24.6.2006
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
FIRMA X działająca jako spółka z o.o. (świadcząca usługi niematerialne) ma 6 wspólników, z których 5 jest członkami zarządu. Zatrudnia 25 osób na umowy o pracę, w których podstawa jest na poziomie minimalnego wynagrodzenia plus premia uznaniowa. W latach 2003-2005 firma zatrudniała podwykonawcę, który za swoje usługi wystawiał faktury VAT płatne przelewem za usługi niematerialne (kosztowe dla firmy X). Wysokość ich zawyżał o 30%, i te 30% było potem zwracane przez niego do ''czarnej kasy spółki''. Z tej ''czarnej kasy'' wypłacane były wynagrodzenia w części premii uznaniowej. Cała kwota otrzymana od podwykonawcy została wypłacona w postaci wynagrodzeń pracownikom. Ani jedna złotówka nie pozostała w kieszeni zarządu spółki X. Obecnie, w wyniku sporu między udziałowcami, wspólnik, który nie zasiadał w zarządzie grozi pozostałym oddaniem sprawy do prokuratora o wyrządzenie szkody w majątku spółki poprzez akceptowanie zawyżonych faktur za fikcyjne usługi. Jakie przepisy prawa złamał zarząd spółki X i czy można mówić o wyrządzeniu szkody w majątku spółki, jeżeli powyższe postępowanie miało na celu obniżenie kosztów działalności spółki poprzez obniżenie podatków i ZUS od wynagrodzeń?
Opinia prawna
Z przedstawionego opisu wynika, iż zarząd spółki nie wypłacał całości wynagrodzenia należnego pracownikom z tytułu umowy o pracę, zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Sytuację taką normuje art. 219 Kodeksu karnego, który stanowi, iż kto narusza przepisy prawa o ubezpieczeniach społecznych, nie zgłaszając, nawet za zgodą zainteresowanego, wymaganych danych albo zgłaszając nieprawdziwe dane mające wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Celem ww. przepisu jest ochrona praw osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę lub innych tytułów do uzyskania odpowiednich świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Podstawą systemu ubezpieczeń społecznych są obowiązkowe składki , de facto więc przepis ten zabezpiecza prawidłowe funkcjonowanie całego systemu ubezpieczeń społecznych. Stanowi to również gwarancję realizacji prawa do świadczeń ubezpieczeniowych innych osób wykonujących pracę zarobkową.
Przestępstwo z art. 219 k.k. wymaga każdorazowo szczegółowej analizy różnych znamion dotyczących np. strony podmiotowej (umyślność, nieumyślność), podmiotu, czy też strony przedmiotowej (sama składka, czy też także inne dane). Generalnie przestępstwo to jest skierowane przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową:
-
nie zgłaszaniu wymaganych danych (nawet za zgodą zainteresowanego),
-
zgłoszeniu nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.
Powyższe znamiona czynu muszą naruszać każdorazowo odpowiednie przepisy prawa o ubezpieczeniach społecznych, które nakładają obowiązki zgłoszenia informacji, stanowiących podstawę ustalenia poszczególnych uprawnień z zakresu ubezpieczeń społecznych.
W szczególności, przepisy prawa ubezpieczeń społecznych określają terminy, w jakich powinny być zgłaszane określone dane. O dokonaniu przestępstwa z art. 219 k.k. w postaci zaniechania przesądza upływ wyznaczonego terminu. Wystarczy jednokrotne niedopełnienie obowiązku rejestracyjnego, by wypełnić znamiona ww. przestępstwa.
Karalność z art. 219 jest niezależna od zgody osoby potencjalnie uprawnionej do uzyskania świadczenia z ubezpieczenia społecznego. Natomiast zgoda taka może mieć znaczenie przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu. Zgodnie z prezentowanym w komentarzach opiniach przestępstwo zgłoszenia nieprawdziwych danych może wystąpić we właściwym zbiegu ( art. 11 § 2 i 3 k.k.) z przestępstwami przeciwko wiarygodności dokumentów, w szczególności art. 271 kodeksu karnego ( fałszerstwo intelektualne ). Zgłoszenie nieprawdziwych danych, których skutkiem jest uzyskanie przez osobę wykonująca pracę zarobkową nienależnego świadczenia lub też świadczenia w zawyżonej wysokości nie stanowi przestępstwa z art. 219 k.k.
Jest bardzo istotne, z punktu widzenia rozpatrywanej sprawy, iż jest to przestępstwo formalne (bezskutkowe), popełnione z chwilą ukończenia czynu zabronionego, czyli dla istnienia nie jest wymagane, aby z powodu niedopełnienia obowiązków rejestracyjnych faktycznie nastąpiło uszczuplenie praw konkretnej osoby z zakresu ubezpieczenia społecznego. W szczególności nie jest w momencie wystąpienia znamion przestępstwa wykazanie, iż osoba ubezpieczona nie otrzyma w określonej lub w niższej wysokości świadczenia. Mamy również tutaj do czynienia z przestępstwem umyślnym, które może być popełnione w obu formach zamiaru (zamiar bezpośredni i ewentualny).
Potrzebujesz porady prawnej?
Zakres odpowiedzialności komandytariusza
Charakter prawny odpowiedzialności komandytariusza Komandytariusz odpowiada ze zobowiązania spółki w sposób bezpośredni, solidarny, subsydiarny, osobisty i ograniczony do wysokości sumy komandytowej. Osobisty charakter odpowiedzialności oznacza ponoszenie jej całym swoim majątkiem (...)
Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania - stan prawny obowiązujący od 20 stycznia 2005 r.
Jeżeli istnieje między małżonkami rozdzielność majątkowa, to czy masz powody obawiać się komornika? W systemie rozdzielności majątkowej istnieją jedynie dwa majątki: majątek osobisty żony i majątek osobisty męża, a zatem nie występuję w ogóle majątek wspólny. (...)
Jak uzyskać odszkodowanie - zasady ogólne
Sąsiad zalał twoje mieszkanie? Złodziej ukradł Twój komputer? Odniosłeś rany w wypadku na drodze? W takich sytuacjach można zażądać od sprawcy odszkodowania w drodze powództwa cywilnego. Zgodnie bowiem z art. 415 kodeksu cywilnego, kto ze swej winy wyrządził drugiemu szkodę, (...)
Sposoby podziału spółek przewidziane w kodeksie spółek handlowych
Biorąc pod uwagę postanowienia kodeksu spółek handlowych, można wyróżnić właściwie dwa sposoby dokonywania podziału spółek. Pierwszą z możliwości jest podział spółki przez rozdzielenie, a drugą podział dokonany przez wydzielenie.Na czym polega podział spółki dokonany przez rozdzielenie?W (...)
Przekształcenie podmiotu gospodarczego – skutki prawno-podatkowe
W wyniku zastosowania przepisów dotyczących omawianej instytucji następuje kontynuacja sytuacji podatkowej podmiotu przez jego następców. Następstwo dotyczy także praw i obowiązków wynikających z decyzji, gdyż w istotny sposób kształtują one sytuację podatkową danego podmiotu. Natomiast (...)
Podstawowe obowiązki związane z rozpoczynaniem działalności gospodarczej
Gdzie zgłosić działalność gospodarczą? Jeżeli zamierzamy prowadzić działalność gospodarczą jako osoba fizyczna musimy uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej, także po 1 stycznia 2005r. Ewidencja działalności gospodarczej Chcąc rozpocząć działalność gospodarczą, (...)
Prawo do dywidendy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Kiedy wspólnik spółki z o.o. ma prawo do dywidendy? Osiągnięcie zysku przez spółkę z o.o. nie decyduje jeszcze o wypłacie jej udziałowcom dywidendy. Zysk spółki, jako element jej majątku, jest przedmiotem rozporządzeń zgromadzenia wspólników, które jako naczelny organ spółki z o.o. (...)
Dzisiaj, czyli 19 maja 2005 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej. Ustawa ta właściwie już dawno powinna była zostać uchwalona, gdyż 8 października 2004 r. weszło w życie Rozporządzenia Rady (WE) 2157/2001 (...)
Rozwiązanie i likwidacja spółki akcyjnej
Przyczyny rozwiązania spółki Kodeks spółek handlowych wymienia następujące przyczyny rozwiązania spółki akcyjnej: ziszczenie się zdarzeń określonych w statucie - zdarzeniem tym może być strata przekraczająca określoną część kapitału zakładowego, upływ (...)
Co przewiduje ustawa o zarządzie sukcesyjnym w firmach jednoosobowych? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła (...)
Opodatkowanie likwidacji działalności gospodarczej
W jaki sposób ustalić dochód z likwidacji działalności gospodarczej?Podatnik likwidujący działalność powinien sporządzić remanent likwidacyjny, w którym musi ująć wszystkie pozostałe na dzień likwidacji towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, wyroby (...)
Likwidacja spółki - obowiązki likwidatorów
Podjęcie uchwały o likwidacji spółki z o.o. nie oznacza wcale, iż dany podmiot przestaje automatycznie istnieć, zaprzestając wszelkiej działalności. Uchwała taka rozpoczyna dopiero proces likwidacji przedsiębiorstwa, na który składają liczne czynności rejestracyjne i bilansowe. Ogłoszenie w (...)
Ograniczenia w koncentracji przedsiębiorców
Ograniczenia wynikające z ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów związane są z zamiarem połączenia sił dwu lub więcej przedsiębiorców, działających na tym samym rynku, w wyniku którego jedno z nich, lub nowe, przez nich utworzone, uzyska pozycję zagrażającą wolnej konkurencji. W (...)
Wykluczenie i wyłączenie z zamówienia publicznego
Jedną z naczelnych zasad zamówień publicznych jest zasada równości obligująca zamawiającego do traktowania na równych prawach wszystkich podmiotów ubiegających się o zamówienie publiczne. Jednym z wyjątków od niniejszej zasady jest obowiązek wykluczenia (...)
Łączenie się spółek kapitałowych a podatek dochodowy od osób prawnych
Na jakich zasadach spółki mogą się łączyć? Zasady, na jakich odbywa łączenie się spółek zostały uregulowane w art. 491–527 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z art. 492 § 1 k.s.h., połączenie może być dokonane: przez przeniesienie (...)
Zwolnienie przedsiębiorców od kosztów sądowych
Zasady zwolnienia od kosztów Zgodnie z przepisami ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych sąd może zwolnić stronę od kosztów sądowych w całości lub w części, jeżeli strona jest w stanie ponieść tylko część tych kosztów. Częściowe zwolnienie od tych (...)
Rodzaje spółek osobowych Do spółek osobowych, uregulowanych w ksh należą spółka jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna, partnerska. Konstrukcja prawna tych spółek przyjęta kodeksie przesądza o nadaniu im podmiotowości prawnej. Zgodnie z art. 8 ksh spółki (...)
Rozwiązanie i likwidacja spółki z o.o.
Przyczyny rozwiązania spółki Kodeks spółek handlowych wymienia następujące przyczyny rozwiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: wystąpienie przyczyn przewidzianych w umowie spółki. Zdarzeniem takim może być przykładowo: poniesienie przez spółkę (...)
Prowadzenie spraw i reprezentacja spółki partnerskiej
Reguły dotyczące prowadzenia spraw spółki partnerskiej oraz jej reprezentacji należą do tych zagadnień które z całą pewnością stanowią jej specyficzne cechy odróżniające ją od innych. Prowadzenie spraw spółki partnerskiej Prowadzenie spraw (...)
Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) wprowadziła od 1 stycznia 2009 r. wiele nowości. Nowelizacja ta likwiduje wiele rozbieżności w interpretacji przepisów. W niniejszym artykule omówiono niektóre ważne zmiany w tym podatku.Pożyczka waloryzowana kursem waluty (...)
Rozwiązanie i likwidacja spółki partnerskiej
Rozwiązanie i likwidacja spółki partnerskiej Kodeks spółek handlowych określa sytuacje powodujące rozwiązanie spółki partnerskiej. Dzieje się tak w przypadku: zaistnienia przyczyn przewidzianych w umowie spółki, powzięcia jednomyślnej uchwały przez wszystkich (...)
