Nowelizacja przepisów zakłada podwyżkę wynagrodzeń nauczycieli od września, nowy dodatek dla nauczycieli wchodzących do zawodu, minimum 300 zł dodatku za wychowawstwo, skrócenie ścieżki awansu zawodowego oraz powrót do oceny pracy z 2018 r.
Co przewiduje ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw?
Zasadniczym celem ustawy jest:
- wprowadzenie podwyżki płac dla nauczycieli;
- wprowadzenie dodatkowego świadczenia na start dla młodych nauczycieli;
- określenie bezpośrednio w przepisach ustawy minimalnej kwoty dodatku za wychowawstwo;
- skrócenie ścieżki awansu zawodowego nauczyciela i powrót do zasad oceny jego pracy sprzed 1 września 2018 r. z uwzględnieniem opinii rady rodziców.
Nowelizacja jest wynikiem porozumienia zawartego przez rząd z oświatową Solidarnością.
Zniesiona została obligatoryjność oceny pracy nauczycieli. Natomiast utrzymana została opinia rady rodziców przy tej ocenie. W zakresie awansu zawodowego przywrócona została ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu.
Skrócone zostały okresy pracy w szkole niezbędne do rozpoczęcia stażu na kolejny stopień awansu zawodowego – do 2 lat pracy przed rozpoczęciem stażu na stopień nauczyciela mianowanego oraz do 1 roku przed rozpoczęciem stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego. Skrócony został również staż na stopień nauczyciela kontraktowego do 9 miesięcy.
Ponadto, odpowiednio do wprowadzanych zmian w zakresie awansu zawodowego nauczycieli, zostały dostosowane przepisy dotyczące awansu zawodowego nauczycieli szkół polonijnych. Zmiany te polegają na: skróceniu stażu na stopień nauczyciela kontraktowego do 9 miesięcy, zastąpieniu egzaminu przed komisją egzaminacyjną na stopień nauczyciela kontraktowego rozmową przeprowadzaną przez komisję kwalifikacyjną oraz skróceniu okresów pracy w szkole niezbędnych do rozpoczęcia stażu na kolejny stopień awansu zawodowego.
Inne zmiany mają charakter doprecyzowujący i porządkujący. Dotyczą przede wszystkim ograniczenia możliwości nadużywania umów o pracę na czas określony, postępowania dyscyplinarnego nauczycieli, tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli, przekazywania dotacji na finansowanie doradztwa metodycznego.
Tak więc, w odniesieniu do kwestii awansu zawodowego nauczyciela oraz oceny jego pracy w wyniku wprowadzonych zmian:
- zniesione zostaną obligatoryjne terminy dokonywania oceny pracy nauczycieli;
- zostanie uchylone upoważnienie do określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowych kryteriów oceny pracy nauczycieli – kryteria oceny pracy będą określone w ustawie – Karta Nauczyciela;
- nastąpi rozdzielenie oceny pracy od awansu zawodowego nauczycieli; w zakresie awansu zawodowego przywrócona zostanie ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu;
- uchylone zostaną przepisy dotyczące dodatku za wyróżniającą pracę dla nauczycieli dyplomowanych – zmiana ta jest konsekwencją odejścia od obligatoryjności dokonywania oceny pracy i zmiany kryteriów tej oceny;
- nastąpi skrócenie stażu w przypadku ubiegania się o awans na stopień nauczyciela kontraktowego do 9 miesięcy;
- nastąpi skrócenie okresów pracy w szkole niezbędnych do rozpoczęcia stażu na kolejny stopień awansu zawodowego – do 2 lat pracy przed rozpoczęciem stażu na stopień nauczyciela mianowanego oraz do roku przed rozpoczęciem stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego;
- egzamin przed komisją egzaminacyjną na stopień nauczyciela kontraktowego zostanie zastąpiony rozmową przeprowadzaną przez komisję kwalifikacyjną.
Wprowadzone zostały przepisy, które ograniczają możliwość nadużywania umów o pracę na czas określony zawieranych w związku z zaistnieniem potrzeby wynikającej z organizacji nauczania. Łączny okres zatrudnienia na podstawie tych umów między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie będzie mógł przekraczać 36 miesięcy.
Przedmiotowa ustawa wprowadza także zmiany w ustawie z dnia:
- 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1530, z późn. zm.);
- 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r. poz. 341 i 622);
- 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1900 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 60);
- 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60, z późn. zm.);
- 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2245 i 2432 oraz z 2019 r. poz. 534).
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Większość przepisów ustawy wejdzie w życie 1 września 2019 r., z wyjątkiem:
- przepisów dotyczących doprecyzowania zasad przyjmowania młodocianych pracowników na rok szkolny 2019/2020 do klasy I publicznej branżowej szkoły I stopnia dla kandydatów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum oraz przepisów umożliwiających uczniom lub absolwentom dotychczasowego gimnazjum zatrudnienie na zasadach określonych w Kodeksie Pracy dla młodocianych będących odpowiednio uczniami lub absolwentami ośmioletniej szkoły podstawowej, które weszły w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, czyli 12 lipca br.;
- przepisów określających wymiar stażu na stopień nauczyciela kontraktowego, rozpoczętego w roku szkolnym 2018/2019 oraz przepisu wskazującego organ do sprawowania nadzoru nad szkołą, dla której podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym, które wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli 26 lipca br.;
- przepisów regulujących awans zawodowy nauczycieli polonijnych, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.
