Drugi przetarg przed rozpatrzeniem skargi
Pytanie:
"Czy można unieważnić przetarg pisemny na zbycie nieruchomości Skarbu Państwa (wrzesień 2002 r.), który został ogłoszony powtórnie przed upływem terminu otrzymania przeze mnie zawiadomienia o wyniku poprzedniego przetargu (skargę złożyłem w ustawowym terminie do 7 -dni po przeprowadzeniu pierwszego przetargu) i odbyty? Czy można również pomimo upływu takiego okresu czasu unieważnić akt notarialny, który został podpisany po tym przetargu z nabywcą nieruchomości? Nie złożyłem swojej oferty na ten przetarg i nie brałem w nim udziału, gdyż uważałem, że do czasu odpowiedzi na moją skargę nie można było wystawić tej nieruchomości na sprzedaż, co niestety uczyniono."
Odpowiedź prawnika: Drugi przetarg przed rozpatrzeniem skargi
Stan faktyczny wygląda następująco: po odbyciu pierwszego przetargu na zbycie nieruchomości Skarbu Państwa wniósł Pan skargę do wojewody, co powinno wstrzymać wszelkie dalsze czynności związane z przetargiem. Starosta jednak nie zastosował się do przepisów prawa i powtórnie ogłosił drugi przetarg, którego przedmiotem była poprzednia niezbyta nieruchomość. Drugi przetarg został rozstrzygnięty, a ze zwycięzcą zawarto umowę przenoszącą własność nieruchomości. Pytanie pierwsze: czy można unieważnić drugi przetarg? Pytanie drugie: czy można unieważnić akt notarialny? Otóż unieważnić przetarg może tylko wojewoda, a to wskutek wniesienia skargi na czynności związane z przeprowadzeniem przetargu. Ponowne ogłoszenie przetargu w stosunku do nieruchomości, w odniesieniu do której czynności przetargowe powinny ulec wstrzymaniu, stanowi jawne naruszenie prawa. Jednak by skorzystać z możliwości unieważnienia przetargu w tej drodze, należało wnieść do wojewody skargę w terminie 7 dni. Ze stanu faktycznego wynika, że skargi takiej jednak nie wniesiono, co zamyka tę drogę do unieważnienia przetargu. Jednak nawet wniesienie skargi w terminie nie gwarantowało sukcesu, gdyż starosta mógł się bronić twierdząc, że nie dokonywał dalszych czynności w odniesieniu do pierwszego przetargu. A ogłoszenia drugiego przetargu przepis nie zabrania. Mamy tu więc do czynienia z przykładem obchodzenia prawa. Niemniej wciąż pozostaje możliwość wniesienia skargi na starostę do wojewody. Każdemu przysługuje bowiem prawo wniesienia skargi na funkcjonowanie organów administracji publicznej, której przedmiotem może być m.in. naruszenie praworządności, czyli postępowanie wbrew prawu. A z takim mamy do czynienia w przypadku poczynań starosty. Jednak nie spowoduje to zapewne unieważnienia przetargu, może co najwyżej wywołać niepożądane skutki w odniesieniu do osoby starosty. Jeżeli chodzi o możliwość unieważnienia ważnego aktu notarialnego przenoszącego własność nieruchomości trzeba stwierdzić, iż nawet jego unieważnienie z jakiejkolwiek przyczyny (w tym wypadku jednak niezwykle mało prawdopodobne) nie powoduje, że własność automatycznie przechodzi na zbywcę. Natomiast po stronie nabywcy rodzi się obowiązek zwrotnego przeniesienia własności na zbywcę, a po stronie zbywcy obowiązkowi temu odpowiada stosowne uprawnienie.