Ruszył pilotaż skróconego czasu pracy

Jesteśmy jednym z najbardziej zapracowanych narodów w Europie, jednak nie zawsze w parze z liczbą spędzonych w pracy godzin idzie efektywność. Co więcej, duża liczba przepracowanych godzin w większości branż często nie prowadzi do zwiększenia produktywności. Brakuje nam czasu na odpoczynek, czasu dla bliskich i dla nas samych. Równolegle jesteśmy świadkami dynamicznych zmian technologicznych i rewolucji AI.  

Tak samo jak nowoczesne gospodarki – takie jak Francja, Dania, Belgia czy Hiszpania – chcemy i w Polsce postawić na mądrzejszą organizację pracy. Skrócony czas pracy już się sprawdza w firmach, przykładem jest Herbapol Poznań. 

Krótszy czas pracy poprawia dobrostan pracowników 

To wszystko prowadzi nas w jednym kierunku – skrócenia czasu pracy. Potwierdzają to analizy, jakie przeprowadzono w ostatnich miesiącach.  

Zdaniem resortu pracy, korzyści odnoszą wszyscy. Co zyskują pracownicy? Lepszy stan zdrowia, niższe ryzyko wypalenia zawodowego, czas dla siebie i bliskich, a także szanse na rozwój osobisty i dłuższą aktywność zawodową. Pracodawcy mogą z kolei cieszyć się wzrostem efektywności i kreatywności pracowników, mniejszą liczbą błędów i wypadków, ale też absencji czy wyjść prywatnych. Do tego dochodzi większa konkurencyjność na rynku pracy. 

Zdaniem resortu, wbrew obiegowym opiniom, skrócony czas pracy nie wpływa negatywnie na wyniki finansowe przedsiębiorstw. 

Skrócony czas pracy! 

28 kwietnia 2025 roku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło rozpoczęcie przygotowań do uruchomienia projektu pilotażu skrócenia czasu pracy.

- "To będzie pierwszy pilotaż skróconego czasu pracy w tej części Europy, pierwszy w naszym regionie, pierwszy na tak szeroką skalę pilotaż w Polsce. Chcemy zachęcać do skróconego czasu pracy, zachęcać do testowania rozwiązań w różnego typu organizacjach. W pilotażu będą mogli wziąć udział przedsiębiorcy, jednostki samorządowe, fundacje, towarzyszenia, związki zawodowe – by każdy pracodawca mógł sprawdzić, co u niego działa" - mówiła minister pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. 

Wynagrodzenia pozostaną bez zmian 

Jak wskazała szefowa MRPiPS, do skrócenia czasu pracy w firmie może prowadzić wiele ścieżek. Można zredukować liczbę godzin pracy w jednym dniu, można rozłożyć to na wiele dni w tygodniu, innym rozwiązaniem będzie przyznanie dodatkowych dni urlopu. Uczestnicy pilotażu sami wybiorą model skrócenia czasu pracy najlepiej dopasowany do ich organizacji. 

Najważniejsza zasada pilotażu to: mniej godzin pracy – ale to samo wynagrodzenie! Pierwsze trzy miesiące pilotażu przeznaczone będą na przygotowanie, kolejne miesiące – na testowanie rozwiązań w praktyce. Na realizację pilotażu w pierwszym roku przeznaczymy 10 mln zł z Funduszu Pracy.   

Do 30 czerwca 2025 roku MRPiPS ogłosi zasady i warunki, na których działać będzie program pilotażowy, a w kolejnych miesiącach uruchomimy nabór. 

„To kierunek, w którym powinniśmy podążać”

Podczas konferencji Jędrzej Jankowski-Guzy, Dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych MRPiPS, wymienił najważniejsze wnioski płynące z analiz. Jak podkreślił, jednoznacznie wskazują one, że skrócenie czasu pracy to kierunek, w którym powinniśmy podążać. Dodał, że celem jest skrócenie czasu pracy o 20 proc. rocznie. 

Krzysztof Kukucki, Prezydent Włocławka, zaznaczył, że skrócenie czasu pracy w jego mieście rozpoczęło się w urzędzie miasta, w dalszej kolejności zostało rozszerzone na jednostki podległe, a w tym roku rozwiązanie wdrożono również w spółkach komunalnych. Dzisiaj z dobrodziejstw 35-godzinnego tygodnia pracy cieszy się kilka tysięcy osób. 

Ważną perspektywę firmy produkcyjnej przedstawił z kolei Tomasz Kaczmarek, Prezes Zarządu - Dyrektor Generalny Herbapol Poznań S.A. Opowiadając o wprowadzeniu już w 2023 roku pierwszych zmian w zakresie skrócenia czasu pracy, przyznał, że decyzja spotkała się z krytyką i sceptycyzmem, również wśród części pracowników. A to właśnie dobrostan pracowników był priorytetem.

- "Zasada, którą się kierowaliśmy, to: pracownik na tej zmianie może tylko zyskać, a firma nie może stracić. Od początku przyjęliśmy sobie założenie, że zmiany będą wprowadzone krok po kroku" - powiedział Tomasz Kaczmarek z Herbapol Poznań S.A.  

Efekt? To m.in. mniejsza rotacja pracowników i mniejsza absencja. Ale nie tylko. Jak wskazał, firma Herbapol Poznań uzyskała wyniki finansowe za 2024 rok najlepsze od kilkunastu lat. Skrócenie czasu pracy było jedną z cegiełek składających się na ten sukces. 

Powstanie zespół ds. skróconego czasu pracy 

Wkrótce w Ministerstwie Pracy powołany zostanie zespół ds. skróconego czasu pracy złożony z przedstawicieli MRPiPS. Jego zadaniem będzie bieżący monitoring pilotażu, wspieranie wdrożeń oraz opracowanie rekomendacji legislacyjnych. 

A.J.
Zespół e-prawnik.pl