28.6.2011

Zespół
e-prawnik.pl

Rada nadzorcza w spółce akcyjnej

Kiedy powołuje się radę nadzorczą?

W przypadku spółki akcyjnej powołanie rady nadzorczej jest zawsze obligatoryjne. Co więcej, spółka taka nie może zostać zarejestrowana bez powołanego organu kontrolnego. Rada musi istnieć także przez cały okres istnienia spółki. Jeżeli spółka dłużej niż trzy miesiące pozbawiona jest rady nadzorczej, członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność karną, przewidzianą w Kodeksie spółek handlowych.

Skład rady

Statut musi określać liczbą członków rady albo przynajmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków rady nadzorczej oraz podmiot uprawniony do ustalania jej składu. Konkretne imiona i nazwiska członków rady należy przedstawić w zgłoszeniu spółki do sądu rejestrowego. Kodeks spółek handlowych wymaga, by radę tworzyło minimum trzech członków, a w spółkach publicznych co najmniej 5 członków, jednak pamiętać należy, iż dla poszczególnych rodzajów spółek akcyjnych przepisy szczegółowe przewidują wyższe wymagania liczbowe.

Porady prawne

Wymagania, jakie musi spełnić członek rady nadzorczej

Członkiem rady może być wyłącznie osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, nie skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa przeciwko ochronie informacji, wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi oraz za przestępstwa określone w Kodeksie spółek handlowych (związane z działaniem na szkodę spółki przez jej założycieli lub członków organów, ogłaszaniem nieprawdziwych danych, umożliwianiem bezprawnego głosowania na walnym zgromadzeniu lub nieuprawnionym głosowaniem). Zakaz ten obowiązuje przez 5 lat od uprawomocnienia się wyroku, minimum 3 lata od odbycia kary, jednak w terminie pierwszych 3 miesięcy (jeżeli przestępstwo nie było popełnione umyślnie) można wnioskować do sądu o jego skrócenie lub zniesienie.

Nie może wejść w skład rady nadzorczej członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału albo zakładu spółki, osoba zatrudniona w spółce, główny księgowy, radca prawny, adwokat ani generalnie żadna osoba podlegająca bezpośrednio członkom zarządu albo likwidatorom.

  Jest to wynikiem funkcji, jaką pełni w spółce rada- jako organ nadzorczy nie może ona jednocześnie uczestniczyć w kontrolowanych później przez siebie działaniach. Wyłączenie to dotyczy również z analogicznych powodów członków zarządu i likwidatorów spółki lub spółdzielni zależnej od danej spółki akcyjnej.

Kodeks spółek handlowych nie stawia żadnych wymagań co do merytorycznych kwalifikacji członków rady, mogą one być jednak przewidziane w przepisach szczególnych, dotyczących określonego rodzaju spółek. Ponadto czynności wykonywane przez radę, jak np. badanie sprawozdania finansowego czy jej obowiązki nadzorcze wymagają w praktyce odpowiedniego doświadczenia i umiejętności.

Powoływanie i odwoływanie rady nadzorczej

Członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie akcjonariuszy, choć statut może regulować tę kwestię inaczej. Może np. przewidywać wybór rady przez organy administracji państwowej czy samorządowej, czy jakiekolwiek inne podmioty (choćby inne spółki). Wykluczone jest jedynie ustalenie przez statut zasad wyłaniania rady, które byłyby sprzeczne z prawem czy istotą tego organu, np. powoływanie rady przez zarząd.

Bez względu na postanowienia statutu, Kodeks spółek handlowych przewiduje zawsze możliwość powoływania członków rady nadzorczej „grupami". Polega to na tym, iż na wniosek akcjonariuszy, reprezentujących przynajmniej jedną piątą kapitału zakładowego przeprowadzany jest na najbliższym walnym zgromadzeniu wybór przez grupy akcjonariuszy, wybierające do rady swoich „reprezentantów". Wniosek ten należy zgłosić na tyle wcześnie, by wybór mógł się odbyć na najbliższym walnym zgromadzeniu, czyli najpóźniej do ogłoszenia jego porządku obrad. Wniosek ten nie może zostać odrzucony. Grupy dokonujące wyboru tworzone są z akcjonariuszy reprezentujących część akcji, która przypada z podziału ogólnej liczby akcji reprezentowanych na zgromadzeniu przez liczbę członków rady. Tak utworzona grupa wybiera jedną osobę do składu rady, nie uczestnicząc w wyborze pozostałych. Każdej akcji (z wyjątkiem tzw.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Rada nadzorcza w spółce komandytowo-akcyjnej

Rada nadzorcza w spółce komandytowo-akcyjnej

      Kiedy w spółce komandytowo-akcyjnej można powołać radę nadzorczą? Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową. W spółkach tych zasadą jest sprawowanie kontroli przez samych wspólników. Jednakże charakter prawny tego typu spółki (...)

Już jest spółka europejska!

Już jest spółka europejska!

Dzisiaj, czyli 19 maja 2005 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej. Ustawa ta właściwie już dawno powinna była zostać uchwalona, gdyż 8 października 2004 r. weszło w życie Rozporządzenia Rady (WE) 2157/2001 (...)

Prosta spółka akcyjna – nowa forma prowadzenia działalności gospodarczej

Prosta spółka akcyjna – nowa forma prowadzenia działalności gospodarczej

Od 1 lipca 2021 roku przedsiebiorcy mogą prowadzić działalność w nowej formie - prostej spółki akcyjnej. Kluczową cechą tej spółki jest niski kapitał akcyjny wymagany do jej założenia, wynoszący 1 zł. Przeczytaj, jak założyć prostą spółkę akcyjną i (...)

Rada nadzorcza i komisja rewizyjna w sp. z o.o.

Rada nadzorcza i komisja rewizyjna w sp. z o.o.

  Kto jest uprawniony do sprawowania nadzoru w spółce z o.o.? Zasadą jest, że prawo kontroli działań zarządu służy każdemu ze wspólników. Osobista kontrola wspólników charakterystyczna jest dla spółek osobowych a jej obecność w spółce (...)

Organy nadzoru w spółkach handlowych

Organy nadzoru w spółkach handlowych

Czym zajmują się organy nadzorcze? W większych korporacjach takich jak spółki akcyjne czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w których naczelną rolę pełnią nie osoby wspólników lecz wniesiony przez nich kapitał, ustanowienie organów nadzorczych (...)

Udzielenie absolutorium procedury i konsekwencje prawne

Udzielenie absolutorium procedury i konsekwencje prawne

      Wbrew powszechnemu poglądowi procedura udzielenia absolutorium dotyczy nie tylko spółek kapitałowych oraz nie tylko członków ich zarządów, a konsekwencje tego aktu sięgają znacznie dalej niż tylko powstanie odpowiedzialności względem spółki (...)

Zarząd spółki akcyjnej

Zarząd spółki akcyjnej

Kto jest uprawniony do zarządzania spółką akcyjną?W spółkach osobowych (np. spółce jawnej, partnerskiej), opartych na osobistej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, każdy wspólnik ma prawo prowadzenia jej spraw i ją reprezentować. (...)

Problem zgody organów spółki akcyjnej na posiadanie udziałów w spółce z o.o. przez członka zarządu - opinia prawna

Problem zgody organów spółki akcyjnej na posiadanie udziałów w spółce z o.o. przez członka zarządu - opinia prawna

Stan faktycznyCzłonek Zarządu spółki akcyjnej „Z", w której posiada 40% akcji, jest jednocześnie posiadaczem 100% udziałów w spółce „X" sp. z o.o. W spółce z o.o. osoba ta nie jest członkiem Zarządu ani nie jest w niej zatrudniona. Spółka (...)

Zakładanie i zasady funkcjonowania spółki komandytowo-akcyjnej

Zakładanie i zasady funkcjonowania spółki komandytowo-akcyjnej

    Spółka komandytowo-akcyjna stanowi swoiste połączenie cech spółek osobowych (komandytowej) i kapitałowych (akcyjnej). Kodeks spółek handlowych ukształtował ją jako spółkę osobową, skutkiem czego jest pozbawiona osobowości prawnej. Jednocześnie taka (...)

Zasady ogólne prawa bankowego

Zasady ogólne prawa bankowego

Bank Ustawa definiuje pojęcie banku. Według niej, bankiem jest osoba prawna, utworzona zgodnie z przepisami prawa, działająca na podstawie odpowiednich zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym. Z (...)

Jak założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością? - Sekwencja czynności

Jak założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością? - Sekwencja czynności

  W jakim celu można założyć spółkę z o.o.?Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością mogą utworzyć osoby fizyczne, a także osoby prawne (np. spółka akcyjna albo stowarzyszenie). Kodeks spółek handlowych zezwala również na założenie takiej (...)

Kim jest prokurent? - Prokura w Kodeksie cywilnym

Kim jest prokurent? - Prokura w Kodeksie cywilnym

Kim jest prokurent, a co to jest prokura? Zgodnie z art. 109[1] ustawy Kodeks cywilny, prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie (...)

Spółki drogowe

Spółki drogowe

27 lutego 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia. Jak będą tworzone tzw. spółki specjalnego przeznaczenia? Według nowej ustawy spółka może być zawiązana i działa w formie spółki akcyjnej. Zawiązując spółkę (...)

Skarga na bezczynność KRRiT, wniosek o kuratora dla Polskiego Radia

Skarga na bezczynność KRRiT, wniosek o kuratora dla Polskiego Radia

Minister Skarbu Państwa, jako jedyny właściciel Spółki Polskie Radio S.A postanowił przeciwdziałać niepokojącej sytuacji w jej organach. Obawy budzi przede wszystkim niemożność funkcjonowania rady nadzorczej, co prowadzi do paraliżu wielu działań Spółki. Od 30 stycznia 2008 (...)

Walne zgromadzenie akcjonariuszy - zasady zwoływania i obrad

Walne zgromadzenie akcjonariuszy - zasady zwoływania i obrad

  Walne zgromadzenie akcjonariuszy (dalej: WZA) jest organem spółki, na którym reprezentowany jest kapitał zakładowy spółki i jej inwestorzy. Jest ono naczelnym organem spółki, którego decyzje - podejmowane w formie uchwał - wytyczają kierunek rozwoju spółki (...)

Kto i na jakich zasadach może założyć spółkę europejską

Kto i na jakich zasadach może założyć spółkę europejską

 W związku z działaniem i celem Unii Europejskiej, państwa członkowskie zmierzają do utworzenia m.in. rozwoju gospodarczego Wspólnoty, jak i do ujednolicenia systemu prawnego w tym zakresie. Wyrazem tego może być uregulowanie w prawie europejskim swoistych form paneuropejskich (...)

Obowiązek dostosowania wysokości kapitału zakładowego spółki - opinia prawna

Obowiązek dostosowania wysokości kapitału zakładowego spółki - opinia prawna

Stan faktyczny Zgodnie z treścią przepisu art. 624 § 4 ksh, w przypadku gdy spółka kapitałowa nie spełnia wymogu w zakresie minimalnej wysokości kapitału zakładowego, o której mowa w art. 624 § 1 ksh, wspólnicy takiej spółki nie mogą pobierać dywidendy, ani innych świadczeń od spółki (...)

Komu rezygnację powinien zlożyć odchodzacy członek zarządu?

Komu rezygnację powinien zlożyć odchodzacy członek zarządu?

W dniu 31 marca 2016 r. Sąd Najwyższy podjął uchwalę w  składzie 7 sędziów Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt III CZP 89/15 w której rozstrzygnął trwający w orzecznictwie spór o to: "Czy przy składaniu przez członka zarządu oświadczenia woli o rezygnacji (...)

Powołanie pełnomocnika przez zgromadzenie wspólników/walne zgromadzenie do reprezentowania spółki w umowach i sporach z członkami zarządu

Powołanie pełnomocnika przez zgromadzenie wspólników/walne zgromadzenie do reprezentowania spółki w umowach i sporach z członkami zarządu

Zgodnie z ogólnymi zasadami reprezentacji spółkę kapitałową reprezentuje zarząd, którego członkowie wybierani są z grona akcjonariuszy lub spoza niego przez Radę Nadzorczą (,,RN”). Nietrudno wyobrazić sobie jednak sytuację, w której może dojść do konfliktu (...)

Konwersja wierzytelności na udziały w spółce z o.o. - opinia prawna

Konwersja wierzytelności na udziały w spółce z o.o. - opinia prawna

Stan faktyczny Jestem jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Pod koniec 2006 r. spółka miała problemy z płynnością finansową i potrzebowała szybko zastrzyku gotówki. Zdecydowałem się na wniesienie pewnej kwoty do spółki w ramach umowy pożyczki, która miała (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Zakaz udziału w Radzie Nadzorczej

Zakaz udziału w Radzie Nadzorczej

Jaka jest odpowiedzialność członków RN, a przede wszystkim prezesa Rady Nadzorczej? Spółka Akcyjna istnieje od 1998r do dzisiaj. Prezes Rady Nadzorczej jest ciągle ten sam (jednocześnie akcjonariusz 1/3 - równe części akcji), nie zwołał na przełomie 5 lat ani jednego posiedzenia Rady Nadzorczej. (...)

Posiedzenia Rady Nadzorczej spółki akcyjnej

Posiedzenia Rady Nadzorczej spółki akcyjnej

Firma X działa jako Spółka Akcyjna, w której jednym z organów jest Rada Nadzorcza. Zgodnie z obowiązującym w spółce regulaminem Rady Nadzorczej, Rada zbiera się co najmniej 4 razy w roku (raz na kwartał). Czy Rada Nadzorcza może zebrać się na posiedzeniu i nie podejmować uchwał? Z art. (...)

Pełnomocnictwo członka rady nadzorczej

Pełnomocnictwo członka rady nadzorczej

Czy członek rady nadzorczej w spółce akcyjnej może udzielić pełnomocnictwa, na zasadach ogólnych, do reprezentowania, tzn. sprawowania kontroli spółki? Zasadą jest, iż w spółce akcyjnej funkcje członków rady nadzorczej winny być pełnione osobiście. Nie jest więc dopuszczalne ustanawianie (...)

Oddelegowanie członka rady nadzorczej do zarządu

Oddelegowanie członka rady nadzorczej do zarządu

Czy w spółce z o.o., zgodnie z przepisami ksh, Rada Nadzorcza (tudzież inny organ) może oddelegować członka Rady do czasowego wykonywania funkcji Prezesa Zarządu, jeśli Prezes z ważnych powodów (np. choroba) nie może sprawować swojej funkcji? W jaki sposób zarejestrować to w KRS? Druk KRS-ZK (...)

Rezygnacja z funkcji członka zarządu

Rezygnacja z funkcji członka zarządu

Od kiedy ważne jest oświadczenie woli o rezygnacji z funkcji członka zarządu adresowane do rady nadzorczej spółki akcyjnej? Czy od dnia złożenia rezygnacji do przewodniczącego rady nadzorczej? Czy od dnia posiedzenia rady nadzorczej, na której wszyscy członkowie rady zaznajamiają się z oświadczeniem (...)

Wpływ rady nadzorczej na decyzje zarządu S.A.

Wpływ rady nadzorczej na decyzje zarządu S.A.

Rada nadzorcza usilnie stara się wpływać na decyzje zarządu spółki akcyjnej. Czy rada nadzorcza ma prawo do ingerowania w bieżące decyzje zarządu spółki akcyjnej? Zgodnie z art. 382 § 1 rada nadzorcza sprawuje nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach (...)

Wybór członków Rady Nadzorczej - głosowanie grupami

Wybór członków Rady Nadzorczej - głosowanie grupami

Czy można dokonać wyboru członków rady nadzorczej spółki akcyjnej przed upływem 5-letniej kadencji obecnych członków rady na wniosek akcjonariusza, który posiada 33% akcji? Jaki będzie stan prawny takiej uchwały, jeśli nie odwołano jeszcze poprzedniej rady nadzorczej wybranej w trybie zwykłym (...)

Wynagrodzenie dla członków Rady Nadzorczej

Wynagrodzenie dla członków Rady Nadzorczej

Dnia 8 czerwca 2012r. X spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przekształciła się w X spółkę akcyjną (wpis do KRS). 6 lipca odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Nadzorczej tej spółki. W najbliższym czasie (tj. początek sierpnia) ma odbyć się posiedzenie Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, (...)

Jak często muszą odbywać się posiedzenia Rady Nadzorczej w Spółce Akcyjnej

Jak często muszą odbywać się posiedzenia Rady Nadzorczej w Spółce Akcyjnej

RN spółki akcyjnej X, zgodnie z obowiązującym ją obecnie regulaminem RN, zbiera się minimum 1 raz na kwartał (tj min. 4 razy w roku). Statut spółki akcyjnej i pozostałe wewnętrzne regulaminy nie regulują tej kwestii. Czy RN może zmienić swój regulamin tak, żeby posiedzenia odbywały się (...)

Wynagrodzenie członków rady nadzorczej

Wynagrodzenie członków rady nadzorczej

Członkowie rady nadzorczej w spółce akcyjnej powinni według statutu otrzymywać wynagrodzenie miesięczne w wysokości średnej krajowej wypłacane raz na pół roku. Czy to jest to samo, co dieta dla członków rady nadzorczej? Co w przypadku, jeśli spółka zapomniała wypłacać powyższe wynagrodzenie? Co (...)

Komisja Strukturacyjna w świetle ustaw i rozporządzeń

Komisja Strukturacyjna w świetle ustaw i rozporządzeń

W X Spółce Akcyjnej, Walne Zgromadzenie działa w oparciu o przepisy wewnętrzne i przepisy zewnętrzne - ustawy, kodeksy, rozporządzania. Przepisy wewnętrzne są nam dobrze znane, pod względem praw i obowiązków, a ostateczne zapisy w nich dotyczą kwestii Komisji Skrutacyjnej. Dlatego zależy (...)

Zmiana porządku obrad WZA

Zmiana porządku obrad WZA

Akcjonariusz posiada opłacone akcje imienne w spółce akcyjnej. Zgodnie z przepisami został powiadomiony listem poleconym powiadomiony o walnym zgromadzeniu akcjonariuszy i przesłano mu porządek obrad. Czy można (i w jakim terminie) uzupełnić (zmienić) porządek obrad? Ustalenie porządku obrad (...)

Uprawnienia rady nadzorczej

Uprawnienia rady nadzorczej

Czy zarząd spółki z o.o. zobowiązany jest na wniosek Rady Nadzorczej (nie uzasadniony względami gospodarczymi czy prawnymi, spółka nie prowadzi w postępowaniu sądowym ani przedprocesowym żadnej sprawy gospodarczej) przekazać dane w postaci dokumentu wydanego poza siedzibę spółki dot. wszystkich (...)

Ustalenie wynagrodzenia dla członka RN

Ustalenie wynagrodzenia dla członka RN

Jestem członkiem rady nadzorczej i od pięciu lat pracuje dla spółki bez wynagrodzenia. Na ostatnim posiedzeniu właściciele postanowili za mój wkład w tworzenie spółki przekazać mi 5 procent zysku. Jak mają to zrobić, nie jestem obywatelem polskim. Przepisy kodeksu spółek handlowych stanowią (...)

Kwalifikacje członków rady nadzorczej

Kwalifikacje członków rady nadzorczej

W statucie firmy w której większościowy pakiet udziałów posiada "prywatny" inwestor, zapisano, że kandydatem na członka Rady Nadzorczej wybieranym przez pracowników może być wyłącznie pracownik, który wcześniej zdał określony egzamin (wymieniony w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia (...)

Kwestie związane z utworzeniem spółki z o.o

Kwestie związane z utworzeniem spółki z o.o

Od paru lat prowadzę działalność gospodarczą która naprawdę dobrze prosperuję. Chciałbym poszerzyć zakres moich usług, dlatego postanowiłem że w raz z moimi znajomymi utworzymy spółkę z o.o. Moim wkładem rzecz jasna będzie moja firma, doświadczenie, ich natomiast kwota w wysokości (...)