Odpowiedź prawnika: Rozliczenia między wykonawcą a podwykonawcą
W opisanym przypadku mamy do czynienia z umową o roboty budowlane. Warto jednak podkreślić, iż w doktrynie prawa istnieją pewne spory, co do tego, jakie umowy możemy zakwalifikować w powyższy sposób, a jakie są „tylko” umowami o dzieło. Spór dotyczy sytuacji, w której umowa (dotyczy te właśnie umów z podwykonawcami) nie obejmuje całego zamierzenia budowlanego, ale jego określoną część. Przepisy kodeksu cywilnego stwierdzają bowiem, że przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej. Pojawiło się więc pytanie, czy umowa z podwykonawcą, która najczęściej dotyczy wyodrębnionej względów technicznych części obiektu, jest umową o roboty budowlane czy o dzieło. Za pogląd większościowy należy jednak uznać ten, zgodnie z którym tego typu umowy są umowami o roboty budowlane.

Zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca (w tym wypadku będą to po prostu inwestor i wykonawca) ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. Podwykonawca może więc dochodzić zapłaty bezpośrednio od inwestora. Istotne jest jednak, że umowa o roboty budowlane dla swej ważności wymaga formy pisemnej. Poza tym inwestor musi wyrazić zgodę na zawarcie umowy z podwykonawcą. Przepisy ułatwiają tu trochę sprawę, bo jeśli inwestor po przedstawieniu mu umowy nie wyrazi sprzeciwu w ciągu 14 dni, to poczytuje się to za zgodę. Ważne jest również to, że przepis przewiduje, że obowiązek przedstawienia umowy inwestorowi spoczywa zasadniczo na wykonawcy. Do umowy o roboty budowlane odnoszą się przepisy art. 647-648 kodeksu cywilnego.
Warto też zwrócić uwagę w opisywanej sytuacji na fakt, iż umowa została zawarta po przeprowadzeniu przetargu w trybie zamówień publicznych. Co do zasady wykonawca nie ma obowiązku wykonania przedmiotu umowy osobiście, a więc może zlecać poszczególne prace wykonawcom. Zamawiający może jednak określić w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, która część zamówienia nie może być powierzona podwykonawcom (art. 36 ustawy Prawo zamówień publicznych).
