Brexit – jak korzystać ze świadczeń zdrowotnych po 31 grudnia

Z końcem roku zamknie się kolejny etap procesu wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Co Brexit oznacza dla pacjentów, którzy korzystają z ubezpieczenia zdrowotnego, polskiego lub brytyjskiego.

 Co Brexit oznacza dla pacjentów?

Wygasną dotychczasowe uprawnienia do świadczeń zdrowotnych. Zachowają je tylko te osoby, które zostały objęte ubezpieczeniem zdrowotnym przed 1 stycznia 2021 r. i będą niezmiennie ubezpieczone:

• w Polsce i jednocześnie będą przebywać lub mieszkać w Wielkiej Brytanii
• w Wielkiej Brytanii i jednocześnie będą przebywać lub mieszkać na terytorium Polski.

Od 1 stycznia 2021 r. nie będzie można posługiwać się na terytorium Polski i Wielkiej  Brytanii następującymi dokumentami wydanymi przez brytyjskiego ubezpieczyciela National Health Service (NHS) lub Narodowy Fundusz Zdrowia:

• Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ, ang. EHIC) i Certyfikatem Tymczasowo ZastępującymEKUZ
• S1 – dokument poświadczający prawo do świadczeń
• S2, S3 – dokumentami uprawniającymi do planowych świadczeń zdrowotnych
• DA1 lub E123 – dokumentami uprawniającymi do świadczeń zdrowotnych w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

Czy będziesz mógł się leczyć

…w Polsce, jeśli mieszkasz w Polsce, a jesteś ubezpieczony w Wielkiej Brytanii

Jeśli masz ubezpieczenie zdrowotne w Wielkiej Brytanii, zawarte przed 1 stycznia 2021 r., to zachowasz prawo do opieki zdrowotnej w Polsce na koszt National Health Service (NHS) po tym terminie. Prawo to będzie także przysługiwać członkom Twojej rodziny. Oczywiście, jeśli się wyprowadzisz z Polski lub stracisz brytyjskie ubezpieczenie zdrowotne, to już opieka zdrowotna na terenie Polski przestanie Ci przysługiwać.

W sytuacji niejednoznacznej – zgłoś się do swojego oddziału NFZ, żeby ustalił Twoje uprawnienia, lub skontaktuj zNHS.

Jakie dokumenty potwierdzą prawo do świadczeń zdrowotnych

Prawo do świadczeń zdrowotnych potwierdzi jeden z dokumentów wydanych przez NHS i zarejestrowanych w oddziale NFZ:

• S1 wydany przez NHS
• S072 wysłany przez NHS elektronicznie.

Jeżeli Twoja sytuacja życiowa nie zmieni się do 31 grudnia 2020 r., to poświadczenia wydane przed 1 stycznia 2021 r. na podstawie dokumentu S1 lub starszych formularzy E106, E109, E120, E121 – zachowają ważność do wskazanego w nich terminu lub do czasu wydania nowego. Dokument ten będzie podstawą dostępu do opieki zdrowotnej w Polsce na zasadach dotychczas obowiązujących.

Jakie masz obowiązki?

Musisz zgłosić w swoim oddziale NFZ każdą zmianę swojej sytuacji życiowej, np. gdy zmienisz państwo, w którym się zatrudniasz lub ubezpieczasz, lub stracisz status członka rodziny.

…w Wielkiej Brytanii, jeśli jesteś ubezpieczony w Polsce i mieszkasz w Wielkiej Brytanii

Zachowasz prawo do opieki zdrowotnej w Wielkiej Brytanii w ramach ubezpieczenia w NFZ, jeśli 31 grudnia 2020 r. będziesz objęty ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce. Będziesz je mieć tak długo, jak długo nie zmieni się Twoja sytuacja. Zmieni się ona, jeśli stracisz ubezpieczenie w Polsce lub przestaniesz mieszkać w Wielkiej Brytanii. Prawo to będzie także przysługiwać członkom Twojej rodziny.

W sytuacji niejednoznacznej – zgłoś się do swojego oddziału NFZ, żeby ustalił Twoje uprawnienia lub skontaktuj zNHS.

Jakie dokumenty potwierdzą Twoje prawo do świadczeń zdrowotnych?

Prawo do świadczeń zdrowotnych potwierdzi jeden z dokumentów zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii:

• S1 wydany przez oddział wojewódzki NFZ
• S072 wysłany przez NFZ elektronicznie.

Jakie masz obowiązki?

Musisz zgłosić w swoim oddziale NFZ każdą zmianę swojej sytuacji życiowej, np. zmienisz państwo, w którym się zatrudniasz lub ubezpieczasz, stracisz status członka rodziny.

…podczas pobytu czasowego w Polsce lub Wielkiej Brytanii

Jakie będą zasady leczenia nagłego?

Zachowasz prawo do leczenia nagłego i niezbędnego na podstawie EKUZ PL lub EKUZ UK, jeżeli:

• Twoje leczenie rozpocznie się przed 31 grudnia 2020 r. i zakończy później lub
• Twój tymczasowy i nieprzerwany pobyt w Wielkiej Brytanii lub Polsce rozpocznie się przed 1 stycznia 2021 r. – nawet jeśli konieczność leczenia pojawi się później.

Pamiętaj, dla osób ubezpieczonych w Wielkiej Brytanii zostaną wydane nowe karty EKUZ UK. Pierwsze takie karty są wydawane od początku listopada 2020 r. i będą ważne od chwili odbioru. Karta według nowego wzoru będzie wyłączną podstawą do udzielenia świadczeń od 1 stycznia 2021 r.

Osoby ubezpieczone w Wielkiej Brytanii, które nie złożyły wniosku o nową kartę EKUZ przed wyjazdem do państwUE w 2021 r., będą mogły złożyć wniosek o Certyfikat tymczasowo zastępujący EKUZ (Provisional Replacement Certificate, PRC).

Jakie będą zasady leczenia planowanego?

Zachowasz prawo do leczenia planowanego na podstawie dokumentu S2 (S2 PL, S2 UK). Nastąpi to wówczas, gdy otrzymasz zgodę na leczenie planowane lub złożysz o nią wniosek przed 31 grudnia 2020 r. Leczenie może się rozpocząć i zakończyć później.

Jak uzyskać prawo do opieki zdrowotnej w Polsce?

Mieszkasz w Polsce, jesteś obywatelem Polski lub Wielkiej Brytanii i straciłeś ubezpieczenie zdrowotne? Żeby korzystać ze świadczeń w ramach NFZ, możesz:

• zostać ubezpieczony przez pracodawcę lub zgłosić się do ubezpieczenia jako osoba samozatrudniona,
• ubezpieczyć się dobrowolnie, składając wniosek w oddziale NFZ. Jeżeli zamierzasz skorzystać z ubezpieczenia dobrowolnego w NFZ, uzyskaj od instytucji brytyjskiej (NHS) zaświadczenie potwierdzające wcześniejsze ubezpieczenie zdrowotne (formularz E104/UK) – zwolni Cię to z opłaty za przerwę w ubezpieczeniu w Polsce,
• uzyskać w Polsce status osoby bezrobotnej,
• zostać zgłoszony do ubezpieczenia jako członek rodziny,
• zostać zgłoszony do ubezpieczenia przez prowadzący działalność w Polsce bank, za pośrednictwem którego otrzymujesz brytyjską emeryturę lub rentę przekazywaną do Polski.

• kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu – jeśli mają obywatelstwo polskie i mieszkają w Polsce
• dzieci do 18 lat – jeśli mają obywatelstwo polskie
• osoby spełniające kryterium dochodowe określone w przepisach o pomocy społecznej – na podstawie decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, wydanej zgodnie z art. 54 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – jeśli mają obywatelstwo polskie i mieszkają w Polsce.

Źródło: pacjent.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl