Kiedy choroba pracownika jest chorobą zawodową?

Pracodawca musi przenieść do innej odpowiedniej pracy także pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Jakie inne obowiązki ma pracodawca w przypadku choroby zawodowej pracownika?

Do obowiązków pracodawcy należy także ustalenie przyczyn powstania choroby zawodowej, charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą, wspólnie z właściwym organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Niezbędne jest również w tej sytuacji, usunięcie czynników szkodliwych, wywołujących objawy choroby i zastosowanie środków zapobiegawczych oraz realizowanie zaleceń lekarskich. Zakład pracy, w którym występują warunki szkodliwe dla zdrowia musi prowadzić rejestr zachorowań i podejrzeń o choroby zawodowe. Aby zmniejszyć lub wyeliminować ryzyko występowania tych chorób, pracodawcy są obowiązani przeznaczać czas i środki na prewencję czyli analizowanie przyczyn zachorowań związanych z warunkami pracy i na podstawie wyników stosować środki zapobiegawcze.

Jak przebiega postępowanie w sprawie podejrzenia lub rozpoznania choroby zawodowej?

Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej kieruje pracownika, którego dotyczy podejrzenie, na badanie do jednostki orzeczniczej I i II stopnia, gdzie o rozpoznaniu lub braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej orzeka lekarz o specjalizacji niezbędnej do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych, zatrudniony w jednej z tych jednostek. Inspektor sanitarny powiadamia dalej pracodawcę i jednostkę podstawową służby medycyny pracy, która sprawuje opiekę zdrowotną nad pracownikiem.

Lekarz, na podstawie wyników badań lekarskich, pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika, dokumentacji na temat przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego, wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej bądź braku symptomów czy śladów wskazujących na istnienie choroby zawodowej. Jeżeli jednak informacje i dane zawarte w dokumentacji są niewystarczające do wydania orzeczenia, lekarz może wystąpić o uzupełnienie ich do:

• pracodawcy - o dane na temat przebiegu zatrudnienia, organizacji pracy w tym pracy w godzinach nadliczbowych, narażenia zawodowego w tym wyników o pomiarach czynników szkodliwych wykonanych na stanowiskach pracy, stosowaniu środków ochrony indywidualnej przez pracownika, a także o przekazanie próbek substancji, z którą pracownik miał do czynienia,
• lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem - o dokumentację medyczną pracownika z wynikami badań okresowych,
• innego lekarza prowadzącego leczenie pracownika - o dokumentację medyczną,
• właściwego państwowego inspektora sanitarnego - o ocenę narażenia zawodowego w oparciu o dokumentację archiwalną, w odniesieniu do zakładów, które uległy likwidacji,
• pracownika - o uzupełnienie wywiadu zawodowego przeprowadzonego wcześniej przez lekarza lub inspektora sanitarnego wydającego skierowanie na badanie w celu rozpoznania choroby zawodowej.

Orzeczenie lekarskie przesyła się właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu, pracownikowi oraz osobie zgłaszającej podejrzenie choroby zawodowej. Gdy orzeczenie zostało wydane przez lekarza z jednostki orzeczniczej II stopnia, wysyła się je również do jednostki I stopnia.

Czy od wydanego orzeczenia pracownik może się odwołać?

Pracownik, który nie zgadza się z treścią orzeczenia, może w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia wystąpić z wnioskiem do jednostki orzeczniczej II stopnia o ponowne przeprowadzenie badań. Wniosek składa się za pośrednictwem jednostki I stopnia, zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie. Jednostka orzecznicza zawiadamia o tym inspektora sanitarnego. Orzeczenie wydane w wyniku powtórnego badania jest ostateczne.

Właściwy państwowy inspektor sanitarny, na podstawie materiału dowodowego, wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub braku podstaw do jej stwierdzenia, którą dalej przesyła:

• pracownikowi,
• pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym tą osobę w warunkach szkodliwych,
• jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie,
• właściwemu inspektorowi pracy.

Od decyzji wydanej przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego można odwołać się do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, a od decyzji tego organu - do sądu administracyjnego, składając skargę.

Pamiętaj, że:

• Pracodawca, po zakończeniu całego postępowania mającego na celu ustalenie niezdolności do pracy lub uszczerbku na zdrowiu, powstałego w wyniku stwierdzonej choroby zawodowej, przesyła zawiadomienie o skutkach tej choroby do właściwego państwowego inspektora sanitarnego oraz do Instytutu Medycyny Pracy im. Prof. Dr med. Jerzego Nofera w Łodzi.

Podstawa prawna:

• Ustawa Kodeks Pracy z 26 czerwca 1974 r. (Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami),
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania, podejrzenia, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych sprawach (Dz. U. 2002 r., Nr 132, poz. 1115).