Odpowiedź prawnika: Opłaty za budowę sieci gazowej i za przyłącza
8.2.2008
Zgodnie z art. 18 –20 ustawy Prawo energetyczne do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy m. in. planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy.
Gmina realizuje te zadania zgodnie z polityką energetyczną państwa, miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego albo ustaleniami zawartymi w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
W przypadku gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie zapewniają realizacji założeń, o których mowa w art. 19 ust. 8, wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, dla obszaru gminy lub jej części. Projekt planu opracowywany jest na podstawie uchwalonych przez radę tej gminy założeń i winien być z nim zgodny. Projekt ten powinien zawierać przewidywane koszty realizacji proponowanych przedsięwzięć oraz źródło ich finansowania. Plan ten uchwala Rada Gminy.
Zgodnie z art. 7 ust 5 i 6 przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy i rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o przyłączenie, na warunkach określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci gazowych, ruchu i eksploatacji tych sieci, oraz rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi oraz w założeniach lub planach, o których mowa na początku niniejszej odpowiedzi. Budowę i rozbudowę odcinków sieci służących do przyłączenia instalacji należących do podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci zapewnia przedsiębiorstwo energetyczne umożliwiając ich wykonanie zgodnie z zasadami konkurencji także innym przedsiębiorcom zatrudniającym pracowników o odpowiednich kwalifikacjach i doświadczeniu w tym zakresie. Przepisy powyższe w tym właśnie brzmieniu obowiązywały w 2004 r. Natomiast opis sytuacji odpowiada raczej regulacjom poprzednio obowiązującej (do 1997 r.) ustawy o gospodarce energetycznej oraz obowiązującym w tym okresie aktom wykonawczym wydanym jeszcze na podstawie ustawy o gospodarce paliwowo – energetycznej z 1962 r. Należy więc dokładnie prześledzić proces i podstawy rozbudowy sieci gazowej oraz sprawdzić czy opierała się ona na założeniach, planach sporządzonych przez gminę. Jeśli tak było, a mimo to pobierane były opłaty to naszym zdaniem można żądać ich zwrotu z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Natomiast przedsiębiorstwo gazownicze (nie gmina) mogło pobierać opłaty za przyłącze, w tym za budowę odcinka od sieci do przyłącza gazowego, od osoby, która żądała przyłączenia.