Odszkodowanie za przeprowadzony gazociąg na działce.

Pytanie:

Przez moją działkę zostanie przeprowadzony gazociąg. Z umowy którą podpisałem, wynika że jedynie dostanę odszkodowanie za szkody wyrządzone w trakcie budowy. Czy istnieje szansa na zerwanie tej umowy i podpisanie nowej umowy, która pozwoli mi na uzyskanie większych korzyści.

Masz inne pytanie do prawnika?

12.6.2015

Zespół
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Odszkodowanie za przeprowadzony gazociąg na działce.

Opinia prawna dla Pana sporządzona powstała w oparciu o przepisy:

-ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz.U.1964.16.93)

 – dalej k.c. Przy jej sporządzaniu wzięto również pod uwagę orzecznictwo polskich sądów powszechnych oraz poglądy doktryny.

Niniejsza opinia prawna wskazywać będzie czy zawarta przez Pana umowa może zostać rozwiązana celem uzyskania możliwości domagania się wyższego wynagrodzenia w związku z umożliwieniem przedsiębiorstwu wejścia na teren Pana nieruchomości i posadowienia na nim określonych w umowie urządzeń.

Zawarta przez Pana umowa nazwana została umową na wejście w teren i zajęcie nieruchomości. Wyraził Pan w niej zgodę na zajęcie części Pana działki celem budowy, na warunkach wskazanych w umowie, eksploatacji i konserwacji wymienionych w niej obiektów tj. gazociągu kopalnianego wraz z 4 metrową strefą kontrolną. Wskazuje to na fakt, iż celem stron było ustanowenie na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego służebności przesyłu, o której stanowią przepisy k.c.: Art. 3051 . Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Inwestor zobowiązał się do zapłaty odszkodowania za straty powstałe w zasiewach, uprawach, plonach, strukturze gleby oraz z tytułu obniżenia wartości nieruchomości. Jednocześnie Pan w § 3 umowy oświadczył, iż wskazane w umowie odszkodowanie zaspokajają wszelkie Pana żądania. W związku z tym wskazujemy, iż nie jest prawdą, iż odszkodowanie obejmuje jedynie szkody powstałe na gruncie w trakcie posadawiania urządzeń - § 2 ust. 1 umowy wyraźnie bowiem wskazuje, iż odszkodowanie obejmuje również straty powstałe z tytułu obniżenia wartości nieruchomości. Faktycznie bowiem tym jest właśnie odszkodowanie za ustanowienie na swoim gruncie służebności przesyłu.

Porady prawne

Jako kryterium podstawowe celem ustalenia odszkodowania należy przyjąć stopień ingerencji w treść prawa własności. Na pewno na ustalenie wynagrodzenia będzie miał wpływ zakres ograniczeń, w tym uciążliwość ustanawianego prawa dla właściciela nieruchomości obciążonej. Powinno się wziąć pod uwagę ponadto ewentualne obniżenie jej wartości, straty poniesione przez właściciela, na przykład w postaci utraty pożytków z zajętego pod urządzenia przesyłowe pasa gruntu. Należy rozważyć też rodzaj, rozmiar, położenie, właściwość i sposób eksploatacji urządzeń przesyłowych, jak i rodzaj, powierzchnię i przeznaczenie nieruchomości obciążonej. Dla przykładu można zacytować fragment postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 wrześnie 2012 roku (IV CSK 56/2012):

„Wynagrodzenie należne na podstawie art. 305[2] § 2 k.c. powinno uwzględniać cały uszczerbek będący następstwem ustanowienia służebności przesyłu, w tym także zmniejszenie jej wartości, nieprawdą jest, że wynagrodzenie może być zasądzone „jednocześnie w formie jednorazowej i okresowej” oraz że wynagrodzenie jednorazowe przysługuje „za ustanowienie służebności”, a wynagrodzenie okresowe - „za trwanie służebności.”.”

Innym orzeczeniem wartym zacytowania jest wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2005 r. (V CK 679/04)

„Przewidywany okres trwałości urządzeń ma więc również wpływ na wysokość wynagrodzenia, którego suma nawet w odległej perspektywie nie powinna rażąco przekraczać wartości zajętej nieruchomości, a jeśli nieruchomość ze względu na głębokość posadowienia rurociągu może być nadal wykorzystywana, suma wynagrodzenia w takiej perspektywie powinna być odpowiednio niższa od wartości nieruchomości.” 

W Pana przypadku jednak nie wysokość odszkodowania, a forma zawarcia umowy jest największym problemem.

ak już wskazywaliśmy, sama umowa została zawarta celem ustanowienia na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego służebności. Jednak tego rodzaju służebność nie może być ustanowiona w formie pisemnej umowy – dla jej skutecznego powstania konieczne jest bowiem istnienie oświadczenia właściciela nieruchomości złożone w formie aktu notarialnego. Z tego względu nie można uznać, że na podstawie przesłanego nam dokumentu ustanowił Pan na rzecz przedsiębiorstwa przesyłowego służebność.

W kontekście formy wskażmy na jednoznaczne twierdzenia doktryny i orzecznictwa: Ustanowienie służebności przesyłu następuje na podstawie umowy, orzeczenia sądu lub decyzji administracyjnej. Możliwe jest również jej zasiedzenie. Jeżeli służebność przesyłu jest ustanawiana na podstawie umowy między właścicielem (użytkownikiem wieczystym) nieruchomości a przedsiębiorcą, wówczas oświadczenie woli właściciela nieruchomości powinno być złożone w formie aktu notarialnego (art. 245 § 2 k.c.), natomiast oświadczenie woli przedsiębiorcy może być złożone w dowolnej formie (art. 60 k.c.). Jak wskazał SN w wyroku z dnia 12 maja 2000 r. (V CKN 30/00, OSNCP 2001, nr 9, poz. 125), także oświadczenie właściciela nieruchomości o zobowiązaniu się do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości, a więc także służebności przesyłu, powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Do wpisu ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości do księgi wieczystej wystarcza dokument obejmujący oświadczenie właściciela o ustanowieniu tego prawa. Oświadczenie woli właściciela nieruchomości o ustanowieniu na niej ograniczonego prawa rzeczowego uważa się za złożone nie tylko wtedy, gdy doszło do wiadomości nabywcy, lecz także gdy zostało złożone w przepisanej formie w sądzie rejonowym prowadzącym księgę wieczystą (art. 32 ust. 1 i art. 33 u.k.w.h.). (Kidyba A. (red.), Dadańska K.A., Filipiak T.A., Kodeks cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe., LEX, 2012). Ustanowienie służebności, jak zaznaczono w uzasadnieniu, odbywa się w drodze umowy między właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą, przy czym zgodnie z art. 245 § 1 jedynie oświadczenie właściciela wymaga formy aktu notarialnego. Ustanowienie służebności może być odpłatne bądź nieodpłatne [Uzasadnienie projektu..., s. 6]. (Olczyk M., Komentarz do ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw., LEX/el., 2008).

W związku z powyższym, jeżeli nie złożył Pan oświadczenia woli o ustanowieniu służebności w formie aktu notarialnego, nie doszło do jej ważnego i skutecznego powstania. Co za tym idzie, w naszej opinii może Pan zaproponować przedsiębiorcy, iż złoży Pan oświadczenie we właściwej formie, jednak przy inaczej, dogodniej dla Pana ustalonych zasadach odszkodowania.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Jak pozbyć się słupa z działki albo jak otrzymać za niego odszkodowanie – opinia prawna

Jak pozbyć się słupa z działki albo jak otrzymać za niego odszkodowanie – opinia prawna

Stan faktyczny W 2000 roku nabyłem od osoby prywatnej działkę budowlaną o powierzchni 4500 m² wraz z istniejącą na niej zabudową energetyczną. Przez działkę tę przechodzą dwie linie energetyczne niskiego napięcia zawieszone na sześciu betonowych słupach. Linie te biegną wzdłuż (...)

Dowody własności w trakcie sądowego działu spadku - opinia prawna

Dowody własności w trakcie sądowego działu spadku - opinia prawna

Stan faktyczny Razem z bratem po przeprowadzonej sprawie sądowej nabyliśmy spadek po zmarłym 15 lat temu ojcu. W skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne składające się z 2 działek. Na  jednej z działek (mniejszej) należących do ojca, 30 lat temu wspólnie ze współmałżonkiem (...)

Jak zawrzeć umowę z deweloperem?

Jak zawrzeć umowę z deweloperem?

  Umowa z deweloperem - podstawowe zasady   Oferta, z jaką wychodzi do klientów deweloper powinna zawierać pełną informację o terenie, na którym ma powstać budynek, projekt budynku, mieszkania, wyposażenie i standard, określać też cenę za 1 m2 i termin realizacji (...)

Problemy z OC rolnika...

Problemy z OC rolnika...

Po uchwale Sądu Najwyższego z wniosku Rzecznika Finansowego spadła liczba spraw sporów dotyczących wypłat z OC rolnika za szkody wyrządzone przez psy. Nowym problemem są odmowy pokrycia szkód wyrządzonych na działce sąsiada w czasie oprysków. Ubezpieczyciele nie chcą też (...)

Upozorowana kontrola drogowa to nie siła wyższa

Upozorowana kontrola drogowa to nie siła wyższa

Ubezpieczyciel X zawarł ze spedytorem umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej spedytora i przewoźnika drogowego w ruchu krajowym i międzynarodowym. Spedytor zawarł z kolei umowę przewozu ze spółką, która zleciła spedytorowi przewóz towarów. Spedytor powierzył (...)

Pozwolenie wodnoprawne a prawa właścicieli sąsiednich działek - opinia prawna

Pozwolenie wodnoprawne a prawa właścicieli sąsiednich działek - opinia prawna

Stan faktyczny Jestem właścicielem elektrowni wodnej. Teren, na którym ułożony jest rurociąg, należy do innego właściciela. Rurociąg jest ułożony w ten sposób, że część jest zakopana a część jest na powierzchni ziemi. Na terenie jednej działki zmieniłem trasę biegu rury, ale (...)

Jakie są konsekwencje ujawnienia skandalu z udziałem osoby z życia publicznego - opinia prawna

Jakie są konsekwencje ujawnienia skandalu z udziałem osoby z życia publicznego - opinia prawna

Stan faktyczny  Opublikowałem w Internecie bardzo obiektywną relację z rozmowy z kontrahentem, w której na stanowcze żądanie o uiszczenie opłaty za wykonane usługi odpowiada on grożąc pobiciem. Relację z nagranej rozmowy telefonicznej opublikowałem wraz z materiałem dźwiękowym. Nazwisko (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Rekompensata za słupy i gazociąg

Rekompensata za słupy i gazociąg

Na działkach rolnych, których właścicielem jest pan X, stoją słupy wysokiego napięcia oraz biegnie gazociąg. Słupy oraz gazociąg postawiono w latach 60-tych, bez pytania o zgodę ówczesnych właścicieli (rodziny pana X). Ta infrastruktura uniemożliwia nadanie działkom statusu działek budowlanych. (...)

Odszkodowanie za urządzenia na działce.

Odszkodowanie za urządzenia na działce.

Właścicielka działki, przez której całą długość przebiega linia energetyczna, gazociąg, wodociąg i kanalizacja dowiedziała się, iż może z tego tytułu otrzymać odszkodowanie. Sama korzysta ze wszystkich mediów, ale nie są one tylko doprowadzone do jej działki, ale przebiegają przez (...)

Ochrona prawa własności

Ochrona prawa własności

Dwa lata temu stałam się właścicielką działki budowlanej w niedużym mieście na zasadzie wyjścia ze współwłasności. Tak się złożyło, że w wydzielonej mojej działce prawie przez sam środek, przebiega przyłącze gazowe do budynku na działce sąsiedniej. Po wydzieleniu sygnalizowałam (...)

Zakup domu w pracowniczym ogródku działkowym

Zakup domu w pracowniczym ogródku działkowym

Witam. Planuję zakup domku na terenie pracowniczego ogródka działkowego (wymiarami spełnia warunki określone w ustawie, choć jest raczej całoroczny). Właściciel określa stan prawny - jako dzierżawa wieczysta. Na terenie ogrodu jest wiele takich domów (praktycznie na każdej działce), w (...)

Przesunięcie słupa telekomunikacyjnego na działce.

Przesunięcie słupa telekomunikacyjnego na działce.

5 lat temu nabyłem działkę w raz ze słupem telekomunikacyjnym. Rok po zakupie postawiłem dom. W tym roku chciałem postawić garaż jednakże uniemożliwia mi to właśnie ten słup. Wysłałem już pismo do firmy telekomunikacyjnej z prośbą o przesunięcie słupa z mojej działki, jednakże zostało (...)

Czy mogę domagać się odszkodowania za linie wysokiego napięcia?

Czy mogę domagać się odszkodowania za linie wysokiego napięcia?

Witam, przez działkę budowlanej którą odziedziczyłam po moich dziadkach, przebiega linia wysokiego napięcia. Czy mogę z tego tytułu żądać odszkodowania? Sporządzoną na Pani potrzebę opinię prawną oparliśmy na przepisach:      ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks (...)

Dochodzenie roszczeń od szpitala

Dochodzenie roszczeń od szpitala

Czy w pozwie cywilnym przeciwko szpitalowi, w którym dochodzone jest odszkodowanie za szkody na zdrowiu powstałe w wyniku nieprawidłowego wykonania zabiegu, trzeba podać nazwisko lekarza, który dokonał operacji? Czy wystarczy wskazanie typu - lekarz, który dokonywał operacji - bez podania nazwiska. (...)

Wodociąg a służebność przesyłu

Wodociąg a służebność przesyłu

Od 2003 roku jestem właścicielem działki. Na działce X znajduje się studzienka z licznikiem oraz linia wodociągowa która została wybudowana kilka lat wcześniej. Doprowadza ona wodę poprzez moją działkę do jednego domu znajdującego się na sąsiedniej działce. Działka ta ma aktualnie dostęp (...)

Zakończenie budowy obiektu budowlanego

Zakończenie budowy obiektu budowlanego

Mam garaż dwuboksowy wolnostojący w stanie surowym zamkniętym na działce rekreacyjnej. Mój już nieżyjący mąż otrzymał od wójta gminy pozwolenie na budowę w 1991 r. i zgodę sąsiada na umiejscowienie go na wspólnej granicy. Wojewoda Opolski w 1999 uchylił te decyzje, uznając ją za sprzeczna (...)

Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez drzewo

Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez drzewo

Jestem właścicielem zalesionej działki rekreacyjnej. Moja działka sąsiaduje z podobnymi działkami innych właścicieli. Jeden z nich wybudował na swojej działce nowy dom. W trakcie ostatniej burzy jedno z drzew rosnących na mojej działce runęło na jego dom, czyniąc dość znaczne uszkodzenia (...)

Odszkodowanie za służebność przesyłu

Odszkodowanie za służebność przesyłu

Mam ustanowioną służebność przesyłu na swojej działce. W tym miesiącu owa działka została rozkopana przez osobę, na rzecz której jest ustanowiona ta służebność. Czy mogę domagać się odszkodowania za naruszenie poprzez rozkopanie działki? W kwestii odszkodowania należy stwierdzić, (...)

Odszkodowanie za wycięcie drzewa owocowego

Odszkodowanie za wycięcie drzewa owocowego

Sąsiad wyciął mi jabłoń na działce budowlanej. Jakiego odszkodowania mogę się domagać? Po Pana stronie powstała szkoda na skutek działania Pana sąsiada. Toteż sąsiad Pana ponosi za nią odpowiedzialność. Zachowanie Pana sąsiada w prawie cywilnym kwalifikowane jest jako czyn niedozwolony, (...)

Wyłączenie gruntów leśnych z produkcji

Wyłączenie gruntów leśnych z produkcji

Chcę kupić las. Jaka jest możliwość wycięcia w celach komercyjnych drzew liściastych, iglastych, owocowych z własnego lasu-czy muszę mieć jakieś pozwolenia? Zgodnie z ustawą o lasach, dla lasów rozdrobnionych o powierzchni do 10 ha, niestanowiących własności Skarbu Państwa, zadania z (...)

Zmiana przeznaczenie gruntów leśnych

Zmiana przeznaczenie gruntów leśnych

Chcę na działce figurującej w ewidencji gruntów jako działka leśna postawić dom mieszkalny. Działka jest w połowie zalesiona (dom stałby na pustej przestrzeni). Jaka jest procedura zmiany przeznaczenia tej działki? Z jakimi kosztami się to wiąże? Czy gmina może odmówić mi zmiany przeznaczenia (...)

Szkoda wyrządzona sąsiadowi przez wykonawcę

Szkoda wyrządzona sąsiadowi przez wykonawcę

W lipcu 2008 zleciłem wykonanie ogrodzenia mojej posesji firmie D, która w zakresie swojej działalności prowadzi takie prace budowlane. Przed rozpoczęciem robót firma otrzymała ode mnie wyrys z mapy geodezyjnej z zaznaczonym przebiegiem mediów na mojej działce i w jej pobliżu. Podczas wykonywania (...)