28.6.2011
Zespół
e-prawnik.pl
Kiedy powołuje się radę nadzorczą?
W przypadku spółki akcyjnej powołanie rady nadzorczej jest zawsze obligatoryjne. Co więcej, spółka taka nie może zostać zarejestrowana bez powołanego organu kontrolnego. Rada musi istnieć także przez cały okres istnienia spółki. Jeżeli spółka dłużej niż trzy miesiące pozbawiona jest rady nadzorczej, członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność karną, przewidzianą w Kodeksie spółek handlowych.
Skład rady
Statut musi określać liczbą członków rady albo przynajmniej minimalną lub maksymalną liczbę członków rady nadzorczej oraz podmiot uprawniony do ustalania jej składu. Konkretne imiona i nazwiska członków rady należy przedstawić w zgłoszeniu spółki do sądu rejestrowego. Kodeks spółek handlowych wymaga, by radę tworzyło minimum trzech członków, a w spółkach publicznych co najmniej 5 członków, jednak pamiętać należy, iż dla poszczególnych rodzajów spółek akcyjnych przepisy szczegółowe przewidują wyższe wymagania liczbowe.
Wymagania, jakie musi spełnić członek rady nadzorczej
Członkiem rady może być wyłącznie osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, nie skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa przeciwko ochronie informacji, wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi oraz za przestępstwa określone w Kodeksie spółek handlowych (związane z działaniem na szkodę spółki przez jej założycieli lub członków organów, ogłaszaniem nieprawdziwych danych, umożliwianiem bezprawnego głosowania na walnym zgromadzeniu lub nieuprawnionym głosowaniem). Zakaz ten obowiązuje przez 5 lat od uprawomocnienia się wyroku, minimum 3 lata od odbycia kary, jednak w terminie pierwszych 3 miesięcy (jeżeli przestępstwo nie było popełnione umyślnie) można wnioskować do sądu o jego skrócenie lub zniesienie.
Nie może wejść w skład rady nadzorczej członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału albo zakładu spółki, osoba zatrudniona w spółce, główny księgowy, radca prawny, adwokat ani generalnie żadna osoba podlegająca bezpośrednio członkom zarządu albo likwidatorom.
Jest to wynikiem funkcji, jaką pełni w spółce rada- jako organ nadzorczy nie może ona jednocześnie uczestniczyć w kontrolowanych później przez siebie działaniach. Wyłączenie to dotyczy również z analogicznych powodów członków zarządu i likwidatorów spółki lub spółdzielni zależnej od danej spółki akcyjnej.
Kodeks spółek handlowych nie stawia żadnych wymagań co do merytorycznych kwalifikacji członków rady, mogą one być jednak przewidziane w przepisach szczególnych, dotyczących określonego rodzaju spółek. Ponadto czynności wykonywane przez radę, jak np. badanie sprawozdania finansowego czy jej obowiązki nadzorcze wymagają w praktyce odpowiedniego doświadczenia i umiejętności.
Powoływanie i odwoływanie rady nadzorczej
Członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie akcjonariuszy, choć statut może regulować tę kwestię inaczej. Może np. przewidywać wybór rady przez organy administracji państwowej czy samorządowej, czy jakiekolwiek inne podmioty (choćby inne spółki). Wykluczone jest jedynie ustalenie przez statut zasad wyłaniania rady, które byłyby sprzeczne z prawem czy istotą tego organu, np. powoływanie rady przez zarząd.
Bez względu na postanowienia statutu, Kodeks spółek handlowych przewiduje zawsze możliwość powoływania członków rady nadzorczej „grupami". Polega to na tym, iż na wniosek akcjonariuszy, reprezentujących przynajmniej jedną piątą kapitału zakładowego przeprowadzany jest na najbliższym walnym zgromadzeniu wybór przez grupy akcjonariuszy, wybierające do rady swoich „reprezentantów". Wniosek ten należy zgłosić na tyle wcześnie, by wybór mógł się odbyć na najbliższym walnym zgromadzeniu, czyli najpóźniej do ogłoszenia jego porządku obrad. Wniosek ten nie może zostać odrzucony. Grupy dokonujące wyboru tworzone są z akcjonariuszy reprezentujących część akcji, która przypada z podziału ogólnej liczby akcji reprezentowanych na zgromadzeniu przez liczbę członków rady. Tak utworzona grupa wybiera jedną osobę do składu rady, nie uczestnicząc w wyborze pozostałych. Każdej akcji (z wyjątkiem tzw.
Potrzebujesz porady prawnej?
Rada nadzorcza w spółce komandytowo-akcyjnej
Kiedy w spółce komandytowo-akcyjnej można powołać radę nadzorczą? Spółka komandytowo-akcyjna jest spółką osobową. W spółkach tych zasadą jest sprawowanie kontroli przez samych wspólników. Jednakże charakter prawny tego typu spółki (...)
Dzisiaj, czyli 19 maja 2005 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej. Ustawa ta właściwie już dawno powinna była zostać uchwalona, gdyż 8 października 2004 r. weszło w życie Rozporządzenia Rady (WE) 2157/2001 (...)
Prosta spółka akcyjna – nowa forma prowadzenia działalności gospodarczej
Od 1 lipca 2021 roku przedsiebiorcy mogą prowadzić działalność w nowej formie - prostej spółki akcyjnej. Kluczową cechą tej spółki jest niski kapitał akcyjny wymagany do jej założenia, wynoszący 1 zł. Przeczytaj, jak założyć prostą spółkę akcyjną i (...)
Rada nadzorcza i komisja rewizyjna w sp. z o.o.
Kto jest uprawniony do sprawowania nadzoru w spółce z o.o.? Zasadą jest, że prawo kontroli działań zarządu służy każdemu ze wspólników. Osobista kontrola wspólników charakterystyczna jest dla spółek osobowych a jej obecność w spółce (...)
Organy nadzoru w spółkach handlowych
Czym zajmują się organy nadzorcze? W większych korporacjach takich jak spółki akcyjne czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w których naczelną rolę pełnią nie osoby wspólników lecz wniesiony przez nich kapitał, ustanowienie organów nadzorczych (...)
Udzielenie absolutorium procedury i konsekwencje prawne
Wbrew powszechnemu poglądowi procedura udzielenia absolutorium dotyczy nie tylko spółek kapitałowych oraz nie tylko członków ich zarządów, a konsekwencje tego aktu sięgają znacznie dalej niż tylko powstanie odpowiedzialności względem spółki (...)
Kto jest uprawniony do zarządzania spółką akcyjną?W spółkach osobowych (np. spółce jawnej, partnerskiej), opartych na osobistej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, każdy wspólnik ma prawo prowadzenia jej spraw i ją reprezentować. (...)
Stan faktycznyCzłonek Zarządu spółki akcyjnej „Z", w której posiada 40% akcji, jest jednocześnie posiadaczem 100% udziałów w spółce „X" sp. z o.o. W spółce z o.o. osoba ta nie jest członkiem Zarządu ani nie jest w niej zatrudniona. Spółka (...)
Zakładanie i zasady funkcjonowania spółki komandytowo-akcyjnej
Spółka komandytowo-akcyjna stanowi swoiste połączenie cech spółek osobowych (komandytowej) i kapitałowych (akcyjnej). Kodeks spółek handlowych ukształtował ją jako spółkę osobową, skutkiem czego jest pozbawiona osobowości prawnej. Jednocześnie taka (...)
Bank Ustawa definiuje pojęcie banku. Według niej, bankiem jest osoba prawna, utworzona zgodnie z przepisami prawa, działająca na podstawie odpowiednich zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym. Z (...)
Jak założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością? - Sekwencja czynności
W jakim celu można założyć spółkę z o.o.?Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością mogą utworzyć osoby fizyczne, a także osoby prawne (np. spółka akcyjna albo stowarzyszenie). Kodeks spółek handlowych zezwala również na założenie takiej (...)
Kim jest prokurent? - Prokura w Kodeksie cywilnym
Kim jest prokurent, a co to jest prokura? Zgodnie z art. 109[1] ustawy Kodeks cywilny, prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie (...)
27 lutego 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia. Jak będą tworzone tzw. spółki specjalnego przeznaczenia? Według nowej ustawy spółka może być zawiązana i działa w formie spółki akcyjnej. Zawiązując spółkę (...)
Skarga na bezczynność KRRiT, wniosek o kuratora dla Polskiego Radia
Minister Skarbu Państwa, jako jedyny właściciel Spółki Polskie Radio S.A postanowił przeciwdziałać niepokojącej sytuacji w jej organach. Obawy budzi przede wszystkim niemożność funkcjonowania rady nadzorczej, co prowadzi do paraliżu wielu działań Spółki. Od 30 stycznia 2008 (...)
Walne zgromadzenie akcjonariuszy - zasady zwoływania i obrad
Walne zgromadzenie akcjonariuszy (dalej: WZA) jest organem spółki, na którym reprezentowany jest kapitał zakładowy spółki i jej inwestorzy. Jest ono naczelnym organem spółki, którego decyzje - podejmowane w formie uchwał - wytyczają kierunek rozwoju spółki (...)
Kto i na jakich zasadach może założyć spółkę europejską
W związku z działaniem i celem Unii Europejskiej, państwa członkowskie zmierzają do utworzenia m.in. rozwoju gospodarczego Wspólnoty, jak i do ujednolicenia systemu prawnego w tym zakresie. Wyrazem tego może być uregulowanie w prawie europejskim swoistych form paneuropejskich (...)
Obowiązek dostosowania wysokości kapitału zakładowego spółki - opinia prawna
Stan faktyczny Zgodnie z treścią przepisu art. 624 § 4 ksh, w przypadku gdy spółka kapitałowa nie spełnia wymogu w zakresie minimalnej wysokości kapitału zakładowego, o której mowa w art. 624 § 1 ksh, wspólnicy takiej spółki nie mogą pobierać dywidendy, ani innych świadczeń od spółki (...)
Komu rezygnację powinien zlożyć odchodzacy członek zarządu?
W dniu 31 marca 2016 r. Sąd Najwyższy podjął uchwalę w składzie 7 sędziów Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt III CZP 89/15 w której rozstrzygnął trwający w orzecznictwie spór o to: "Czy przy składaniu przez członka zarządu oświadczenia woli o rezygnacji (...)
Zgodnie z ogólnymi zasadami reprezentacji spółkę kapitałową reprezentuje zarząd, którego członkowie wybierani są z grona akcjonariuszy lub spoza niego przez Radę Nadzorczą (,,RN”). Nietrudno wyobrazić sobie jednak sytuację, w której może dojść do konfliktu (...)
Konwersja wierzytelności na udziały w spółce z o.o. - opinia prawna
Stan faktyczny Jestem jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Pod koniec 2006 r. spółka miała problemy z płynnością finansową i potrzebowała szybko zastrzyku gotówki. Zdecydowałem się na wniesienie pewnej kwoty do spółki w ramach umowy pożyczki, która miała (...)
