Z jaką częstotliwością pracodawca może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia za pracę pracownika?

Na czym polega ochrona wynagrodzenia za pracę?

Polskie prawo stoi na straży ochrony wynagrodzenia za pracę. Przejawia się to w różnych zakazach i nakazach, skierowanych zarówno do pracodawcy, osób trzecich (wierzycieli pracownika), jak i do samego pracownika.

Ochrona ta przejawia się w:

1. nakazie dokonywania wypłaty wynagrodzenia w stałym i z góry ustalonym terminie,

2. niedopuszczalności zrzeczenia się lub przeniesienia przez pracownika na inną osobę prawa do wynagrodzenia,

3. ograniczeniu rodzaju i wysokości dopuszczalnych potrąceń.

Co i ile pracodawca może potrącać z wynagrodzenia za pracę?

Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - podlegają potrąceniu tylko następujące należności i tylko w wymienionej kolejności:

1. sumy egzekwowane na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych - do wysokości 3/5 wynagrodzenia,

2. sumy egzekwowane na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne - do wysokości 1/2 wynagrodzenia,

3. zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi na poczet wynagrodzenia- do wysokości 1/2 wynagrodzenia,

4. kary pieniężne - wysokość kary za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy nie może być wyższa do jednodniowego wynagrodzenia.

Potrącenie sum egzekwowanych na pokrycie innych należności niż świadczenia alimentacyjne, oraz zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi, nie może w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia. Natomiast kwoty te potrącone łącznie z sumami egzekwowanymi na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych nie mogą przekraczać 3/5 wynagrodzenia. Wymierzone pracownikowi kary pieniężne łącznie nie mogą przekraczać 1/10 części wynagrodzenia przypadającego mu po dokonaniu wszystkich innych potrąceń.

Ponadto z wynagrodzenia za pracę odlicza się w pełnej wysokości kwoty wypłacone pracownikowi w poprzednim terminie za okres jego nieobecności w pracy, za który nie przysługiwało mu wynagrodzenie.

Z wynagrodzenia za pracę nie może zostać potrącone nic więcej - chyba, że nastąpi to za zgodą pracownika.

Natomiast do pełnej wysokości podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych nagrody z zakładowego funduszu nagród, oraz należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku, lub w nadwyżce bilansowej.

Potrąceń należności z wynagrodzenia pracownika w miesiącu, w którym są wypłacane składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc (np. premie kwartalne), dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia uwzględniającej te składniki wynagrodzenia (czyli tę premię).

Przy zachowaniu zasad dotyczących kolejności i wysokości pracodawca może dokonywać potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych również bez postępowania egzekucyjnego z wyjątkiem przypadków gdy:

• świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łącznie suma, która może być potrącona nie wystarczy na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych,

• wynagrodzenie za pracę zostało zajęte w drodze egzekucji sądowej lub administracyjnej.

Potrąceń tych dokonuje pracodawca na wniosek osoby uprawnionej na podstawie przedłożonego przez nią tytułu wykonawczego.

Należności alimentacyjne mogą być potrącane z wynagrodzenia za pracę niezależnie od wysokości tego wynagrodzenia, natomiast potrącenia na zaspokojenie innych należności mogą być dokonywane tylko wówczas, gdy wynagrodzenie za pracę jest wyższe niż określona przepisami kwota minimalna.

Wolna od potrąceń jest kwota w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę, które przysługuje pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Dotyczy to sum potrącanych na zaspokojenie innych należności niż alimentacyjne.