowanie przez klienta przed wykonaniem usługi części należności nie ma charakteru ostatecznego. W konsekwencji przychód powstaje dopiero z datą wykonania szkolenia.

Przykład:

Jan Kowalski prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą wykonuje na rzecz firmy deweloperskiej usługę polegającą na budowie pod klucz budynku dwurodzinnego (segment). W umowie zawartej przez strony zapisano, że usługa będzie wykonana w trzech etapach. Wykonanie każdego etapu będzie potwierdzone protokołami odbioru, zaś zapłata będzie się odbywać w ratach po zakończeniu danego etapu. Z zapisów umowy wynika więc, że częściowe zapłaty mają charakter ostateczny i definitywny, gdyż podpisanie protokołów odbiorów wykonania części usługi potwierdzi częściowe wykonanie usługi. Przychód powstaje więc w dniu podpisania protokołów odbiorów za poszczególne etapy wykonania usługi.

Od opisanych wyżej zasad dotyczących momentu powstania przychodu w przypadku otrzymania zaliczki istnieją dwa wyjątki.

• Przedsiębiorcy ewidencjonujący przychody przy zastosowaniu kas fiskalnych mogą przyjąć, że wszelkie wpłaty na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, będą przychodami podatkowymi, a datą powstania przychodu w podatku dochodowym będzie dzień pobrania tej wpłaty. Ten sposób ujęcia otrzymanych zaliczek w podatku dochodowym jest uprawnieniem przedsiębiorcy, a nie obowiązkiem. Stąd, jeśli chcesz stosować takie rozwiązanie, masz obowiązek zawiadomić o tym naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Zawiadomienie składasz w zeznaniu rocznym za rok, w którym ewidencjonowałeś przychód we wskazany sposób. Wskazany sposób rozpoznawania przychodu musisz stosować przez cały rok.

Przykład:

Jan Kowalski, prowadząc działalność gospodarczą polegająca na szyciu odzieży skórzanej, rozpoczął ewidencjonowanie wykonywanych usług za pomocą kasy fiskalnej od 1 stycznia 2019 roku. W dniu 25 stycznia 2019 roku otrzymał od kontrahenta zaliczkę na wykonanie usługi, którą ma wykonać w kwietniu 2019 roku. Kwota netto tej zaliczki zaewidencjonowana na kasie fiskalnej 25 stycznia 2019 roku stanowi przychód. W zeznaniu podatkowym za 2019 roku Pan Jan musi zaznaczyć, że rozpoznawał przychód we wskazany sposób.

• Usługi wykonywane w sposób ciągły, czyli rozliczane w okresach rozliczeniowych, w przedziale czasu określonym w umowie, na przykład co miesiąc lub co kwartał. Tego rodzaju usługi to świadczenia polegające na stałym, ciągłym lub powtarzalnym zachowaniu strony zobowiązanej do świadczenia zgodnie z umową i w okresie, na jaki została zawarta. Do tego rodzaju usług można zaliczyć najem, dzierżawę, codzienną dostawę towarów, prowadzenie spraw księgowych, stałą obsługę prawną, dostawę mediów (energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego). Jeśli strony umowy ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej jednak niż raz w roku. Należy więc pamiętać, aby w umowie określić okres rozliczeniowy (przedział czasowy), w jakim strony będą dokonywać rozliczeń finansowych. Na wystawionej fakturze powinna znaleźć się informacja o tym, którego okresu rozliczeniowego dotyczy faktura. Okres rozliczeniowy nie powinien przekraczać 12 miesięcy.

Przykład:

Janina Kowalska prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzątaniu. Podpisała umowę z kontrahentem na sprzątanie biura. W umowie określono, że usługa jest rozliczana w okresach miesięcznych, zaś za dany miesiąc rozliczeniowy zapłata za usługę następuje do 10. dnia następnego miesiąca. W takim przypadku przychód podatkowy powstaje na ostatni dzień danego miesiąca.

Data powstania przychodu w momencie zapłaty

W przypadku przychodów związanych z otrzymanymi karami umownymi i odszkodowaniami, odsetkami za zwłokę, refundacjami, zwrotem kosztów sądowych (uprzednio zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów), a także odsetkami od środków na rachunku bankowym prowadzonym w związku z wykonywaną działalnością za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty – moment faktycznego otrzymania gotówki lub wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy albo data otrzymania przekazu pocztowego.

Przykład:

Na wyciągu rachunku bankowego firmy Jana Kowalskiego z datą 31 stycznia 2019 roku została wykazana operacja polegająca na dokonaniu przez bank prowadzący rachunek kapitalizacji odsetek od środków zgromadzonych na tym rachunku. Datą powstania przychodu z tytułu otrzymanych (zaksięgowane na koncie) odsetek jest 31 stycznia 2019 roku.

Koszty uzyskania przychodów

Pojęcie kosztów uzyskania przychodów jest kluczowe dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych - według skali podatkowej.

Przepisy nie wskazują konkretnie, jakie wydatki stanowią koszt uzyskania przychodu. Kluczowy jest cel, w jakim przedsiębiorca ponosi te wydatki.

Koszty uzyskania przychodów to wydatki, które:

• zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów, na przykład poprzez nabycie towarów, materiałów biurowych, wyposażenia, czyli wszystkiego co bezpośrednio bądź pośrednio ma doprowadzić do osiągnięcia przychodu;
• zachowania źródła przychodów, czyli na przykład wydatki na organizację spotkań z kontrahentami;
• zabezpieczenia źródła przychodów, czyli na przykład wydatki na polisy ubezpieczeniowe;
• zostały faktycznie poniesione (nie ma znaczenia faktyczne zapłacenie, ale poniesienie kosztu, czyli wystawienie faktury, ujęcie w księgach);
• zostały poniesione przez podatnika (a nie przez inną osobę);
• nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

Pełen katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów znajdziesz w art. 23 ustawy o PIT.

Strata z działalności gospodarczej

Jeżeli suma twoich przychodów z działalności gospodarczej w danym roku kalendarzowym, jest niższa niż suma kosztów uzyskania przychodów, ponosisz stratę z działalności gospodarczej.

Strata podatkowa występuje najczęściej w okresach słabszej koniunktury lub wtedy, kiedy podatnik realizuje inwestycje i w związku z tym ponosi większe wydatki.

W przypadku poniesienia straty podatkowej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będziesz uprawniony do rozliczenia straty z dochodami z działalności gospodarczej osiągniętymi w latach następnych.

Jeżeli twoja działalność przyniosła stratę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to masz prawo do:

• obniżenia dochodu z działalności gospodarczej osiągniętego w jednym roku z pięciu lat podatkowych następujących po poniesieniu strat, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości straty, albo
• obniżenia jednorazowo dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej w jednym roku z pięciu lat podatkowych następujących po poniesieniu straty o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł – nieodliczona kwota straty będzie podlegać rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek roku nie może przekroczyć 50% wysokości straty.

Składki płacone do ZUS

Składki na ubezpieczenia przedsiębiorcy

Prowadząc działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych, masz prawo uwzględnić w rozliczeniu podatkowym:

• składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe),
• składki na Fundusz Pracy,
• składki na Fundusz Solidarnościowy

- które płacisz w ramach swojego ubezpieczenia.

Od 2022 roku w przypadku opodatkowania według skali podatkowej (na zasadach ogólnych) składki na ubezpieczenie zdrowotne nie podlegają odliczeniu od podatku.

Nie podlegają także zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.

Składki na ubezpieczenia społeczne możesz uwzględnić w rozliczeniu podatkowym na dwa sposoby:

• odliczając od dochodu uzyskanego w danym roku albo
• zaliczając zapłacone składki w koszty uzyskania przychodów.

Składki na ubezpieczenia społeczne możesz odliczyć od dochodu tylko wtedy, gdy nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów albo nie zostały ci zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Drugą ważną zasadą przy odliczaniu składek na ubezpieczenia społeczne jest to, że możesz je odliczyć od dochodu albo zaliczyć w koszty w miesiącu, w którym zostały zapłacone.

Składki na Fundusz Pracy oraz składki na Fundusz Solidarnościowy w rozliczeniu podatkowym zaliczasz do kosztów uzyskania przychodów.

Składki na ubezpieczenia pracowników

Jeżeli zatrudniasz pracowników musisz opłacać z własnych środków, z tytułu ich wynagrodzeń :

• składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe),
• składki na Fundusz Pracy,
• składki na Fundusz Solidarnościowy,
• składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Opłacone za pracowników składki na ubezpieczenia społeczne i fundusze pozaubezpieczeniowe (Fundusz Pracy, Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) stanowią koszty uzyskania przychodów - wydatki poniesione na sfinansowanie tych składek uwzględnisz w kosztach uzyskania przychodów.

Zaliczki na podatek dochodowy

Kto płaci zaliczki na podatek dochodowy?

Wybierając opodatkowanie na zasadach ogólnych, masz obowiązek obliczać i wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w ciągu roku.

Zaliczka na podatek dochodowy stanowi podatek dochodowy od dochodu osiągniętego przez podatnika od początku roku.

Podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej mogą nie wpłacać zaliczki na podatek dochodowy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku nie przekracza 1000 zł. Jeżeli podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku pomniejszony o sumę zaliczek wpłaconych od początku roku przekracza 1000 zł, wpłacie podlega różnica pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku.

Ustalanie wysokości zaliczki na podatek dochodowy

• W pierwszej kolejności od kwoty przychodu (liczonego od początku roku) odejmij koszty poniesione w tym okresie. W ten sposób otrzymasz różnicę między przychodami a kosztami, czyli kwotę dochodu.
• Następnie od tak ustalonego dochodu odejmij przysługujące ci odliczenia od dochodu, w szczególności zapłacone i nie zaliczone do kosztów uzyskania przychodu składki do ZUS.
• Jeśli podstawa opodatkowania nie przekracza 120 tys. zł pomnóż podstawę opodatkowania przez 12% (stawkę podatku) i odejmij 3 600 zł (kwotę zmniejszającą podatek w 2023 roku).
• Jeśli podstawa opodatkowania przekracza 120 tys. zł – nadwyżkę ponad tę kwotę pomnóż przez 32% i dodaj do tego wyniku 10 800 zł. Tak obliczonej kwoty zaliczki nie pomniejszaj już o kwotę zmniejszającą podatek.
• Od kwoty podatku należnego od początku roku odejmij sumę należnych zaliczek za poprzednie miesiące. Uzyskasz tym samym kwotę należnej zaliczki za dany miesiąc/ kwartał.
• Zaliczkę należną za dany miesiąc/ kwartał zaokrąglij do pełnych złotych. Uzyskasz kwotę, którą trzeba wpłacić do urzędu skarbowego.

Terminy wpłat zaliczek na podatek dochodowy

Zaliczki na podatek dochodowy płacisz co miesiąc w terminie do 20. dnia po upływie miesiąca.

Mali podatnicy i podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej mają prawo wybrać kwartalny sposób wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. W ich przypadku obowiązek zapłaty zaliczek na podatek dochodowy powstaje po zakończeniu każdego kwartału roku kalendarzowego, a zaliczkę trzeba wpłacić w terminie do 20. dnia po upływie kwartału roku kalendarzowego.

Wyboru kwartalnej formy wpłacania zaliczek nie musisz zgłaszać do urzędu skarbowego. Wskazujesz ich wybór w zeznaniu rocznym za rok, w którym stosowałeś kwartalne zaliczki.

Mały podatnik – podatnik, którego przychody ze sprzedaży wraz z podatkiem VAT nie przekroczyły w poprzednim roku podatkowym 2 mln euro.

Przeliczenia kwoty tego limitu na złote dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października, i zaokrągla do 1.000 zł.

Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej – podatnik, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, nie prowadził działalności gospodarczej samodzielnie ani jako wspólnik spółki niebędącej osobą prawną lub działalności takiej nie prowadził małżonek tej osoby, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.

Zaliczki na podatek dochodowy musisz wpłacać bezgotówkowo na indywidualny rachunek podatkowy.

Zaliczki uproszczone

Podatnicy, którzy w poprzednich latach rozliczali PIT na zasadach ogólnych, mogą płacić uproszczone zaliczki na podatek dochodowy. Wybór tej formy podatnik zgłasza w zeznaniu rocznym za rok, w którym stosował uproszczone zaliczki.

Podatnicy, którzy wybrali metodę uproszczoną, opłacają zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 1/12 kwoty wynikającej z zeznania rocznego:

• złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy albo
• złożonego w roku poprzedzającym dany rok podatkowy o 2 lata (jeśli w roku poprzedzającym dany rok podatkowy nie wykazali dochodu z działalności gospodarczej albo wykazali dochód w wysokości nieprzekraczającej kwoty 30 tys. zł).

Uproszczonej formy wpłacania zaliczek nie mogą wybrać podatnicy, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą w tym samym bądź w poprzednim roku.

Rozliczenie roczne – zeznanie PIT-36

Podatników, którzy osiągają przychody z działalności gospodarczej i rozliczają się na zasadach ogólnych według skali podatkowej, obowiązuje formularz PIT-36 wraz załącznikiem PIT-36/B.

Rozliczenie składają do urzędu skarbowego, który jest właściwy według miejsca zamieszkania.

Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych (w ramach skali podatkowej) i jednocześnie osiągasz przychody z umowy o pracę, umowy zlecenia czy umowy o dzieło, rozliczasz podatek od dochodów ze wszystkich źródeł w ramach jednego zeznania rocznego – PIT-36:

• w części D zeznania PIT-36 wykazujesz przychody, koszty uzyskania przychodów czy też pobrane przez płatnika zaliczki z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło, które były wykonywane poza prowadzoną działalnością gospodarczą
• do zeznania PIT-36 dołączasz załącznik PIT/B, w którym wykazujesz przychody, koszty uzyskania przychodów i przysługujące ci ulgi z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Zeznanie musisz złożyć w terminie do 30 kwietnia po roku podatkowym, za który składasz zeznanie podatkowe.

Jeśli 30 kwietnia wypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy (niedzielę lub święta), to termin na złożenie zeznania upływa w kolejnym dniu po dniu lub dniach wolnych od pracy.

Zeznanie za poprzedni rok podatkowy należy złożyć najwcześniej w dniu 15 lutego. Wszelkie zeznania złożone przed tym terminem będą traktowane jako zeznania złożone w dniu 15 lutego.

Przy skali podatkowej możesz rozliczyć się wspólnie z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

W zeznaniu oprócz rozliczenia dochodów z działalności gospodarczej ujmujesz również inne dochody opodatkowane według skali podatkowej, na przykład ze stosunku pracy lub z emerytury.

Ewidencja przy skali podatkowej

Jako podatnik rozliczający się na zasadach ogólnych musisz w ciągu roku podatkowego:

• ewidencjonować wszelkie zdarzenia gospodarcze (na przykład zakupy i sprzedaż) w podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w księgach rachunkowych;
• ewidencjonować przychody i koszty uzyskania przychodu określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
• prowadzić ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;
• prowadzić indywidualne (imienne) karty przychodów pracowników;
• sporządzać spis z natury w określonych terminach.

Rozliczanie z małżonkiem

W przypadku opodatkowania dochodów na zasadach ogólnych można rozliczać się wspólnie z małżonkiem. Jest to możliwe również wtedy, gdy jeden z małżonków w danym roku podatkowym nie uzyskał przychodów opodatkowanych według skali podatkowej albo osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Wspólne rozliczenie jest możliwe, gdy małżonkowie pozostają w związku małżeńskim i wspólności majątkowej przez:

• cały rok podatkowy;
• od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego - w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.

Wspólne rozliczenie z małżonkiem nie jest możliwe, jeżeli choćby jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową i z tego tytułu osiąga jakiekolwiek przychody, poniósł koszty, skorzystał z odliczeń bądź ulg.

Możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem nie wyłącza złożenie PIT zero.

Nawet jeśli w ciągu roku podatkowego stracisz prawo lub przestaniesz z innych powodów korzystać z podatku liniowego albo z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i przejdziesz na opodatkowanie według zasad ogólnych, to nie będziesz mógł się rozliczać wspólnie z małżonkiem w tym roku podatkowym, w którym doszło do zmiany.

Podstawa prawna:

• art. 6, 9, 9a, 10, 14, 22, 26, 27, 44, 45, 45ba, 45cd ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Źródło: biznes.gov.pl