7.12.2022
Zespół
e-prawnik.pl
Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 kodeksu cywilnego, kto ze swej winy wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Składając pozew o odszkodowanie, trzeba udowodnić następujące okoliczności:
- zaistnienie szkody,
- niedozwolony czyn sprawcy,
- winę sprawcy,
- związek przyczynowy między szkodą a zdarzeniem je wywołującym.
Przesłanki te muszą być spełnione kumulatywnie, tzn. konieczne jest wykazanie istnienia wszystkich powyższych przesłanek dla uzyskania odszkodowania.
Szkoda i krzywda
Pojęcie szkody nie zostało w ustawie zdefiniowane. Intuicyjnie szkodę rozumie się jako jakikolwiek uszczerbek w dobrach i interesach prawnie prawnie chronionych, który nastąpił wbrew woli poszkodowanego. Szkoda może mieć charakter majątkowy (np. zniszczenie rzeczy pokrzywdzonego) lub niemajątkowy (np. naruszenie dobrego imienia pokrzywdzonego). Przy czym w tym ostatnim wypadku częściej mówi się o krzywdzie i zadośćuczynieniu.
Należy również rozróżnić szkodę na osobie (np. wynikiem tego, że sprawca złamał poszkodowanemu rękę może być konieczność pokrycia kosztów leczenia i utrata zarobku, oprócz tego ) i szkodę na mieniu.
Przykład: Pobicie skrzypka, skutkujące licznymi obrażeniami dłoni, może rodzić szkodę majątkową w postaci kosztów leczenia oraz utratę zarobku spowodowaną niemożnością udziału w koncertach. Oprócz tego możemy mieć również do czynienia ze szkodą niematerialną (krzywdą), jeśli to samo zdarzenie naruszyło cześć i godność tegoż skrzypka.
Uszkodzenie czyjegoś samochodu w wyniku kolizji spowodowanej przez innego uczestnika ruchu drogowego jest szkodą wyłącznie o charakterze majątkowym.
Istnieją dwa rodzaje szkody majątkowej:
- strata (damnum emergens) - oznacza pomniejszenie majątku poszkodowanego, polega ona na uszczupleniu aktywów (np. zniszczenie, utrata lub uszkodzenie określonych składników majątkowych albo obniżenie ich wartości) albo na przybyciu pasywów (np. powstanie nowych zobowiązań albo ich zwiększenie), np. rzeczywisty wysokość uszkodzeń samochodu będących skutkiem kolizji
- utracone korzyści (lucrum cessans) - charakteryzują się tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby to miało miejsce, gdyby nie nastąpiło zdarzenie powodujące szkodę, np uszkodzenie taksówki w ten sposób, że przez kolejne dni taksówkarz nie może z niej korzystać i w ten sposób zarabiać.
Zgodnie z regułą przewidzianą w kodeksie cywilnym, należy uwzględniać oba wymienione powyżej rodzaje szkody, wszędzie tam gdzie pojawi się odpowiedzialność odszkodowawcza. Dla ustalenia wielkości szkody majątkowej konieczne jest porównanie rzeczywistego stanu rzeczy po zdarzeniu powodującym szkodę ze stanem hipotetycznym, a zatem takim, który by istniał, gdyby nie nastąpiło wydarzenie powodujące szkodę.
Szkoda związana z utraconymi korzyściami ma zawsze charakter hipotetyczny, trzeba bowiem wyliczyć, ile poszkodowany mógłby zarobić, gdyby szkoda nie powstała (np. ile zarobiłby taksówkarz, gdyby sprawca nie uszkodził jego samochodu). Z reguły występuje obok rzeczywiście poniesionej straty. Choć ustalenie szkody w postaci utraconych korzyści jest hipotetyczne, to jednak szkoda taka musi być przez poszkodowanego wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, aby uzasadniała ona w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie, że utrata korzyści rzeczywiście nastąpiła.
Niedozwolony czyn sprawcy
Jako czyn należy rozumieć zarówno działanie sprawcy lub zaniechanie. Aby konkretny czyn był podstawą uzyskania odszkodowania musi to być czyn bezprawny.
Bezprawność - jako przedmiotowa cecha czynu sprawcy - tradycyjnie ujmowana jest jako sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym. Pojęcie „porządek prawny” obejmuje przy tym nakazy i zakazy wynikające nie tylko z normy prawnej, lecz także nakazy i zakazy wynikające z norm moralnych i obyczajowych, określanych jako „zasady współżycia społecznego” lub „dobre obyczaje”.
Przykładem działania sprzecznego z porządkiem prawnym jest wybicie szyby (gdyż prawo zabrania niszczenia cudzego mienia), a także oszukiwanie kontrahenta podczas negocjowania umowy (jest to bowiem sprzeczne z dobrymi obyczajami kupieckimi).
Bezprawność zaniechania następuje wówczas, gdy istniał nakaz działania (współdziałania), zakaz zaniechania, czy też zakaz sprowadzenia skutku, jaki przez zaniechanie może nastąpić (wyrok SN z 19 lipca 2003 r., sygn. V CKN 1681/00, niepubl.).
Przykładowo Kowalski był zobowiązany usunąć odpady, które pozostawił na nieruchomości Maliniaka, a wskutek niedokonania tej czynności Maliniak doznał szkody.
Istnieją, nie zawsze wprost wymienione w przepisach obowiązującego prawa, okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Są to:
- działanie w ramach obrony koniecznej – tj. wyrządzenie szkody podczas odpierania bezpośredniego i bezprawnego zamachu na jakiekolwiek dobro własne lub innej osoby,
- działanie w stanie wyższej konieczności – tj. działanie w celu odwrócenia od siebie lub od innych niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio od rzeczy lub zwierzęcia, np. zabicie atakującego psa, który należał do sąsiada,
- dozwolona samopomoc,
- zgoda poszkodowanego uchyla bezprawność działań ingerujących w sferę jego dóbr w takim zakresie, w jakim poszkodowany może dysponować naruszonymi dobrami; konieczne jest więc ustalenie, czy i w jakim zakresie poszkodowanemu przysługiwało uprawnienie do udzielenia zgody na ingerencję w sferę jego własnych dóbr (np. zgoda na zabieg lekarski lub udział w zawodach sportowych),
- wykonywanie własnych praw podmiotowych,
- działanie na własne ryzyko,
- wykonywanie ustawowych uprawnień (np. wykonanie eksmisji, prawo do zatrzymania rzeczy przez Policję).
Wina
Jedynie czyn, który obiektywnie został uznany za bezprawny, może być rozważany w kategoriach winy. Na gruncie prawa cywilnego winę można przypisać podmiotowi prawa, kiedy istnieją podstawy do negatywnej oceny jego zachowania z punktu widzenia zarówno obiektywnego, jak i subiektywnego (tzw. zarzucalność postępowania).
Zasadniczo winę można przypisać osobie, która przewidywała, że jej działanie może doprowadzić do zdarzenia rodzącego szkodę i zgadzała się na wystąpienie takiego skutku. Nie może zatem przypisać winy osobie, która nie może przewidywać, że jej działanie może skutkować powstaniem szkody, np. dziecko lub osoba chora psychicznie.
Rozróżnia się winę umyślną i nieumyślną. Przy winie umyślnej sprawca:
- albo ma świadomość, że w skutek jego działania wywoła szkodę, i celowo do tego skutku zmierza, np. zazdrosny sąsiad podpalił stodołę Kowalskiego,
- albo ma świadomość szkodliwego skutku swego zachowania się i godzi się na wystąpienie tego skutku, np. Kowalski pali papierosa w drewnianej stodole sąsiada i rzuca niedopałek na podłogę, licząc się z tym, że stodoła może się zapalić.
Przy winie nieumyślnej sprawca wprawdzie przewiduje możliwość wystąpienia szkodliwego skutku, lecz bezpodstawnie przypuszcza, że zdoła go uniknąć, albo też nie przewiduje możliwości nastąpienia tych skutków, choć powinien i może je przewidzieć,. Niedbalstwo jest zatem niedołożeniem wymaganej staranności.
Przykład: sąsiad pali śmieci obok drewnianej stodoły Kowalskiego i nie dogasił ogniska, od którego zajęła się stodoła.
Winę może ponosić wyłącznie osoba działająca z odpowiednim rozeznaniem. Musi to być osoba dojrzała i poczytalna.
Związek przyczynowy
Sprawca będzie odpowiadał za szkodę jedynie w sytuacji, gdy między jego czynem a szkodą będzie istniał związek przyczynowy. Oznacza to, że szkoda jest naturalnym, typowym i oczekiwanym skutkiem działania sprawcy. O tym, czy w konkretnym stanie faktycznym będzie można mówić o związku przyczynowym, będzie zależało od wszystkich okoliczności danej sprawy, które będą musiały być rozpatrzone przez sędziego zgodnie z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego.
Przykład: w zwykłym związku przyczynowym będą wada konstrukcyjna i szkoda wywołana zawaleniem się wadliwie skonstruowanego budynku czy szkoda wywołana na posesji sąsiada wywołana przez zawalenie się spróchniałego drzewa.
Odpowiedzialność Skarbu Państwa
Odszkodowanie można żądać od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych podmiotów w następujących sytuacjach:
- Szkoda została wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. W tym wypadku ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Jeżeli zaś wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzona szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
- Szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, jeżeli we właściwym postępowaniu stwierdzono, że tenże akt jest niezgodny z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.
- Szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji. W tym wypadku odszkodowania można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.
- Szkoda została wyrządzona przez niewydanie orzeczenia lub decyzji, gdy obowiązek ich wydania przewiduje przepis prawa. Odszkodowania można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem niewydania orzeczenia lub decyzji, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej
- Szkoda na osobie została wyrządzona przez zgodne z prawem wykonywanie władzy. W tym wypadku poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne, wskazują, że wymagają tego względy słuszności.
Pamiętaj, że:
- W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry potrzebną sumę na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.
- Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednak w każdym przypadku roszczenie przedawnia się z upływem 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę. Dodatkowo, jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
- Osoba prawna odpowiada za szkody, które zostały wyrządzone z winy jej organu.
Podstawa prawna:
Potrzebujesz porady prawnej?
Pozwolenie wodnoprawne a prawa właścicieli sąsiednich działek - opinia prawna
Stan faktyczny Jestem właścicielem elektrowni wodnej. Teren, na którym ułożony jest rurociąg, należy do innego właściciela. Rurociąg jest ułożony w ten sposób, że część jest zakopana a część jest na powierzchni ziemi. Na terenie jednej działki zmieniłem trasę biegu rury, ale uzyskałem na to pisemną zgodę właściciela działki, zapłaciłem mu odszkodowanie - bez potwierdzenia. (...)
Szkody po wichurze. Rzecznik ubezpieczonych radzi
Wichury, grad i trąby powietrzne niszczą domy i samochody. Jak postępować w przypadku powstania takiej szkody?Rzecznik ubezpieczonych przypomina, że podstawowym instrumentem chroniącym nas przed skutkami kataklizmów pogodowych powinno być ubezpieczenie mienia. Nie tylko domu, ale także wszelkich składników naszego majątku.1. Krok pierwszy. Należy przeciwdziałać zwiększaniu się rozmiarów (...)
Czym jest testament? Wiadomości ogólne
Na wstępie należy zaznaczyć, iż w polskiej terminologii prawa termin „testament” występuje w dwóch znaczeniach. Po pierwsze, rozumiany jest jako czynność prawna o określonych cechach (o czym niżej). Po drugie, testamentem nazywany jest także dokument, obejmujący treścią oświadczenie woli testatora (czyli sporządzającego testament). Przedmiotem niniejszego omówienia (...)
Wypowiedzenie umowy najmu i eksmisja - opinia prawna
Stan faktyczny Jestem właścicielem mieszkania o powierzchni 42 m kw. w kamienicy w Krakowie. Mieszkanie zajmuje lokatorka, która nabyła prawo do jego najmu na podstawie przydziału kwaterunkowego. W trybie art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów skutecznie doręczyłem jej 3-letnie wypowiedzenie umowy najmu i opuszczenia lokalu w nieprzekraczalnym terminie 31.08.2004 (...)
(Niekoniecznie) wymarzony koncert
Odwołany koncert? Krajowy artysta zamiast zagranicznej gwiazdy? Organizatorzy imprez mogą okazać się dla konsumenta trudnym kontrahentem - wynika z analizy działalności agencji koncertowych przeprowadzonej przez UOKiK.Wybierając się na koncert oprócz sympatii do artysty lub zespołu, powinniśmy kierować się również warunkami oferty przygotowanej przez organizatora imprezy. Nabywając (...)
Nowe umiejętności na rzecz nowych miejsc pracy
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan w nawiązaniu do opinii nt. Komunikatu Komisji Europejskiej „Nowe umiejętności na rzecz nowych miejsc pracy" wyraziła swoje poparcie dla jego wskazań. Pragniemy jednak uzupełnić nasze wcześniejsze stanowisko o poniższe uwagi.W Polsce zaniechano prognozowania popytu na pracę, tak w wymiarze ogólnym, jak też sektorowo/branżowym (...)
Co to jest aukcja elektroniczna? Aukcja elektroniczna to tryb udzielenia zamówienia, w którym za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej, umożliwiającego wprowadzenie niezbędnych danych w trybie bezpośredniego połączenia z tą stroną, wykonawcy składają kolejne korzystniejsze oferty podlegające automatycznej klasyfikacji. Te kolejne korzystniejsze oferty nazywane są postąpieniami. Kiedy (...)
Jak otrzymać dodatek mieszkaniowy?
Edycja 2018-09-07: Nowy artykuł na temat dodatku mieszkaniowego znajduje się w temacie: Dodatek mieszkaniowy - Jak uzyskać, komu przysługuje i ile wynosi dodatek mieszkaniowy Mimo, iż pomoc przewidziana ustawą o dodatku mieszkaniowym tylko częściowo pokryje comiesięczne wydatki związane z opłatami za mieszkanie, warto jednak zapoznać się z warunkami przyznawania takich dodatków, (...)
Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę z tytułu śmierci członka rodziny
Kodeks cywilny przewiduje możliwość przyznania członkom rodziny zmarłego, w zależności od okoliczności sprawy w art. 446 § 4 bądź w art. 448, stosownego zadośćuczynienia za śmierć członka rodziny. Zgodnie z tym pierwszym przepisem, sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. (...)
Rada nadzorcza w spółce komandytowo-akcyjnej
Kiedy w spółce komandytowo-akcyjnej można powołać radę nadzorczą? Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową. W spółkach tych zasadą jest sprawowanie kontroli przez samych wspólników. Jednakże charakter prawny tego typu spółki (w której obecni są także akcjonariusze wnoszący swe wkłady, podobnie jak w (...)
Dodatek mieszkaniowy - Jak uzyskać, komu przysługuje i ile wynosi dodatek mieszkaniowy
Masz kłopoty finansowe i przez to masz problem z opłacaniem mieszkania? Skorzystaj z dodatku mieszkaniowego. Sprawdź, kto może dostać taki dodatek i jak go uzyskać. Dla kogo przewidziano dodatki mieszkaniowe? Jeśli Twoja sytuacja materialna jest trudna, możesz skorzystać z pomocy w formie dodatku mieszkaniowego przeznaczonego na utrzymanie posiadanego bądź wynajmowanego mieszkania lub domu (...)
Przestępstwa i błędy popełniane w toku egzekucji - opinia prawna
Stan faktyczny Komornik prowadzący egzekucję wraz z wierzycielem, który jest jego znajomym wymusili na mnie, bym wystawił faktury sprzedaży na zajmowany towar, na których będzie stwierdzenie „zapłacono gotówką”. Kwota wynikająca z tych faktur miała być odpisana od mojego zadłużenia. Komornik przekonując mnie do takiego sposobu przeprowadzenia egzekucji powiedział, że w (...)
Ugoda z Towarzystwem Ubezpieczeń - opinia prawna
Stan faktyczny W maju 2003 r. miałem wypadek komunikacyjny (po wyjściu z pracy), w którym kierowca samochodu dostawczego (służbowego) wjechał na mój pas (zasnął) i doszło do czołowego zderzenia. Wina została jednoznacznie potwierdzona przez policję, a następnie prokuratora, z którego pozwania sprawca miał karę sądową. W wyniku wypadku zostałem bardzo poważnie poszkodowany. (...)
Jakie są prawa i obowiązki pokrzywdzonego w postępowaniu karnym?
Kto ma status pokrzywdzonego w postępowaniu karnym? Pokrzywdzony to osoba, której dobro zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone. Pokrzywdzona może być również np. spółka (podmiot zbiorowy). W jej imieniu występuje osoba uprawniona. Jeżeli pokrzywdzony nie ma ukończonych 18 lat albo jest ubezwłasnowolniony bądź niesamodzielny, to może być reprezentowany przez (...)
Ubezpieczenie firmy – Twoja niezbędna ochrona
Prowadzenie działalności gospodarczej to oprócz potencjalnych zysków także pewne ryzyko. Chociaż przedsiębiorca zdaje sobie z niego sprawę, to nie jest w stanie przewidzieć wszystkiego. Może przydarzyć mu się praktycznie wszystko – klęska żywiołowa, niewypłacalność kontrahenta, kradzież, awaria, itp. Może zatem warto, nawet gdy nie masz takiego obowiązku, zawrzeć (...)
Czy zmiana obywatelstwa wymaga zmiany treści pełnomocnictwa? - opinia prawna
Stan faktyczny Moja córka mieszka za granicą i ma obywatelstwo angielskie. Do tej pory miałem pełnomocnictwo notarialne od mojej córki w stosunku do czynności związanych z mieszkaniem, które kupiła w Polsce, a ja w nim mieszkam. Ja mam obywatelstwo angielskie i paszport angielski, którym się posługiwałem przy sporządzeniu pełnomocnictwa. Na podstawie tego pełnomocnictwa mogłem (...)
NIK o programie współpracy transgranicznej
Poprawa infrastruktury drogowej, polepszenie bazy turystycznej, większa integracja gospodarcza rejonów przygranicznych – to efekty realizacji Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska. W ocenie NIK oraz Najwyższego Urzędu Kontroli Czech unijny program wdrażany był sprawnie, a beneficjenci skutecznie realizowali dofinansowywane projekty. W (...)
Czym są instytucje rynku pracy, czyli jak państwo pomaga bezrobotnym?
Pomoc bezrobotnym ewoluowała, nie jest to już tylko ewentualna wypłata świadczenia w wysokości – co tu dużo ukrywać – niezadowalającej. Ustawa o promocji zatrudnienia o instytucjach rynku pracy – jak sama nazwa wskazuje – stawia w pierwszym rzędzie tę tytułową promocję właśnie. Ustawodawca kładzie nacisk na aktywną pomoc bezrobotnym. Jakie instytucje (...)
Świadczenie pieniężne dla Sybiraków
W dniu 21 sierpnia br. została opublikowana w Dzienniku Ustaw ustawa z dnia 14 sierpnia 2020 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom zesłanym lub deportowanym przez władze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1936–1956 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1428). Poznaj informacje na temat najważniejszych postanowień ustawy. ##baner## Komu przysługuje świadczenie (...)
Co zrobić, jeśli kontrahent nie realizuje umowy zgodnie z ustaleniami?
Jakie sankcje grożą kontrahentowi, który nie realizuje umowy zgodnie z ustaleniami? Niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków przez kontrahenta może narazić go na obowiązek naprawienia szkody powstałej z tego powodu. Obowiązek odszkodowawczy będzie go obciążał, jeśli: niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło z jego winy (czyli co najmniej (...)
Nabycie mieszkania z lokatorami i postępowanie eksmisyjne
Co w sytuacji kiedy mieszkanie zamieszkane jest przez lokatorów np. bezrobotną rodzinę? Czy konieczne jest im zapewnienie lokalu zastępczego i czy to obowiązek nowego właściciela mieszkania? Jak wygląda procedura eksmisji? Nowy dom ... z jego starym mieszkańcem Jako, że zlicytowanie mieszkania najczęściej odbywa się wbrew woli jego właścicieli, także w późniejszym czasie (...)
Sprawca i ubezpieczyciel odpowiadają in solidum
Powód domagał się od pozwanego zapłaty odszkodowania za skutki wypadku. Pozwany był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej, a ubezpieczyciel był w procesie interwenientem ubocznym. Wcześniej powód wytoczył powództwo przeciwko ubezpieczycielowi. W tamtym postępowaniu zawarł z ubezpieczycielem ugodę i cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia. W ugodzie ustalono, (...)
Nie tak łatwo uzyskać odszkodowanie za zderzenie z łosiem
W dniu 29 sierpnia 2005 r. prowadzony przez powoda samochód zderzył się z łosiem, tzn. zwierzęciem łownym - według rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia gatunków zwierząt łownych (Dz. U. nr 45, poz. 433; § 1 pkt 1 lit. a), podlegającym jednak na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 marca 2005 r. w sprawie (...)
Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych
Projekt przyjęty przez Radę Ministrów Pacjenci, u których wystąpią niepożądane działania po podaniu szczepionki, będą mogli uzyskać świadczenie pieniężne. Zapewni to utworzony przez rząd Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy powołujący Fundusz Kompensacyjny Szczepień Ochronnych. Projekt ustawy o zmianie ustawy (...)
Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa za złamanie prawa wspólnotowego
Omawiana sprawa dotyczyła braku implementacji przez Włochy Dyrektywy 80/987 nakładającej na państwa członkowskie UE obowiązek ustanowienia funduszy gwarancyjnych dla wypłat świadczeń pracownikom na wypadek upadłości pracodawcy. Pracownicy upadłych włoskich przedsiębiorstw (m.in. Pan Francovich i Daniela Bonifaci) domagali się przed sądami wypłaty przez państwo na podstawie przepisów (...)
Fota znajomych na Facebooka? Musisz mieć zgodę
Przed wrzuceniem zdjęcia do internetu zapytaj sfotografowane osoby, czy zgadzają się na publikację swojego wizerunku. Inaczej możesz dostać wezwanie do sądu i zapłacić odszkodowanie. Ile? – Nie istnieją przepisy, które ograniczałyby bądź określały minimalną i maksymalną wartość zadośćuczynienia lub odszkodowania z tytułu naruszenia praw do wizerunku – wyjaśnia (...)
Kredyty hipoteczne – raport UOKIK
Wszystkie skontrolowane banki stosowały niekorzystne dla konsumentów postanowienia umowne - wynika z najnowszej analizy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zbadano ponad 300 wzorców umów, które stosowane są w przypadku kredytów hipotecznych. Większość banków już zadeklarowała zmianę stosowanych praktyk. W 2007 roku banki udzieliły kredytów (...)
Zmiana ceny wycieczki, pensjonat o zaniżonym standardzie, zagubiony bagaż - co jeszcze może zdarzyć się podczas zaplanowanego kilkudniowego wyjazdu za miasto lub za granicę? Przed majowym weekendem Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przypomina o prawach, obowiązkach i bezpłatnej pomocy Już za kilka dni początek przedłużonego weekendu. Co zrobić, żeby wolny czas był (...)
Naruszenie zakazu konkurencji, kiedy roszczenie z tego tytułu ulega przedawnieniu - opinia prawna
Stan faktyczny Pracownik, w trakcie trwania stosunku pracy, naruszył wynikający z umowy zakaz uczestniczenia w spółkach, które prowadzą działalność konkurencyjną; wskutek czego, jako pracodawca, poniosłem szkodę. Jak mogę dochodzić odszkodowania? W jakim czasie mogę go dochodzić? Dowiedziałem się dopiero niedawno o złamaniu przez pracownika umowy, ale doszło do niego ponad pół (...)
Obywatel ma prawo zaskarżyć sąd
Przedłużające się postępowanie w prokuraturze, sądzie czy u komornika jest podstawą do wniesienia skargi na „opieszały" organ władzy - donosi Rzeczpospolita. Skarga może przyśpieszyć postępowanie oraz wynagrodzić nam stracony czas. Maksymalnie możemy uzyskać nawet 20 tysięcy złotych odszkodowania. Jak sporządzić skargę? O tym na łamach dzisiejszej Rzeczpospolitej. (...)
Będą odszkodowania za zbrodnie hitlerowskie?
Bożena Winczewska straciła w czasie wojny ojca i sześciu członków rodziny - hitlerowcy zabili ich w publicznej egzekucji. Teraz kobieta chce pozwać państwo niemieckie o zadośćuczynienie za straty moralne - pisze Gazeta Wyborcza. - Chcę oskarżyć państwo niemieckie i wnieść o odszkodowanie dla mnie i siostry. Mój kraj przez 65 lat nie zrobił nic w sprawie zadośćuczynienia (...)
Czy dostanę odszkodowanie za wywłaszczenie?
Wywłaszczenie nieruchomości, czyli pozbawienie dotychczasowego właściciela jego prawa stanowi wyłom od konstytucyjnej zasady ochrony własności prywatnej. Wyłom dopuszczalny tylko w słusznym celu, aczkolwiek zawsze krzywdzący i ingerujący w konstytucyjne prawa jednostki. W państwie prawa pozbawienie prawa chronionego konstytucją zawsze następuje za odszkodowaniem. Czy nasz kraj (...)
W zasadzie należy powiedzieć, że pracodawca ma mniej uprawnień niż pracownik. Pracownik może zarówno kwestionować zasadność rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, jak również zasadność wypowiedzenia umowy o pracę. W razie wypowiedzenia bądź rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę, pracownik może kwestionować również niezgodność z prawem wypowiedzenia (...)
Jakie rodzaje świadczeń przysługują pracownikowi z tytułu wypadku przy pracy?
Z tytułu wypadku przy pracy przysługują następujące świadczenia: zasiłek chorobowy dla ubezpieczonego którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy, świadczenie rehabilitacyjne dla ubezpieczonego który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy, (...)
Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia
Rozwiązanie stosunku pracy Zgodnie z ogólnymi zasadami stosunek pracy może zostać rozwiązany: na mocy porozumienia stron; za wypowiedzeniem przez oświadczenie jednej ze stron stosunku pracy; bez wypowiedzenia przez oświadczenie jednej ze stron stosunku pracy; z upływem czasu, na który umowa o pracę została zawarta; z dniem ukończenia pracy, dla której (...)
Sezon wiosenno-letni, to nie tylko palące słońce, ale też burze i wichury, skutkujące np. uszkodzeniami budynków lub podtopieniami. Po każdym takim zdarzeniu do ekspertów biura Rzecznika Finansowego dyżurujących przy telefonach dzwonią poszkodowani. Chcą się skonsultować, czy działanie zakładu ubezpieczeń w ich sprawie było zgodne z prawem. Pytają co mogą zrobić, jeśli (...)
Odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie
Komu przysługuje odszkodowanie? Odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania względem niego w całości lub w części kary, której nie powinien był ponieść, przysługuje oskarżonemu, który w wyniku wznowienia postępowania lub kasacji został uniewinniony lub skazany na łagodniejszą karę, a także jeżeli (...)
Ustanie stosunku pracy następuje w następstwie: rozwiązania stosunku pracy na podstawie oświadczeń woli (czynności prawnych) albo wygaśnięcia stosunku pracy, które jest spowodowane określonymi zdarzeniami prawnymi. Wypowiedzenie umowy o pracę Wypowiedzenie umowy o pracę jest oświadczeniem woli jednej ze stron stosunku pracy zmierzające do rozwiązania (...)
Jakie uprawnienia przysługują pracownikowi zwalnianemu za wypowiedzeniem?
Kiedy zwalniany pracownik może żądać odszkodowania lub przywrócenia do pracy? Prawo pracy przyznaje pracownikowi zwalnianemu za wypowiedzeniem określone uprawnienia tylko wówczas, gdy wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę było nieuzasadnione lub niezgodne z prawem. Z nieuzasadnionym wypowiedzeniem mamy do czynienia wtedy, gdy następuje ono bez uzasadnionej przyczyny (...)
Szkoda na osobie, czyli o odszkodowaniu za utratę zdrowia
Co to jest szkoda na osobie? Szkoda na osobie polega na uszkodzeniu ciała, wywołaniu rozstroju zdrowia, pozbawieniu życia, pozbawieniu wolności i naruszeniu innych dóbr osobistych człowieka. Szkoda na osobie może być wywołana czynem niedozwolonym (np. pobiciem, spowodowaniem wypadku samochodowego itp.). Pod pojęciem szkody kodeks cywilny rozumie wszelkie uszczerbki wynikłe z (...)
