Odpowiedź prawnika: Podatek od spadku a zwolnienie
Zgodnie z art. 4a ust. 1 i 2 ustawy od podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4. Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie wskazanych wyżej terminów, zwolnienie stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie miesiąca od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

Zgłoszenia dokonuje się na formularzu SD-Z1 (Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych). Niestety niedokonanie zgłoszenia we wskazanych powyżej terminach i na prawidłowym formularzu powoduje, iż nie można skorzystać ze zwolnienia od podatku, a więc będzie trzeba zapłacić podatek od spadku po mamie. Jak stanowi bowiem art. 4a ust. 3 ustawy, w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2 (a więc m.in. niedokonania zgłoszenia), nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Niestety zastosowanie się do niewłaściwej ustnej porady pracownika urzędu skarbowego nie stanowi podstawy odwołania, czy też przywrócenia terminu do złożenia właściwego formularza w postępowaniu podatkowym. Podatnik może jedynie złożyć skargę do naczelnika urzędu skarbowego na pracownika oraz, jeśli posiadałby odpowiednie dowody na fakt spowodowania szkody przez urząd skarbowy, mógłby dochodzić jej naprawienia na drodze cywilnej przed sądem. W przyszłości w zakresie swoich obowiązków podatkowych podatnik powinien radzić się doradcy podatkowego.
