Budżet na 2022 rok z podpisem Prezydenta

3.2.2022

Prezydent podpisał 1 lutego 2022 r. ustawę budżetową na 2022 r. Tegoroczny budżet to kolejny impuls do dalszego rozwoju polskiej gospodarki. Według rządu to bezpieczny i wspierający odbudowę polskiej gospodarki plan finansowy. Dochody wyniosą 491,9 mld zł, wydatki 521,8 mld zł, a deficyt nie więcej niż 29,9 mld zł.

W ustawie przyjęto:

prognozę dochodów budżetu państwa w kwocie 491,9 mld zł
limit wydatków budżetu państwa na poziomie 521,8 mld zł,
deficyt budżetu państwa w wysokości 29,9 mld zł,
deficyt sektora finansów publicznych (według metodologii UE) na poziomie ok. 2,9% PKB,
dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (definicja UE) na poziomie 56,6 % PKB.

Podstawowe uwarunkowania makroekonomiczne:

wzrost PKB w ujęciu realnym o 4,6%
wzrost inflacji w ujęciu średniorocznym o 3,3% -,
nominalny wzrost przeciętnego rocznego funduszu wynagrodzeń o 7,5%,
wzrost spożycia prywatnego w ujęciu nominalnym o 9,2 %.

W budżecie środków europejskich projekt ustawy budżetowej na 2022 rok zakłada:

dochody budżetu środków europejskich: 85,9 mld zł,
wydatki budżetu środków europejskich: 96,2 mld zł,
deficyt budżetu środków europejskich: 10,2 mld zł.

Dochody

Na prognozowany wzrost dochodów budżetu państwa w 2022 r. będzie miał wpływ dalszy dynamiczny rozwój gospodarki. Prognozy dochodów budżetu państwa zdeterminowane są przede wszystkim szacunkami makroekonomicznymi, zgodnymi z ówczesnymi przewidywaniami analityków rynkowych oraz krajowych i zagranicznych instytucji ekonomicznych.

Wydatki

Ustawa budżetowa na rok 2022 została przygotowana z zastosowaniem stabilizującej reguły wydatkowej, tj. z uwzględnieniem nieprzekraczalnego limitu wydatków oraz zabezpieczeniem skutków finansowych niezbędnych do kontynuacji dotychczasowych priorytetowych działań rządu.

W ustawie budżetowej na 2022 r. zapewniamy m.in.:

zwiększenie środków na służbę zdrowia do poziomu 5,75% PKB,
środki na kluczowe programy społeczne takie jak 500+, „Dobry Start” czy Rodzinny Kapitał Opiekuńczy,
waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2022 r.,
2,2% PKB na obronę narodową,
zwiększenie funduszu wynagrodzeń dla pracowników państwowej sfery budżetowej,
środki na realizację zadań inwestycyjnych m.in. w obszarze zdrowia, transportu lądowego czy kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
zwiększenie wydatków w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki,
zwiększenie wydatków na rolnictwo.

Jednocześnie w budżecie państwa na rok 2022 zostały zabezpieczone środki w wysokości 6,4 mld zł w rezerwie celowej pn. „Wydatki związane z realizacją działań łagodzących skutki inflacji, w tym na dodatki osłonowe oraz ochronę odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej jako jedno z działań w ramach rządowej "tarczy antyinflacyjnej".

Co przewiduje ustawa budżetowa na rok 2022 z dnia 17 grudnia 2021 r.?

Przygotowując założenia makroekonomiczne na potrzeby ustawy budżetowej przyjęto, że: wzrost produktu krajowego brutto w 2022 r. wyniesie 4,6%, stopa bezrobocia na koniec roku stanowić będzie 5,9%, średnioroczny wzrost cen towarów i usług ukształtuje się na poziomie 3,3%, średnioroczny kurs euro wyniesie 4,54 zł, a kurs dolara amerykańskiego 3,83 zł.

W budżecie państwa limit wydatków ustalono na kwotę 521.836.950 tys. zł. zł, zaś wysokość dochodów prognozowana jest na 491.936.950 tys. zł tys. zł. Deficyt budżetu państwa na dzień 31 grudnia 2022 r. ustalono na kwotę nie większą niż 29.900.000 tys. zł.

Prognozuje się, że dochody podatkowe budżetu państwa wyniosą 453.791.261 tys. zł, a dochody niepodatkowe – 35.297.197 tys. zł, zaś środki z Unii Europejskiej i innych źródeł niepodlegające zwrotowi – 2.848.492 tys. zł. Podobnie jak w latach ubiegłych, najbardziej wydajnym źródłem dochodów podatkowych są podatki pośrednie. Dochody podatkowe budżetu państwa prognozowane są w wysokości: 237.412.161 tys. zł – z podatku od towarów i usług; 79.072.700 tys. zł – z podatku akcyzowego; 3.300.000 tys. zł – z podatku od gier; 53.896.400 tys. zł – z podatku dochodowego od osób prawnych; 69.410.000 tys. zł – z podatku dochodowego od osób fizycznych; 2.600.000 tys. zł – z tytułu podatku od wydobycia niektórych kopalin; 5.400.00 tys. zł – z podatku od niektórych instytucji finansowych; 2.700.000 tys. zł – z podatku od sprzedaży detalicznej. W ramach kategorii dochodów niepodatkowych przewiduje się następujące wielkości: dywidendy – 898.701 tys. zł; wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego – 844.455 tys. zł; dochody państwowych jednostek budżetowych i inne dochody niepodatkowe – 23.820.381 tys. zł; wpłaty jednostek samorządu terytorialnego – 3.450.660 tys. zł.

W budżecie państwa przewidziano rezerwę ogólną oraz rezerwy celowe. W 2022 r. rezerwę ogólną zaplanowano w wysokości 985.000 tys. zł, natomiast rezerwy celowe ustalono na poziomie 46.236.349 tys. zł. W ramach wydatków budżetu państwa na 2022 r. uwzględniono również wydatki na realizację 42 programów wieloletnich. Zestawienie programów wieloletnich w formie tabelarycznej zostało zamieszczone w załączniku nr 10 do ustawy budżetowej.

W ustawie budżetowej ustalono łączną kwotę planowanych przychodów budżetu państwa w wysokości 581.896.105 tys. zł oraz łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu państwa w wysokości 541.774.782 tys. zł. Planowane saldo przychodów i rozchodów budżetu państwa ustalono na kwotę 40.121.323 tys. zł.

W ustawie budżetowej na rok 2022 wydatki budżetu środków europejskich zostały zaplanowane w wysokości 96.168.094 tys. zł. Dochody budżetu środków europejskich prognozowane są na kwotę 85.946.771 tys. zł. Ustawa budżetowa przewiduje również, że rok 2022 zamknie się deficytem budżetu środków europejskich w wysokości 10.221.323 tys. zł. Szczegółowe wykazy dochodów i wydatków budżetu środków europejskich zostały zawarte w załącznikach nr 3 i 4 do ustawy budżetowej.

Nowa ustawa upoważnia Ministra Finansów do:

a) dokonywania ze środków budżetu państwa wypłat z tytułu kredytów i pożyczek udzielanych na podstawie umów międzynarodowych rządom innych państw;

b) udzielania ze środków budżetu państwa pożyczek dla: Banku Gospodarstwa Krajowego, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, jednostek samorządu terytorialnego w ramach postępowania naprawczego lub ostrożnościowego, Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. oraz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;

c) przekazywania, na polecenie Prezesa Rady Ministrów, skarbowych papierów wartościowych: państwowym osobom prawnym, państwowym funduszom celowym oraz funduszom utworzonym, powierzonym lub przekazanym Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw;

d) przekazania, na wniosek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowych papierów wartościowych (wartość nominalna nowo wyemitowanych skarbowych papierów wartościowych na ten cel wyniesie 1 995 000 tys. zł, z przeznaczeniem na realizację przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji misji publicznej).

Ustawa budżetowa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2022 r.

Większe finansowanie Parków Narodowych, GDOŚ i RDOŚ

Ustawa budżetowa na 2022 r., zgodnie z zapowiedziami resortu klimatu i środowiska, przewiduje, że o blisko 135 mln zł zwiększona została dotacja dla Parków Narodowych. Więcej środków z budżetu otrzymają również Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (GDOŚ) i Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska (RDOŚ).

W tegorocznym budżecie dotacja dla parków narodowych została zwiększona o 45% (tj. prawie do 135 mln zł). Zwiększone środki pozwolą m.in. na wzrost wynagrodzeń pracowników parków narodowych, realizację działań ochronnych oraz utrzymanie i unowocześnianie infrastruktury parków narodowych.

Działania te prowadzone są ściśle z pracami nad projektem ustawy o parkach narodowych, który 2 lutego 2022 r., został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Głównym założeniem nowych przepisów jest m.in. podkreślenie rangi parków narodowych w ochronie dziedzictwa przyrodniczego kraju, ale także ochrona dziedzictwa kulturowego. Projekt ustawy o parkach narodowych zawiera także rozwiązania w zakresie tworzenia parków narodowych, kładąc duży nacisk na uzyskanie przychylności społeczności lokalnych i samorządów do tej idei.

Zmiana w przepisach dotyczy także utworzenia nowego podmiotu o roboczej nazwie „Polskie Parki Narodowe”, który będzie obejmował Dyrekcję Polskich Parków Narodowych oraz parki narodowe. Zawiera też normy prawne odnoszące się do poprawy nadzoru nad funkcjonowaniem parków narodowych. Celem tych działań jest usprawnienie decyzyjności w sprawach merytorycznych oraz administracyjnych.

Więcej środków z budżetu państwa trafi również do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i Regionalnych Dyrekcje Ochrony Środowiska. Instytucje te otrzymają łącznie ponad o 15 mln zł więcej niż w ubiegłym roku.