Odpowiedź prawnika: Wypowiedzenie umowy w czasie urlopu wychowawczego
Zgodnie z art. 186[1] kodeksu pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy w tym czasie jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Wyjątki od zasady zakazów wypowiadania umów o pracę dla poszczególnym grup pracowników zawarte są w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zgodnie z ta ustawą, przy wypowiadaniu pracownikom stosunków pracy w ramach grupowego zwolnienia nie stosuje się przepisów odrębnych dotyczących szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 5 tej ustawy. W wyjątkach wskazanych w tym ustępie, nie ma niestety pracowników przebywających na urlopach wychowawczych. Z powyższego wynika, że w ramach zwolnień grupowych można zwolnić również pracownicę przebywającą na urlopie wychowawczym. Omawiane przepisy art. 5 ust. 3-7 i art. 8 ustawy stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1. Reasumując, pracodawca może w trybie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników zwolnić pracownicę przebywającą na urlopie wychowawczym, jeżeli dokonuje zwolnień grupowych jak również gdy dokonuje zwolnień indywidualnych z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązania na mocy porozumienia stron z inicjatywy pracodawcy.
Jak wskazuje Teresa Liszcz: „W sytuacji gdy zwolnienia indywidualne z przyczyn niedotyczących pracowników obejmują pewną liczbę pracowników, których pracodawca wybiera z większej grupy pracowników wykonujących pracę tego samego lub podobnego rodzaju, przy ocenie zasadności wypowiedzenia należy brać pod uwagę nie tylko wystąpienie przyczyny niedotyczącej pracowników, którą uzasadnia rozwiązanie stosunku pracy, lecz także prawidłowość doboru pracowników do zwolnienia (por. wyrok SN z dnia 6 listopada 2001 r., I PKN 675/2000, OSNP 2003, nr 19, poz. 461). Głównym kryterium doboru do zwolnienia, aprobowanym przez orzecznictwo sądowe, jest przydatność pracownika do pracy na danym stanowisku. Natomiast w przypadku porównywalnej przydatności dwóch lub większej liczby pracowników - zgodność zwolnienia danego pracownika z zasadami współżycia społecznego i społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa do rozwiązania stosunku pracy" (tak: Teresa Liszcz w Prawo pracy, Warszawa 1997-2005 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis).
Pracownikowi zwolnionemu w trybie omawianej ustawy przysługuje odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat.
