Co się dzieje, gdy podatnik nie zapłaci podatku?

29.12.2005

Co może spotkać podatnika, jeżeli nie zapłacił podatku?

Jeśli podatnik nie zapłaci należnego fiskusowi podatku, to może się spotkać z następującymi reakcjami ze strony organów państwowych:

1. Ustanowienie zabezpieczenia na majątku podatnika

Dzięki niemu zobowiązania podatkowe mogą być egzekwowane z przedmiotu hipoteki lub zastawu.

Pamiętaj, że:

Organ egzekucyjny dokonuje zabezpieczenia należności pieniężnej lub wykonania obowiązku o charakterze niepieniężnym, jeżeli brak zabezpieczenia mógłby utrudnić lub udaremnić egzekucję.
Zobowiązanie podatkowe także przed terminem płatności może być zabezpieczone na majątku podatnika, a w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim także na majątku wspólnym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane.

Mogą tu wchodzić w grę następujące rodzaje zabezpieczeń:

Zastaw skarbowy

Może być ustanowiony na wszystkich będących własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną podatnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, jeżeli wartość poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej 10.000 zł.

Hipoteka przymusowa

Powstaje przez dokonanie wpisu do księgi wieczystej.

2. Naliczanie odsetek od zaległości podatkowych

Wynoszą one aż 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego.

3. Egzekucja administracyjna

W ten sposób organy mogą doprowadzić do przymusowego wykonania obowiązku podatkowego.

4. Odpowiedzialność karna skarbowa

Podlegać jej może podatnik, który w związku z niezapłaceniem należnego podatku popełnił przestępstwo czy wykroczenie skarbowe. Pociąganie do takiej odpowiedzialności odbywa się na podstawie Kodeksu karnego skarbowego i według jego przepisów.

Jak bronić się przed egzekucją?

Podatnik ma trzy możliwości obrony przed egzekucją administracyjną skierowaną do jego składników majątkowych. Chodzi tu o:

1. Możliwość podniesienia zarzutu

Zarzuty można oprzeć na następujących podstawach:

wykonanie lub umorzenie w całości albo części, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku podatkowego,
odroczenie terminu wykonania albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty należności pieniężnej,
określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, określającego lub ustalającego obowiązki podatnika,
błąd co do osoby zobowiązanego,
niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,
niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego,
brak uprzedniego (z co najmniej 7 dniowym wyprzedzeniem) doręczenia zobowiązanemu stosownego upomnienia,
zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego,
prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ,
niedopełnienie wymogów przewidzianych dla tytułu egzekucyjnego.