Konstytucja Biznesu gotowa do podpisu

11.3.2018

Konstytucja Biznesu ze zgodą Sejmu

Posłowie przyjęli pakiet 5 ustaw, zmieniających polską rzeczywistość biznesową. Ich wprowadzenie będzie najbardziej kompleksową reformą prawa gospodarczego od prawie 30 lat, zapowiedzianą w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Zmiany obejmą prawie 200 ustaw. Czekają one tylko na podpis Prezydenta.

Konstytucja Biznesu ma uwolnić polską przedsiębiorczość i będzie fundamentem dla wszystkich innych proprzedsiębiorczych aktywności rządu. Wejdzie w życie w ciągu 30 dni od ogłoszenia.

Najważniejszym z projektów Konstytucji jest Prawo przedsiębiorców, które zastąpi nowelizowaną ok. 90 razy ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (SDG) z 2004 r. Kolejnymi aktami prawnymi są: ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców, ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy, ustawa – przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej, ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Prawo przedsiębiorców

To pierwszy akt prawny, który tworzy system prawa gospodarczego, oparty na wartościach urzeczywistniających wolność działalności gospodarczej. Prawo przedsiębiorców wprowadza kanon podstawowych zasad, dających gwarancje przedsiębiorcom w relacjach z władzą publiczną. Prawo przedsiębiorców jako akt centralny będzie wpływać na sposób stanowienia, interpretacji i stosowania wszystkich przepisów dotyczących działalności gospodarczej.

Prawo przedsiębiorców wprowadza katalog zasad regulujących relacje biznesu z państwem. Będą to wytyczne dla administracji, jak ma postępować w sprawach przedsiębiorców, np.: co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone; domniemanie uczciwości przedsiębiorcy; zasada proporcjonalności. Kolejne rozwiązanie to pas startowy dla nowych firm, na który składają się dwa rozwiązania - tzw. działalność nierejestrowa i ulga na start. Sejm przyjął poprawkę Senatu stanowiącą, że urząd ma wzywać przedsiębiorcę do usunięcia braków przy interpretacji. Ma ona dać przedsiębiorcy szansę naprawienia niekompletnego wniosku w tym samym postępowaniu.

Rozwiązania zawarte w ustawie to m.in.:

ustanowienie katalogu praw i obowiązków przedsiębiorców i organów, stanowiących wytyczne dla organów administracji i stanowiące granice ich ingerencji w wolność działalności gospodarczej.
zmiana relacji przedsiębiorca – administracja w kierunku bardziej przyjaznej i partnerskiej, poprzez wprowadzenie m.in. zasady domniemania uczciwości przedsiębiorcy, zasady przyjaznej interpretacji przepisów, jak również kluczowej zasady „co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”.
wprowadzenie instytucji działalności nierejestrowej (w przypadkach działalności na mniejszą skalę nie powstaje obowiązek rejestracji działalności).
wprowadzenie tzw. „ulgi na start” (początkujący przedsiębiorcy zostaną zwolnieni z obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne przez pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności).
wprowadzenie zasady posługiwania się przez przedsiębiorcę w kontaktach z urzędami wyłącznie numerem NIP.
wydawanie przez organy administracji napisanych prostym językiem „objaśnień prawnych” wyjaśniających skomplikowane przepisy w zakresie działalności gospodarczej, dotyczące praktycznego stosowania tych przepisów.
ochrona przedsiębiorcy przed negatywnymi konsekwencjami, jeśli jego działania były zgodne z dotychczasową praktyką stosowania przepisów przez organ administracji.

Rzecznik MŚP

Ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców ma zapewnić lepszą ochronę interesów mikro-, małych i średnich firm, poprawę środowiska prawnego, w którym funkcjonują oraz zapewnienie bardziej partnerskich relacji między przedsiębiorcami a organami administracji publicznej.

Zadaniem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców będzie stanie na straży i ochrona praw przedsiębiorców z sektora MŚP. W zakresie jego kompetencji znajdą się m.in.

opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących interesów przedsiębiorców;
występowanie do odpowiednich organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, a także do odpowiednich urzędów z wnioskami o wydanie objaśnień prawnych szczególnie skomplikowanych przepisów dotyczących działalności gospodarczej; w
spieranie mediacji pomiędzy przedsiębiorcami a organami administracji;
występowanie do Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie rozbieżności w wykładni przepisów;
zwracanie się o wszczynanie postępowań administracyjnych i przystępowanie do nich;
wnoszenie od decyzji organów i skarg do sądów administracyjnych;
współpraca z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi;
zwracanie się do odpowiednich organów, organizacji i instytucji z wnioskami o podjęcie odpowiednich działań mogących wpływać pozytywnie na prawa i interesy przedsiębiorców.

CEIDG i punkt informacji dla przedsiębiorcy

Ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy umożliwi udostępnianie w CEIDG rejestru pełnomocnictw i prokury, wprowadzi zasady automatycznego wznowienia wykonywania działalności po upływie okresu zawieszenia oraz ustanowi możliwość zawieszenia działalności na czas nieoznaczony.

Wśród najważniejszych modyfikacji CEIDG znajdują się:

umożliwienie udostępniania w CEIDG rejestru pełnomocnictw i prokury;
wprowadzenie zasady automatycznego wznowienia wykonywania działalności po upływie okresu zawieszenia;
możliwość zawieszenia działalności na czas nieoznaczony.

Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy stanowi rozwinięcie obecnego www.biznes.gov.pl. Punkt nie tylko wyjaśni, w jaki sposób załatwić poszczególne sprawy urzędowe, ale też umożliwi np. uiszczanie opłat urzędowych czy uzyskanie zaświadczenia o niezaleganiu z podatkami czy składkami. Punkt przypomni przedsiębiorcom, przez sms lub e-mail, o zbliżających się terminach urzędowych oraz poinformuje o najważniejszych zmianach w prawie. Będą tam też publikowane wyjaśnienia dotyczące zagadnień prawnych budzących najwięcej wątpliwości w praktyce.

Przepisy wprowadzające Konstytucję Biznesu

Zaproponowane w Prawie przedsiębiorców rozwiązania wymagają zmian w wielu ustawach szczegółowych. Zostały one zawarte w ustawie – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej. Poza odpowiednim zaszczepieniem w polskim systemie prawnym rozwiązań przewidzianych w pozostałych ustawach Konstytucji Biznesu, Przepisy wprowadzające wprowadzają praktyczne ułatwienia, zarówno dla przedsiębiorców (np. jednoosobowe firmy będą mogły udzielać prokury) oraz wszystkich obywateli (np. możliwe stanie się załatwianie spraw w urzędzie za pomocą sms-ów oraz innych środków komunikacji). Usuwają ponadto z innych aktów prawnych odniesienia do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Zasady uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Pakiet Konstytucji Biznesu zawiera nową ustawę poświęconą zasadom udziału przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym w Polsce. Do tej pory regulacje te były rozrzucone w trzech różnych ustawach i niespójne. Obecnie inwestorzy zagraniczni otrzymują jeden przejrzysty, spójny akt prawny im dedykowany.

W ustawie o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium RP Sejm przyjął poprawkę Senatu umożliwiającą wykonywanie działalności gospodarczej przez członków rodzin osób zagranicznych przebywających na terytorium Polski, na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, czyli na takiej samej zasadzie, jak te osoby.

Zob. też: