Jakie praktyki ograniczające konkurencję są zakazane?

Dlaczego i jak jest chroniona konkurencja?

Już art. 9 ustawy - Prawo przedsiębiorców zobowiązuje ogólnie przedsiębiorców do wykonywania działalności gospodarczzgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów, a także poszanowania oraz ochrony praw i wolności człowieka. Zakazuje więc praktyk ograniczających konkurencję (praktyk monopolistycznych) oraz prowadzenia działalności w sposób niezgodny z prawem lub z dobrymi obyczajami (czyny nieuczciwej konkurencji). Ustawy odrębne (np. ustawa  o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów) precyzują te zakazy i regulują konsekwencje zachowań odbiegających od tego modelu.

Konkurencja to rywalizacja co najmniej dwóch podmiotów w dążeniu do osiągnięcia tego samego celu, lecz z jednoczesnym działaniem zmierzającym do uzyskania przewagi. Konkurencja gospodarcza oznacza zaś zespół środków i czynników mających ukazać atrakcyjność i siłę przedsiębiorstwa. Nawet więc działalność w dziedzinach pokrewnych może uzasadniać istnienie stosunku konkurencyjnego. Czynem konkurencyjnym jest natomiast relacja dwóch przedsiębiorców oferujących w tym samym czasie tej samej klienteli takie same lub substytucyjne towary (usługi), podejmowana w zamiarze przyciągnięcia klientów do oferty rynkowej rywalizujących przedsiębiorców.

Konkurencja jest zjawiskiem pożądanym, gdyż prowadzi do poprawy jakości towarów i usług, a także zakresu ich wyboru. Dlatego też państwo chroni ekonomiczny mechanizm konkurencji, zwalczając wszelkie przejawy monopolizacji rynku.

Nowa ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów – obowiązująca od 21 kwietnia 2007 r. - określa warunki rozwoju i ochrony konkurencji oraz zasady podejmowanej w interesie publicznym ochrony interesów przedsiębiorców i konsumentów. Reguluje też zasady i tryb przeciwdziałania praktykom ograniczającym konkurencję oraz praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów, a także antykonkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców i ich związków, jeżeli te praktyki lub koncentracje wywołują lub mogą wywoływać skutki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto ustawa ta określa organy właściwe w sprawach ochrony konkurencji i konsumentów. Nowa ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów nie odbiega znacząco od swej poprzedniczki z 2000 roku.

Zachowania naruszające mechanizm konkurencji mogą przybierać postać tzw. praktyk ograniczających konkurencję lub czynów koncentracyjnych. Zwalczanie tych zachowań ma miejsce w postępowaniu antymonopolowym, prowadzonym jako postępowanie administracyjne. Nowe przepisy wprowadzają instytucję zawiadomień w sprawie stosowania zakazanych praktyk ograniczających konkurencję. Postępowanie antymonopolowe jest przy tym wszczynane wyłącznie z urzędu. Podniesiony został też próg obrotów, powyżej których uczestnicy koncentracji będą zobowiązani uzyskać zgodę Prezesa UOKiK na koncentrację.

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów dzieli praktyki ograniczające konkurencję na:

  • zawieranie porozumień ograniczających wolną konkurencję,
  • nadużywanie pozycji dominującej.

W ciągu wielu lat udało się UOKiK zbudować pozycję urzędu eksperckiego, niezależnego. W tym czasie w większości branż w przeszłości zamkniętych dla konkurencji, jak telekomunikacja, energetyka, transport lotniczy, zostały stworzone ramy prawne umożliwiające jej zaistnienie. Ponieważ przedsiębiorcy mieli już dużo czasu, aby nauczyć się prawa antymonopolowego i konsumenckiego, kary za jego naruszanie będą w praktyce surowsze.

Jakich przedsiębiorców dotyczą zakazy praktyk ograniczających konkurencję?

Pod pojęciem "przedsiębiorcy" w rozumieniu omawianej ustawy rozumie się przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, a także: 

  • osobę fizyczną, osobę prawną, a także jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, organizującą lub świadczącą usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców
  • osobę fizyczną wykonującą zawód we własnym imieniu i na własny rachunek lub prowadzącą działalność w ramach wykonywania takiego zawodu, 
  • osobę fizyczną, która posiada kontrolę (tj. uprawnienia, które osobno albo łącznie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiają wywieranie decydującego wpływu na innego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców) nad co najmniej jednym przedsiębiorcą, choćby nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców, jeżeli podejmuje dalsze działania podlegające kontroli koncentracji, 
  • związek przedsiębiorców (czyli izby, zrzeszenia i inne organizacje zrzeszające przedsiębiorców, jak również związki tych organizacji) - na potrzeby przepisów dotyczących praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. 

Jakie porozumienia ograniczające konkurencję są zabronione?

Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów, zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym, polegające w szczególności na: 

  1. ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen (tzn. cen, jak również opłat o charakterze cen, marż handlowych, prowizji i narzutów do cen) i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów (tzn. rzeczy, jak również energii, papierów wartościowych i innych praw majątkowych, usług, a także robót budowlanych); 
  2. ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji; 
  3. podziale rynków zbytu lub zakupu; 
  4. stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji; 
  5. uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy; 
  6. ograniczaniu dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem; 
  7. uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny. 

"Porozumienia" w rozumieniu ustawy, to: 

  • umowy zawierane między przedsiębiorcami, między związkami przedsiębiorców oraz między przedsiębiorcami i ich związkami albo niektóre postanowienia tych umów, 
  • uzgodnienia dokonane w jakiejkolwiek formie przez dwóch lub więcej przedsiębiorców lub ich związki, 
  • uchwały lub inne akty związków przedsiębiorców lub ich organów statutowych. 

##baner##

W przypadku stwierdzenia naruszenia przez przedsiębiorcę zakazów określonych www. pkt 1-6 ustawy lub w art. 101 ust. 1 lit. a-e Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, odpowiedzialności podlega obecnie również osoba zarządzająca, która w ramach sprawowania swojej funkcji w czasie trwania stwierdzonego naruszenia tych zakazów umyślnie dopuściła przez swoje działanie lub zaniechanie do naruszenia przez tego przedsiębiorcę wymienionych zakazów.

Kiedy porozumienia ograniczające konkurencję są nieważne?

Zasadą jest, że zawarte porozumienia, które spełniają powyższe przesłanki (tzn. porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym), są w całości lub w odpowiedniej części nieważne.

Ustawa dopuszcza jednak w pewnych szczególnych przypadkach zawieranie takich porozumień, jednakże tylko pomiędzy określonymi podmiotami. Zakazu nie stosuje się bowiem do porozumień zawieranych między

  1. konkurentami (tzn. przedsiębiorcami, którzy wprowadzają lub mogą wprowadzać albo nabywają lub mogą nabywać, w tym samym czasie, towary na rynku właściwym) - jeżeli ich łączny udział w rynku właściwym, którego dotyczy porozumienie, nie przekracza 5%;
  2. przedsiębiorcami, którzy nie są konkurentami - jeżeli udział żadnego z nich w rynku właściwym, którego dotyczy porozumienie, nie przekracza 10%.

Zakazu nie stosuje się również, w przypadku gdy udziały w rynku właściwym określone wyżej nie zostały przekroczone o więcej niż 2 punkty procentowe w okresie 2 kolejnych lat kalendarzowych w czasie trwania porozumienia.

Wyłączenia powyższe nie dotyczą jednak porozumień polegających na ustalaniu, bezpośrednio lub pośrednio, cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów; ograniczaniu lub kontrolowaniu produkcji lub zbytu oraz postępu technicznego lub inwestycji albo podziale rynków zbytu lub zakupu czy też uzgadnianiu przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu lub przez tych przedsiębiorców i przedsiębiorcę będącego organizatorem przetargu warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny. Te, nawet mimo nieprzekroczenia ww. limitów udziału w rynku, są zakzazane.

Zakazu zawierania porozumień ograniczających konkurencję nie stosuje się również do porozumień, które jednocześnie:

  1. przyczyniają się do polepszenia produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu technicznego lub gospodarczego
  2. zapewniają nabywcy lub użytkownikowi odpowiednią część wynikających z porozumień korzyści
  3. nie nakładają na zainteresowanych przedsiębiorców ograniczeń, które nie są niezbędne do osiągnięcia tych celów; 
  4. nie stwarzają tym przedsiębiorcom możliwości wyeliminowania konkurencji na rynku właściwym w zakresie znacznej części określonych towarów. 

Ciężar udowodnienia ww. okoliczności spoczywa na przedsiębiorcy. Ponadto wyłączenie spod zakazu zawierania porozumień ograniczających konkurencję może być zawarte w akcie prawnym. Rada Ministrów została bowiem ustawowo upoważniona do tego, iż może generalnie (rozporządzeniem) wyłączyć określone rodzaje porozumień spełniające ww. przesłanki spod zakazu, biorąc pod uwagę korzyści, jakie mogą przynieść określone rodzaje porozumień. Obecnie obowiązuje kilka tego typu rozporządzeń RM:

 

  • z dnia 30 marca 2011 r. w sprawie wyłączenia niektórych rodzajów porozumień wertykalnych spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję;
  • z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie wyłączenia określonych porozumień specjalizacyjnych i badawczo-rozwojowych spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję;
  • z dnia 17 kwietnia 2015 r. w sprawie wyłączenia niektórych rodzajów porozumień o transferze technologii spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję. 

Zakaz nadużywania pozycji dominującej

"Pozycją dominującą" jest pozycja przedsiębiorcy na rynku właściwym, która umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów. Istnieje domniemanie, że przedsiębiorca, który ma udział w rynku właściwym przekraczający 40%, posiada pozycję dominującą.

Zakazane jest natomiast nadużywanie tej pozycji na rynku właściwym przez jednego lub kilku przedsiębiorców. Nadużywanie pozycji dominującej może polegać np. na: 

  1. bezpośrednim lub pośrednim narzucaniu nieuczciwych cen, w tym cen nadmiernie wygórowanych albo rażąco niskich, odległych terminów płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży towarów; 
  2. ograniczeniu produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkodą dla kontrahentów lub konsumentów; 
  3. stosowaniu w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub niejednolitych warunków umów, stwarzających tym osobom zróżnicowane warunki konkurencji; 
  4. uzależnianiu zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez drugą stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy; 
  5. przeciwdziałaniu ukształtowaniu się warunków niezbędnych do powstania bądź rozwoju konkurencji
  6. narzucaniu przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów, przynoszących mu nieuzasadnione korzyści (np. uzależnienie przyłączenia od nieodpłatnego przekazania przez podmiot przyłączany wybudowanych urządzeń należy uznać za narzucenie uciążliwych warunków,  które równocześnie przynosi przedsiębiorstwu energetycznemu nieuzasadnione korzyści); 
  7. podziale rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub podmiotowych. 

W przypadku nadużywania pozycji dominującej ustawa nie przewiduje wyłączeń spod tego zakazu.

Czynności prawne będące przejawem nadużywania pozycji dominującej są w całości lub w odpowiedniej części nieważne. 

Przykład:

Nieważne będzie postanowienie umowne, zgodnie z którym przedsiębiorca posiadający dominującą pozycję na rynku uzależnia możliwość dochodzenia odszkodowania przez konsumenta za wady rzeczy od poinformowania sprzdawcy o tych wadach w terminie 3 dni od dokonania zakupu.

Nie powinna natomiast zostać uznana za nadużywanie pozycji dominującej odmowa zawarcia umowy z powołaniem się na obiektywnie uzasadnione powody leżące po stronie potencjalnego kontrahenta, np. odmowa wywiązywania się ze słusznych zobowiązań wzajemnych lub z powodu niewypłacalności. Są to, bowiem takie przyczyny odmowy zawarcia umowy, które w normalnych warunkach obrotu uzasadniają odmowę zawarcia umowy przez każde przedsiębiorstwo.

Rynek właściwy

Jak wskazano, praktyką ograniczającą konkurencję jest zawieranie porozumień ograniczających konkurencję na rynku właściwym, a także nadużywanie pozycji dominującej na rynku właściwym. Kluczowym zagadnieniem jest tu określenie rynku właściwego. Zgodnie z ustawą, "rynkiem właściwym" jest rynek towarów, które ze względu na ich przeznaczenie, cenę oraz właściwości, w tym jakość, są uznawane przez ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone warunki konkurencji. Pojęcie rynku właściwego jest szczególnie nieostre i zawsze powoduje szereg sporów. Rozwiązanie tych sporów ma jednak kluczowe znaczenie dla określenia, czy przedsiębiorcy stosują porozumienia ograniczające konkurencję lub też czy nadużywają pozycji dominującej.

Oczywistym jest bowiem, że ograniczanie wolnej konkurencji może dotyczyć jedynie pewnego segmentu rynku, właściwego właśnie dla określonych przedsiębiorców. Nie mogą bowiem konkurować ze sobą producenci zabawek z wytwórcami soków owocowych, gdyż rynki, na których działają są zupełnie inne i od siebie niezależne. Problem powstaje wówczas, gdy konkurują ze sobą producenci np. past do zębów z producentami nici dentystycznych. Czy rynek, na którym działają ci producenci, jest dla nich wspólnym rynkiem właściwym? Czy pasta do zębów jest uznanym substytutem nici dentystycznych? Z takimi właśnie pytaniami spotyka się praktyka, określając, czy w analizowanym przypadku doszło do ograniczania konkurencji.

W większości kontrowersyjnych przypadków nie sposób arbitralnie stwierdzić, czy producenci działają na wspólnym rynku. Czy można bowiem z góry powiedzieć, że banany są w jakimkolwiek stopniu substytutem jabłek? Nie jest też celem niniejszej porady wyjaśnianie tych zawiłości, które należy pozostawić praktyce i orzecznictwu. Pragniemy jedynie zwrócić uwagę na możliwie pojawiające się problemy.

 

Pamiętaj, że:

  • zakazane są porozumienia ograniczające konkurencję, a także nadużywanie pozycji dominującej,
  • od zakazu nadużywania pozycji dominującej nie ma wyłączeń, podczas gdy spod zakazu zawierania porozumień istnieją wyjątki.

 

Podstawa prawna:

Potrzebujesz porady prawnej?

Jakie działania są niezgodne z regułami konkurencji?

Jakie działania są niezgodne z regułami konkurencji?

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów zakazuje praktyk ograniczających konkurencję. Reguły konkurencji są wiążące dla przedsiębiorców oraz dla osób zarządzających. Obejmują one zakaz zawierania antykonkurencyjnych porozumień (praktyki wielostronne) oraz zakaz (...)

Gdy ktoś ogranicza twoją działalność na rynku...sprawdź, czy nie masz do czynienia z praktykami ograniczającymi konkurencję!

Gdy ktoś ogranicza twoją działalność na rynku...sprawdź, czy nie masz do czynienia z praktykami ograniczającymi konkurencję!

Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów dzieli praktyki ograniczające konkurencję na: zawieranie porozumień ograniczających wolną konkurencję, nadużywanie pozycji dominującej. Rynek właściwy Praktyką ograniczającą konkurencję jest zawieranie porozumień ograniczających konkurencję (...)

Przewaga kontraktowa w nowych przepisach

Przewaga kontraktowa w nowych przepisach

Weszła w życie nowa ustawa o przewadze kontraktowej. Wprowadzone zmiany poprawią sytuację rolników i dostawców produktów w kontaktach z największymi podmiotami na rynku rolno-spożywczym. UOKiK przygotował zestawienie najczęstszych pytań i odpowiedzi dotyczących (...)

Akt o usługach cyfrowych

Akt o usługach cyfrowych

Pierwsze wspólne przepisy dotyczące obowiązków i odpowiedzialności pośredników na jednolitym rynku otworzą nowe możliwości świadczenia usług cyfrowych ponad granicami przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony użytkowników bez względu (...)

UOKiK może nałożyć karę za niedozwolone porozumienie zawarte przez podwładnego

UOKiK może nałożyć karę za niedozwolone porozumienie zawarte przez podwładnego

Przepisy prawa antymonopolowego zawierają zakaz zawierania porozumień eliminujących, ograniczających lub w inny sposób naruszających konkurencję na rynku właściwym. Takie porozumienie może być zawarte w dowolnej formie również przez pracowników działających w imieniu (...)

Jak złożyć wniosek leniency?

Jak złożyć wniosek leniency?

Na czym polega program łagodzenia kar (leniency)? Przedsiębiorca, który zawarł ograniczające konkurencję porozumienie, może ubiegać się o całkowite zwolnienie z kary pieniężnej lub redukcję jej wymiaru, jeżeli przyzna się do udziału w porozumieniu i przedstawi Urzędowi informacje (...)

UOKiK zachęca do donosów...

UOKiK zachęca do donosów...

Ruszył program dla sygnalistów Wiesz o zmowie przedsiębiorców? Możesz anonimowo zawiadomić UOKiK. Ruszył pilotażowy program pozyskiwania informacji od tzw. sygnalistów.UOKiK czeka na zgłoszenia pod numerem telefonu 22 55 60 500  lub mailowe, na adres sygnalista@uokik.gov.pl. Niedozwolone (...)

Jak chronione są zbiorowe interesy konsumentów?

Jak chronione są zbiorowe interesy konsumentów?

Już art. 17 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zobowiązuje ogólnie przedsiębiorców do wykonywania działalności gospodarczej na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Natomiast inne ustawy, (...)

Przeciwdziałanie nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej

Przeciwdziałanie nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej

Czemu ma służyć nowa regulacja o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej? 12 lipca 2017 r. wejdzie w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (przygotowana przez Ministerstwo (...)

Odszkodowanie za szkody związane z naruszeniem konkurencji

Odszkodowanie za szkody związane z naruszeniem konkurencji

Co reguluje ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji?  Ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji wprowadza od 27 czerwca szereg ułatwień dla poszkodowanych, którzy (...)

Jakie porozumienia między przedsiębiorstwami są nieważne z mocy prawa?

Jakie porozumienia między przedsiębiorstwami są nieważne z mocy prawa?

Zgodnie z artykułem 81 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE), niezgodne ze wspólnym rynkiem i zakazane są wszelkie porozumienia między przedsiębiorstwami, wszelkie decyzje związków przedsiębiorstw i wszelkie praktyki uzgodnione, które mogą wpływać na handel między Państwami (...)

Jak konsument może się bronić przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi przedsiębiorców?

Jak konsument może się bronić przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi przedsiębiorców?

Czego dotyczy ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym? Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, obowiązująca od 21 grudnia 2007 r., określa nieuczciwe praktyki rynkowe w działalności gospodarczej i zawodowej oraz zasady przeciwdziałania (...)

Decyzje UOKiK. Działali nielegalnie, ale od kary się wymigali

Decyzje UOKiK. Działali nielegalnie, ale od kary się wymigali

Kronopol i Akuna Polska - to przedsiębiorcy, którzy zawarli niedozwolone porozumienia z dystrybutorami swoich produktów. Zabronione praktyki stosowali także dwaj białostoccy przedsiębiorcy działający na rynku odpadów oraz siedem korporacji taksówkowych z Grudziądza. [na zdj. Małgorzata Krasbodębska-Tomkiel, (...)

Uprawnienia MŚP wobec platform i wyszukiwarek internetowych

Uprawnienia MŚP wobec platform i wyszukiwarek internetowych

Coraz więcej przedsiębiorców działa na platformach internetowych. Trudno już wyobrazić sobie prowadzenie biznesu bez obecności w sieci.  Dowiedz się, jakie prawa przysługują przedsiębiorcom w relacjach z platformami internetowymi i wyszukiwarkami internetowymi. ##baner## Komu (...)

Odszkodowanie za szkody związane z naruszeniem konkurencji

Odszkodowanie za szkody związane z naruszeniem konkurencji

Do Sejmu trafił rządowy projekt ustawy o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji, tzw. private enforcement. Poszkodowani przez zmowy lub nadużywanie pozycji dominującej będą mogli domagać się odszkodowania za poniesione straty. Z powództwem do (...)

Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów

Praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów

Ustawa antymonopolowa, jak potocznie nazywana jest ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów ma za zadanie ochronę wolnej konkurencji na wolnym rynku, co pośrednio stanowi ochronę konsumentów – ostatniego ogniwa w łańcuchu gospodarki rynkowej. Przepisy tej ustawy zawierają jednak wprost (...)

Klauzule niedozwolone a prawa konsumenta

Klauzule niedozwolone a prawa konsumenta

Niedozwolone klauzule umowne W przypadku wielu dziedzin życia konsumenci nie mają możliwości negocjowania warunków proponowanej umowy. Mają oni tylko możliwość podpisania kontraktu albo jego odrzucenia w całości. Dotyczy to na przykład umów stosowanych przez banki, (...)

Jakie kary są nakładane na przedsiębiorców za naruszenie reguł konkurencji?

Jakie kary są nakładane na przedsiębiorców za naruszenie reguł konkurencji?

Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów UOKiK może nakładać na przedsiębiorców kary pieniężne za naruszenia reguł konkurencji. Przyjmuje się bowiem, iż konkurencja sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości i produktywności. Jest korzystna dla przedsiębiorców (...)

Jak domagać się odszkodowania za straty w wyniku antykonkurencyjnych praktyk?

Jak domagać się odszkodowania za straty w wyniku antykonkurencyjnych praktyk?

Poniosłeś stratę w wyniku antykonkurencyjnych praktyk? Możesz domagać się odszkodowania Poszkodowani przez praktyki ograniczające konkurencję mogą dochodzić roszczeń odszkodowawczych przed sądami. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny przypomniał, że nie ma przy tym znaczenia, że (...)

Współpraca z Prezesem UOKiK może się opłacać

Współpraca z Prezesem UOKiK może się opłacać

Pół miliarda złotych - tyle zaoszczędziły w tym roku firmy, które w trakcie postępowań współpracowały z Prezesem UOKiK. Przepisy antymonopolowe pozwalają przedsiębiorcom na skorzystanie z programu łagodzenia kar leniency lub instytucji dobrowolnego poddania się (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Pojęcie Informowania o wykonywaniu zawodu i pozyskiwaniu klientów, o którym mowa w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego

Pojęcie Informowania o wykonywaniu zawodu i pozyskiwaniu klientów, o którym mowa w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego

Jak należy rozumieć pojęcie: Informowania o wykonywaniu zawodu i pozyskiwaniu klientów, o którym mowa w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego? Informowanie o wykonywaniu zawodu oraz działalności (...)

Pojęcie Informowania o wykonywaniu zawodu i pozyskiwaniu klientów, o którym mowa w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego

Pojęcie Informowania o wykonywaniu zawodu i pozyskiwaniu klientów, o którym mowa w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego

Jak należy rozumieć pojęcie: Informowania o wykonywaniu zawodu i pozyskiwaniu klientów, o którym mowa w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego? Informowanie o wykonywaniu zawodu oraz działalności (...)

Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę

Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę

Rozwiązałem umowę za porozumieniem stron z pracodawcą. Porozumienie zostało zawarte 2 listopada 2005 roku. Zgodnie z jego treścią rozwiązuje się za porozumieniem stron umowę o pracę zawartą (...)

Ustalenie kontaktów ojca z synem.

Ustalenie kontaktów ojca z synem.

Ma ustalone widywania z moim dzieckiem. Nie mogę dziecka zabierać na wakacje , ferie itp, ponieważ matka dziecka się na to nie zgadza. Jego matka nie pozwala mu również zostać u mnie na noc. Co (...)

Czy mogę wymienić prawo jazdy angielskie na polskie?

Czy mogę wymienić prawo jazdy angielskie na polskie?

Chciałbym Państwa prosić o opinię prawną w sprawie wymiany angielskiego prawa jazdy na polskie. Ale zaczynając od początku w 2013 straciłem prawo jazdy za jazdę po pijaku. Po tym zdarzeniu przeprowadziłem (...)

Czy należy mi się odprawa z tytułu likwidacji mojego stanowiska?

Czy należy mi się odprawa z tytułu likwidacji mojego stanowiska?

Obecnie mija już 10 lat odkąd pracuję w zakładzie pracy. Z powodu cięcia wydatków, pracodawca zaproponował mi dwie opcje wypowiedzenie umowy za porozumienia stron (likwidowane jest moje stanowisko), (...)

Rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem akademickim przed końcem semestru

Rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem akademickim przed końcem semestru

Czy rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem akademickim bez porozumienia stron może nastąpić przed końcem semestru? Art. 128. 1. ustawy prawo o szkolnictwie wyższym:Rozwiązanie lub wygaśnięcie (...)

Prawo do miejsca w grobie

Prawo do miejsca w grobie

Ojciec mojego męża został pochowany na Powązkach Wojskowych, w grobie rodzinnym, gdzie został pochowany jego brat, który zginął w Powstaniu Warszawskim. W tym grobie również jest pochowana matka (...)

Likwidacja Spółki a odprawy pracownicze

Likwidacja Spółki a odprawy pracownicze

W Spółce z o.o. po zmniejszeniu zatrudnienia spółka liczy 4 pracowników łącznie z Prezesem Spółki, który też zatrudniony jest na umowę o pracę. Spółka ostatniego dnia października tego (...)

Porozumienie zawarte pod wpływem groźby

Porozumienie zawarte pod wpływem groźby

Pracodawca podpisał z pracownikiem rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Jednakże aby skłonić pracownika do odpisania tego porozumienia przedstawił mu powody, które uzasadniały - zdaniem pracodawcy (...)

Prawa do dziecka z konkubinatu

Prawa do dziecka z konkubinatu

Jakie prawa do opieki nad dzieckiem posiadam, jeżeli nie żyję w związku formalnym z matką dziecka? Jeżeli np. matka nie wykazuje zgody na wyjazd z córką na urlop bez wyraźnego uzasadnienia, czy (...)

Forma porozumienia w sprawie alimentów

Forma porozumienia w sprawie alimentów

Czy porozumienie między małżonkami dotyczące wysokości alimentów na dziecko powinno być zawarte na piśmie, czy wystarczy ustnie? I jaką wartość mają takie prywatne oświadczenia? Chodzi o niepłacenie (...)

Odprawa pieniężna przy porozumienie stron czy rozwiązaniu umowy z uwagi na likwidacje stanowiska?

Odprawa pieniężna przy porozumienie stron czy rozwiązaniu umowy z uwagi na likwidacje stanowiska?

Pracuję u jednego pracodawcy od 10 lat. Przez toczące się w firmie zmiany, podjęto decyzję o zlikwidowaniu mojego stanowiska. Pracodawca chce rozwiązać umowę na podstawie porozumienia stron zwalniając (...)

Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z małżonków

Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z małżonków

Jestem żonaty i mam dwójkę dzieci. W małżeństwie od dłuższego czasu nam się nie okłada. Ciągle awantury i kłótnie. Oboje z żoną myślimy o rozwodzie, ale żadne z nas się jeszcze na to (...)

Okres wypowiedzenia przy porozumieniu stron

Okres wypowiedzenia przy porozumieniu stron

Mam umowę o pracę na czas nieokreślony. W sierpniu urodziłam syna. Urlop macierzyński skończył mi się 29.12.2008 i jeszcze skorzystałam z urlopu płatnego (zaległego) do 30.01.2009. Wróciłam (...)

Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę

Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę

Rozwiązałem umowę za porozumieniem stron z pracodawcą. Porozumienie zostało zawarte 2 listopada 2005 roku. Zgodnie z jego treścią rozwiązuje się za porozumieniem stron umowę o pracę zawartą (...)

Ustalenie kontaktów ojca z synem.

Ustalenie kontaktów ojca z synem.

Ma ustalone widywania z moim dzieckiem. Nie mogę dziecka zabierać na wakacje , ferie itp, ponieważ matka dziecka się na to nie zgadza. Jego matka nie pozwala mu również zostać u mnie na noc. Co (...)

Czy mogę wymienić prawo jazdy angielskie na polskie?

Czy mogę wymienić prawo jazdy angielskie na polskie?

Chciałbym Państwa prosić o opinię prawną w sprawie wymiany angielskiego prawa jazdy na polskie. Ale zaczynając od początku w 2013 straciłem prawo jazdy za jazdę po pijaku. Po tym zdarzeniu przeprowadziłem (...)

Czy należy mi się odprawa z tytułu likwidacji mojego stanowiska?

Czy należy mi się odprawa z tytułu likwidacji mojego stanowiska?

Obecnie mija już 10 lat odkąd pracuję w zakładzie pracy. Z powodu cięcia wydatków, pracodawca zaproponował mi dwie opcje wypowiedzenie umowy za porozumienia stron (likwidowane jest moje stanowisko), (...)

Rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem akademickim przed końcem semestru

Rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem akademickim przed końcem semestru

Czy rozwiązanie umowy o pracę z nauczycielem akademickim bez porozumienia stron może nastąpić przed końcem semestru? Art. 128. 1. ustawy prawo o szkolnictwie wyższym:Rozwiązanie lub wygaśnięcie (...)

Prawo do miejsca w grobie

Prawo do miejsca w grobie

Ojciec mojego męża został pochowany na Powązkach Wojskowych, w grobie rodzinnym, gdzie został pochowany jego brat, który zginął w Powstaniu Warszawskim. W tym grobie również jest pochowana matka (...)

Likwidacja Spółki a odprawy pracownicze

Likwidacja Spółki a odprawy pracownicze

W Spółce z o.o. po zmniejszeniu zatrudnienia spółka liczy 4 pracowników łącznie z Prezesem Spółki, który też zatrudniony jest na umowę o pracę. Spółka ostatniego dnia października tego (...)

Porozumienie zawarte pod wpływem groźby

Porozumienie zawarte pod wpływem groźby

Pracodawca podpisał z pracownikiem rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Jednakże aby skłonić pracownika do odpisania tego porozumienia przedstawił mu powody, które uzasadniały - zdaniem pracodawcy (...)

Prawa do dziecka z konkubinatu

Prawa do dziecka z konkubinatu

Jakie prawa do opieki nad dzieckiem posiadam, jeżeli nie żyję w związku formalnym z matką dziecka? Jeżeli np. matka nie wykazuje zgody na wyjazd z córką na urlop bez wyraźnego uzasadnienia, czy (...)

Forma porozumienia w sprawie alimentów

Forma porozumienia w sprawie alimentów

Czy porozumienie między małżonkami dotyczące wysokości alimentów na dziecko powinno być zawarte na piśmie, czy wystarczy ustnie? I jaką wartość mają takie prywatne oświadczenia? Chodzi o niepłacenie (...)

Odprawa pieniężna przy porozumienie stron czy rozwiązaniu umowy z uwagi na likwidacje stanowiska?

Odprawa pieniężna przy porozumienie stron czy rozwiązaniu umowy z uwagi na likwidacje stanowiska?

Pracuję u jednego pracodawcy od 10 lat. Przez toczące się w firmie zmiany, podjęto decyzję o zlikwidowaniu mojego stanowiska. Pracodawca chce rozwiązać umowę na podstawie porozumienia stron zwalniając (...)

Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z małżonków

Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z małżonków

Jestem żonaty i mam dwójkę dzieci. W małżeństwie od dłuższego czasu nam się nie okłada. Ciągle awantury i kłótnie. Oboje z żoną myślimy o rozwodzie, ale żadne z nas się jeszcze na to (...)

Okres wypowiedzenia przy porozumieniu stron

Okres wypowiedzenia przy porozumieniu stron

Mam umowę o pracę na czas nieokreślony. W sierpniu urodziłam syna. Urlop macierzyński skończył mi się 29.12.2008 i jeszcze skorzystałam z urlopu płatnego (zaległego) do 30.01.2009. Wróciłam (...)

Wypowiedzenie zmieniające

Wypowiedzenie zmieniające

W październiku otrzymałam od pracodawcy Oświadczenie o zmianie warunków pracy. W oświadczeniu tym napisano, że zmienia mi się warunki pracy ( konkretnie praca ma odbywać się w zupełnie innych (...)

Wypowiedzenie umowy o pracę a zasiłek

Wypowiedzenie umowy o pracę a zasiłek

Czy w przypadku wypowiedzenia przez pracownika umowy o pracę z zachowaniem 3 miesięcznego okresu przysługuje zasiłek dla bezrobotnych? Czy w przypadku wypowiedzenia na zasadzie porozumienia stron przysługuje (...)

Elementy weksla

Elementy weksla

Jestem prawnym posiadaczem weksla, sporządzonego na urzędowym blankiecie, na zabezpieczenie umowy komisu. Dłużnik wpisał tylko miejsce, datę wystawienia, kwotę długu (liczbowo i słownie), przybił (...)

FORUM PRAWNE

nadużycie pozycji dominującej na poziomie krajowym

nadużycie pozycji dominującej na poziomie krajowym Witam, pytanie do prawnika, który organ dokładnie stwierdza nadużycie pozycji dominującej na poziomie krajowym? Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. (...)

Czy po studiach nadal mogę otrzymywać alimenty od ojca?

Czy po studiach nadal mogę otrzymywać alimenty od ojca? Witam! Od października 2010 r. miałam zasądzone alimenty, wówczas zaczynałam studia podyplomowe. W lipcu, bieżącego roku miałam obronę (...)

Legalizacja miękkich narkotyków

Legalizacja miękkich narkotyków Chciałem w szanownym gronie osób zajmujących się prawem zadać pytanie: Czy jesteście za legalizacją miękkich narkotyków (np. marihunana) oraz czym Waszym zdaniem (...)

Kazus - kontrola

Kazus - kontrola Czy ktoś mógłby pomóc rozwiązać ten kazus, nie wiem jak go ugryźć W przedsiębiorstwie X rozpoczęła się inspekcja prowadzona przez grupę kontrolerów z Urzędu Komunikacji (...)

nadużycie pozycji dominującej na poziomie krajowym

nadużycie pozycji dominującej na poziomie krajowym Witam, pytanie do prawnika, który organ dokładnie stwierdza nadużycie pozycji dominującej na poziomie krajowym? Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. (...)

Czy po studiach nadal mogę otrzymywać alimenty od ojca?

Czy po studiach nadal mogę otrzymywać alimenty od ojca? Witam! Od października 2010 r. miałam zasądzone alimenty, wówczas zaczynałam studia podyplomowe. W lipcu, bieżącego roku miałam obronę (...)

Legalizacja miękkich narkotyków

Legalizacja miękkich narkotyków Chciałem w szanownym gronie osób zajmujących się prawem zadać pytanie: Czy jesteście za legalizacją miękkich narkotyków (np. marihunana) oraz czym Waszym zdaniem (...)

Kazus - kontrola

Kazus - kontrola Czy ktoś mógłby pomóc rozwiązać ten kazus, nie wiem jak go ugryźć W przedsiębiorstwie X rozpoczęła się inspekcja prowadzona przez grupę kontrolerów z Urzędu Komunikacji (...)

Rozwod bez porozumienia stron

Rozwod bez porozumienia stron Mialam trudna sytuacje rodzinna zwiazana z rozwodem. Maz nie chcial mi go dac. Jednakowoz odeszlam od niego i krakowska kancelaria Mosor Oleksiak-Szeląg poprowadzila sprawe (...)

Brak Porozumienia zmieniającego

Brak Porozumienia zmieniającego Witam, Ponad rok temu zostałam przesunięta ze swojego działu, w którym pracowałam ponad 2 lata do innego działu. Jednak wiązało się to z podpisaniem porozumienia (...)

Rozwod bez porozumienia stron

Rozwod bez porozumienia stron Mialam trudna sytuacje rodzinna zwiazana z rozwodem. Maz nie chcial mi go dac. Jednakowoz odeszlam od niego i krakowska kancelaria Mosor Oleksiak-Szeląg poprowadzila sprawe (...)

Brak Porozumienia zmieniającego

Brak Porozumienia zmieniającego Witam, Ponad rok temu zostałam przesunięta ze swojego działu, w którym pracowałam ponad 2 lata do innego działu. Jednak wiązało się to z podpisaniem porozumienia (...)

rozwiazanie porozumienia do umowy

rozwiazanie porozumienia do umowy Mam działalność gosp. i zawarta umowe z firma x. Wspolpracuje jako Przedstawieceil tej firmy). W umowie przewidziane jest mozliwosc ze na moja pisemna prosbe otrzymam (...)

Brak porozumienia w rodzinie...

Brak porozumienia w rodzinie... Witam. Nie wiem czy dobrze trafiłam, ale mam poważny problem. W mojej całej rodzinie jest konflikt. Mam 2 duzo starsze siostry które odwróciły się od mnie, rodzice (...)

Pomocy!! Brak porozumienia współwłaścicieli!!

Pomocy!! Brak porozumienia współwłaścicieli!! Witam wszystkich! Mam duży problem wraz z rodzeństwem dogadania się z ciotką co do sprzedaży nieruchomości... Mamy 50% udziałów a ciotka drugie (...)

"Anulowanie" porozumienia stron - groźba? + posługiwanie się cudzymi danymi w mailu

"Anulowanie" porozumienia stron - groźba? + posługiwanie się cudzymi danymi w mailu Witam wszystkich! Z góry przepraszam, jeśli mylę działy ale ten wydawał mi się najbardziej odpowiedni. Od (...)

Jakie prawo właściwe?

Jakie prawo właściwe? Witam wszystkich, Mam pytanie dotyczące międzynarodowej umowy sprzedaży. Znajomy jest przedsiębiorcą, ostatnio ma problem z kontrahentem z zagranicy. Chodzi mianowicie o sprzedaż (...)

Jestem na urlopie czy bez pracy?

Jestem na urlopie czy bez pracy? Miałam podpisaną umowę na czas określony do listopada b.r. Tydzień temu podpisałam pismo o treści: ''Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron: Zgodnie (...)

jak dojsc d o porozumienia z komornikiem?

jak dojsc d o porozumienia z komornikiem? jak dojsc d o porozumienia z komornikiem? jak dojsc do porozumienia z bankami w ktorych mam duze zadluzenie i roczne opznienie splat przez zla sytulacje finansowa, (...)

jak znieść współwłasność brzy braku porozumienia?

jak znieść współwłasność brzy braku porozumienia? witam, rodzice zapisali mnie i dwóm siostrom działki rolne, które zostały zapisane całemu rodzeństwu we współwłasności po 1/3 dla każdej. (...)

Brak porozumienia w srawie odziedziczonej nieruchomości

Brak porozumienia w srawie odziedziczonej nieruchomości Odziedziczyłam w udziałach po 1/2 z kuzynką mieszkanie po babci. Kuzynka nie zgadza się ani na spłacenie mnie, ani na sprzedaż mieszkania. (...)

Porady prawne