2.6.2017

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Jak ustalić pracownikom czas pracy?

Obowiązek pracodawcy

Ustalanie i rozliczanie pracownikom czasu pracy należy do kompetencji pracodawcy, który jednak musi w tym zakresie stosować przepisy ochronne, zawarte w dziale szóstym Kodeksu pracy zatytułowanym „Czas pracy”. Przepisy tego działu określają przede wszystkim:

  • normy czasu pracy,
  • sposób obliczania wymiaru czasu pracy (liczby godzin pracy) w przyjętym okresie rozliczeniowym,
  • okresy odpoczynku dobowego i tygodniowego,
  • systemy, rozkłady i okresy rozliczeniowe czasu pracy,
  • ograniczenia w zakresie pracy w porze nocnej i zasady jej rekompensowania,
  • zasady polecania i rekompensowania pracownikom pracy nadliczbowej,
  • zasady rekompensowania pracy w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy,
  • dopuszczalność i zasady rekompensowania pracy w niedziele i święta.

Jak należy ustalać czas pracy?

Ustalanie czasu pracy powinno się odbywać:

  • w ramach przyjętego u pracodawcy systemu czasu pracy, którym objęty jest pracownik,
  • na liczbę godzin obliczoną na podstawie przepisów Kodeksu pracy o ustalaniu wymiaru czasu pracy,
  • na liczbę dni pracy wynikającą z wymiaru czasu pracy; pozostałe dni powinny być dla pracownika dniami wolnymi od pracy,
  • z zapewnieniem pracownikowi w każdej dobie co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku oraz w każdym tygodniu – co do zasady - co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku (obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego),
  • z uwzględnieniem ograniczeń w zakresie planowania pracy w porze nocnej określonych kategorii pracowników (np. pracownic w ciąży, młodociani).

Jakie systemy czasu pracy można stosować?

Kodeks pracy określa (w art. 129, art. 135–140[1], art. 143 i 144), jakie systemy czasu pracy, mogą być stosowane przez pracodawców. Należą do nich: 

  • tzw. podstawowy system czasu pracy, w którym dobowy wymiar czasu pracy wynosi 8 godzin, 
  • system równoważnego czasu pracy, w którym dobowy wymiar czasu może być przedłużony, co do zasady, do 12 godzin, a przy określonych rodzajach prac – nawet do 16 albo 24 godzin, 
  • system czasu pracy, w którym dopuszczalne jest przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień, a jednego dnia w niektórych tygodniach w tym okresie dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony do 12 godzin, 
  • system przerywanego czasu pracy, w którym rozkład czasu pracy może przewidywać jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin, 
  • system zadaniowego czasu pracy, w którym to przede wszystkim pracownik decyduje o swoim rozkładzie czasu pracy, 
  • system skróconego tygodnia pracy, w którym praca jest wykonywana przez mniej niż 5 dni w tygodniu, 
  • system tzw. weekendowego czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta,
  • tzw. ruchomy czas pracy. 

To, jakie systemy czasu pracy są stosowane u pracodawcy, winno wynikać z przepisów wewnątrzzakładowych obowiązujących u tego pracodawcy, czyli z układu zbiorowego pracy, regulaminu pracy albo z obwieszczenia. Wyjątkami są: system skróconego tygodnia pracy oraz system tzw. weekendowego czasu pracy – mogą być one stosowane do pracownika tylko na podstawie umowy o pracę. 

Jakie rozkłady czasu pracy można stosować?

W ramach systemów czasu pracy, pracodawca może zastosować wobec pracowników różne rozkłady czasu pracy (wg art. 142, art. 146, art. 150 § 1, art. 178 i art. 203 § 1 Kodeksu pracy), które także powinny być ustalone w przepisach wewnątrzzakładowych obowiązujących u pracodawcy. 

Bez względu na stosowany system czasu pracy dopuszczalna jest praca zmianowa, a ustalenie rozkładów czasu pracy w ramach pracy zmianowej może być różne. Nie ma w tym zakresie praktycznie żadnych ograniczeń, poza tym, że nie każdy pracownik może być zatrudniany w porze nocnej. W porze nocnej nie wolno bowiem zatrudniać pracownic w ciąży oraz młodocianych – jest to zakaz bezwzględny. Natomiast pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno zatrudniać w porze nocnej bez jego zgody.

Nie wszyscy pracownicy muszą jednak pracować w rozkładach czasu pracy wynikających z przepisów wewnątrzzakładowych. Na pisemny wniosek pracownika, pracodawca może bowiem ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, w którym pracownik jest zatrudniony. 

Normy i wymiar czasu pracy

Przepisy Kodeksu pracy (art. 129 § 1 i art. 130 Kodeksu pracy) określają normy czasu pracy, wynoszące: 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. W oparciu o te normy pracodawca ustala liczbę godzin i dni do przepracowania w przyjętym okresie rozliczeniowym czasu pracy.

Liczbę tych godzin oblicza się :

  • mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
  • dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku.

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy, świętami tymi są:

  • 1 stycznia – Nowy Rok,
  • 6 stycznia - Święto Trzech Króli,
  • pierwszy i drugi dzień Wielkiej Nocy,
  • 1 maja – Święto Państwowe,
  • 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
  • pierwszy dzień Zielonych Świątek,
  • dzień Bożego Ciała,
  • 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
  • 1 listopada – Wszystkich Świętych,
  • 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości,
  • 25 i 26 grudnia – pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia.

Dni pracy i dni wolne od pracy

Jak wskazują art. 151[9], art. 151[9a], art. 151[10] i art. 151[12] Kodeksu pracy, z wymiaru czasu pracy (liczby godzin do przepracowania) wynika liczba dni pracy. Ustala się ją, dzieląc liczbę godzin do przepracowania przez 8 (dobową normę czasu pracy). Pozostałe dni powinny być dla pracownika dniami wolnymi od pracy.

Dniami wolnymi od pracy dla pracownika są:

  • niedziele i święta, a w przypadkach dozwolonej pracy w te dni – dni udzielone w zamian za przepracowane niedziele i święta,
  • dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy – dniem takim może być każdy dzień tygodnia poza niedzielą i świętem,
  • dni rekompensujące pracownikowi przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy ponad 8 godzin – dni te mogą występować tylko w systemie równoważnego czasu pracy.

Niedziele i święta są co do zasady dniami wolnymi od pracy. Praca w te dni jest dozwolona tylko na zasadzie wyjątku, czyli:

  • w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
  • w ruchu ciągłym,
  • przy pracy zmianowej,
  • przy niezbędnych remontach,
  • w transporcie i w komunikacji,
  • w zakładowych strażach pożarnych i w zakładowych służbach ratowniczych,
  • przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób,
  • w rolnictwie i hodowli,
  • przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności, w szczególności w:

 a) zakładach świadczących usługi dla ludności,
 b) gastronomii,
 c) zakładach hotelarskich,
 d) jednostkach gospodarki komunalnej,
 e) zakładach opieki zdrowotnej i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
 f) jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostkach organizacyjnych wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej zapewniających całodobową opiekę,
 g) zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, oświaty, turystyki i wypoczynku,

  • w stosunku do pracowników zatrudnionych w systemie czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta.

W szczególny sposób regulowana jest praca w niedziele i święta w placówkach handlowych. W święta praca w takich placówkach jest niedozwolona (także, jeżeli święto przypada w niedzielę). Natomiast praca w niedziele jest dozwolona tylko przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności.

  • przy wykonywaniu prac:
 a) polegających na świadczeniu usług z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną lub urządzeń telekomunikacyjnych w rozumieniu przepisów prawa telekomunikacyjnego, odbieranych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zgodnie z przepisami obowiązującymi odbiorcę usługi, dni, o których mowa w art. 151[9] § 1, są u niego dniami pracy,  b) zapewniających możliwość świadczenia usług, o których mowa w lit. a.

Jeśli u pracodawcy wykonywana jest praca w niedziele - pracownik powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy. Nie dotyczy to jednak pracownika zatrudnionego w systemie tzw. weekendowego czasu pracy, który charakteryzuje się stałym wykonywaniem pracy w niedziele.

Odpoczynek dobowy i tygodniowy

Co do zasady (wg art. 132 i 133 Kodeksu pracy) każdemu pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Nie dotyczy to jedynie: 
  • pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, 
  • przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. 

Poza tym pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdym tygodniu, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. 

W szczególnych przypadkach odpoczynek tygodniowy może zostać ograniczony do 24 godzin. Dotyczy to: 

  • pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, 
  • przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, a także 
  • zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy. 

Odpoczynek tygodniowy powinien przypadać w niedzielę. Niedziela obejmuje 24 kolejne godziny, poczynając od godziny 6.00 w tym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. Jednak w przypadkach dozwolonej pracy w niedzielę odpoczynek ten może przypadać w innym dniu niż niedziela. 

Dyżur

Zgodnie zart. 151[5] § 1, 2 i 4 Kodeksu pracy, poza określeniem pracownikowi godzin pracy, pracodawca może polecić pracownikowi pełnienie dyżuru. Dyżur to pozostawanie pracownika poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. 

Czas dyżuru jest wliczany do czasu pracy tylko wtedy, gdy pracownik podczas dyżuru faktycznie wykonywał pracę. Natomiast jeśli podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy, to czasu dyżuru nie wlicza się do czasu pracy. 

Czas pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku dobowego i tygodniowego. Oznacza to, iż nie jest dopuszczalne zlecanie pracownikowi pełnienia dyżuru całodobowego bądź całotygodniowego. Łączny czas dyżuru i pracy nie może przekroczyć 13 godzin na dobę, pracownik musi mieć również zapewnione minimum 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego. Dotyczy to także dyżuru domowego. Jednakże ograniczenia te nie dotyczą pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy.

Porady prawne

Kiedy mamy do czynienia z pracą nadliczbową?

Pracę w godzinach nadliczbowych stanowi praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Pracą w godzinach nadliczbowych jest więc praca ponad 8 godzin na dobę lub praca ponad przeciętnie 40 godzin na tydzień (wg art. 151 § 1 Kodeksu pracy).

Jeśli jednak pracownik jest zatrudniony w systemie równoważnego czasu pracy, to pracą nadliczbową na dobę jest praca :

  • ponad 8 godzin na dobę – jeżeli w danym dniu pracownik ma świadczyć pracę przez 8 lub mniejszą liczbę godzin, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy lub
  • praca ponad przedłużony (ponad 8 godzin) dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z rozkładu czasu pracy pracownika bądź
  • praca ponad przeciętnie 40 godzin na tydzień w okresie rozliczeniowym.

W celu ustalenia, czy doszło do przekroczenia przeciętnie tygodniowego czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym, trzeba:

  1. zsumować czas pracy faktycznie przepracowany przez pracownika i liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, a następnie:
  2. odjąć liczbę godzin, za które pracownik otrzymał dodatek z tytułu przekroczenia normy dobowej, a następnie:
  3. odjąć iloczyn liczby dni wykraczających poza pełne tygodnie okresu rozliczeniowego pomiędzy poniedziałkiem a piątkiem i 8 godzin, po czym:
  4. podzielić otrzymany wynik przez liczbę tygodni okresu rozliczeniowego.

Jeśli otrzymany wynik jest wyższy niż 40 godzin, znaczy to, że doszło do pracy w godzinach nadliczbowych wynikających z przekroczenia przeciętnej 40-godzinnej normy czasu pracy w okresie rozliczeniowym.

Nie stanowi jednak pracy w godzinach nadliczbowych czas odpracowania zwolnienia od pracy, udzielonego pracownikowi, na jego pisemny wniosek, w celu załatwienia spraw osobistych. Odpracowanie takiego zwolnienia od pracy nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku.

Kiedy jest dopuszczalna praca nadliczbowa?

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie : 
  • konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, 
  • szczególnych potrzeb pracodawcy. 

Zakazane jest zatrudnianie w godzinach nadliczbowych pracownic w ciąży i młodocianych. Natomiast zatrudnianie w godzinach nadliczbowych pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia jest dopuszczalne pod warunkiem wyrażenia przez niego zgody na taką pracę (zob. art. 151 § 1, art. 178 i art. 203 § 1 Kodeksu pracy). 

Jakie limity pracy nadliczbowej obowiązują?

Zgodnie z art. 131, art. 132, art. 151 § 3 i 4 Kodeksu pracy, praca w godzinach nadliczbowych jest limitowana: 
  • w skali doby, 
  • w skali tygodnia (w okresie rozliczeniowym), 
  • w skali roku kalendarzowym. 

Maksymalna liczba godzin nadliczbowych w skali doby wynika pośrednio z przepisów Kodeksu pracy o odpoczynku dobowym i zależy od systemu i rozkładu czasu pracy, w jakim jest zatrudniony konkretny pracownik. Ze względu na konieczność zagwarantowania pracownikowi 11-godzinnego odpoczynku dobowego, czas pracy wraz z pracą nadliczbową nie może przekroczyć 13 godzin na dobę. 

Tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Ograniczenie to nie dotyczy jednak pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy. 

Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym. 

W układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia 
regulaminu pracy, jest dopuszczalne ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym. Wskutek tego nie może jednak dojść do przekroczenia przeciętnej 48-godzinnej tygodniowej normy czasu pracy. 

Podstawa prawna: 

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm.);
  • ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. Nr 4, poz. 28,  z późn. zm.).
Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę

Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę

Pracodawcy są uprawnieni do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, na podstawie art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 (...)

Nowy model wynagradzania kierowców przewozów międzynarodowych

Nowy model wynagradzania kierowców przewozów międzynarodowych

Nowe regulacje, będące wynikiem wdrożenia do krajowego porządku prawnego przepisów "Pakietu mobilności I", wprowadziły nowy model wynagradzania kierowców wykonujących międzynarodowy transport drogowy. - "Polska dostosowuje się do wytycznych Unii Europejskiej, systematycznie wprowadzając (...)

I znowu zmiany w prawie pracy. Co zmieniło się z dniem 1 stycznia 2004 r. w kodeksie pracy?

I znowu zmiany w prawie pracy. Co zmieniło się z dniem 1 stycznia 2004 r. w kodeksie pracy?

O tym, że regulacje dotyczące tzw. zwolnień grupowych miały się zmienić z dniem 1 stycznia 2004 r. jest głośno już od dość dawna, toteż wieść ta nie wywołuje w nas zaskoczenia. Jednak o tym, że kodeks pracy zostanie po raz kolejny zmieniony nikt chyba nawet nie pomyślał, tym bardziej, (...)

RODO w pracy - przetwarzanie danych w miejscu pracy.

RODO w pracy - przetwarzanie danych w miejscu pracy.

Niniejszy artykuł uwzględnia zmiany wynikające z postanowień ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO) oraz nowelizacji Kodeksu pracy wprowadzonej ustawą z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych.   Rozporządzenie 2016/679 dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony (...)

Setki tysięcy złotych wyegzekwowanych przez inspektorów

Setki tysięcy złotych wyegzekwowanych przez inspektorów

  Poznań Łącznie kwota wyegzekwowanych świadczeń w roku 2008 do dnia 30.06.2008r przez OIP Poznań wynosi 7 714 994,48 zł , w tym w wyniku wydanych decyzji nakazowych 2 218 676,57 zł. Poznań Inspektorzy pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Poznaniu wyegzekwowali do końca maja br. w wyniku (...)

Podstawa wymiaru Twojej składki na ubezpieczenie społeczne - sprawdź ile wynosi i jak ją ustalić

Podstawa wymiaru Twojej składki na ubezpieczenie społeczne - sprawdź ile wynosi i jak ją ustalić

Ile wynosi wysokość składki na ubezpieczenia? Wysokości składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe wyrażone są w formie stopy procentowej, jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych. Z kolei stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana dla poszczególnych (...)

Organizacja kształcenia w nowym roku akademickim

Organizacja kształcenia w nowym roku akademickim

Rekomendacje dla władz uczelni Obecna sytuacja epidemiologiczna w Polsce sprawia, że tak jak przez ostatnie pół roku, także w roku akademickim 2020/2021 działalność dydaktyczna w uczelniach powinna być realizowana z zachowaniem aktualnie obowiązujących wymogów bezpieczeństwa (...)

Obowiązki pracodawcy wobec pracownika

Obowiązki pracodawcy wobec pracownika

Obowiązki pracodawcy wobec pracownika można w zasadzie podzielić na ogólne i szczegółowe. Wszystkie wynikają z przepisów prawa pracy kodeksu pracy bądź ustaw szczegółowych.   Jakie podstawowe obowiązki ma pracodawca wobec pracownika? Obowiązek zatrudniania pracownika (...)

Jak zakończyć umowę pracodawcy z pracownikiem?

Jak zakończyć umowę pracodawcy z pracownikiem?

Przeczytaj, w jaki sposób może zakończyć się współpraca z pracownikiem i co wziąć pod uwagę, ustalając tryb rozwiązania umowy o pracę. Sprawdź, kiedy pracownik może odwołać się do sądu, a kiedy to pracodawca może mieć roszczenia względem pracownika. ##baner## Jak można (...)

Systemy czasu pracy

Systemy czasu pracy

W prawie pracy wymiar czasu pracy i jego rozkład nie są uregulowane w sposób jednolity. Podstawową normą czasu pracy, którą przewiduje Kodeks pracy, jest czas nie przekraczający 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (...)

Rady pracowników w firmach

Rady pracowników w firmach

    25 maja 2006 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Ustawa ta określa warunki informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji oraz zasady wyboru rady pracowników. Wdraża ona (...)

Ustawa o czasie pracy kierowców

Ustawa o czasie pracy kierowców

  USTAWAz dnia 16 kwietnia 2004 r.o czasie pracy kierowców   Rozdział 1Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa określa: 1) czas pracy kierowców wykonujących przewóz drogowy, zatrudnionych na podstawie stosunku pracy;  2) obowiązki pracodawców (...)

Kiedy stosunek pracy ustaje?

Kiedy stosunek pracy ustaje?

Ustanie stosunku pracy następuje w następstwie: rozwiązania stosunku pracy na podstawie oświadczeń woli (czynności prawnych) albo wygaśnięcia stosunku pracy, które jest spowodowane określonymi zdarzeniami prawnymi. Wypowiedzenie umowy o pracę Wypowiedzenie (...)

Zadaniowy czas pracy

Zadaniowy czas pracy

Czym jest zadaniowy czas pracy? Zadaniowy czas pracy jest to taki system czasu pracy, w którym uregulowanie wymiaru czasu pracy następuje nie poprzez wskazanie określonej liczby godzin, a przez wskazanie zakresu zadań powierzonych pracownikom. Kiedy i jak można wprowadzić zadaniowy czas pracy? Zgodnie (...)

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych do końca 1948 r.

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych do końca 1948 r.

Osoby, które urodziły się przed 1949 r., osiągnęły już wiek emerytalny, uprawniający do nabycia emerytury. Sprawdź, na jakich zasadach ZUS przyznaje emeryturę i co należy zrobić, żeby ją otrzymać. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać emeryturę? Żeby uzyskać (...)

Jak rozliczyć czas pracy pracowników?

Jak rozliczyć czas pracy pracowników?

Rozliczanie czasu pracy pracownika Jeśli w okresie rozliczeniowym pracownik pracował dodatkowo, poza normalnym czasem pracy, to konieczne jest rozliczenie czasu pracy pracownika w celu ustalenia rekompensaty dodatkowo przepracowanych godzin. Przypomnieć należy, że ustalanie i rozliczanie pracownikom (...)

Urlop okolicznościowy - kiedy i ile dni przysługuje?

Urlop okolicznościowy - kiedy i ile dni przysługuje?

Czym jest urlop okolicznościowy? Urlop okolicznościowy to zwolnienie z pracy udzielane przez pracodawcę ze względu na szczególne okoliczności, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej wykonywanie. Komu pracodawca jest zobowiązany udzielić urlopu okolicznościowego? (...)

Wypowiedzenie umowy o pracę - wszystko, co musisz wiedzieć

Wypowiedzenie umowy o pracę - wszystko, co musisz wiedzieć

Tematem artykułu jest zagadnienie wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę oraz wskazanie przykładowych błędów, jakie w tych sytuacjach popełniają strony stosunku pracy. Omówiono w nim podstawowe przyczyny, które mogą stanowić uzasadnienie rozwiązania umowy o pracę. (...)

Zatrudnianie cudzoziemców po zmianach

Zatrudnianie cudzoziemców po zmianach

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców Od 1 stycznia 2018 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące dostępu cudzoziemców z państw spoza UE/EOG do polskiego rynku pracy. Zmiany dotyczą głównie pracy krótkoterminowej i sezonowej.  Ustawa ma na celu wdrożenie do polskiego (...)

Oświadczenia i wnioski mające wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych

Oświadczenia i wnioski mające wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych

Objaśnienia podatkowe Objaśnienia podatkowe MF z 30 grudnia 2022 r. dotyczą oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (dalej:zaliczka lub zaliczki), które obliczają i pobierają płatnicy tego podatku. Poniżej (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Czas pracy pracowników zakładu opieki zdrowotnej

Czas pracy pracowników zakładu opieki zdrowotnej

Ile godzin wynosi tygodniowy czas pracy dla pielęgniarki zatrudnionej w niepublicznym ZOZ-ie? Funkcjonowanie niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej uregulowane jest ustawą o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. 1991r. nr 91 poz.408). Podobnie, zastosowanie do niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej (...)

Wprowadzenie przerwy w pracy

Wprowadzenie przerwy w pracy

W mojej firmie stosuje się dość perfidny sposób wydłużenia czasu pracy. Zgodnie z art. 141 kodeksu pracy wprowadzono przerwę na posiłek. Przerwa ponoć jest obowiązkowa i zgodnie z kodeksem nie jest wliczana do czasu pracy. Ponieważ nie wszyscy są w stanie (i chcą) stołować się poza domem, (...)

Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony

Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony

Pracownik zatrudniony na czas nieokreślony przebywa na zwolnieniu lekarskim 180 dni i chce aby zakład pracy wypowiedział mu umowę ze względu na to, że nie chce dalej pracować. Na jakiej podstawie mogę go zwolnić zgodnie z prawem? Proszę o podanie kilku wariantów tego zwolnienia i zasugerowanie (...)

W jaki sposób mogę się ochronić przed zwolnieniem z pracy?

W jaki sposób mogę się ochronić przed zwolnieniem z pracy?

Witam serdecznie, pół roku temu urodził mi się niepełnosprawny syn. Od czasu porodu jestem urlopie macierzyńskim oraz rodzicielskim, dodatkowo chciałabym wziąć zaległy urlop wypoczynkowy. Na moje miejsce na podczas mojej nieobecności zatrudniono inną osobę. Obawiam się że mój pracodawca (...)

Rozkład czasu pracy w sklepie

Rozkład czasu pracy w sklepie

Zatrudniam pracowników w sklepie spożywczym i ze względu na godziny otwarcia 7-21 konieczne są dwie zmiany. Na niektórych stanowiskach planuję pracę po 7 czy 7,5 godziny, tak że w ciągu tygodnia pracują przez 6 dni tj. 42 - 45 godzin. W następnym tygodniu staram się na bieżąco zmniejszać (...)

Dobowy odpoczynek a praca w nocy

Dobowy odpoczynek a praca w nocy

Problem dotyczy pracowników drużyn trakcyjnych. Z uwagi na charakter wykonywanej pracy, bardzo często początek pracy przypada w godzinach od 5.00 do 7.00 lub praca kończy się w godzinach pomiędzy 21.00 a 23.00. Wtedy w myśl tych zapisów nie mówimy o zajętej nocy. Oto ten zapis: Par.49 1. Porę (...)

Wymagania co do treści regulaminu pracy

Wymagania co do treści regulaminu pracy

Obecnie chcę wprowadzić nowy, aktualny regulamin pracy i stąd kilka pytań. Czy muszę w regulaminie ująć, co może robić, a czego nie może pracownica w ciąży lub młodociany? Podobnie sprawa urlopów i ustawowych zwolnień itp. Mam wrażenie, że jest to przepisywanie kodeksu pracy. Czy powinienem (...)

Aneks o dopuszczalnej liczbie nadgodzin

Aneks o dopuszczalnej liczbie nadgodzin

Do dnia 31.03. br. zakład pracy zatrudniający pracowników w niepełnym wymiarze czasu pracy jest zobowiązany ustalić dopuszczalną liczbę godzin ponad wymiar określony w umowie, który będzie pracowników uprawniał do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. W związku z powyższym zwracam (...)

Wynagrodzenie i urlop młodocianego pracownika

Wynagrodzenie i urlop młodocianego pracownika

Mam zamiar zatrudnić młodocianego do sklepu odzieżowego. Mam podpisać z nim "Umowę w celu przygotowania zawodowego", nie wiem jednak jaka kwotę wynagrodzenia muszę ustalić? Drugie pytanie dotyczy tego, ile urlopu należy się młodocianemu (zatrudniony będzie na 2 lata) ponieważ tyle trwa nauka (...)

Regulamin pracy

Regulamin pracy

Firma \"x\" zatrudniała kiedyś powyżej 20 pracowników, dlatego też miała obowiązek stworzenia regulaminu pracy. Od jakiegoś czasu zatrudnia już poniżej 20 osób i chciałaby z niego zrezygnować. W jaki sposób formalny powinna to zrobić i jak poinformować o tym pracowników? Czy w związku (...)

Przerwy na papierosa w czasie pracy

Przerwy na papierosa w czasie pracy

Palę kilka papierosów w ciągu dnia pracy, są to krótkie pięciominutowe przerwy. Czy pracodawca może wydłużyć czas pracy w związku z kilkoma pięciominutowymi przerwami na papierosa? W świetle przepisów kodeksu pracy, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, (...)

Ekwiwalent za urlop

Ekwiwalent za urlop

Proszę o odpowiedz jak zgodnie z rozporządzeniem z par. 17 powinnam przy wyliczaniu ekwiwalentu za urlop wyliczyć wartość premii kwartalnej do uwzględnienia jej w podstawie ekwiwalentu. Premia kwartalna jest wypłacana pracownikom kwartalnie i jest uzależniona od wyników pracy. Jaką wartość (...)

Zakup karnetu zniżkowego do teatru dla pracowników

Zakup karnetu zniżkowego do teatru dla pracowników

Firma zakupiła karnet, na podstawie którego można zakupić zniżkowe bilety do teatru. Karnet jest wystawiony na firmę i każdy z pracowników może z niego korzystać. Karnet został zakupiony ze środków obrotowych. Czy tego typu zakup stanowi dla firmy koszt uzyskania przychodu i można odliczyć (...)

Zwolnienie lekarskie a urlop bezpłatny

Zwolnienie lekarskie a urlop bezpłatny

Prowadzę firmę i zatrudniam pracowników. Wynagrodzenia są przelewane na konto pracowników za ich pisemną zgodą. Termin wypłat ustalono na ostatni dzień miesiąca; w przypadku września 2007 r. wynagrodzenia będą przesłane w dniu 27.09.2007r. Pracownica w ubiegłym tygodniu wystąpiła o urlop (...)

Okresy zatrudnienia a emerytura pomostowa

Okresy zatrudnienia a emerytura pomostowa

Czynny działacz związku urlopowany w części, w pełnym wymiarze czasu pracy lub tylko doraźnie, może skorzystać z uprawnień wynikających z emerytury pomostowej. Czy te okresy zatrudnienia pracowników (będących związkowcami), mają znaczenie w przypadkach różnego sposobu urlopowania do (...)

Czy należy mi się odprawa z tytułu likwidacji mojego stanowiska?

Czy należy mi się odprawa z tytułu likwidacji mojego stanowiska?

Obecnie mija już 10 lat odkąd pracuję w zakładzie pracy. Z powodu cięcia wydatków, pracodawca zaproponował mi dwie opcje wypowiedzenie umowy za porozumienia stron (likwidowane jest moje stanowisko), oraz rozwiązanie umowy z uwagi na likwidację stanowiska. Obecnie zakład pracy w którym pracuje (...)