Odpowiedź prawnika: Zwrot uszkodzonego towaru przez klienta.
Niniejsze opinia prawna zawiera analizę sytuacji oraz odpowiedź na zadane pytania w oparciu o przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., nr 16, poz. 93, dalej k.c.), ustawy z dnia 23 listopada 2012 roku Prawo pocztowe (Dz. U. 2012 r., nr 1529, dalej u.poczt.), ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku Prawo przewozowe (tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 1173, dalej u.p.p.), ustawy z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta (Dz. U. 2014 r., nr 827, dalej u.p.k.), poglądy doktryny oraz aktualne orzecznictwo sądów polskich.
W pierwszej kolejności przyjmujemy, że zakupy w Państwa sklepie są realizowane są za pośrednictwem strony internetowej, z możliwością odbioru osobistego w prowadzonych przez Państwo punktach. Wreszcie przyjmujemy, że przedmiotem pytania jest sprzedaż na rzecz konsumenta. W takiej sytuacji należy przyjąć, że konsument ma prawo do odstąpienia od umowy na podstawie regulacji u.p.k. w związku z umową zawarta na odległość. Zgodnie z art. 27 u.p.k. konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów. Ustawodawca przyznał konsumentowi uprawnienie o charakterze bezwzględnym. Jednocześnie nie wprowadzono żadnych kryteriów różnicujących prawa klientów sklepów internetowych. Nie może więc być takim warunkiem wybrany sposób dostawy/ odbioru towaru. Na gruncie powyżej przytoczonego artykułu konsument, który zawarł umowę na odległość (np. przez Internet) ma prawo od niej odstąpić, niezależnie od tego, jaki sposób dostawy/ odbioru wybrał. Powyższe stanowisko na gruncie poprzednich przepisów konsumenckich, które zachowują aktualność również na podstawie nowej u.p.k. potwierdził Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w orzeczeniu z dnia 12 czerwca 2014 roku1. Tym samym Państwa klient – konsument może skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy bez podania przyczyn w terminie 14 dni. W przypadku klienta – nie konsumenta, przypadków wyłączenia prawa do odstąpienia od umowy zawartej na odległość (katalog z art. 38 u.p.k.), jak również w przypadku chęci zgłoszenia żądania wymiany bądź naprawy towaru, zastosowanie znajdą regulacje k.c. Zasadą jest, że sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili (art. 559 k.c.). W Państwa sytuacji momentem przejścia powyższego ryzyka na kupującego wydanie mu rzeczy lub wydanie rzeczy kurierowi (wtedy ryzyko przechodzi na kuriera). Dodatkowo, sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy (art. 557 § 1 k.c.). Z powyższego wynika, że jeżeli wada była widoczna podczas obioru rzeczy, kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi w związku z powyższymi nieprawidłowościami – sytuacja taka jest jednak rzadka. W przypadku wydania towaru zapakowanego, klient nie ma obowiązku sprawdzenia czy rzecz jest sprawna lub kompletna mimo że sprzedawca jest zobowiązany umożliwić sprawdzenie rzeczy (art. 546 z ind. 1 § 3 k.c.) - jest to jednak uprawnienie kupującego a nie jego obowiązek. Jeżeli wada zostanie ujawniona po rozpakowaniu towaru, klient może skorzystać z rękojmi i zgłosić swoje żądania co do wymiany, naprawy, obniżenia ceny lub w przypadku wady istotnej – odstąpić o umowy. Żądania powyższe przedawniają się z upływem dwóch lat od wydania rzeczy (konsument) lub roku od wydania rzeczy (przedsiębiorca) – art. 568 k.c. . Aktualnie konsument nie ma terminów na zgłoszenie wady (tak ja to było w poprzednim stanie prawnym – powyższe ma zastosowanie do umów zawartych od 1 stycznia 2015 roku. W stosunku do konsumenta zastosowanie ma również istotny przepis art. 556 z ind. 2 k.c., zgodnie z któym: Jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego. Z powyższego wynika, że mogą Państwo dowodzić, że wada powstała po wydaniu towaru i Państwo za nią nie odpowiadacie. Jeżeli jednak wada powstała po powyższym okresie, to konsument będzie musiał udowodnić, że wada istniała w Warto wreszcie dodać, że zasady zgłaszania wad na gruncie gwarancji mogą być odmienne, w zależności od warunków gwarancji. Gwarancja jest jednak dobrowolna i klient zawsze może skorzystać z zasad rękojmi lub odstąpienia od umowy na gruncie u.p.k. niezależnie od gwarancji.
